Φλεβικές Παθήσεις: Μία μεγάλη απειλή για την υγεία

Πολλοί γιατροί και ασθενείς αγνοούν την επικινδυνότητα που μπορεί να έχουν οι φλεβικές παθήσεις, οι οποίες επιγραμματικά είναι οι εξής:

• Κιρσοί 
• Ευρυαγγείες 
• Φλεβικά Έλκη  
• Οιδήματα-Λιποδερματοσκλήρυνση 
• Σύνδρομο Πυελικής Συμφόρησης 
• Λεμφοίδημα 
• Λιποίδημα

Τι είναι οι κιρσοί και τι επιπλοκές παρουσιάζουν;

Οι κιρσοί είναι οι παθολογικά διατεταμένες φλέβες των οποίων οι βαλβίδες έχουν υποστεί βλάβη, η οποία είναι ανεπανόρθωτη. Οι αντιαισθητικοί κιρσοί δημιουργούνται συνήθως κάτω από το γόνατο και στο μηρό, επειδή μια σημαντική ποσότητα αίματος κατευθύνεται προς τα πόδια και όχι προς της καρδιά που είναι και το φυσιολογικό.

Πέρα από αισθητικό πρόβλημα, οι κιρσοί μπορούν να συνδεθούν και με αλλαγή στη φυσιολογική κυκλοφορία του αίματος, καθώς αυξάνουν ιδιαιτέρως τη φλεβική πίεση στο εσωτερικό των φλεβών και το αίμα δυστυχώς κινείται με μικρότερη ταχύτητα από το φυσιολογικό. Οι κιρσοί συνήθως συνδέονται με μία φλέβα από τις κεντρικές επιφανειακές φλέβες του ποδιού που έχουν και αυτές ανεπάρκεια.

Ακόμη, είναι πολύ πιθανό οι κιρσοί να έχουν επιπλοκές, μερικές από τις οποίες μπορεί να είναι ιδιαιτέρως σοβαρές, ανεξάρτητα από τη βαρύτητα και από το εάν παρουσιάζουν συμπτώματα ή όχι.

Η θρόμβωση, η οποία προκαλεί σκληρότητα, πόνο και έντονα κόκκινο χρώμα στην παθούσα περιοχή, είναι μια από τις πιο σοβαρές επιπλοκές. Ειδικότερα, στην περίπτωση ανάπτυξης επιπολούς θρομβοφλεβίτιδας, δηλαδή φλεγμονώδους αντίδρασης στη θρόμβωση του επιπολής φλεβικού δικτύου των ποδιών, τότε ο ασθενής χρειάζεται οπωσδήποτε εξειδικευμένη βοήθεια από αγγειοχειρουργό.

Καθώς αυτός ο θρόμβος εισέρχεται και επεκτείνεται σε βαθιά φλέβα του ποδιού, είναι πιθανό να προκαλέσει φλεβική θρόμβωση, με συνέπεια να αυξηθεί ο κίνδυνος για πνευμονική εμβολή. Τέλος, το τραύμα του δέρματος που καλύπτει τον κιρσό μπορεί να προκαλέσει σημαντικό κίνδυνο αιμορραγίας, δηλαδή κιρσορραγία.

Τι είναι οι ευρυαγγείες και τι συμπτώματα παρουσιάζουν;

Το συχνό φαινόμενο της παρουσίας ευρυαγγειών στα πόδια είναι ένδειξη φλεβικής ανεπάρκειας πρώτου βαθμού. Έχουν μικρή διάμετρο και βρίσκονται επιφανειακά στο δέρμα, και, παρόλο που είναι πιθανό να συνδυάζονται με την παρουσία κιρσών, διαφέρουν σημαντικά από τους κιρσούς. Οι ευρυαγγείες είναι παθολογικές φλέβες, και πιο συγκεκριμένα διατεταμένες  φλέβες, όπου έχουν παρουσιάσει βλάβη στις βαλβίδες, με συνέπεια τη διάτασή τους, διότι το αίμα, σε μεγαλύτερο όγκο, ρέει σε κατεύθυνση αντίθετη από τη φυσιολογική.

Δεν υπάρχουν συμπτώματα σε έναν τεράστιο βαθμό. Όμως, η αντιαισθητική εικόνα ενός ποδιού μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη ψυχολογία και την αυτοπεποίθηση ενός ασθενούς, καθώς και την ποιότητα της ζωής του.

