Προσευχή: Οι πνευματικοί αγωνιστές συχνά παραπονούνται ότι κατά την ώρα της προσευχής ο νούς τους δεν συγκεντρώνεται, αλλά σκορπίζεται εδώ και εκεί, με αποτέλεσμα να θεωρούν ότι η προσευχή τους είναι μάταια.
Βλέπουν ότι η πράξη της προσευχής είναι δύσκολη, γι᾽ αυτό και ζητούν από τους πνευματικούς σχετικές συμβουλές.
Το πρώτο, που πρέπει να προσέξουν οι αδελφοί είναι η προσπάθεια στην προσευχή να μη διακοπεί.
Να προσεύχονται κι ας τρέχει ο νούς στα περιττά και μάταια. Να ελπίζουν ότι κάτι καλύτερο θα πετύχουν αύριο.
Ο αγώνας τους πρέπει να είναι στραμμένος κυρίως στην εγρήγορση, στον περιορισμό των βιοτικών μεριμνών και στο έλεγχο των αισθήσεων. Γιά να είναι προσηλωμένος ο νούς στον Ιησού, δεν πρέπει να ασχολείται με περιττά και άχρηστα πράγματα, τα οποία εκτός της ραθυμίας προκαλούν και λύπη.
Ο πολυάσχολος και πολυμέριμνος δεν πρόκειται να συγκεντρώσει το νού του στην προσευχή. Μοιάζει με ναυτικό, που ταξιδεύει σε τρικυμισμένη θάλασσα.
Επίσης ο έλεγχος των αισθήσεων είναι αναγκαίος, για να μη εντυπώνονται εικόνες και να μη δημιουργούνται εντυπώσεις, που απομακρύνουν το νού από το ιερό έργο της προσευχής. Ο πολύπειρος Γέροντας Ιωσήφ ο ησυχαστής, αναφερόμενος στην τήρηση του νού, έλεγε: «Προσευχή χωρίς προσοχή και νήψη είναι απώλεια χρόνου, είναι κόπος χωρίς πληρωμή.
Πρέπει να στήσουμε άγρυπνο φύλακα σε όλες τις αισθήσεις, μέσα και έξω, την προσοχή. Γιατί χωρίς αυτή ο νούς και οι δυνάμεις της ψυχής διαχέονται στα μάταια και συνήθη, όπως το άχρηστο νερό, που τρέχει στους δρόμους.
Κανένας δεν μπορεί να ανεβεί ψηλά, αν δεν καταφρονήσει τα κάτω. Πολλές φορές προσευχόμαστε και ο νούς μας περιδιαβάζει εδώ και εκεί, όπου του αρέσει και σε όσα από συνήθεια έλκεται. Γι᾽ αυτό χρειάζεται βία, για να τον συμμαζέψουμε και να προσέξει τους λόγους της ευχής».
Οι Πατέρες της Εκκλησίας θέτουν ως προϋπόθεση για τη συγκέντρωση του νού στην προσευχή τη μελέτη πνευματικών βιβλίων.
Καί στην περίπτωση αυτή όμως χρειάζεται προσοχή και αφοσίωση στο κείμενο και όχι βιαστική και επιπόλαιη ανάγνωση. Ο Γέροντας Παίσιος έλεγε: «Εάν δεν έχουμε το νού μας κατά την ώρα της πνευματικής μελέτης, δεν ωφελούμαστε καθόλου, μόνο που χασομερούμε και κουραζόμαστε άσκοπα, γιατί τίποτε δεν μπορούμε να θυμηθούμε, όπως ο τυπογράφος, όταν δεν έχει το νού του στη δουλειά, δεν βάζει μελάνη στα στοιχεία και οι μηχανές δουλεύουν στον αέρα και δεν τυπώνεται τίποτε».
Ο νούς είναι ο τροφοδότης της ψυχής «και ο,τι καλό ή πονηρό δεί ή ακούσει, το κατεβάζει στην καρδιά, όπου είναι το κέντρο της πνευματικής και σωματικής δύναμης του ανθρώπου».
Ο πνευματικός αγωνιστής πρέπει να το γνωρίζει αυτό και να προσέχει τι βλέπει, τι ακούει και τι σκέφτεται, δηλαδή να επιλέγει τα καλά και θεάρεστα και να αποφεύγει καθετί που είναι αμαρτωλό και σκορπίζει το νού στη ματαιότητα της κοσμικής ζωής.
Πρωτοπρεσβυτέρου Διονυσίου Τάτση Εφημερίδα «Ορθόδοξος Τύπος»
-120x86.jpg)
