Σύνταγμα: Σε μια πολιτικά πυκνή εβδομάδα, η Βουλή έζησε ένα επεισόδιο που αποκάλυψε —ξανά— το έλλειμμα κοινής λογικής στο δημόσιο διάλογο.
Η τροπολογία για την προστασία του Μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη, που υπέβαλε η κυβέρνηση μέσω του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, προκάλεσε οξεία αντιπαράθεση, όχι τόσο για το περιεχόμενό της, όσο για τον συμβολισμό της. Και αυτό διότι η αυτονόητη ανάγκη να παραμείνει «ιερός» ο χώρος τιμής των πεσόντων, μετατράπηκε —για ορισμένους— σε πολιτικό πρόσχημα.
Ο «χαμένος» Δένδιας και η σκιά στην κυβερνητική γραμμή
Η απουσία του Νίκου Δένδια από τη συζήτηση στη Βουλή προκάλεσε σχόλια, καθώς η τροπολογία αφορά άμεσα το υπουργείο του. Την ώρα της συζήτησης, ο υπουργός Άμυνας βρισκόταν στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία» για την παρουσίαση του επετειακού τόμου «Ημερολόγιο Επιχειρήσεων Γενικού Στρατηγείου 1940–1941».
Την ευθύνη στη Βουλή είχε ο υφυπουργός Θανάσης Δαβάκης, ωστόσο η «πολιτική σιωπή» του Δένδια θεωρήθηκε ένδειξη αποστασιοποίησης. Δεν είναι λίγοι εκείνοι στο Μέγαρο Μαξίμου που βλέπουν πως ο υπουργός κινείται πλέον με προσωπική τακτική, με πιο ήπιους τόνους απέναντι σε κυβερνητικές πρωτοβουλίες που αγγίζουν ζητήματα συμβολισμού και εξουσίας.
Στο παρασκήνιο, κυβερνητικοί παράγοντες αναγνώριζαν ότι η στάση αυτή «δεν ταιριάζει» με το προφίλ του Δένδια, όμως εκτιμούν ότι η ισορροπία θα διατηρηθεί. Στελέχη της ΝΔ ανέφεραν χαρακτηριστικά: «Μπορεί να μην ήταν παρών, αλλά η υπογραφή του υπάρχει κάτω από την τροπολογία. Αυτό μετράει πολιτικά».
Το ΠΑΣΟΚ και η πολιτική παγίδα της ένστασης
Από την άλλη πλευρά, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ–ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης επέλεξε την αντιπαράθεση. Με έντονο ύφος, χαρακτήρισε την τροπολογία «αντιδημοκρατική» και «αντισυνταγματική». Ωστόσο, όπως μαρτυρούν πηγές από την Κοινοβουλευτική Ομάδα, η απόφαση για ένσταση αντισυνταγματικότητας δεν ελήφθη συλλογικά.
Σε άτυπη συνεδρίαση της «πράσινης» ΚΟ, οι βουλευτές ενημερώθηκαν ότι η γραμμή ήταν προειλημμένη. Κάποιοι αντέδρασαν —ανάμεσά τους η Νάντια Γιαννακοπούλου, η Ευαγγελία Λιακούλη και ο Απόστολος Πάνας— επισημαίνοντας ότι η αντίθεση στο μέτρο έρχεται σε σύγκρουση με το κοινό αίσθημα των ψηφοφόρων τους.
Η κριτική αυτή ανέδειξε ένα υπόγειο ρήγμα στο κόμμα, καθώς αρκετοί θεωρούν ότι το ΠΑΣΟΚ αντί να διεκδικεί χώρο στο κέντρο, προσπαθεί να «μιμηθεί» τον ΣΥΡΙΖΑ σε ζητήματα αντιπολίτευσης. Όπως σχολίαζε έμπειρος βουλευτής της συμπολίτευσης: «Ο κόσμος προτιμά το πρωτότυπο από το αντίγραφο. Αν μιμείσαι τον Τσίπρα, δεν παίρνεις ψήφους από τη Νέα Δημοκρατία».
