Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
Σαράντα χρόνια πέρασαν από την χαρμόσυνη ημέρα της μεταπολίτευσης. Στις 24 Ιουλίου 1974, εν μέσω της Κυπριακής τραγωδίας και της εξελισσόμενης προδοσίας σε βάρος του εκεί Ελληνισμού, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής επανήλθε στην Ελλάδα και ανέλαβε την ευθύνη να οδηγήσει τη χώρα στην Δημοκρατία και στην ομαλότητα. Το πέτυχε μέσα από χιλίων ειδών κινδύνους και υπονομεύσεις.
Σαράντα χρόνια Δημοκρατίας, για τα οποία χρειάζεται ένας απολογισμός. Δεν είναι μόνο η κριτική των χρόνων που πέρασαν, είναι κυρίως η βάση για τα χρόνια που έρχονται.
Στην αρχή τα θετικά των σαράντα ετών Δημοκρατίας. Πρώτον αυτή η ίδια με όλα τα θετικά της, σε σχέση με κάθε είδους άλλο πολίτευμα. Δεύτερον με την μεταπολίτευση λύθηκαν δύο χρονίζοντα και σοβαρά ζητήματα που δίχαζαν τον τόπο και προκαλούσαν συνεχείς εντάσεις. Το ένα ήταν η αναγνώριση ως νομίμου Κόμματος του ΚΚΕ και το άλλο ήταν το πολιτειακό. Η αναγνώριση του ΚΚΕ εκτόνωσε την πολιτική ατμόσφαιρα και επέτρεψε την ελεύθερη διακίνηση ιδεών και ιδεολογιών. Η κατάργηση του κληρονομικού ανωτάτου άρχοντος έδωσε μιαν αυτοπεποίθηση στο λαό ότι μετά το 1821 για πρώτη φορά χειραφετείται. Οι βασιλείς της Ελλάδος δεν θέλησαν ή δεν μπόρεσαν να αφομοιωθούν στον Ελληνισμό. Το πολύ παρέμειναν φιλέλληνες, με απαρχαιωμένες πάντως αντιλήψεις.
Απόδειξη, ότι ουδείς παντρεύτηκε Ελληνίδα, πλην του Αλεξάνδρου και ο έκπτωτος βασιλιάς Κωνσταντίνος, τέταρτη γενιά του Οίκου των Γλύξμπουργκ, και τα παιδιά του δεν παντρεύτηκαν ελληνίδες ή έλληνες.
Σημαντικό γεγονός της τεσσαρακονταετίας ήταν η ένταξη της χώρας στην τότε Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα. Η Ελλάδα δεν ικανοποιούσε τα κριτήρια για την ένταξη.
Όμως ο Κων. Καραμανλής πέτυχε να πείσει τους τότε ηγέτες της Γερμανίας και της Γαλλίας, σοσιαλδημοκράτη Χέλμουτ Σμιτ και Ντεγκωλικό Βαλερί Ζισκάρ Ντ’ Εσταίν, ότι Ευρώπη χωρίς Ελλάδα δεν υπάρχει, υπάρχει κάτι άλλο, Καρλομαγνία λόγου χάριν, και πως για πολιτικούς και πολιτιστικούς λόγους πρέπει η Ελλάδα να ενταχθεί στην ΕΟΚ, έστω και χωρίς τα απαιτούμενα κριτήρια. «Πέφτουμε στα βαθιά νερά και θα κολυμπήσουμε» είχε πει χαρακτηριστικά ο Κων. Καραμανλής και το κάνουμε, αλλά με πολύ δυσκολία, είναι η αλήθεια…
Εξίσου σημαντικό θετικό γεγονός από πολλές πλευρές, πολιτική, εθνική, γεωστρατηγική, ήταν η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Παρά το ότι η ΕΕ δεν έχει ακόμη πετύχει να αποκτήσει κοινή άμυνα και κοινή εξωτερική πολιτική και παρά το ότι η βοήθεια προς την Κύπρο δεν είναι η επιθυμητή, εν τούτοις προκαλεί δυσκολίες στην ένταξη της Τουρκίας, αν αυτή δεν αποδεχθεί το Κοινοτικό κεκτημένο και δεν τηρήσει τους όρους της.
