ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ-Με συγκίνηση και πνευματική κατάνυξη τελέστηκαν χθες τα εγκαίνια της έκθεσης αγιορείτικης φωτογραφίας με τίτλο «Άγιον Όρος – Πέρα από το Ορατό», παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.Βαρθολομαίου.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης – ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Την έκθεση του φωτογράφου Ιωάννη Γιαννάτου διοργάνωσε το Υπουργείο Εσωτερικών (Τομέας Μακεδονίας–Θράκης) σε συνεργασία με την Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου, συγκεντρώνοντας πλήθος ιεραρχών, κυβερνητικών στελεχών και πιστών.
Η έκθεση – που θα διαρκέσει έως 30 Νοεμβρίου 2025-φιλοξενείται στην αίθουσα εκθέσεων του Υπουργείου Εσωτερικών (Μακεδονίας – Θράκης) ενώ η τελετή πραγματοποιήθηκε στον προαύλειο χώρο του εμβληματικού κτηρίου του Υπουργείου.
Ο Πατριάρχης, εγκαινιάζοντας την έκθεση, στάθηκε στη βαθιά πνευματική διάσταση της μοναστικής ζωής και τόνισε:
«Σιωπή και προσευχή είναι το διαχρονικό μήνυμα του Αγίου Όρους προς τον σύγχρονο κόσμο».
Αναλύοντας το νόημα της ησυχαστικής παράδοσης, σημείωσε ότι «η σιωπή των λόγων και των παθών» οδηγεί στην ένωση νου και καρδιάς και στη «γεύση του μυστηρίου της Αποκαλύψεως και της Σωτηρίας». Η μοναστική εμπειρία, είπε, δεν είναι απλώς τρόπος ζωής αλλά βίωμα που μεταμορφώνει τον άνθρωπο.
Η πνευματική ακτινοβολία του Άθω και η φωτογραφία ως “παράθυρο”
Ο Παναγιώτατος εξήρε τη δύναμη της φωτογραφίας να «ανοίγει παράθυρα» προς τον κόσμο της γνώσης και της τεχνολογίας, προσφέροντας σε όλους τη δυνατότητα να γίνουν «μέτοχοι της αγιορειτικής εμπειρίας, της ασκήσεως και της λατρείας».
«Η κληρονομιά του Αγίου Όρους δεν μπορεί να εκτιμηθεί με τα μέτρα του κόσμου τούτου. Είναι κιβωτός και ελπίδα της αιωνίου ζωής», ανέφερε, χαρακτηρίζοντας την αθωνική πολιτεία όχι μόνο φορέα ανεκτίμητης πολιτιστικής παρακαταθήκης αλλά και δώρο του Αναστάντος Κυρίου προς ολόκληρη την ανθρωπότητα.
Η έκθεση, σημείωσε, κάνει «το αόρατο κάλλος ορατό», αποτυπώνοντας στιγμές καθημερινότητας, προσευχής και πνευματικού μόχθου. «Μία μόνον στιγμή μπορεί να καθορίσει ολόκληρη τη ζωή», είπε χαρακτηριστικά, υπενθυμίζοντας ότι «απας ο βίος είναι μια στιγμή σε σύγκριση με την αιωνιότητα».
Η συμβολή της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο Οικουμενικός Πατριάρχης στην προσφορά της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου στην ανάδειξη της ιστορίας και του πολιτισμού του Αγίου Όρους.
«Οι πατέρες της μονής, υπό την πνευματική καθοδήγηση του ηγουμένου αρχιμ. Εφραίμ, λαμπρύνουν με την παρουσία τους και προσφέρουν πλήρη εικόνα του μοναστικού βίου και της διαχρονικής προσφοράς προς την Εκκλησία και την κοινωνία», τόνισε ο Πατριάρχης.
Ο ηγούμενος Εφραίμ, στον δικό του χαιρετισμό, υπογράμμισε ότι ο τίτλος της έκθεσης «Πέρα από το Ορατό» αποτυπώνει την ουσία της ορθόδοξης πνευματικότητας: την ανάγκη του ανθρώπου να υπερβεί τα φαινόμενα και να αναζητήσει το άκτιστο. «Ο άνθρωπος δεν βρίσκει αληθινή ανάπαυση στο εγκόσμιο, αν δεν κοινωνήσει με το Θείο», σημείωσε.
