ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Τα τελευταία χρόνια, το θέμα των αναδρομικών στις συντάξεις έχει επανειλημμένα απασχολήσει χιλιάδες συνταξιούχους και τις οικογένειές τους.
Του Γιάννη Παπανικολάου – ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
News: Η περίοδος των μνημονίων και οι διαδοχικές μειώσεις στις κύριες και επικουρικές συντάξεις δημιούργησαν ένα τεράστιο κύμα προσφυγών και νομικών διεκδικήσεων.
Μετά από αρκετές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας και σχετικές νομοθετικές πρωτοβουλίες, οι επιστροφές χρημάτων προς τους συνταξιούχους έχουν αρχίσει να υλοποιούνται σταδιακά.
Νομικό Πλαίσιο και Δικαστικές Αποφάσεις
Η πιο καθοριστική εξέλιξη ήρθε με την απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας το 2020, η οποία έκρινε αντισυνταγματικές τις περικοπές που έγιναν σε κύριες και επικουρικές συντάξεις την περίοδο 2012–2015. Παρόλο που η απόφαση δεν αναγνώρισε το δικαίωμα επιστροφής για ολόκληρη την περίοδο, άνοιξε τον δρόμο για αναδρομικές καταβολές 11 μηνών σε περίπου 2,5 εκατομμύρια συνταξιούχους.
Ποιοι Δικαιούνται Αναδρομικά
Οι δικαιούχοι των αναδρομικών εντοπίζονται κυρίως στις παρακάτω κατηγορίες:
-
Συνταξιούχοι του ΙΚΑ (ika.gr),
-
Συνταξιούχοι του Δημοσίου,
-
Συνταξιούχοι του πρώην ΟΑΕΕ,
-
Συνταξιούχοι του πρώην ΝΑΤ (nat.gr),
-
Συνταξιούχοι του πρώην ΕΤΑΑ.
Οι παραπάνω φορείς έχουν ενταχθεί πλέον στον ΕΦΚΑ (efka.gov.gr), ο οποίος και φέρει την ευθύνη για τις καταβολές των αναδρομικών και την εκκαθάριση των ποσών.
Τι Ποσά Αναμένεται να Επιστραφούν
Τα ποσά των αναδρομικών διαφέρουν ανάλογα με:
-
Το ύψος της σύνταξης πριν τις περικοπές,
-
Τον αριθμό των περικοπών που ίσχυσαν για κάθε συνταξιούχο,
-
Το αν ο συνταξιούχος είχε και επικουρική σύνταξη ή/και δώρα.
Συνολικά, τα ποσά κυμαίνονται:
-
Από 600 ευρώ για χαμηλοσυνταξιούχους που υπέστησαν μία ή δύο περικοπές,
-
Έως και 8.000 ευρώ για συνταξιούχους με υψηλές κύριες και επικουρικές συντάξεις.
Η κυβέρνηση επέλεξε, σε πρώτη φάση, να καταβάλει τα ποσά μόνο για την κύρια σύνταξη και να εξαιρέσει την επιστροφή αναδρομικών για επικουρικές και δώρα. Για το θέμα αυτό, εκκρεμεί νέα κρίσιμη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Πότε και Πώς Γίνονται οι Καταβολές
Οι καταβολές των αναδρομικών γίνονται τμηματικά και ανάλογα με τη χρονική περίοδο συνταξιοδότησης. Πολλοί συνταξιούχοι έχουν ήδη λάβει μέρος των χρημάτων, ενώ εκκρεμούν νέες δόσεις για άλλους.
Οι κύριες ημερομηνίες καταβολών:
-
Οκτώβριος 2020: Καταβλήθηκε το πρώτο πακέτο αναδρομικών για 11 μήνες,
-
Δεκέμβριος 2022: Καταβολή σε κληρονόμους συνταξιούχων,
-
Απρίλιος 2024: Νέα παρτίδα καταβολών με βάση δικαστικές αποφάσεις.
Πίνακας Εφάπαξ Αναδρομικών Ποσών
Παρακάτω παρουσιάζεται ένας ενδεικτικός πίνακας με τα εφάπαξ ποσά που καταβλήθηκαν ή θα καταβληθούν ανά κατηγορία σύνταξης:
| Κατηγορία Σύνταξης | Ποσό Αναδρομικών (€) |
|---|---|
| Κύρια σύνταξη έως 1.000€ | 600–1.200€ |
| Κύρια σύνταξη 1.001–1.500€ | 1.300–2.700€ |
| Κύρια + Επικουρική | 3.000–5.500€ |
| Πρώην ΔΕΚΟ – Τράπεζες | 4.500–7.800€ |
| Ειδικές κατηγορίες (ΝΑΤ) | 5.500–8.200€ |
Τα παραπάνω ποσά είναι ενδεικτικά και εξαρτώνται από την προσωπική ασφαλιστική ιστορία κάθε συνταξιούχου.
