ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΙ: Σχεδόν 800 εκατοµµύρια ευρώ για τους ελληνικούς σιδηροδρόµους έχει διαθέσει σε ενισχύσεις η Ευρωπαϊκή Ενωση, σύµφωνα µε τα στοιχεία που παρουσίασε αναλυτικά στην «Κ» εκπρόσωπος της Κοµισιόν.
Τα πρώτα ποσά για την τοποθέτηση του περιβόητου συστήµατος ERTMS στην Ελλάδα διατέθηκαν ήδη από το 2000. Ο εκπρόσωπος υποστηρίζει ότι έχει υπάρξει συνεχής στήριξη με χρηματοδοτήσεις από την Eνωση και τονίζει με νόημα ότι, παρ’ όλες τις προσπάθειες για προσαρμογή της χώρας με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, «το δίκτυο σιδηροδρομικής υποδομής στην Ελλάδα εξακολουθεί να ανήκει και να διοικείται από πλήρως κρατικές εταιρείες».
«Eχει υπάρξει συνεχής στήριξη από την Ε.Ε. με χρηματοδότηση για νέες επενδύσεις, ωστόσο υπάρχει ακόμη ανάγκη για βελτίωση των ελληνικών σιδηροδρομικών γραμμών», σημειώνει ο εκπρόσωπος. «Στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η ελληνική κυβέρνηση εντόπισε την ανάγκη βελτίωσης της υποδομής και της διαχείρισης αυτής ως προτεραιότητα, καθώς έχει αναγνωρίσει τα προβλήματα που σχετίζονται με τη διαχείριση των σιδηροδρομικών έργων και έχει συμφωνήσει σε μια σειρά μεταρρυθμίσεων για τα επόμενα χρόνια», προσθέτει.
Από το 2014 μέχρι σήμερα για τον ελληνικό σιδηρόδρομο έχουν εκταμιευθεί από την Ευρωπαϊκή Ενωση 697,3 εκατ. ευρώ. Επιπροσθέτως, από το 2000 μέχρι σήμερα έχουν εκταμιευθεί ακόμη 87,8 εκατ. ευρώ στη μορφή συγχρηματοδότησης με την Ελλάδα. Θα ακολουθήσουν ακόμη 130 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και 50 εκατ. ευρώ από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων.
Τα ευρωπαϊκά κονδύλια για τον ελληνικό σιδηρόδρομο προκύπτουν από τρεις βασικές πηγές: Πακέτο Πολιτικής Συνοχής, Μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη», Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Ο επιμερισμός των ποσών, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε εκπρόσωπος της Κομισιόν στην «Κ», έχει ως εξής:
• Το Πακέτο Πολιτικής Συνοχής της Ε.Ε. συγχρηματοδοτεί την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό του κύριου σιδηροδρομικού άξονα της Ελλάδας, δηλαδή Πάτρα – Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας (ΠΑΘΕ-Π), συμπεριλαμβανομένου και του συστήματος σηματοδότησης και επικοινωνιών ERTMS, από το 2000. Στις προγραμματικές περιόδους 2000-2006 και 2007-2013, περίπου 52,3 εκατ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένης της εθνικής συνεισφοράς) επενδύθηκαν σε σιδηροδρομικές γραμμές και συστήματα επικοινωνίας. Στην προγραμματική περίοδο 2014-2020 διατέθηκαν επιπλέον 57,3 εκατ. ευρώ – μέχρι το τέλος του 2022 είχε δηλωθεί στην Επιτροπή ποσό αποζημίωσης 30,5 εκατ. ευρώ.
• Το ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) προβλέπει ότι το Ευρωπαϊκό Σύστημα Διαχείρισης Σιδηροδρομικής Κυκλοφορίας (ERTMS) θα έχει εγκατασταθεί πλήρως στο δίκτυο ΠΑΘΕ-Π έως το τέλος του 2023, δέσμευση που θα εξεταστεί στο πλαίσιο του 5ου αιτήματος πληρωμής. Ως μέρος του δεύτερου αιτήματος πληρωμής βάσει του σχεδίου, η ελληνική κυβέρνηση ψήφισε νόμο τον Οκτώβριο με αντικείμενο αφενός την παροχή πρόσθετων πόρων για τον ΟΣΕ (ιδιοκτήτη της υποδομής) και την ΕΡΓΟΣΕ (διαχειριστή της κατασκευής), αφετέρου τη βελτίωση της εστίασης και του συντονισμού των δύο εταιρειών με αποσαφήνιση των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους και τη βελτίωση της διακυβέρνησής τους. Ο ελληνικός προϋπολογισμός τον Δεκέμβριο διέθεσε επιπλέον 50 εκατ. ευρώ για τη συντήρηση των σιδηροδρόμων από τον προϋπολογισμό των δημοσίων επενδύσεων. Επιπλέον 130 εκατ. ευρώ από τα κεφάλαια του RRF θα διατεθούν σε τρία έργα σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την αναβάθμιση της υπάρχουσας σιδηροδρομικής υποδομής, με περισσότερα κονδύλια για τη χρηματοδότηση μακροπρόθεσμων έργων που προέρχονται από άλλα κονδύλια της Ε.Ε.
• Ο μηχανισμός CEF («Συνδέοντας την Ευρώπη») έχει υποστηρίξει 16 σιδηροδρομικά έργα στην Ελλάδα, με συνολική χρηματοδότηση 697,3 εκατ. ευρώ από την Ε.Ε. (CEF 1 και CEF 2 μαζί), από το 2014. Σχεδόν το 90% της χρηματοδότησης του CEF για την Ελλάδα έχει διατεθεί για σιδηροδρομικά έργα. Τα περισσότερα έργα και η μεγαλύτερη χρηματοδότηση διατέθηκαν για την αναβάθμιση και κατασκευή σιδηροδρομικών γραμμών. Η χρηματοδότηση για τη σιδηροδρομική διαλειτουργικότητα –ή αλλιώς ERTMS– είναι περίπου 2 εκατ. ευρώ (μεταξύ 2014-2020). Σημειωτέον, το τμήμα Πλατύ – Δομοκός αποτελεί μέρος του διαδρόμου Orient/East-Med εντός του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (ΤΕΝ-Τ), συνδέοντας μεγάλα τμήματα της Κεντρικής Ευρώπης με λιμάνια της Βόρειας Θάλασσας, της Βαλτικής, της Μαύρης Θάλασσας και της Μεσογείου.
kathimerini.gr/Βασίλης Κωστούλας