Ο ρόλος του Οικουμενικού Πατριαρχείου και οι ευχαριστίες του Κώστα Γκιουλέκα
Ο υφυπουργός Εσωτερικών, αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας και Θράκης, Κώστας Γκιουλέκας, υποδεχόμενος τον Παναγιώτατο, χαρακτήρισε την επίσκεψή του «κορυφαία στιγμή για τη Βόρεια Ελλάδα και ολόκληρη τη χώρα».
«Η ακτινοβολία του Οικουμενικού Θρόνου φωτίζει τις ημέρες μας, που είναι δύσκολες και ταραγμένες. Ήρθατε να κηρύξετε τον λόγο της αγάπης, να φωτίσετε τα σκοτάδια μας ως τηλαυγής φάρος», είπε, προσθέτοντας ότι «αν σώθηκε το Γένος, το οφείλει στους προκατόχους σας που το προστάτεψαν και το ποίμαναν σε αιώνες χαλεπούς».
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν εκπρόσωποι της κυβέρνησης, της Βουλής των Ελλήνων, της τοπικής αυτοδιοίκησης, των Ενόπλων Δυνάμεων και της διπλωματίας, καθώς και ιεράρχες και καθηγούμενοι από σημαντικές μονές του Αγίου Όρους.
Βράβευση Αθανασίου Μαρτίνου και διεθνής πορεία της έκθεσης
Ο Άρχων Έξαρχος της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας και πρώην Πολιτικός Διοικητής του Αγίου Όρους Αθανάσιος Μαρτίνος τιμήθηκε για τη μακρόχρονη προσφορά του στην Ορθοδοξία και τον πολιτισμό.
Στην ομιλία του αναφέρθηκε στην «ψυχική γαλήνη και τη βαθιά πίστη» που αποτυπώνουν οι φωτογραφίες των αγιορειτών μοναχών και ανακοίνωσε ότι η έκθεση θα παρουσιαστεί σύντομα στο Συμβούλιο της Ευρώπης στο Στρασβούργο.
«Θα δουν οι Ευρωπαίοι αυτόν τον φάρο του πνευματικού πολιτισμού – το Άγιον Όρος – ως ιερό κέντρο ευρωπαϊκής και παγκόσμιας εμβέλειας», είπε συγκινημένος.
Ο φακός “πέρα από το ορατό”: Ο λόγος του φωτογράφου και το πνευματικό αποτύπωμα
Ο δημιουργός της έκθεσης Ιωάννης Γιαννάτος μίλησε για το προσωπικό του κίνητρο να αφιερώσει το φωτογραφικό του έργο στο Άγιον Όρος, καταγράφοντας την καθημερινότητα των μοναχών σε 23.000 εικόνες. «Το χάρισμα που μου δόθηκε θέλησα να το επιστρέψω υπηρετώντας την πίστη, την πατρίδα και τον πολιτισμό», είπε, παρουσιάζοντας το λεύκωμα 400 σελίδων που συνοδεύει την έκθεση.
Την πνευματική διάσταση της πρωτοβουλίας υπογράμμισε και ο Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου, π. Αθανάσιος Μελισσάρης, βιογράφος του Πατριάρχη, σημειώνοντας ότι «η βιογραφία των Πατριαρχών γράφεται με έργα πίστεως, θυσίας και διακονίας».
Ένα παράθυρο της Αθωνικής Πολιτείας στον κόσμο
Η έκθεση «Πέρα από το Ορατό» δεν είναι απλώς ένα καλλιτεχνικό γεγονός. Είναι ένα πνευματικό κάλεσμα προς τον σύγχρονο άνθρωπο να ξαναβρεί τον εσωτερικό του ρυθμό μέσα σε έναν κόσμο ταχύτητας και θορύβου.
Η σιωπή, όπως δείχνει το Άγιον Όρος, δεν είναι απουσία αλλά γλώσσα· και η προσευχή δεν είναι απομόνωση αλλά πρόταση ζωής. Το μήνυμα του Άθω παραμένει επίκαιρο: να αναζητήσουμε το «πέρα από το ορατό» όχι μόνο στις εικόνες, αλλά και μέσα μας.