Οι Ευρωπαϊκές πιέσεις και ο ΟΠΕΚΕΠΕ στο μικροσκόπιο
Παράλληλα, στο κυβερνητικό παρασκήνιο συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις στις Βρυξέλλες για τον έλεγχο των πληρωμών του ΟΠΕΚΕΠΕ. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης έχει αναλάβει προσωπικά την επικοινωνία με την Κομισιόν, καθώς η Ελλάδα πρέπει να καταθέσει έως τις 4 Νοεμβρίου το νέο σχέδιο διασταυρώσεων και επιτήρησης.
Ο κ. Χατζηδάκης αναμένεται να συναντηθεί με τη Γενική Διευθύντρια Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ελίζαμπεθ Βέρνερ, αλλά και τον Ντέκλαν Κοστέλο, γνωστό από την εποχή των μνημονίων, για συνολική επισκόπηση της προόδου του Ταμείου Ανάκαμψης. Η έκβαση αυτής της διαπραγμάτευσης θα καθορίσει εν πολλοίς το πότε θα ξεμπλοκάρουν οι αγροτικές πληρωμές, οι οποίες έχουν καθυστερήσει σημαντικά.
Η άφιξη της Κίμπερλι Γκιλφόιλ και η αμερικανική ατζέντα
Την ίδια στιγμή, στο διπλωματικό μέτωπο, το βλέμμα στρέφεται στην επικείμενη άφιξη της νέας πρέσβειρας των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ελλάδα, Κίμπερλι Γκιλφόιλ, η οποία θα παρουσιάσει τα διαπιστευτήριά της στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στις αρχές Νοεμβρίου.
Η Γκιλφόιλ, πρώην δημοσιογράφος του Fox News και πολιτική σύμβουλος, αναμένεται να συνοδεύεται από ανώτατους Αμερικανούς αξιωματούχους του ενεργειακού τομέα, στο πλαίσιο του συνεδρίου «Transatlantic Energy Cooperation Partnership», που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα στις 6 και 7 Νοεμβρίου. Θα συμμετάσχουν ο υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ Κρις Ράιτ και ο υπουργός Εσωτερικών Νταγκ Μπέργκαμ, με στόχο την ενίσχυση της ελληνοαμερικανικής συνεργασίας στην ενεργειακή ασφάλεια και στα υγρά καύσιμα.
Η πρέσβειρα αναμένεται να στείλει σαφές μήνυμα για την ανάγκη επιτάχυνσης των επενδύσεων στην Ανατολική Μεσόγειο, σε συνέχεια της αμυντικής συνεργασίας που ήδη επεκτείνεται σε επίπεδο βάσεων και ναυτικής παρουσίας.
Ο Στουρνάρας τιμήθηκε εκεί όπου ξεκίνησε
Στο πανεπιστημιακό μέτωπο, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών τίμησε τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, με ειδικό τόμο μελετών. Η εκδήλωση στο κεντρικό κτίριο του ΕΚΠΑ συγκέντρωσε πλήθος πολιτικών και επιχειρηματιών: από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Τασούλα έως τους υπουργούς Πιερρακάκη, Φλωρίδη και Χατζηδάκη, καθώς και κορυφαίους τραπεζίτες και βιομηχάνους.
Ο πρύτανης του ΕΚΠΑ, καθηγητής Γεράσιμος Σιάσος, τόνισε ότι «ο Στουρνάρας παραμένει ο ίδιος άνθρωπος που αποφοίτησε με άριστα από την αίθουσα αυτή, παρά τη μακρά διαδρομή του στην οικονομική διαχείριση της χώρας». Η εκδήλωση θεωρήθηκε και μια έμμεση επιβεβαίωση της σχέσης εμπιστοσύνης κυβέρνησης–ΤτΕ, ενόψει των νέων δημοσιονομικών προκλήσεων.
