Του Μάνου Χατζηγιάννη
Νέο επεισόδιο στο πολύκροτο σήριαλ της αντιπαράθεσης Αντιοχείας-Ιεροσολύμων για το Κατάρ είχαμε μετά την παρέμβαση Ιεράρχη του Πατριαρχείου Αντιοχείας, ο οποίος απαντά στην προ δεκαημέρου δημοσιευθείσα άποψη του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων με την οποία αυτό εμμένει στις θέσεις του. Ο Μητροπολίτης Bosra, Horan και Jabal al-Arab,Saba Esber με ένα άρθρο υπό τον τίτλο “Συγχώρεσε με Χριστέ μου” επανέρχεται στο ζήτημα, το οποίο διχάζει τις δύο πλευρές και συνάμα βάζει φωτιά στα θεμέλια και της Πανορθόδοξης Συνόδου….
Στην αναφορά του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων ότι «ἀνταπεκρίθη εἰς πρόσκλησιν τῶν Χριστιανῶν τοῦ Qatar, γεωγραφικήν περιοχήν τῆς ἐκκλησιαστικῆς δικαιοδοσίας αὐτοῦ», απαντά πως στην πραγματικότητα το Κατάρ είναι μέρος της «πάσης Ανατολής», που είναι και ο τίτλος του Πατριαρχείου Αντιόχειας.
“Κάθε παρατηρητής της εκκλησιαστικής ιστορίας γνωρίζει ότι οι Πατέρες της Δ ‘Οικουμενικής Συνόδου, που πραγματοποιήθηκε στη Χαλκηδόνα το 451, αποφάσισαν “από σεβασμό για το πάθος του Κυρίου και την Ανάσταση Του” να ανυψώσουν την πόλη της Ιερουσαλήμ, η οποία εκείνη την εποχή ήταν επισκοπή και υπόκειτο στο Πατριαρχείο Αντιοχείας, με το βαθμό του Πατριαρχείου. Με την πάροδο του χρόνου, η Αντιόχεια της έδωσε μερικές από επισκοπές της, έτσι ώστε να μπορέσει να έχει μια πατριαρχική ύπαρξη. Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε, για παράδειγμα, ότι Χάιφα παρέμεινε επισκοπή της Αντιόχειας μέχρι τον 18ο αιώνα” αναφέρει ο Μητροπολίτης.
Κατόπιν ο Μητροπολίτης σχολιάζοντας αυτό που αναφέρει η δήλωση του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων και σύμφωνα με την οποία υπήρχαν “κατ΄οίκον εκκλησίες” και “οὐδεμία παρουσία ὑπῆρχεν ἐκεῖ τοῦ Πατριαρχείου Ἀντιοχείας ” τονίζει πως το ηπιότερο που θα μπορούσε να πει είναι πως πρόκειται για μια αλήθεια προορίζεται για να εκφράσει ένα ψέμα!
“Οι Λειτουργίες ξεκίνησαν από σπίτια– ειδικά στο σπίτι του Αμερικανού πρέσβη, ο οποίος την εποχή εκείνη ήταν Ορθόδοξος – επειδή το Κατάρ δεν είχε αρχίσει ακόμα επιτρέψει χριστιανικές θρησκευτικές υπηρεσίες. Αυτό ήταν που εμπόδισε την Εκκλησία της Αντιοχείας, υπό το πρόσωπο του ποιμένα της μητρόπολης του Κατάρ, Μητροπολίτη Κωνσταντίνου Παπαστεφάνου, από την παροχή τακτικών λειτουργικών υπηρεσιών. Ωστόσο, εκείνος έκανε πολλές επισκέψεις στο Κατάρ, κατά τη διάρκεια της οποίας πραγματοποιείτο η λειτουργική ζωή” διευκρινίζει ο Ιεράρχης και συνεχίζει “Αν το Πατριαρχείο των Ιεροσολύμων, με την υποστήριξη του Αμερικανού πρέσβη, ήταν για χρόνια σε θέση να παρέχει τακτικές λειτουργικές υπηρεσίες στα σπίτια και όχι σε συγκεκριμένους χώρους , τότε πώς αυτή μπορεί να επιτρέψει στον εαυτό της να επιπλήττει την αδελφή της Εκκλησία της Αντιοχείας και να σφετερίζεται ό, τι είναι δικό της;”
Κατόπιν φέρνει το παράδιειγμα τη ρωσικής εκκλησίας η οποία “είχε ζητήσει άδεια από την αδελφή της Εκκλησίας της Αντιοχείας προκειμένου να χτίσει μια εκκλησία στο Sharjah για τους Ρώσους οι οποίοι είναι πολυάριθμοι στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα”
“Σήμερα, στις λειτουργίες στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ο Ρώσος ιερέας, σύμφωνα με την Ορθόδοξη παράδοση, τιμά τον Πατριάρχη Αντιοχείας, παράλληλα με το Ρώσο Πατριάρχη” τονίζει.
