ΟΠΕΚΕΠΕ: Καταστροφές άνευ προηγουμένου: Παγετός-σοκ στις καλλιέργειες-Τέσσερις μήνες συμπληρώνονται από τον καταστροφικό παγετό του Μαρτίου 2025, με τις συνέπειες να αποτυπώνονται πλέον με μαθηματική ακρίβεια στην εικόνα των δενδρωδών καλλιεργειών σε Πέλλα, Ημαθία, Λάρισα, Φλώρινα και Πελοπόννησο.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Θεοχάρης
News: Τα στοιχεία σοκάρουν: από κεράσια μέχρι ακτινίδια και από αμύγδαλα έως ροδάκινα και αμπέλια, οι απώλειες ξεπερνούν το 80% σε πολλές περιοχές, φτάνοντας σε ακραίες περιπτώσεις ακόμα και το 100%.
Η όποια αύξηση στις τιμές παραγωγού, όπως τα 3,50 ευρώ στα κεράσια αντί για τα κλασικά 2,00 ευρώ, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να αντισταθμίσει την πτώση στην ποσότητα. Οι παραγωγοί βρίσκονται σε απόγνωση, έχοντας να αντιμετωπίσουν αυξημένα κόστη παραγωγής, απώλεια εισοδήματος και την προετοιμασία για την επόμενη χρονιά.
Το μοντέλο «2021» για τις προκαταβολές
Με βάση την προφορική δέσμευση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης σε συσκέψεις με παραγωγούς και θεσμικούς παράγοντες τον περασμένο Απρίλιο, αναμένεται να εφαρμοστεί ξανά το «μοντέλο 2021». Δηλαδή:
- Πρώτη προκαταβολή από τον ΕΛΓΑ στα μέσα Αυγούστου
- Δεύτερη πίστωση το φθινόπωρο
- Εξόφληση των πορισμάτων με το 100% πιθανότατα εντός του 2026
Αυτή τη στιγμή, όπως επιβεβαιώνουν αγροτικοί σύλλογοι όπως της Βέροιας, η κατάσταση είναι οριακή. Οι αγρότες ζητούν όχι λόγια, αλλά πράξεις και ρευστότητα. Μάλιστα, στις δηλώσεις του προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ο πρόεδρος Τάσος Χαλκίδης τονίζει πως χωρίς προκαταβολές δεν μπορεί να γίνει επανεκκίνηση της παραγωγής για το 2026.
Πληρωμές Ιουλίου: Οι τελευταίες κινήσεις του ΕΛΓΑ
Στο μεταξύ, σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες, ο ΕΛΓΑ πρόκειται να προχωρήσει τέλη Ιουλίου σε πληρωμή συνολικού ύψους 10 εκατ. ευρώ για:
- Τα τελευταία πορίσματα του 2024
- Ζημιές στη φυτική παραγωγή από τον κυκλώνα Ντάνιελ του Σεπτεμβρίου 2023
Επιπλέον, σε αναμονή βρίσκονται δύο Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις (ΚΥΑ) για:
- Αποζημιώσεις Φυτικού Κεφαλαίου λόγω Ντάνιελ (30 εκατ. ευρώ)
- Αποζημιώσεις για Φερτά Υλικά, των οποίων το συνολικό κονδύλι δεν έχει ακόμα ανακοινωθεί
Οι σχετικοί κατάλογοι δικαιούχων είναι έτοιμοι, ενώ η ΕΛΓΑ αναμένει πλέον τη θεσμική επικύρωση για να προχωρήσει σε πληρωμές.
