ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ ΝΕΑ – Πανηγυρικά εορτάζεται η μνήμη του Αγίου Φανουρίου στο χωριό Άγιος Αδριανός ή Κατσίγκρι στην Αργολίδα, Δευτέρα 26 Αυγούστου 2024.
Πρόκειται για ένα παρεκκλήσιο του ενοριακού Ιερού Nαού Αγίου Νικολάου Κατσιγκρίου λίγο έξω από το Ναύπλιο. Τον πανηγυρικό Εσπερινό τέλεσε ο εφημέριος, π. Παναγιώτης Δήμας ,ο οποίος ευχαρίστησε όλους όσους τίμησαν για ακόμα μία χρονιά του Άγιο Φανούριο.
Οι γυναίκες από νωρίς το απόγευμα πηγαίνουν τις φανουρόπιτες στην εκκλησία τάμα στον Άγιο Φανούριο ώστε να τους βοηθήσει κυρίως σε κάτι που του ζητούν.Ο Άγιος Φανούριος είναι άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ένα έθιμο που κρατά αρκετές δεκαετίες και συνεχίζει ο κόσμος να δείχνει την αγάπη του στον λαοφιλή Άγιο Φανούριο . Στο τέλος του πανηγυρικού εσπερινού οι γυναίκες αφού κόψουν τις φανουρόπιτες τις μοιράζουν στον κόσμο.
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ
Έξι χιλιόμετρα έξω από την πόλη του Ναυπλίου και ένα χιλιόμετρο μετά το ομώνυμο χωριό Αγ. Αδριανός (Κατσίγκρι) βρίσκεται παλαιός σταυρεπίστεγος ναός, όπου τιμώνται οι Άγιοι μάρτυρες Αδριανός και Ναταλία. Ο ναός στην απογραφή του 1696-1700 αναφέρεται ως παρεκκλήσι του χωριού Μολιβίδι, με εκκλησία την Αγία Παρασκευή και έτερο παρεκκλήσι την Παναγία.
Ο ναός βρίσκεται σε καλή κατάσταση, έχει γίνει όμως επικάλυψη της εξωτερικής τοιχοδομίας και έχει «δεθεί εσωτερικά και εξωτερικά με σιδερόβεργες λόγω των διαφόρων ρωγμών που παρουσιάστηκαν κατά μήκος του ναού».
Ολόκληρο το εσωτερικό του ναού διακοσμείται με τοιχογραφίες, οι οποίες δεν έχουν υποστεί μεγάλη φθορά, ώστε οι περισσότερες να σώζονται ακέραιες.
Στο μέσο του νοτίου τοίχου σώζεται σε καλή κατάσταση γραπτή επιγραφή, που αναφέρεται σχετικά με την αγιογράφηση του ναού. Κατά την επιγραφή αυτή, ο ναός ιδρύθηκε με δαπάνη του Δραγουμάνου του Μορέως και αγιογραφήθηκε από τον ιερομόναχο Ιερεμία, ο οποίος καταγόταν από το Αδάμι Αργολίδος. Αγιογραφήθηκε τον Ιούνιο του έτους 1743.
Επίσης, σύμφωνα με τον Α. Ορλάνδο, η παντελής έλλειψη παραθύρων ή “η ύπαρξη τοιούτων στενωτάτων εν είδη πολεμίστρων” είναι ενδεικτικά των χρόνων της τουρκοκρατίας.
Το τέμπλο, σύμφωνα με μαρτυρίες που έχουμε, έχει αγιογραφηθεί μεταξύ των ετών 1910 έως 1918 και είναι δυτικής τεχνοτροπίας, κάτι που δημιουργεί αντίθεση με την όλη αγιογράφηση του ναού.
Η πίτα του Αγίου Φανουρίου είναι μια νηστίσιμη πίτα που φτιάχνεται στην μνήμη του Αγίου (27/08) και προσφέρεται στους πιστούς ως ευλογία.
