Του Στέλιου Μπαφίτη
Η άμβλωση είναι φόνος, διότι αυτός που δολοφονείται είναι άνθρωπος, άσχετα αν ακόμα δεν έχει διαμορφωθεί πλήρως.
Και λέγοντας «δεν έχει διαμορφωθεί πλήρως», δεν αναφέρομαι στην ουσία του ασφαλώς, αλλά στην σχηματοποίηση.
Άνθρωπος είναι η ψυχή και το σώμα μαζί. Άπαξ και συντελεστεί η γονιμοποίηση, έχουμε άνθρωπο. Αυτό είναι μια μεγάλη αλήθεια που διδάσκεται μέσα στην Ορθόδοξη Παράδοση, είτε εξετάσει κανείς το θέμα στα βιβλία της Αγίας Γραφής, είτε στα Πατερικά και εκκλησιαστικά κείμενα.
Για παράδειγμα, στην Αγία Γραφή αναφέρεται ξεκάθαρα ότι ο Θεός είναι που μορφώνει το έμβρυο στην κοιλιά της μητέρας: «Διότι συ εμόρφωσας τους νεφρούς μου· με περιετύλιξας εν τη κοιλία της μητρός μου. Θέλω σε υμνεί, διότι φοβερώς και θαυμασίως επλάσθην· θαυμάσια είναι τα έργα σου· και η ψυχή μου κάλλιστα γνωρίζει τούτο» (Ψαλμός 139:13-14).
Ενώ παρακάτω, αναφέρεται στον ίδιο Ψαλμό θεοπνεύστως: «Το αδιαμόρφωτον του σώματός μου είδον οι οφθαλμοί σου» (εδάφιο 16).
Και στο βιβλίο του Ιώβ, αναφέρονται παρόμοια πράγματα. Λέει ο δίκαιος Ιώβ, «Αν κατεφρόνησα την κρίσιν του δούλου μου ή της δούλης μου, ότε διεφέροντο προς εμέ, τι θέλω κάμει τότε, όταν εγερθή ο Θεός; και όταν επισκεφθή, τι θέλω αποκριθή προς αυτόν; Ο ποιήσας εμέ εν τη κοιλία, δεν εποίησε και εκείνον; και δεν εμόρφωσεν ημάς ο αυτός εν τη μήτρα;» (Ιώβ 31:13-15). Σε αυτά τα χωρία, πέρα από το ότι δείχνουν καθαρά ότι ο Θεός δημιουργεί και δίνει μορφή, καταρρίπτεται και ο κοινωνικός ρατσισμός και η διάκριση δούλων και αρχόντων, βάση της οντολογίας· «Ο ποιήσας εμέ εν τη κοιλία, δεν εποίησε και εκείνον; και δεν εμόρφωσεν ημάς ο αυτός εν τη μήτρα;».
Στην Καινή Διαθήκη, αναφέρεται ότι ο άγιος Ιωάννης, ο Βαπτιστής και Πρόδρομος του Χριστού, γέμισε με την χάρη του Αγίου Πνεύματος ενώ ήταν στην κοιλιά της μητέρας του Ελισάβετ, όταν άκουσε τον ασπασμό της Θεοτόκου Μαρίας που την επισκέφτηκε. Μάλιστα, η αγία Ελισάβετ ήταν έγκυος στον έκτο μήνα, όπως μας πληροφορεί ο αρχάγγελος Γαβριήλ. «Και ως ήκουσεν η Ελισάβετ τον ασπασμόν της Μαρίας, εσκίρτησε το βρέφος εν τη κοιλία αυτής· και επλήσθη Πνεύματος Αγίου η Ελισάβετ» (Λουκάς, 1:41). Το ότι πληρώθηκε (γέμισε) με το Άγιο Πνεύμα η Ελισάβετ, σημαίνει ότι το ίδιο συνέβη και στο βρέφος που ήταν μέσα της. Διότι νωρίτερα, είχε πει περί του Ιωάννη του Βαπτιστή ο Γαβριήλ όταν ευαγγέλιζε τον Ζαχαρία, «Μη φοβού, Ζαχαρία· διότι εισηκούσθη η δέησίς σου, και η γυνή σου Ελισάβετ θέλει γεννήσει υιόν εις σε, και θέλεις καλέσει το όνομα αυτού Ιωάννην. Και θέλει είσθαι εις σε χαρά και αγαλλίασις, και πολλοί θέλουσι χαρή διά την γέννησιν αυτού. Διότι θέλει είσθαι μέγας ενώπιον του Κυρίου, και οίνον και σίκερα δεν θέλει πίει, και θέλει πληρωθή Πνεύματος Αγίου έτι εκ κοιλίας της μητρός αυτού, και πολλούς των υιών Ισραήλ θέλει επιστρέψει εις Κύριον τον Θεόν αυτών. Και αυτός θέλει ελθεί προ προσώπου αυτού εν πνεύματι και δυνάμει Ηλίου, διά να επιστρέψη τας καρδίας των πατέρων εις τα τέκνα και τους απειθείς εις την φρόνησιν των δικαίων, διά να ετοιμάση εις τον Κύριον λαόν προδιατεθειμένον» (Λουκάς, 1:13-17).
