COVID-19: Στην πρώτη γραμμή κατά της πανδημίας βρέθηκε στα πρώτα της επαγγελματικά βήματα η 30χρονη αναισθησιολόγος Χαρά Σάββα από τη Λάρνακα…
η οποία καλείται σε καθημερινή βάση να διασωληνώνει ασθενείς με κορωνοϊό στο Γενικό Λαΐκό Νοσοκομείο Αθηνών. Η κα Σάββα μιλάει στην «Κ» για τις εμπειρίες της, τη σωματική και ψυχολογική καταπόνηση που βιώνουν οι υγειονομικοί, αλλά και για περιστατικά τα οποία θα μείνουν ανεξίτηλα στη μνήμη της.
-Ποιες ήταν οι κυριότερες δυσκολίες που αντιμετωπίσατε, όταν ξέσπασε η πανδημία;
-Όταν ξέσπασε η πανδημία το νοσοκομείο δεν διέθετε σε αφθονία κάποια μιας χρήσης εργαλεία και προστατευτικές στολές, καθώς η χρήση τους δεν ήταν απαραίτητη σε καθημερινή βάση. Ειδικά στις αρχές, είχαμε σοβαρό θέμα με τις μάσκες υψηλής προστασίας. Θυμάμαι την προϊσταμένη μας να μετρά καθημερινά τις μάσκες και να μας ενημερώνει για την επάρκειά τους και το πώς πρέπει να διαχειριστούμε τον εξοπλισμό μέχρι το τέλος του μήνα. Παράλληλα, αντιμετωπίσαμε δυσκολίες με τον χρόνο ο οποίος είναι πάντα ένα θέμα, ειδικά στις γενικές εφημερίες στα νοσοκομεία της Αθήνας. Σε μια εφημερία την περίοδο μετά τα Χριστούγεννα και πριν ανακοινώσουν τα πιο σκληρά μέτρα, μας είχαν καλέσει για έξι διασωληνώσεις. Οι πέντε αφορούσαν ασθενείς με Covid19. Η δυσκολία που είχα επίσης ήταν ότι έπρεπε πρώτα να προστατεύσω τον εαυτό μου, με τις στολές και τις μάσκες, και μετά τον ασθενή που με χρειάζεται. Πολλές φορές έτρεχα χωρίς καν να ντυθώ, όπως δηλαδή κάναμε προ- κορωνοϊού. Μπορεί να ήμασταν στο χειρουργείο ή οπουδήποτε στο νοσοκομείο και μόλις χτυπούσε το τηλέφωνο για διασωλήνωση, παρατούσαμε τα πάντα και συνήθως μέσα σε δύο λεπτά από το χτύπημα του τηλεφώνου βρισκόμασταν πάνω από τον ασθενή. Τώρα πρέπει πρώτα να βάλεις την απαραίτητη στολή και μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα να περιθάλψεις τον ασθενή. Άλλο ένα μεγάλο θέμα που μας απασχόλησε ήταν οι κλίνες. Στο δεύτερο κύμα μας ανακοίνωναν κάθε εβδομάδα το «κλείσιμο» μιας κλινικής για να τη μετατρέψουν σε θάλαμο Covid19.
-Σας κατέβαλε ψυχολογικά όλη αυτή η κατάσταση;
-Πολλές φορές, όταν σκέφτομαι ότι εγώ ίσως είμαι ο τελευταίος άνθρωπος που βλέπει ένας ασθενής με επηρεάζει ψυχολογικά. Αυτό, όμως, που νιώθουμε όλοι μας είναι η κούραση. Μας ακολουθεί παντού αυτή η κατάσταση. Πας σπίτι για να ξεκουραστείς, αλλά όλο αυτό που ζούμε τώρα ως υγειονομικοί, που βλέπουμε ασθενείς μόνους τους μακριά από την οικογένειά τους, να βιώνουν φόβο για την υγεία τους παρά τις προσπάθειες που καταβάλλουν οι θεράποντες ιατροί και νοσηλευτές, είναι που κάνει την πανδημία αφόρητη. Δεν είναι μόνο η σωματική κούραση, αφού τον τελευταίο χρόνο δεν υπάρχουν άδειες, είναι κυρίως η ψυχολογική καταπόνηση που μας επηρεάζει. Εμείς, ως αναισθησιολόγοι δεν είμαστε οι θεράποντες ιατροί, οπότε η επαφή μας με τους ασθενείς είναι τα λίγα λεπτά που έχουμε για να τον διασωληνώσουμε. Από την πλευρά μας κάνουμε ό,τι χρειάζεται ούτως ώστε να καταφέρει να «βγει» από το μηχάνημα ο ασθενής.