Σίγουρα είναι ένα έθιμο που ξεκίνησε από μια ευλαβική χειρονομία των πιστών (κυρίως από το γυναικείο φύλλο και το όνομα του έχει συνδεθεί με την εύρεση απολεσθέντων αντικειμένων αλλά και προσώπων) και δεν νομίζουμε ότι υποκρύπτει κάτι το αντικανονικό ή το άσχημο. Άλλωστε αν επρόκειτο για κάτι το οποίο αλλοίωνε την λατρευτική τάξη και ήταν αντίθετο με την εκκλησιαστική μας παράδοση, η εκκλησία είχε τον χρόνο και τον τρόπο να το διορθώσει και να το αποτρέψει.
“Ο νεοφανής Άγιος Φανούριος είναι, στη λαϊκή μας παράδοση, μέγας ευρετής απωλεσθέντων αντικειμένων. Αυτή ακριβώς η ιδιότητα δημιoύργησε το ιδιότυπο λατρευτικό υπόβαθρο της προσφοράς κατά την ημέρα της εορτής του (27 Αυγούστου) εθιμικών άρτων και γλυκισμάτων, τα οποία, αφού ευλογηθούν από τον ιερέα, μοιράζονται στους παρευρισκομένους.
Η σύνδεση του Αγίου με τα χαμένα αντικείμενα είναι παρετυμολογική: Ο Φανούριος φανερώνει! Η λατρεία του Αγίου Φανουρίου φαίνεται ότι ξεκινά από τη Ρόδο, όπου κατά την παράδοση βρέθηκε η εικόνα του, όταν έσκαβαν σε ερείπια παλαιού ναού έξω από τα τείχη της πόλης. Η αμφίεσή του παρέπεμπε σε στρατιωτικό Άγιο. Σε ειδικά εικονίδια πάνω στην ίδια εικόνα υπήρχαν σκηνές από το μαρτύριο του Αγίου. Ο Μητροπολίτης Ρόδου Νείλος (1355-1369) διάβασε την επιγραφή “Άγιος Φανούριος”. Από τη Ρόδο η λατρεία του εξαπλώθηκε στα κοντινά νησιά και κυρίως στην Κρήτη, όπου υπάρχουν σήμερα τρία σπουδαία μοναστήρια στα οποία τιμάται και δεκάδες ναοί.
“Στην Κύπρο, στην Κρήτη και σε άλλες περιοχές, ο Άγιος μπορεί να φανερώσει στην κάθε ανύπαντρη κοπέλα το μέλλοντα σύζυγό της! “Οι ανύπαντρες κοπέλες που θέλουν να παντρευτούν ετοιμάζουν φανουρόπιτα για να φανερωθεί ο υποψήφιος γαμπρός”. Στη Σκιάθο “πίτα στον Άγιο τάζουν και οι γυναίκες που τον παρακάλεσαν να τους φανερώσει το γαμπρό που θα κάμουν στην κόρη τους”. Στη Φλώρινα, η φανουρόπιτα (που την πάνε οι ελεύθερες κοπέλες στην εκκλησιά) χρησιμοποιείται ως ονειρομαντικό μέσον με ένα κομμάτι που βάζουν κάτω απ’το προσκέφαλο (ο Άγιος θα φανερώσει το μέλλοντα σύζυγο).
Συνήθως η Φανουρόπιτα παρασκευάζεται με επτά ή εννιά υλικά! Η επιλογή των αριθμών αυτών δεν είναι καθόλου τυχαία, μια και είναι γνωστός ο ρόλος των αριθμών στις μαντικές και μαγικές πρακτικές. Τα επτά ή εννιά υλικά φαίνεται να ενισχύουν ακόμα περισσότερο τη δύναμη της πίτας
—
STUDIO B&G ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΓΙΩΤΗΣ – Γ.ΡΑΣΣΙΑΣ