Θετικό γεγονός είναι και η ένταξη στην ΟΝΕ τόσο της Ελλάδος όσο και της Κύπρου, έστω κι αν οι δύο χώρες δεν μπόρεσαν, για δικούς τους λόγους η κάθε μία, να αντεπεξέλθουν στις προδιαγραφές που είχαν τεθεί και, κυρίως, στις δυσκολίες που προέκυψαν.
Θετική ήταν και η από το 1990 στάση της πολιτικής ηγεσίας έναντι του σωβινισμού του καθεστώτος των Σκοπίων και της εκ μέρους του επιχείρησης σφετερισμού του ονόματος της Μακεδονίας. Η κατάργηση της θανατικής ποινής ήταν επίσης ένα θετικό γεγονός.
Θετικό γεγονός ήταν και το ξέσπασμα φιλοπατρίας των Ελλήνων στο θέμα των Σκοπίων, στο θέμα των ταυτοτήτων και της προαιρετικής αναγραφής του θρησκεύματος σ’ αυτές, στην κατάκτηση του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου από την Εθνική Ελλάδος και των «αγανακτισμένων πολιτών» για τους υπαίτιους της κρίσης που διέρχεται η χώρα.
Στην κατάταξη των αρνητικών γεγονότων κυρίαρχη θέση στην οικονομική και κοινωνική εξέλιξη της χώρας έχουν ο κρατισμός, ο ανεξέλεγκτος καταναλωτισμός με δανεικά, η άναρχη δόμηση, η νεοπλασία της γραφειοκρατίας, η αποβιομηχάνιση, η σκανδαλώδης εύνοια προς την ήσσονα προσπάθεια και προς τον κρατικοδίαιτο συνδικαλισμό, η μετατροπή των συνδικάτων σε ιμάντες εξουσίας και σε προθάλαμο πολιτικής ανέλιξης. Η πελατειακή σχέση διατήρησε στην εξουσία επί είκοσι χρόνια το ΠΑΣΟΚ και δημιούργησε τα νέα τζάκια.
Ο πειρασμός ήταν μεγάλος και η ΝΔ στην σχετικά ολιγοετή εξουσία της ακολούθησε τα χνάρια του ΠΑΣΟΚ, αντικαθιστώντας τους «πρασινοφρουρούς» με «γαλαζιοφρουρούς». Στην πράξη η αδυναμία της να προχωρήσει ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις στον κρατικό μηχανισμό μετέβαλε την «επανίδρυση του κράτους» σε κενό σύνθημα. Η μετατροπή εξάλλου των άλλοτε υγιών εταιρειών σε προβληματικές και η αντικατάσταση των επιχειρηματιών από κομισάριους επέτεινε το έλλειμμα της Δημοκρατίας. Οι επιχειρήσεις έκλεισαν, οι εργαζόμενοι βγήκαν στην ανεργία, ενώ οι κομισάριοι πλούτισαν… Η δημιουργία ισχυρότατων επίσης συντεχνιών και τάξεων εργαζομένων, ή εργοδοτών, φαλκίδεψαν τη Δημοκρατία. Το ίδιο συνέβη και με την είσοδο στα ΜΜΕ επιχειρηματιών που τα χρησιμοποιούσαν προς όφελός τους.
Το σκάνδαλο του χρηματιστηρίου, η ταπείνωση των Ιμίων, το βυθίσατε το «Χόρα», η εξαπάτηση του λαού με το «φεύγουν οι βάσεις του θανάτου» είναι άλλα σημαντικά αρνητικά γεγονότα των σαράντα ετών.