Deutsche Bank – ΔΕΗ – ΟΤΕ: ένα «καυτό» τρίγωνο
Την ίδια ώρα, στην αγορά επικρατεί αναβρασμός μετά την έκθεση της Deutsche Bank που έφερε στο φως τις ενστάσεις της για την επέκταση της ΔΕΗ στις τηλεπικοινωνίες. Παρότι οι αναλυτές της συνάντησαν τα στελέχη της επιχείρησης για να συζητήσουν επενδυτικά σενάρια, η έκθεση δημοσιεύτηκε με τον τίτλο:
«Η ΔΕΗ, ο price disruptor στην Ελλάδα».
Η DB υπογραμμίζει ότι η απόφαση της ΔΕΗ να επενδύσει 250 εκατ. ευρώ σε δίκτυο οπτικών ινών (FTTH) ενέχει υψηλό ρίσκο, καθώς η αγορά έχει ήδη κορεστεί από παρόχους όπως OTE, Nova και Vodafone. Εκτιμά ότι η στρατηγική αυτή μπορεί να οδηγήσει σε λειτουργικές ζημίες, καθώς η επιχείρηση προσπαθεί να ανακτήσει μέρος του κόστους μέσω συμφωνιών χονδρικής που δύσκολα θα αποδώσουν.
Αντιθέτως, για τον ΟΤΕ, η έκθεση διατηρεί σύσταση «αγορά» με τιμή–στόχο τα 20 ευρώ, χαρακτηρίζοντας την εταιρεία «χρηματοοικονομικά ισχυρή και με προοπτικές ανάπτυξης». Το report άνοιξε νέο γύρο αντιπαράθεσης μεταξύ των παικτών της τηλεπικοινωνιακής αγοράς, σε μια περίοδο όπου η ΔΕΗ αναζητεί διαφοροποίηση εσόδων και ενίσχυση της θέσης της πέρα από τον ενεργειακό τομέα.
Οι Έλληνες εφοπλιστές στη Σανγκάη
Στο διεθνές οικονομικό πεδίο, ομάδα Ελλήνων εφοπλιστών ταξίδεψε αυτή την εβδομάδα στη Σανγκάη, στο πλαίσιο της China Shipping Week, όπου παρουσιάστηκαν νέες προοπτικές συνεργασίας με κινεζικά ναυπηγεία και τραπεζικούς ομίλους.
Η συμμετοχή του προέδρου της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών και κορυφαίων παραγόντων του ελληνικού ναυτιλιακού cluster εντάσσεται στη στρατηγική διασύνδεσης με την ασιατική αγορά, που παραμένει η μεγαλύτερη στον κόσμο για νέες ναυπηγήσεις.
Η Κίνα εξακολουθεί να αποτελεί προνομιακό εταίρο για τον ελληνικό στόλο, με επενδύσεις που ξεπερνούν τα 10 δισ. ευρώ σε νέα πλοία τα τελευταία τρία χρόνια.
Η ουσία πίσω από τον θόρυβο
Πέρα από τα πολιτικά βέλη, η υπόθεση του Μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη αποκάλυψε μια βαθύτερη ανάγκη: την επιστροφή στην κοινή λογική. Σε μια χώρα όπου η πολιτική αντιπαράθεση συχνά μετατρέπεται σε θέαμα, η διαφύλαξη των θεσμών και των συμβόλων δεν θα έπρεπε να είναι αντικείμενο κομματικής διαμάχης, αλλά εθνικής συμφωνίας.
Το ίδιο ισχύει και για τη διοίκηση, την οικονομία, την κοινωνία: η κοινή λογική είναι ο συνδετικός ιστός που λείπει. Και, όπως δείχνει το πρόσφατο παράδειγμα, συχνά «χάνεται κάπου στο Σύνταγμα» — μαζί με εκείνους που έπρεπε να την υπερασπιστούν.