Μεγάλες ανατροπές φέρνει σε 13 κλάδους τροφίμων και φαρμάκων το νομοσχέδιο με τις προτάσεις του υπουργείου Ανάπτυξης, ενώ οι αλλαγές αφορούν τον τρόπο παραγωγής, παρασκευής και διάθεσης βασικών προϊόντων.
Ο υπουργός Ανάπτυξης, Κωστής Χατζηδάκης, αναμένεται να θέσει σε δημόσια διαβούλευση το κείμενο μέσα στο επόμενο δεκαήμερο, ενώ οι αλλαγές που προτείνονται έχουν συστηθεί με στόχο να υιοθετηθούν οι προτάσεις του ΟΟΣΑ για την ενίσχυση του ανταγωνισμού.
Ο κ. Χατζηδάκης επιθυμεί να προχωρήσει σε αυτές τις διαρθρωτικές αλλαγές, επισημαίνοντας πως με τον τρόπο αυτό θα πέσουν και οι τιμές, ανακουφίζοντας έτσι οικονομικά τα νοικοκυριά.
Οι μεγαλύτερες ανατροπές, αφορούν στο φρέσκο γάλα με την κατάργηση της υποχρεωτικής διάρκειας ζωής, στην πώληση ψωμιού όπου θα μπορούν πλέον να το πωλούν και άλλα καταστήματα τροφίμων, ενώ σημαντικές είναι και οι αλλαγές στα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα.
Ειδικότερα για τα φάρμακα προβλέπεται η δυνατότητα να πωλούνται σε σούπερ μάρκετ, ωστόσο, τις λεπτομέρειες θα καθορίσει το υπουργείο Υγείας.
Ωστόσο, οι προτεινόμενες αλλαγές προκάλεσαν σωρεία αντιδράσεων και για τον σκοπό αυτόν η ηγεσία του υπουργείου θα εμφανιστεί στη διάρκεια της διαβούλευσης πιο διαλλακτική.
Αναλυτικά οι παρεμβάσεις σε 13 κλάδους:
Καταργείται ο καθορισμένος μέγιστος χρόνος ζωής στο φρέσκο γάλα:
Το σημερινό καθεστώς περιορίζει τη μέγιστη διάρκεια ζωής του φρέσκου γάλακτος στις 5 ημέρες. Ο περιορισμός αυτός εμποδίζει τις εισαγωγές, περιορίζει τον ανταγωνισμό και αυξάνει τα κόστη λόγω επιστροφών. Ετσι, οι τιμές του γάλακτος για τον καταναλωτή εν μέσω κρίσης αυξάνονται αντί να μειώνονται.
Επιπλέον: -Ο περιορισμός των 5 ημερών δεν επιτρέπει στους καταναλωτές που μένουν σε απομακρυσμένες περιοχές να έχουν πρόσβαση σε φρέσκο γάλα. -Οι μικροί παραγωγοί της Βόρειας Ελλάδας δεν μπορούν να προσεγγίσουν τις μεγάλες αστικές αγορές γιατί δεν επαρκεί ο χρόνος μεταφοράς. Η μέγιστη διάρκεια ζωής του φρέσκου γάλακτος θα πρέπει να καθορίζεται ανάλογα με τη μέθοδο παστερίωσης που εφαρμόζει ο κάθε παραγωγός, εφόσον αυτή τηρεί τις προδιαγραφές που προβλέπονται από την ΕΕ.