Αναδρομικά σε Κληρονόμους
Ένα ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα ήταν η καταβολή των αναδρομικών στους κληρονόμους αποβιωσάντων συνταξιούχων. Η διαδικασία αποδείχθηκε περίπλοκη και απαιτούσε ηλεκτρονική αίτηση, πιστοποιητικά κληρονομιάς, ληξιαρχικές πράξεις και τραπεζικούς λογαριασμούς.
Μέχρι σήμερα:
-
Έχουν υποβληθεί πάνω από 250.000 αιτήσεις,
-
Πολλές έχουν ολοκληρωθεί επιτυχώς,
-
Άλλες παραμένουν σε εκκρεμότητα λόγω ελλείψεων ή λαθών στα δικαιολογητικά.
Τι Γίνεται με τις Νέες Δικαστικές Διεκδικήσεις
Παρόλο που μεγάλο μέρος των συνταξιούχων έλαβε αναδρομικά για την κύρια σύνταξη, παραμένει ανοιχτό το ζήτημα των επικουρικών και των δώρων Χριστουγέννων, Πάσχα και αδείας. Πολλοί συνταξιούχοι, με τη στήριξη των ενώσεών τους, έχουν καταθέσει νέες προσφυγές.
Εφόσον υπάρξει θετική απόφαση από το ΣτΕ, τότε η κυβέρνηση θα βρεθεί μπροστά στο ενδεχόμενο καταβολής νέου πακέτου αναδρομικών, συνολικού κόστους άνω των 2 δισ. ευρώ.
Πώς Μπορεί Κάποιος να Ελέγξει αν Δικαιούται
Οι συνταξιούχοι μπορούν να επισκεφθούν την ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΕΦΚΑ και με τους προσωπικούς κωδικούς TAXISnet να δουν:
-
Αν είναι δικαιούχοι,
-
Ποιο είναι το ποσό που τους αναλογεί,
-
Αν απαιτείται κάποια ενέργεια (π.χ. αίτηση ή ενημέρωση τραπεζικού λογαριασμού).
Συχνές Ερωτήσεις
1. Αν κάποιος δεν έχει υποβάλει αγωγή, χάνει το δικαίωμα στα αναδρομικά;
Όχι απαραίτητα. Τα πρώτα πακέτα αναδρομικών δόθηκαν ανεξαρτήτως προσφυγών. Ωστόσο, για τα υπόλοιπα ποσά που εκκρεμούν, ενδέχεται να απαιτηθεί σχετική αγωγή.
2. Θα δοθούν άλλα αναδρομικά στο μέλλον;
Αναλόγως των αποφάσεων των δικαστηρίων και της πολιτικής βούλησης της εκάστοτε κυβέρνησης. Το ζήτημα παραμένει “ζωντανό” και με υψηλό πολιτικό και οικονομικό κόστος.
3. Υπάρχει παραγραφή του δικαιώματος διεκδίκησης;
Η γενική αρχή είναι πως η παραγραφή επέρχεται στα 5 χρόνια. Ωστόσο, κάθε περίπτωση έχει ιδιαιτερότητες που μπορεί να αλλάζουν τα δεδομένα.
Συμπεράσματα
Το θέμα των αναδρομικών στις συντάξεις παραμένει σύνθετο και δυναμικό. Εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι περιμένουν την ολοκλήρωση της διαδικασίας επιστροφών, ενώ πολλοί άλλοι συνεχίζουν να προσφεύγουν στα δικαστήρια διεκδικώντας δώρα, επικουρικές και λοιπά επιδόματα. Είναι σημαντικό οι ενδιαφερόμενοι να παρακολουθούν τις επίσημες ανακοινώσεις και να χρησιμοποιούν τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του ΕΦΚΑ για την προσωπική τους ενημέρωση.
ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ LIVE-Αναδρομικά και Εφάπαξ 2025: Συντάξεις ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΝΑΤ, Απόστρατοι –φρέσκο ρεπορτάζ
-250x180.jpg)