Σοβαρά αρνητικά συμπτώματα ήσαν και είναι η δημαγωγία, ο λαϊκισμός, η εκμετάλλευση των ευαισθησιών των Ελλήνων για ελευθερία και αξιοπρέπεια. Πλήρη απογοήτευση για τους δημοκρατικούς πολίτες αποτέλεσε η πολιτική εξέλιξη των πρωταγωνιστών της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, αλλά και η κατάντια του ίδιου του εορτασμού. Αρνητικά ήσαν γενικά οι πολιτικές των μονοκομματικών κυβερνήσεων, αλλά και των κυβερνήσεων συνεργασιών, που δοκιμάζονται τελευταίως. Τα πάντα εξαρτώνται από τους πολιτικούς που εφαρμόζουν τις πολιτικές και οι περισσότεροι δεν ανταποκρίθηκαν στις περιστάσεις, ως προς την επίδοση και τη διαγωγή τους.
Η ανυπαρξία ισχυρού και αποδοτικού κράτους οδήγησε σε εκφυλιστικά φαινόμενα για τη Δημοκρατία, όπως είναι η άνθιση της ναζιστικής πολιτικής αντίληψης, η τρομοκρατία και οι δηλώσεις πολιτικών υποστηρίξεως της, καθώς και η ανεξέλεγκτη κατάσταση στη μετανάστευση. Η διαφάνεια είναι ακόμη ζητούμενη, η οργάνωση του κράτους επίσης, η διαφθορά πάντοτε ευδοκιμεί, με πάντως φιλότιμες προσπάθειες εκ μέρους της Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Διοίκησης. Ακόμη να ολοκληρωθεί το κτηματολόγιο, ακόμη να ολοκληρωθεί η μηχανοργάνωση στο σύνολο του δημόσιου τομέα, ακόμη να υπάρξει ένα δίκαιο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.
Τα θέματα ηθικής και βιοηθικής έχουν πάρει την κατιούσα, με πιέσεις από ισχυρά λόμπι και με άμβλυνση της συνείδησης. Οι εξελίξεις στα θέματα της τεχνητά υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είναι πλέον σε ανεξέλεγκτη κατάσταση, οι πιέσεις για την ισότιμη αναγνώριση της συμβίωσης των ομοφύλων με τον γάμο είναι ισχυρό και το λόμπι των γκέϊ στις Βρυξέλλες πέτυχε να μην υπάρξει ούτε ένας έλληνας ευρωβουλευτής να ψηφίσει αρνητικά στην προώθηση των αφύσικων καταστάσεων, σηκώνοντας αντάρτικο στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα.
Επιχειρήθηκε από το ΠΑΣΟΚ η είσοδος κομισάριων στην Εκκλησία, αλλά η επιχείρηση απέτυχε χάρη στην αντίδραση κλήρου και λαού. Η Παιδεία έχει υποστεί τα πάνδεινα. Αλλεπάλληλες «μεταρρυθμίσεις» οδήγησαν σε εξαμβλωματικές καταστάσεις, ιδιαίτερα στους ευαίσθητους τομείς της γλώσσας και της ιστορίας. Η εθνική συνείδηση ροκανίζεται προς όφελος του κοσμοπολιτισμού και της παγκοσμιοποίησης, το μάθημα των θρησκευτικών τείνει να μετατραπεί σε θρησκειολογικό, ο εθνικός ύμνος και η προσευχή καταργήθηκαν από το Τρίτο Πρόγραμμα.
Συμπέρασμα, πολλά τα θετικά, περισσότερα τα αρνητικά. Και πλέον, όπως πάντα, η ελπίδα για τη Δημοκρατία είναι οι ίδιοι οι πολίτες, που δέχονται όλο το βάρος των πιέσεων, της επιχείρησης χειραγώγησης τους και της προπαγάνδας. Όλα αυτά οφείλουν να τα αντιμετωπίσουν σωστά και υπεύθυνα.-