Πληρωμές ΟΠΕΚΕΠΕ Ιουλίου – Αυγούστου 2025
Σε εξέλιξη βρίσκεται και η διαδικασία πληρωμών του ΟΠΕΚΕΠΕ, η οποία θα κορυφωθεί μέσα στον Αύγουστο. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του tilegrafimanews.gr, το χρονοδιάγραμμα έως τέλη Αυγούστου περιλαμβάνει:
- Εξισωτική αποζημίωση 2024 – Β’ δόση
Η πληρωμή για τους δικαιούχους που ολοκλήρωσαν επιτυχώς την εκκαθάριση θα πραγματοποιηθεί έως τις 9 Αυγούστου. Το ποσό φτάνει έως τα 600 ευρώ/εκτάριο. - Συνδεδεμένες ενισχύσεις 2024 (υπόλοιπα)
Έως τις 20 Αυγούστου, αναμένεται πίστωση υπολοίπων σε κτηνοτρόφους και βαμβακοπαραγωγούς. Το ποσό για το βαμβάκι μπορεί να φτάσει έως και τα 74 ευρώ/στρέμμα. - Μέτρο 11 – Βιολογική Γεωργία και Κτηνοτροφία
Μέσα Αυγούστου θα καταβληθούν τα υπόλοιπα 15% στους δικαιούχους του μέτρου, σε συνέχεια των πληρωμών Ιουνίου. Συνολικά εκκρεμούν κονδύλια άνω των 20 εκατ. ευρώ. - Αναδιάρθρωση Αμπελώνων – Πρόγραμμα 2025
Το πρώτο κύμα πληρωμών για αιτήσεις που εγκρίθηκαν εντός Ιουλίου αναμένεται στο τέλος Αυγούστου.
Ο Οργανισμός, όπως σημειώνεται και σε ενημερώσεις της Διαχειριστικής Αρχής του ΠΑΑ, έχει δώσει προτεραιότητα σε αιτήματα που σχετίζονται με μεταβατική περίοδο, καθώς η περίοδος αιτήσεων για το ΟΣΔΕ 2025 λήγει οριστικά στις 20 Ιουλίου.
Αγρότες: Χρονιά επιβίωσης
Με τις τιμές των λιπασμάτων, των καυσίμων και των αγροτικών εφοδίων σε υψηλά επίπεδα, αλλά και την παραγωγή σε ιστορικά χαμηλά, η φετινή χρονιά χαρακτηρίζεται από τους ίδιους τους παραγωγούς ως «χρονιά επιβίωσης». Οι πληρωμές του ΕΛΓΑ και του ΟΠΕΚΕΠΕ δεν αποτελούν πια «ενίσχυση», αλλά προϋπόθεση ύπαρξης για χιλιάδες αγρότες που κινδυνεύουν να βγουν εκτός παραγωγής.
Το επόμενο βήμα: θεσμική πίεση και αποκατάσταση
Η συζήτηση στρέφεται πλέον όχι μόνο στη διαχείριση της τρέχουσας κρίσης, αλλά και στην αναθεώρηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ. Καλλιέργειες που δεν καλύπτονται επαρκώς ή ποικιλίες που εξαιρούνται εξ αρχής από αποζημιώσεις πρέπει να μπουν στον σχεδιασμό της νέας γεωργικής πολιτικής. Το θέμα έχει τεθεί στο τραπέζι από πολλούς αγροτικούς φορείς, με σχετικές αναφορές να έχουν φτάσει και στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου, χωρίς μέχρι στιγμής θεσμικό αντίκρισμα.
Το χρονικό πλαίσιο μέχρι το τέλος Αυγούστου είναι ιδιαίτερα κρίσιμο. Οι πληρωμές από ΕΛΓΑ και ΟΠΕΚΕΠΕ αποτελούν τη μοναδική ανάσα μέσα σε μία ακραία γεωργική περίοδο, που δοκίμασε όχι μόνο την αντοχή των καλλιεργειών αλλά και των ίδιων των παραγωγών. Χωρίς καθυστερήσεις, χωρίς ασάφειες, με διαφάνεια και ταχύτητα. Αυτό ζητούν οι άνθρωποι της ελληνικής υπαίθρου. Τώρα.