Του Μητροπολίτη Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ. Ανδρέα, Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ.
Οι ευρωπαϊκοί χάρτες στις αίθουσες διδασκαλίας του ιστορικού τμήματος της Φιλοσοφικής Σχολής Θεσσαλονίκης δημιουργούσαν ερωτήματα, όχι βέβαια μόνο στο γράφοντα. Οι καθηγητές Ι. Χασιώτης των μεσαιωνικών χρόνων και Ι. Τουλουμάκος της αρχαίας ιστορίας συνήθιζαν να κρεμούν χάρτες για το εποπτικότερο, το αποτελεσματικότερο και το παραστατικότερο της διδασκαλίας.
Ο Τουλουμάκος μάλιστα μας παρότρυνε και αγοράζαμε ειδικά φυλλάδια – χάρτες. Τους μελετούσαμε και εξεταζόμαστε για να εμπεδώνομε καλύτερα τα ιστορικά δρώμενα. Όμως, στο γράφοντα και όχι μόνο, οι χάρτες και το μάθημα της ιστορίας στα ακαδημαϊκά έδρανα, δημιουργούσαν εύλογα ερωτηματικά. Η Ευρώπη έφτασε στον 20ό αιώνα (οι χάρτες απλώνονταν περί το 1980) διαβαίνοντας ποικίλα σχήματα, κοινωνικά, πνευματικά, πολιτιστικά, οικονομικά, αλλά και διαμορφώνοντας, κατά καιρούς, διάφορα, ανά περιοχή, γεωγραφικά όρια και σύνορα. Φεουδαρχία, ελέω Θεού μοναρχία, αυτοκρατορίες, συνταγματική μοναρχία, διαφωτισμό, για να φθάσομε, παρακάμπτοντας πολλά, στο εθνικό μας κράτος.
Η μελέτη της ιστορίας των χωρών της χερσονήσου του Αίμου, των Βαλκανίων δηλαδή, που μας δίδασκε, με το καλοπροαίρετο αφοπλιστικό της χαμόγελο, η Βασιλική Παπούλια, ευλαβική αναγνώστρια της Καθημερινής, διακριτικά και σταθερά μας οδηγούσε σε άλλα καίρια ερωτήματα. Στο μαθήματα αυτό άκουσα άποψη για το παιδομάζωμα, «αιρετική». Άκουσα, επίσης, ότι το εθνικό κράτος είναι δημιούργημα ιστορικής συγκυρίας και η ιστορία θα το ξεπεράσει. Στις ηχηρές μας ενστάσεις απάντησε, όπως πάντοτε καλοδιάθετα, «εσείς σίγουρα θα το ζήσετε αυτό». Δόξα τω Θεώ όμως και η Παπούλια ζει και όπως όλοι μας είδε τη διαμόρφωση νέων συνόρων και νέων κρατών, μετά την πτώση του κομμουνισμού και όλοι μας παρακολουθούμε με αγωνία τις νεώτερες εξελίξεις. Αγωνιζόμαστε για την πατρίδα μας την Ελλάδα, για την ακεραιότητα των συνόρων μας, για τη δημογραφική μας ανάπτυξη, για την υπέρβαση, τη θεραπεία της κρίσης που μας συγκλονίζει.
Η πατρίδα μας, η Ελλάδα, είναι και αναγνωρίστηκε κληρονόμος, πνευματική και πολιτιστική συνέχεια της ελληνορθόδοξης αυτοκρατορίας της Κωνσταντινουπόλεως και του «γένους των ρωμαίων», που πορεύτηκε στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Γι’ αυτό, εκτός επικράτειας και συνόρων της, κανονικά και νομικά είναι πνευματικά και πολιτιστικά σύψυχη με το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Στο Φανάρι, το μυστήριο της Εκκλησίας, εναπόθεσε τη διαχρονική ευθύνη της εκκλησιαστικής κανονικότητας. Θεσμός ελληνόφωνος, ελληνικός, που υπερβαίνει τις γεωπολιτικές, γεωγραφικές, και κοινωνικοπολιτικές μεταβολές και περιπέτειες των αιώνων και της ιστορίας, όπως περιγράφονται και στους χάρτες της ιστορίας. Παράλληλα, το Οικουμενικό Πατριαρχείο μετέχει οργανικά στη σύνολη, μακραίωνη, δυναμική οδύνη της δημιουργίας, του αίματος και του πνεύματος. Έκφραση αμετάβλητης θεσμικής οντότητας, άνωθεν ευλογουμένης.
Το μυστήριο της Εκκλησίας, στην εσχατολογική προοπτική αλλά και στην καθημερινή του πραγματικότητα, τελετουργείται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως, κατά τρόπο θαυμαστό, μυσταγωγικό, πέρα από τα όρια της ανθρώπινης λογικής και των ποικίλων ενδοκοσμικών σχημάτων.
Και όλοι ανεξαιρέτως συμφωνούμε ότι ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος έχει συμβάλει τα μέγιστα στη δυναμική συνέχεια του μυστηρίου της Μεγάλης Εκκλησίας. Της Εκκλησίας των του Χριστού πενήτων. Και ότι εαυτόν αναλώνει στην εμπέδωση, συνέχεια και διεθνή εξακτίνωση του διαχρονικού και υπερεθνικού θεσμού του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Της κοινής ταυτότητας του Ορθόδοξου κόσμου, του Ελληνισμού, με την κοινή πνευματική και πολιτιστική μας παρακαταθήκη, δυνάμει και ενεργεία, εν υπερβάσει διαχρονική και γεωγραφικοπολιτική.
Και πριν τελειώσω με το στίχο του Σαββόπουλου: «όποιος δεν καταλαβαίνει δεν ξέρει που πατά και που πηγαίνει», δεν λησμονώ ότι στην Ελλάδα με την ευρύτερη οικουμενική έννοια ανήκουν και το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, η Αρχιεπισκοπή του Σινά, και το δευτερόθρονο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας. Η Κύπρος συγκροτεί αυτοκέφαλη Eλληνόφωνη κανονική δικαιοδοσία και αν είχε με τους εθνικούς αγώνες ενσωματωθεί στην Ελλάδα, τότε στην Ελληνική επικράτεια θα είχαμε άλλη μια κανονική δικαιοδοσία. Αυτή της αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Κύπρου.
-120x86.jpg)