Πόση τιμή κάνει ο Κύριος στον άνθρωπο. Ώστε, δεν είναι ένα πράγμα, αλλά είναι μια προσωπικότητα, πλασμένη κατ’ εικόνα του Χριστού. Και αυτήν την προσωπικότητα- άσχετα αν ακόμη δεν έχει διαμορφωθεί- ο γιατρός σκοτώνει δια της αμβλώσεως και πετά στους υπονόμους, καταπατώντας σαν κουρελόχαρτο τον όρκο του Ιπποκράτη!
«Δεν θα δώσω ποτέ σε κανέναν δηλητήριο θάνατο να βρει, έστω και αν μου ζητήσει αυτό κι ούτε σύσταση τέτοια θα κάνω. Και ομοίως εγώ σε γυναίκα δεν θα δώσω για έκτρωση μέσο».
Όταν έχουμε γονιμοποίηση, έχουμε ταυτόχρονη δημιουργία της ψυχής και του σώματος σε μία υπόσταση. Ο π. Ιερόθεος Βλάχος, στο εξαιρετικό του βιβλίο «Ορθόδοξη Ψυχοθεραπεία», γράφει τα εξής ενδεικτικά: «Ένα άλλο σημαντικό σημείο, που τονίζουν οι άγιοι Πατέρες, είναι ότι δεν έχουμε ύπαρξη του σώματος άνευ ψυχής ούτε και ύπαρξη ψυχής άνευ του σώματος. Αμέσως μόλις δημιουργεί το σώμα ο Θεός, κτίζει και την ψυχή. Ο άγιος Αναστάσιος ο Σιναΐτης γράφει: ‘’Ούτε γαρ σώμα προ της ψυχής υφίστατο, ούτε ψυχή προ του σώματος’’. Ο δε άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός επιγραμματικά τονίζει, αντικρούοντας την άποψη του Ωριγένη, ότι ‘’άμα δε το σώμα και η ψυχή πέπλασται,ου το μεν πρώτον, το δε ύστερο’’. Η ψυχή και το σώμα δημιουργούνται ταυτόχρονα. Η ψυχή δεν υφίσταται προ της δημιουργίας του σώματος, αλλά κτίζεται μαζί με αυτό: ‘’Την ψυχήν ούτε γαρ προϋφίσταται του σώματος∙ ούτε μεθυφίσταται∙ αλλ’ άμα τη τούτου γενέσει κτίζεται και αυτή’’».
Σε άλλο σημείο του βιβλίου του, αναφέρει ο πατήρ, «Η ψυχή, όπως έχουμε σημειώσει, κτίσθηκε μαζί με το σώμα. Και ακόμη το έμβρυο ‘’εν τη συλλήψει εψύχωται’’. Μαζί με την σύλληψη δημιουργείται η ψυχή και ‘’τοσούτον η ψυχή ενεργεί τότε, όσον και η σαρξ∙ κατ’ αύξησιν γαρ την του σώματος και αύτη τας οικείας ενεργείας διαδείκνυσι’’. Όσο αυξάνεται το σώμα τόσο φανερώνει και τις ενέργειες της η ψυχή».
Αντιγράφω επίσης κάποια στοιχεία από το βιβλίο του Rodney Stark, «Η εξάπλωση του Χριστιανισμού», που αναφέρεται στο θέμα μας:
«Από την αρχή, η χριστιανική διδασκαλία απαγόρευσε απολύτως την άμβλωση και την παιδοκτονία, θεωρώντας και τα δύο δολοφονία. Αυτές οι χριστιανικές απαγορεύσεις απεικόνιζαν την εβραϊκή προέλευση του κινήματος. Μεταξύ των Εβραίων, σύμφωνα με τον Ιώσηπο: ‘’ο νόμος, επιπλέον, μας διατάσσει να φέρουμε στη ζωή τον απόγονό μας,και απαγορεύει στις γυναίκες να προκαλέσουν την άμβλωση αυτού που γεννιέται, ή να το καταστρέψει μετά. Και αν οποιαδήποτε γυναίκα εμφανίζεται να το έχει κάνει, θα είναι δολοφόνος του παιδιού της’’ (Josephus Flavius έκδοση1960. The Complete Works. GrandRapids, Ml Kregel Publications). Παρόμοια, το εβραϊκό αλεξανδρινό κείμενο ως Ψευδοφωκυλίδειες Ποινές συμβούλευε: ‘’Μια γυναίκα δεν πρέπει να καταστρέψει το αγέννητο μωρό στην κοιλιά της, ούτε μετά από τη γέννησή του να το ρίξει βορά στα σκυλιά και στους γύπες’’. (Παρατίθεται από τον Gorman Michael J. 1982: 37. Abortion and the Early Church. Downers Grove, IL Inter Varsity Press). Αυτές οι απόψεις επαναλαμβάνονται στο πρώτο χριστιανικό κείμενο που αναφέρεται στο θέμα. Έτσι, στο δεύτερο κεφάλαιο της Διδαχής, ένα εγχειρίδιο της διδασκαλίας της Εκκλησίας που γράφτηκε πιθανόν τον 1ο αιώνα (Robinson 1976), βρίσκουμε την εντολή ‘’μη δολοφονήσεις ένα παιδί με άμβλωση, ούτε να το θανατώσεις όταν γεννηθεί’’.