Απαντώντας στις κατηγορίες από πλευράς Πατριαρχείου Ιεροσολύμων προς την Εκκλησία της Αντιοχείας για εθνο-φυλετισμό, αναφέρει πως η Εκκλησία της Αντιοχείας είναι εκείνη που εξυπηρετεί όλους τους Ορθοδόξους που βρέθηκαν στον Κόλπο που προέρχονται από διάφορες εθνικότητες, χρησιμοποιώντας αραβικά, ελληνικά και μερικές φορές ρωσικά και ρουμναικά στη Θεία Λειτουργία. Στη Βόρεια Αμερική και την Αυστραλία, χρησιμοποιεί τα αγγλικά και το ποσοστό των μη αραβόφωνων φθάνει το 50%. Στη Νότια και Κεντρική Αμερική, οι θείες υπηρεσίες έχουν από καιρό μεταφραστεί στα ισπανικά και πορτογαλικά.
“Η Εκκλησία της Αντιοχείας, την οποία ο Θεός έχει προφυλάξει από τον πειρασμό του εθνο-φυλετισμού και είναι αναγνωρισμένη σε όλο τον κόσμο για το σημαντικό ρόλο που συνεχίζει να διαδραματίζει στην πραγματοποίηση της ορθόδοξης εκκλησιολογίας, ψευδώς και δυσφημιστικά είναι κατηγορούμενη σε αυτήν την κατάσταση” επισημαίνει.
Κατόπιν υποστηρίζει πως: “Θα γελάσετε ακόμη περισσότερο όταν μάθετε ότι η δήλωση της Ιερουσαλήμ βασίζει την κατηγορία της σε μια επιστολή που δεν υπάρχει και αποδίδεται στον Πατριάρχη Ιωάννη Χ, βάζει λόγια στο στόμα του, που κανένα Ορθόδοξο πρόσωπο με ακόμα κι ένα μικρό ψήγμα λογικής δεν θα είχε πει ποτέ. Ισχυρίζονται ότι εκείνος απαιτεί την ποιμαντική εποπτείατων Ορθοδόξων στο Κατάρ γιατί “αντιπροσωπεύει την Ορθόδοξη Κοινότητα σε όλες τις αραβικές χώρες, συμπεριλαμβανομένων για παράδειγμα του Ιράκ, της Συρίας, της Ιορδανίας, του Λιβάνου, της Ιερουσαλήμ, της Αιγύπτου, του Μπαχρέιν, των Εμιράτων, του Ιράν.” Είναι το Ιράν μια αραβική χώρα; Δεν έχουμε ακούσει κάτι τέτοιο. Έχουν ανταλλαξει την Περσική με άλλη γλώσσα! Επίσης όποιος είναι κάπως εξοικειωμένος με την εκκλησιαστική πραγματικότητα γνωρίζει ότι η Αίγυπτος και πάσαη Αφρική ανήκει στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας του οποίου η θεμελίωση αποδίδεται στο Άγιο Ευαγγελιστή Μάρκο και είναι ένα αρχαίο, αποστολικό Πατριαρχείο που είχε την δεύτερη θέση μετά τη Ρώμη, πριν από την ίδρυση της Κωνσταντινούπολης, την οποία συνεχίζει να κατέχει και σήμερα μεταξύ των Ορθοδόξων. Ως εκ τούτου, είναι πάνω από την Αντιόχεια, η οποία κατέχει την τρίτη θέση μεταξύ των Ορθοδόξων.”
