25η Μαρτίου 1821: Στα 400 χρόνια της σκλαβιάς στην κυρίως Ελλάδα – και στη Μακεδονία 500 – και παραπάνω σε άλλα μέρη της αιχμάλωτης Πατρίδας, με τις Ενετοκρατίες και Αγγλοκρατίες, εμείς οι Έλληνες κάναμε 145 Επαναστατικά κινήματα, για να αποτινάξουμε από πάνω μας τον οθωμανικό ζυγό.
Ξεσηκωθήκαμε. Επαναστατήσαμε. Αναλάβαμε δράση. «Για του Χριστού την Πίστη την Αγία και της Πατρίδος την Ελευθερία». Με σύνθημα «Ελευθερία ή θάνατος». Κάθε τρία χρόνια σχεδόν κάναμε κι από ένα τοπικό ή γενικότερο επαναστατικό κίνημα.
Αυτό το πνεύμα της Επαναστάσεως ήταν μαζικό και γενικό, άσχετα από ηλικίες ή κοινωνικές τάξεις. «Η δική μας Επανάσταση δεν ήταν σαν τις άλλες της Ευρώπης», έλεγαν οι Καπεταναίοι μας, αυτοί που ήταν μέσα στα πράγματα και έδιναν το πνεύμα του αγώνα. Διότι η Επανάσταση του Γένους μας, η Εθνεγερσία και η Παλιγγενεσία μας, με αποκορύφωση την Ιερή και Μεγαλειώδη Πράξη της 25ης Μαρτίου του 1821, ήταν πεντακάθαρα Εθνική.
Η Επανάσταση του ΄21 ήταν ένα πνεύμα, μια ιδέα, ένα όραμα πανεθνικό και πανορθόδοξο, ελληνορθόδοξο, που διέτρεχε κάθε γενιά και ποτιζόταν από τα κρυφομιλήματα των κληρικών στο κρυφό σχολειό, τους λόγους και τα δημοτικά τραγούδια μας στις εκκλησιαστικές πανηγύρεις, τον όρκο των Φιλικών, το Θούριο του Ρήγα, τις Διδαχές του Πατροκοσμά, τα παραμύθια γύρω από το τζάκι στις μεγάλες νύχτες του χειμώνα, τους αναστεναγμούς στα εξωκκλήσια και τους ναούς στις κατανυκτικές λειτουργίες και τα μοιρολόγια και τους θρήνους στο χαμό των παλικαριών στις δράσεις της Κλεφτουριάς.
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ή μάλλον τι δείχνει όλο αυτό το γεγονός; Το γεγονός αυτό αποδεικνύει περίτρανα ότι μέσα σε τόσους αιώνες δεν είχε σβήσει η φλόγα της ψυχής μας που μας άναψε ο Δημιουργός Θεός μας, όταν μας χάρισε το λογικό και το αυτεξούσιο, την ελευθερία μας δηλαδή και την ανθρωπιά μας. Δεν είχε χαλάσει η ψυχή μας. Ζούσε η ελληνική ψυχή.
Είχε ελευθερία μέσα της και γι αυτό έφερε και ελευθερία στην υπόδουλη Ελλάδα. Ζούσε σα σπίθα κάτω από τη στάχτη και όταν ήρθε το θέλημα του Θεού, όταν χτύπησαν οι καμπάνες του Ουρανού, η σπίθα έγινε φλόγα, φωτιά και πυρκαγιά, έγινε θεόρατο κύμα και σάρωσε τη σκλαβιά. Αυτή τη σπίθα τη φύσηξε τότε η πνοή του Θεού. «΄Ηταν θέλημα Θεού, λέγει ο Κολοκοτρώνης…. Έπεσε σα θεϊκή βροχή η επιθυμία να ελευθερωθούμε».
Εδώ βρίσκεται το μυστικό της Μεγάλης μας Επαναστάσεως. Τότε ο λαός μας δεν άφησε το καντήλι της ψυχής του σβηστό. Οι παππούδες μας και οι γιαγιάδες μας, οι γονείς μας και οι μεγαλύτεροι, οι δάσκαλοί μας και οι παππάδες μας, οι καλόγεροι και οι διδάχοι του Γένους μας, όλοι, μα όλοι, εκτός ελαχιστοτάτων εξαιρέσεων, έριχναν καθημερινά σ΄ αυτό το Άγιο Κανδήλι της Φυλής μας το λάδι της Πίστης, της ιστορίας, της προσευχής, της ελπίδας, με λόγο, με ενθάρρυνση, με ετοιμασία πνεύματος.
Κι έστειλε ο Θεός μας, όταν ήρθε το πλήρωμα των καιρών, ανθρώπους γενναίους και αρχηγούς ικανούς στο λαό μας κατά το θέλημά μας και το θέλημά Του και μπήκαν μπροστάρηδες στον αγώνα μας. Και έγινε το Θαύμα. Και θαύμασε ο ουρανός και η γη, «λαοί, φυλαί και γλώσσαι» τα μεγαλεία του Θεού και τα κατορθώματα των Ελλήνων.