Ο Ιουστίνος ο μάρτυρας, στην Πρώτη Απολογία του, που γράφτηκε προς τα μέσα του 2ουαιώνα, σημείωνε: ‘’έχουμε διδαχτεί ότι είναι κακό να εκθέτουμε ακόμη και τα νεογέννητα παιδιά […] (γιατί) έτσι θα είμαστε δολοφόνοι’’ (27- 29, εκδ. του 1948). Στο 2ο αιώνα, ο Αθηναγόρας έγραψε στο κεφάλαιο 35 της ‘’Έκκλησής’’ του στον αυτοκράτορα Μάρκο Αυρήλιο: ‘’Λέμε ότι οι γυναίκες που χρησιμοποιούν φάρμακα τα οποία προκαλούν άμβλωση διαπράττουν δολοφονία, και θα πρέπει να απολογηθούμε στο Θεό για την άμβλωση […] για μας το ίδιο το έμβρυο στη μήτρα είναι μια δημιουργημένη ύπαρξη, και επομένως ένα αντικείμενο της φροντίδας του Θεού […] και δεν εκθέτουμε ένα νήπιο, επειδή εκείνοι που τα εκθέτουν είναι χρεωμένοι με παιδοκτονία’’ (έκδοση του 1989). Μέχρι το τέλος του 2ου αιώνα, οι χριστιανοί όχι μόνο διακήρυσσαν την απόρριψή τους για την άμβλωση και την παιδοκτονία, αλλά είχαν αρχίσει τις άμεσες επιθέσεις στους εθνικούς, και ειδικά τις εθνικές θρησκείες, για την υποστήριξη τέτοιων εγκλημάτων. Στο έργο του Octavius, ο Μινούκιος Φήλιξ κατήγγειλε: ‘’Και βλέπω ότι κάποιες φορές εκθέτετε τα γεννημένα παιδιά σας στα άγρια κτήνη και στα πουλιά.
Κάποιες άλλες, ότι τα συνθλίβετε όταν τα στραγγαλίζετε με ένα άθλιο είδος θανάτου. Υπάρχουν μερικές γυναίκες μεταξύ σας που, με την κατανάλωση ιατρικών παρασκευασμάτων, εξαφανίζουν την πηγή του μελλοντικού ανθρώπου στα ίδια τα έντερά τους, και διαπράττουν έτσι πατροκτονία προτού γεννήσουν. Και αυτά τα πράγματα εγγυημένα προέρχονται από τους θεούς σας. Γιατί ο Κρόνος δεν εξέθεσε τα παιδιά του, αλλά τα καταβρόχθισε. Δικαιολογημένα θυσιάζονταν νήπια σ’ αυτόν σε μερικά μέρη της Αφρικής’’ (33, έκδοση του 1989). (RodneyStark, ‘’Η Εξάπλωση του Χριστιανισμού’’ σελ. 192- 194).
Η άγνοια, πολλά κακά μπορεί να επιφέρει. Ο προφήτης Ωσηέ αναφέρει: «Ο λαός μου ηφανίσθη δι’ έλλειψιν γνώσεως» (Ωσηέ 4:6).
Όμως, υπάρχει πάντα ο δρόμος της μετάνοιας και της επιστροφής, δια της εξομολογήσεως. Πάντα υπάρχει το Φως, όπως και η οδός που μας φέρνει από το σκοτάδι στο φως.
«Τους καιρούς λοιπόν της αγνοίας παραβλέψας ο Θεός, τώρα παραγγέλλει εις πάντας τους ανθρώπους πανταχού να μετανοώσι, διότι προσδιώρισεν ημέραν εν ή μέλλει να κρίνη την οικουμένην εν δικαιοσύνη, διά ανδρός τον οποίον διώρισε, και έδωκεν εις πάντας βεβαίωσιν περί τούτου, αναστήσας αυτόν εκ νεκρών» (Πράξεις Αποστόλων, 17:30-31).
-120x86.jpg)