Αλλαγές στο καθεστώς πώλησης, παραγωγής και διακίνησης ψωμιού: Αίρονται περιορισμοί για την πώληση ψωμιού και από άλλα σημεία πώλησης. Δεν αποκλείεται να επιτραπεί η διάθεσή του από κρεοπωλεία και ιχθυοπωλεία. Επίσης αναθεωρούνται οι ορισμοί για το τι είναι αρτοποιός ή αρτοποιείο. Ορίζεται ότι αρτοποιός είναι μόνο αυτός που επιμελείται άμεσα το σύνολο της διαδικασίας παραγωγής, από την επιλογή πρώτων υλών, το ζύμωμα και τη μορφοποίηση της ζύμης μέχρι το ψήσιμο στο σημείο πώλησης. Για τα εργαστήρια άρτου μπορεί να υπάρξει ειδικό σήμα, που να ενημερώνει τον καταναλωτή ότι τόσο το ζύμωμα όσο και το ψήσιμο γίνονται επιτόπου. Θα διατηρηθεί, ωστόσο, ο περιορισμός να μη χρησιμοποιείται ο όρος «αρτοποιείο» από πρατήρια τα οποία λειτουργούν μόνο ως σημεία πώλησης. Καταργείται, εξάλλου, ο περιορισμός για την πώληση ψωμιού με προκαθορισμένο βάρος.
Τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα θα πωλούνται σε σούπερ μάρκετ και ψιλικατζίδικα : Σαρωτικές είναι και οι αλλαγές που δρομολογούνται στα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα. Ετσι, σύμφωνα με πληροφορίες, θα επιτραπεί η πώλησή τους και από άλλα καταστήματα, όπως σούπερ μάρκετ, ακόμη και από ψιλικατζίδικα. Για την ακρίβεια, θα αρθεί κατά πάσα πιθανότητα η επιβολή ποσοστού μείωσης των τιμών στα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα για τα οποία η πατέντα έχει λήξει, καταργείται η επιβολή μέγιστων τιμών χονδρικής και λιανικής, τα ανώτατα περιθώρια κέρδους κ.λπ. Πάντως, δεν αποκλείεται οι λεπτομέρειες να καθορίζονται με αποφάσεις του υπουργείου Υγείας.
Στη χονδρική τα προϊόντα που θα παρασκευάζουν οι ίδιοι οι κρεοπώλεις: Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, τα εδώδιμα λίπη (μαργαρίνες, μαγειρικά λίπη) μπορούν να πωλούνται μόνο από καταστήματα λιανεμπορίου και όχι από πωλητές σε λαϊκές αγορές. Η άρση αυτού του περιορισμού ενισχύει τον ανταγωνισμό και αυξάνει τις διαθέσιμες επιλογές για τον καταναλωτή. Η ασφάλεια και η υγιεινή των προϊόντων μπορεί να διασφαλιστεί με την εφαρμογή των Ευρωπαϊκών Κανονισμών και των υγειονομικών διατάξεων.
Μεγαλύτερες συσκευασίες ελαιόλαδου για επιχειρήσεις εστίασης, ώστε να πέσει το κόστος: Αυτή τη στιγμή το ελαιόλαδο πωλείται σε συσκευασίες μόνο μέχρι 5 λίτρα. Αυτό δημιουργεί επιπλέον κόστος στις επιχειρήσεις και μεταφέρεται στην τελική τιμή επιβαρύνοντας τους καταναλωτές.
Ανοίγει ο δρόμος για να πωλούνται μαγειρικά λίπη στις λαϊκές αγορές: Η ισχύουσα νομοθεσία απαγορεύει την πώληση τέτοιων προϊόντων (μαργαρίνες, μαγειρικά λίπη) σε λαϊκές αγορές. Η άρση του περιορισμού έρχεται να ενισχύσει τον ανταγωνισμό και να αυξήσει τις διαθέσιμες επιλογές για τον καταναλωτή.
Καταργείται η σήμανση και αποκλιμακώνονται οι τιμές στο τυρί: Το ισχύον καθεστώς θέτει περιορισμούς στη σήμανση παραδοσιακών και μη τυριών. Αντίστοιχοι περιορισμοί υπάρχουν και στις χώρες προέλευσης μιας ποικιλίας των τυριών στο λιανικό εμπόριο. Με διατάξεις που προωθεί το υπουργείο Ανάπτυξης καταργούνται περιορισμοί ως προς τη σήμανση. Το αποτέλεσμα θα είναι η ελεύθερη διακίνηση και άλλων τυροκομικών προϊόντων, καθώς και η αποκλιμάκωση των τιμών.
