Το Άγιον Φως μαρτυρεί την Ορθοδοξία

Η σχισμένη καί μαυρισμένη Κολόνα
Τό Πάσχα τού 1549 μ.Χ. οι Αρμένιοι κατώρθωσαν νά δωροδοκήσουν τόν Τούρκον Διοικητήν, καί νά εκδώση απαγορευτικήν διαταγήν πρός τόν Έλληνα-Ορθόδοξον Πατριάρχην Σωφρόνιον Δ΄, ώστε νά μήν έχει πρόσβασιν εντός τού Ναού διά τήν τελετήν τού Αγίου Φωτός. Οι φρουροί έκλεισαν τήν Αγίαν Πόρτα καί ο Πατριάρχης Σωφρόνιος Δ΄ μέ τό ιερατείον καί τούς πιστούς του παρέμειναν έξω προσευχόμενοι, αναμένοντες τήν έκβασιν τών γεγονότων.

Πράγματι η απάντησις τού Κυρίου μας ήταν άμεσος. Παρά τάς απέλπιδας προσπαθείας τού Αρμενίου Πατριάρχου, τό Άγιον Φώς δέν έλαμψε εις τό ιερόν Κουβούκλιον ή εις άλλον σημείον εντός τού Ναού. Τό Άγιον Φώς εξήλθε διαπερνόν τήν Κολόναν, η οποία μέχρι σήμερον φαίνεται σχισμένη καί μαυρισμένη, καί πρός μεγάλην κατάπληξιν ήναψαν τά κεριά, τά οποία εκρατούσε εις τάς χείρας του ο Ορθόδοξος Πατριάρχης. Εις τήν συνέχειαν ο Πατριάρχης έδωσε τό Άγιον Φώς εις τούς Ορθοδόξους, οι οποίοι ευρίσκοντο εις τήν αυλήν, ενώ ο Αρμένιος έφυγε ντροπιασμένος.

Τό αξιοθαύμαστον γεγονός εμαρτύρησε ο Εμίρης Τούνομ, ο οποίος εκείνην τήν στιγμήν ήτο φρουρός εις τήν Αγίαν Πόρτα. Αυτό έγινε αιτία νά πιστέψη καί νά γίνη Χριστιανός. Οι Τούρκοι τόν σκότωσαν διά νά μήν μαθευθή τό γεγονός. Συμφώνως πρός άλλην εκδοχήν, όταν αντελήφθη τό θαύμα ανεφώνησε πρός τούς συγκεντρωμένους:

«Αυτή είναι η αληθινή πίστις». Οι Τούρκοι διά τήν αλλαξοπιστίαν του τόν έκαψαν ζωντανόν. Τά οστά του σήμερον φυλάσσονται εις τό Μοναστήριον τής Μεγάλης Παναγιάς. Όταν ο Σουλτάνος επληροφορήθη τό θαύμα, εξέδωσε φιρμάνιον καί ανεγνώρισε τό αποκλειστικόν δικαίωμα διά τήν λήψιν τού Αγίου Φωτός εις τόν Ελληνορθόδοξον Πατριάρχην.