«Δεν μου επιτρέπεται να τα χάσω»
-Πώς είναι η εμπειρία σου μέχρι τώρα; Υπήρξε ποτέ κάποιο δύσκολο περιστατικό για το οποίο δεν ήξερες πώς να αντιδράσεις;
-Δεν μου έχει τύχει να τα «χάσω» γιατί δεν μου «επιτρέπεται» . Ως αναισθησιολόγος πρέπει πάντα να είμαι ψύχραιμη και να έχω καθαρό μυαλό για να βρίσκω τις λύσεις και να ακολουθώ τα πρωτόκολλα. Μου έχει τύχει, όμως, να μην ξέρω πώς να αντιδράσω με έναν ασθενή που με είχαν καλέσει να διασωληνωσω. Όταν με είδε μου ζήτησε να μην τον διασωληνώσω ακόμη, παρόλο που ήταν δυσπνοϊκός και ίσα που μπορούσε να αρθρώσει τις λέξεις, για να αποχαιρετήσει την οικογένειά του. Εκείνη η στιγμή ένιωσα να παγώνω, συγκινήθηκα. Πήραμε την οικογένειά του με βιντεοκληση και τους αποχαιρέτισε όλους, έναν προς έναν. Πριν του δώσω τα φάρμακα για να τον καταστείλω του είπα ότι όλοι θα κάνουμε τα πάντα για να βρεθεί ξανά με την οικογένειά του. Μου χαμογέλασε και μου είπε ότι είναι έτοιμος. Αυτή η εμπειρία για μένα ήταν δραματική και το περιστατικό αυτό θα μείνει για πάντα ανεξίτηλο στη μνήμη μου. Όταν ζήτησα να ενημερωθώ για την κατάσταση της υγείας του εν λόγω ασθενή μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, μου είπαν πως τα κατάφερε.
Η εικόνα στα νοσοκομεία
-Μπορείς να μας δώσεις μια εικόνα για την κατάσταση που επικρατεί με τους ασθενείς Covid στα νοσοκομεία;
-Στο πρώτο κύμα βλέπαμε ηλικιωμένους ασθενείς με υποκείμενα νοσήματα, οι οποίοι έπρεπε να διασωληνωθούν. Όμως όσο περνάει ο καιρός, ο ιός καταβάλλει και νεότερους ανθρώπους χωρίς ιδιαίτερα υποκείμενα νοσήματα. Χρειάστηκε να διασωληνώσω μέχρι και 35χρονο λόγω της βαριάς πνευμονίας και χωρίς γνωστά υποκείμενα νοσήματα. Αυτό που μου κάνει εντύπωση είναι ότι οι περισσότεροι ασθενείς αρχικά έρχονται με ήπια συμπτώματα δύσπνοιας. Χωρίς κάποια συγκεκριμένη προειδοποιητική ένδειξη, επέρχεται απότομη επιδείνωση της κατάστασης του ασθενούς, καθιστώντας απαραίτητη τη μηχανική αναπνευστική υποστήριξη.
-Πόσο χρονών ήταν τα νεαρά σε ηλικία άτομα που έχεις διασωληνώσει; Υπήρξαν ποτέ περιπτώσεις που έπρεπε να επιλέξεις ποιον ασθενή να διασωληνώσεις, όπως συνέβη σε κάποιες χώρες στο εξωτερικό;
-Το νεαρότερο άτομο που κλήθηκα να διασωληνώσω ήταν 35 ετών και δύο γυναίκες 50 και 54 ετών χωρίς άλλες νοσηρότητες. Επίσης και άλλοι συνάδελφοί μου χρειάστηκε να διασωληνώσουν νέους ανθρώπους. Ευτυχώς όμως δεν έχω έρθει αντιμέτωπη με παρόμοιες καταστάσεις όπως αυτή που περιγράφετε, θεωρώ ότι είχαμε καλή οργάνωση και ήμασταν προετοιμασμένοι ειδικά στο δεύτερο κύμα.
-Τι μήνυμα θα ήθελες να στείλεις σε όσους δεν πιστεύουν ότι υπάρχει ο ιός
-Όταν είναι κάτι που δεν βλέπεις και σε κλείνουν σπίτι και χάνονται δουλειές για κάτι που εσύ δεν ζεις, είναι λογικό να αντιδράς και να πιστεύεις ότι δεν υπάρχει. Όμως, εμείς ζούμε με αυτή τη συνθήκη και βλέπουμε καθημερινά ασθενείς, το μόνο σίγουρο είναι ότι ο ιός υπάρχει και ότι αν δε συνεχίσουμε να προσέχουμε μέχρι να θωρακιστεί ο ευρύτερος πληθυσμός, θέτουμε τους εαυτούς μας και τους γύρω μας σε κίνδυνο
Ιωάννα Κυριακού – kathimerini.com.cy
-250x180.jpg)