«Πράσινο» για παραγωγή γιαουρτιού από σκόνη γάλακτος: Δίνοντας προτεραιότητα στην πτώση των τιμών, το υπουργείο σκοπεύει να επιτρέψει την παραγωγή γιαουρτιού και από σκόνη γάλακτος, καθώς και από άλλα είδη. Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, ορίζεται ελάχιστη ποσότητα λίπους αλλά όχι ελάχιστα επίπεδα πρωτεϊνών. Το μόνο δυνατό μείγμα περιλαμβάνει ίσα μέρη αγελαδινού γάλακτος και γάλακτος προβάτου ή βούβαλου. Ο ορισμός αυτός είναι απαραίτητο να διευρυνθεί, ώστε να περιλαμβάνει γάλα κάθε τύπου στην παραγωγή γιαουρτιού.
Πλήρης απελευθέρωση των εισαγωγών μπαχαρικών: Απελευθερώνονται οι εισαγωγές πιπεριού και μπαχαρικών, οι οποίες απαγορεύονταν από ρυθμίσεις που περιορίζουν τις επιλογές του καταναλωτή, χωρίς να σχετίζονται με θέματα υγείας και ασφάλειας. Καταργείται, ακόμη, διάταξη με την οποία δεν επιτρέπεται η αποθήκευση αλατιού με άλλα τρόφιμα.
Αρση της απαγόρευσης για τη χύμα μαγιονέζα: Με βάση τις ισχύουσες διατάξεις απαγορεύεται η πώληση μαγιονέζας χύμα. Ο περιορισμός αυτός δεν σχετίζεται με λόγους ασφάλειας και υγείας, αλλά ούτε και πηγάζει από κάποιο πρότυπο της ΕΕ. Με την κατάργησή του θα απλοποιηθεί και θα εκσυγχρονισθεί η αγορά, ενώ ταυτόχρονα διευρύνονται οι επιλογές για τον καταναλωτή. Ετσι, λοιπόν, θα επιτρέπεται η πώληση και χύμα μαγιονέζας.
Καταργείται το πλαφόν των 50γρ. για τον καφέ στα υποκαταστήματα: Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, η μέγιστη επιτρεπόμενη συσκευασία υποκατάστατων καφέ είναι τα 50 γρ, ενώ δεν επιτρέπεται η πώλησή τους χύμα. Η διάταξη θεωρείται παρωχημένη και δεν σχετίζεται με θέματα υγείας και ασφάλειας. Συνεπώς η ηγεσία του υπουργείου αναμένεται να προχωρήσει στην κατάργησή της.
Αρση των περιορισμών στην παρασκευή ρυζόγαλου: Με βάση το ισχύον καθεστώς, το ρυζόγαλο πρέπει να παρασκευάζεται μόνο από φρέσκο, παστεριωμένο ή μη παστεριωμένο γάλα -με τουλάχιστον 3% περιεκτικότητα σε λίπος γάλακτος- και κανέναν άλλο τύπο γάλακτος. Ο ορισμός αυτός είναι παρωχημένος, αφού έχουν αλλάξει τόσο οι θρεπτικές συνήθειες όσο και οι τεχνολογίες παραγωγής. Παράλληλα επηρεάζει πλήθος προϊόντων, μειώνοντας έτσι την καταναλωτική επιλογή και δημιουργώντας αβεβαιότητα στους προμηθευτές.
Μεγαλύτερη ποικιλία προϊόντων στους πάγκους των λαϊκών αγορών: Με βάση το ισχύον καθεστώς, οι παραγωγοί μπορούν να εκδίδουν άδεια για να πωλούν σε λαϊκές αγορές μόνο γεωργικά προϊόντα και ψάρια. Δεν μπορούν να πωλούν προϊόντα που δεν παράγουν οι ίδιοι ή προϊόντα που βρίσκονται σε ψυγεία ή αποθήκες. Με τη νέα ρύθμιση ένας παραγωγός θα μπορεί να πωλεί περισσότερα προϊόντα που προέρχονται μεν από αυτόν αλλά μπορεί να περιλαμβάνουν μια πρώτη διαδικασία επεξεργασίας. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να εξασφαλίζεται πλήρης συμμόρφωση με την εθνική και την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