Σχετικά με την πόλη της Ιερουσαλήμ την οποία επικαλείται το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων ο Ιεράρχης της αντιοχειανής εκκλησίας επαναλαμβάνει πως είχε δοθεί από την Αντιόχεια στο πλαίσιο της προσφοράς επισκοπών από τη σημερινή Παλαιστίνη και την Ιορδανία. Μεταξύ αυτών είναι δέκα επισκοπές στη σημερινή Ιορδανία…
Το ψέμα και η συμφωνία της Αθήνας
Ιδιαίτερη αναφορά όμως ο Μητροπολίτης Saba Esber κάνει στην συμφωνία της Αθήνας το 2013.“Τό Πατριαρχεῖον Ἱεροσολύμων διαψεύδει κατηγορηματικῶς τόν ἀνυπόστατον ἰσχυρισμόν τοῦ Πατριαρχείου Ἀντιοχείας περί γενομένης δῆθεν συμφωνίας μετονομασίας τοῦ τίτλου τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Καττάρων Μακαρίου εἰς συνάντησιν εἰς τήν Διεύθυνσιν Ἐκκλησιῶν τοῦ Ὑπουργείου Ἐξωτερικῶν τῆς Ἑλλάδος τόν Ἰούλιον τοῦ 2013” λέει η ανακοίνωση των Ιεροσολύμων και το σημείο βγάζει από τα ρούχα του τον Μητροπολίτη! .
Χαρακτηρίζει “ψευδή” την κατηγορία πως το Πατριαρχείο Αντιοχείας λέει ψέματα. Χαρακτηρίζει πρωτοφανή αυτή τη συμπεριφορά, “ακόμη και για χώρες που βρίσκονται σε σύγκρουση μεταξύ τους, οπότε πως μπορεί να συμβεί στην Εκκλησία του Ιησού Χριστού;”
Σύμφωνα με τον Μητροπολίτη “η δήλωση πηγαίνει τόσο μακριά ώστε να αρνηθούν τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στην Αθήνα, στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών στις αρχές του καλοκαιριού του 2013. Ακόμη πιο άσχημο από αυτό, είναι να επικαλείται “τη μαρτυρία των εκπροσώπων του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Διεύθυνσεως Εκκλησιών”.
Και κατόπιν αναρωτιέται “Πόσο έχει η Εκκλησία της Ιερουσαλήμ, η «Μητέρα των Εκκλησιών», βυθίιστεί και γιατί αυτή η φρενήρης προσπάθεια να καταλάβουν την περιοχή της αδελφής εκκλησίας”.
Τέλος ως “χειρότερο από όλα” χαρακτηρίζει το γεγονός πως η δήλωση των Ιεροσολύμων κλείνει με αναφορά περί της ενότητας της ορθόδοξης Εκκλησίας.” Τό Πατριαρχεῖον Ἱεροσολύμων παραμένει ἀμετακίνητον εἰς τήν στάσιν τῆς συνδιαλλαγῆς καί τοῦ διαλόγου, τήν ὁποίαν ἐτήρησεν εὐθύς ἐξ ἀρχῆς καί προτείνει τήν Σύστασιν Ἐπιτροπῆς εἰδημόνων Κανονολόγων διά γνωμάτευσιν ἐπί τοῦ θέματος, χωρίς νά διακόπτῃ τό μνημόσυνον τῆς ἀδελφῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Ἀντιοχείας, χάριν τῆς ἑνότητος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας” έλεγε η δήλωση.
Σχολιάζοντας αυτό ο Μητροπολίτης κάνει λόγο για “επιφανειακή ενότητα που επιτυγχάνεται μέσω της μνημόνευσης και μόνο, μακριά όμως από την αλήθεια και την αγάπη”.
Κλείνοντας τονίζει: “Τι είναι η ενότητα αυτή, έξω από την αλήθεια ; Ποια είναι η ενότητα μέσα στο ψεύδος και συκοφαντία ; Ποια ενότητα είναι αυτή μέσω εκφοβισμού, χρησιμοποιώντας κάθε μέσο που ανήκει σε αυτόν τον κόσμο, εκτός από την αλήθεια του Ευαγγελίου του Ιησού Χριστού;”
Κια καταλήγει: “Μήπως εξακολουθούν να αναρωτιούνται γιατί οι άνθρωποι εγκαταλείπουν την Εκκλησία;