Συνήθως, το μυρμήγκιασμα, η αίσθηση βάρους, η φαγούρα και σπανιότερα ο πόνος και το πρήξιμο (οίδημα) στα κάτω άκρα είναι ορισμένα από τα συμπτώματα. Γενικά στην αρχή της ημέρας, ο ασθενής αισθάνεται καλύτερα, ενώ τα συμπτώματα σταδιακά επιδεινώνονται κατά τη διάρκεια της ημέρας έως το πέρας της.

Στα τέλη της άνοιξης, εξαιτίας της ζέστης, τα συμπτώματα αρχίζουν να γίνονται πιο έντονα. Ακόμη, να σημειωθεί ότι η ύπαρξη ευρυαγγειών σχετίζεται με πόνο, κράμπες  και ανησυχία στα πόδια κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Τι είναι τα οιδήματα-λιποδερματοσκλήρυνση και με τι σχετίζονται;

Αλλοιώσεις στην έσω επιφάνεια της γαστροκνημίας καθώς και η παρουσία οιδημάτων στα πόδια αποτελούν ένδειξη προχωρημένης φλεβικής ανεπάρκειας. Οι αλλοιώσεις αυτές είναι συνήθως αλλαγή του χρώματος του δέρματος και σχετίζονται με την αύξηση της φλεβικής πίεσης, εξαιτίας της φλεβικής ανεπάρκειας.

Συνήθως, τα οιδήματα αυτά συνυπάρχουν με κιρσούς και ανεπάρκεια σοβαρού βαθμού της μείζονος ή/και της ελάσσονος σαφηνούς φλέβας. Σε πολλές περιπτώσεις, προκαλούν κράμπες, βάρος στα πόδια, φαγούρα και πόνο, συμπτώματα τα οποία εντείνονται στο τέλος της ημέρας.

H χρόνια αύξηση της φλεβικής πίεσης, η οποία οφείλεται στη φλεβική ανεπάρκεια, σχετίζεται με τα οιδήματα. Τα τελευταία επηρεάζουν κυρίως τη γαστροκνημία, επειδή προστίθεται περισσότερη πίεση κάτω από το γόνατο εξαιτίας του σωματικού βάρους.

Όταν ο ασθενής βρίσκεται σε αυτό το στάδιο φλεβικής ανεπάρκειας, τότε η σωστή  και έγκαιρη διάγνωση και ο σχεδιασμός της θεραπείας για την αντιμετώπισή της είναι απαραίτητα.

Η καθημερινή χρήση ελαστικών καλτσών διαβαθμισμένης συμπίεσης είναι εξίσου απαραίτητη.

Τι είναι τα φλεβικά έλκη και πως αντιμετωπίζονται;

Τα φλεβικά έλκη αποτελούν βλάβες του δέρματος και είναι μια από τις επιπτώσεις της χρόνιας φλεβικής ανεπάρκειας. Η αντιμετώπισή τους χαρακτηρίζεται δύσκολη, διότι η επούλωση τους καθυστερεί πολύ και ο υποτροπιασμός τους είναι σύνηθες φαινόμενο.

Συνήθως αναπτύσσονται στην έσω επιφάνεια της κνήμης, πάνω από τον αστράγαλο. Είναι ολικού πάχους ενώ το δέρμα γύρω από το έλκος μπορεί να έχει κοκκινωπή ή καφέ-μαύρη υπέρχρωση και να είναι σκληρό στην υφή.

Τα φλεβικά έλκη υποτροπιάζουν συχνά και είναι επιρρεπή σε επιμολύνσεις. Οι επιμολύνσεις είναι συχνές και χαρακτηρίζονται από ένα πράσινο επίχρισμα που καλύπτει την επιφάνεια του έλκους καθώς και από τη δυσάρεστη μυρωδιά που αναδύουν. Το μέγεθός τους μπορεί να είναι αρκετά μεγάλο.

Τα φλεβικά έλκη προκύπτουν ως αποτέλεσμα της χρόνιας φλεβικής ανεπάρκειας, η οποία μπορεί επίσης να προκαλέσει και κιρσούς ή θρομβώσεις.

Τα φλεβικά έλκη μπορούν να αντιμετωπιστούν και να θεραπευτούν με τους εξής τρόπους:

• Μέσω της ενδοαυλικής θεραπείας με τη χρήση laser  με ανώδυνο και αποτελεσματικό τρόπο. Η ενδοαυλική θεραπεία με τη χρήση laser μειώνει τη φλεβική υπέρταση, η οποία προκαλείται στην περιοχή του έλκους, και συμβάλλει στην ταχύτερη επούλωση και αποκατάσταση του δέρματος. Ταυτόχρονα, η ειδική θεραπεία με laser εφαρμόζεται και στην επιφάνεια των φλεβικών ελκών, τα αποτελέσματα της οποίας είναι θεαματικά.
• Με τις μικροφλεβεκτομές
• Μέσω της σκληροθεραπείας με αφρό.
• Με χειρουργική χωρίς τομές.
• Με τη χρήση ελαστικών καλτσών συμπίεσης.

Ποια είναι τα συμπτώματα της πυελικής συμφόρησης;

Το σύνδρομο πυελικής συμφόρησης είναι πιθανό να συνοδεύεται από πόνο στην πύελο, που οφείλεται κυρίως σε καταστάσεις γυναικολογικής φύσεως. Ο πόνος χειροτερεύει κατά την ορθοστασία και σχετίζεται με δυσλειτουργία στο φλεβικό σύστημα. Ακόμη, ο πόνος γίνεται πιο έντονος στις πρώτες ημέρες της περιόδου, ενώ συχνά υπάρχει πόνος κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά τη σεξουαλική επαφή.

Η έγκυος ενδέχεται να καταλάβει την εμφάνιση κιρσών στο αιδοίο της, που είναι πολύ ενοχλητικοί. Επιπρόσθετα, εάν προϋπάρχουν κιρσοί στα κάτω άκρα, οι αντίστοιχοι κιρσοί των γεννητικών οργάνων επιδεινώνονται σε σημαντικό βαθμό. Η κυοφορούσα επηρεάζεται τόσο ψυχικά όσο και σωματικά από την ύπαρξη των κιρσών, διότι της προκαλούν βάρος, πόνο, εγκυμονούν κίνδυνο θρόμβωσης, ενώ αυξάνουν τα επίπεδα του άγχους, με αποτέλεσμα η ήδη συναισθηματικά φορτισμένη έγκυος να επιβαρύνεται ακόμα περισσότερο.

Επιπλέον, οι κιρσοί στην περιοχή του αιδοίου αποτελούν μια σημαντική ένδειξη για εμφάνιση συνδρόμου πυελικής συμφόρησης, που είναι απαραίτητο να ληφθεί υπόψη από την ασθενή. Συχνά, οι κιρσοί του αιδοίου τροφοδοτούν τους κιρσούς στα κάτω άκρα, που αρχίζουν από το περίνεο και κατευθύνονται προς την έσω επιφάνεια του μηρού και, τελικά, καταλήγουν στη μείζονα σαφηνή, με αποτέλεσμα την πρόκληση φλεβικής ανεπάρκειας.

Τέλος, εάν μια γυναίκα αισθάνεται πόνους στην πύελο για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από 6 μήνες, τότε υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να πάσχει από φλεβική ανεπάρκεια. Μάλιστα, είναι πιθανό να έχει υποβληθεί πολλές φορές σε γυναικολογική εξέταση, χωρίς όμως να έχει διαπιστωθεί παθολογία.

Τι μπορεί να προκαλέσει το λεμφοίδημα;

Το λεμφοίδημα μπορεί να προκαλέσει:

• Η ύπαρξη φλεβικής ανεπάρκειας
• Η χειρουργική επέμβαση καρκίνου κοιλιάς και προστάτη
• Η ελλιπής ανάπτυξη του λεμφικού συστήματος
• Κάποιος τραυματισμός
• Κάποια μόλυνση

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της νόσο του λιποιδήματος;

Το λιποίδημα χαρακτηρίζεται από τη συσσώρευση λιπώδους ιστού στο ύψος των μηρών και των ισχίων, σε μικρότερο βαθμό στις κνήμες και σταματάει στον αστράγαλο. Πιο σπάνια, μπορεί να εμφανιστεί στα μπράτσα, ενώ ο κορμός παραμένει αδύνατος.

Υπάρχουν και περιπτώσεις όπου το δέρμα στους μηρούς είναι ευαίσθητο και μαλακό και ενδέχεται να προκληθούν πολύ εύκολα μελανιές, διότι τα αιμοφόρα αγγεία είναι εύθραυστα.

Τέλος, οι ασθενείς χρειάζεται να διατηρούν, όσο γίνεται, το βάρος τους σε φυσιολογικά επίπεδα, διότι το λιποίδημα δεν αντιμετωπίζεται με δίαιτα.

Αλέξανδρος Ματθαίου
Αγγειοχειρουργός

Διευθυντής VenoCare Athen
Διευθυντής Φλεβολογικού Κέντρου ΙΑΣΩ