ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ: Πληροφορίες από τον εργατολόγο Νίκο Παπανούκη στο vimaorthodoxias.gr
Του Γιώργου Θεοχάρη
News: Το 2025 είναι χρονιά-κλειδί για τους συνταξιούχους σε ό,τι αφορά τις φορολογικές τους δηλώσεις.
Οι αυξήσεις σε κύριες συντάξεις, οι καταβολές αναδρομικών, η σταδιακή απορρόφηση της προσωπικής διαφοράς και οι επιπτώσεις των νέων ρυθμίσεων για τους εργαζόμενους συνταξιούχους δημιουργούν ένα πολύπλοκο φορολογικό τοπίο.
Όπως υπενθυμίζει και η ΑΑΔΕ, κάθε εισόδημα πρέπει να δηλώνεται στο έτος που αφορά, όχι στο έτος καταβολής του – κάτι που μπερδεύει πολλούς συνταξιούχους.
1. Ποια αναδρομικά δηλώνονται και πώς φορολογούνται
Σύμφωνα με τον εργατολόγο Νίκο Παπανούκη, οι συνταξιούχοι που έλαβαν αναδρομικά από ΕΑΣ, νόμο Κατρούγκαλου ή επανυπολογισμό πρέπει να προσέξουν την κατανομή τους στα σωστά φορολογικά έτη. Τα ποσά φορολογούνται ως εισόδημα του έτους στο οποίο ανάγονται – όχι του έτους είσπραξης.
Αυτό σημαίνει ότι οι δικαιούχοι οφείλουν να υποβάλουν τροποποιητικές δηλώσεις για καθένα από τα παρελθόντα έτη (π.χ. 2015–2018), εφόσον τα ποσά αφορούν τότε. Αν τα αναδρομικά δηλωθούν εσφαλμένα στο 2024, ενδέχεται να προκύψει υπερφορολόγηση ή απώλεια επιδομάτων.
Η φορολόγηση γίνεται με αυτοτελή φορολόγηση, με συντελεστές που κυμαίνονται ανάλογα με το έτος, και όχι με τη συνολική φορολογική κλίμακα του 2024.
2. Τι ισχύει για τους εργαζόμενους συνταξιούχους
Από το 2022 και μετά, εφαρμόζεται μεικτό σύστημα: οι συνταξιούχοι που εργάζονται και δηλώνουν το εισόδημα από εργασία δεν χάνουν τη σύνταξή τους, αλλά υπόκεινται σε μείωση 30% του ποσού της κύριας σύνταξης.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν φορολογούνται για το σύνολο του εισοδήματος. Ο κ. Παπανούκης επισημαίνει ότι οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι πρέπει να προσέχουν το άθροισμα των εισοδημάτων, γιατί πολλές φορές υπερβαίνουν το αφορολόγητο και μπαίνουν σε υψηλότερο συντελεστή (22% ή και 29%).
Επιπλέον, όσοι εργάζονται ως ελεύθεροι επαγγελματίες και λαμβάνουν σύνταξη, πρέπει να συμπεριλάβουν και τις ασφαλιστικές εισφορές στον υπολογισμό τους, καθώς αυτές εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα.
3. Προσοχή στις κρατήσεις και στις επιβαρύνσεις
Οι συνταξιούχοι που λαμβάνουν δύο ή περισσότερες συντάξεις (π.χ. από Δημόσιο και ΤΕΒΕ) πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη σημασία στην προσωρινή παρακράτηση φόρου, γιατί ενδέχεται να οδηγηθούν σε μη αναμενόμενη εκκαθάριση και φόρο που δεν είχε προβλεφθεί.
Ο κ. Παπανούκης αναφέρει χαρακτηριστικά περιπτώσεις συνταξιούχων που βρέθηκαν να οφείλουν έως και 2.000 ευρώ, επειδή δεν είχαν υπολογιστεί σωστά οι κρατήσεις. Συστήνεται να ζητήσουν εκκαθαριστικά από τον e-ΕΦΚΑ και να ελέγχουν αν ο αναλογών φόρος παρακρατείται σωστά κάθε μήνα.
4. Ποιοι συνταξιούχοι δικαιούνται επιστροφή φόρου
Υπάρχουν περιπτώσεις όπου οι συνταξιούχοι δικαιούνται επιστροφή φόρου:
• Αν οι κρατήσεις φόρου ήταν υπερβολικές λόγω λανθασμένης εκκαθάρισης.
• Αν λάβουν αναδρομικά και αυτά δεν επηρεάζουν τελικά το συνολικό εισόδημα.
• Αν υπάρχουν ιατρικές δαπάνες που αναγνωρίζονται και οδηγούν σε έκπτωση.
Για τους χαμηλοσυνταξιούχους (εισόδημα κάτω από 12.000 ευρώ), προβλέπονται μειωμένοι φορολογικοί συντελεστές και ενίοτε απαλλαγή από την εισφορά αλληλεγγύης – κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε μικρές αλλά σημαντικές επιστροφές.
5. Τι ισχύει για το επίδομα αλληλεγγύης και τα κοινωνικά μερίσματα
Ο προσδιορισμός του φορολογητέου εισοδήματος είναι κρίσιμος και για τη λήψη κοινωνικών ενισχύσεων, όπως:
• Κοινωνικό μέρισμα (αν υπάρξει ξανά το 2025)
• Επιδότηση ρεύματος
Οι δηλώσεις πρέπει να είναι ακριβείς και πλήρεις, καθώς οι πλατφόρμες του gov.gr αντλούν αυτόματα τα στοιχεία και εντοπίζουν κάθε απόκλιση.
TIPS για τη δήλωση 2025:
• Ελέγξτε το ενημερωτικό σημείωμα του ΕΦΚΑ για τα ποσά αναδρομικών ανά έτος.
• Υποβάλετε τροποποιητικές δηλώσεις ανά φορολογικό έτος για τα αναδρομικά, αν δεν το έκανε ήδη ο φορέας.
• Ζητήστε βοήθεια από λογιστή ειδικά αν λαμβάνετε δύο συντάξεις ή έχετε αναδρομικά άνω των 5.000 ευρώ.
• Μην δηλώνετε αναδρομικά στο 2024 αν αφορούν προηγούμενα έτη – αυτό οδηγεί σε υψηλή φορολόγηση και πρόστιμα.
• Ελέγξτε τα ποσά του ΕΝΦΙΑ ή των τελών κυκλοφορίας – δεν επηρεάζονται από τη δήλωση, αλλά ενδέχεται να λάβετε εκπτώσεις λόγω ηλικίας.
Ολοκλήρωση δηλώσεων και εκκαθάριση – Τι προβλέπεται
Η διαδικασία υποβολής φορολογικών δηλώσεων ξεκινά στις 30 Μαΐου 2025 και λήγει στις 29 Ιουλίου 2025. Η εκκαθάριση γίνεται αυτόματα από την ΑΑΔΕ, και τα ποσά του φόρου ή της επιστροφής εμφανίζονται εντός 48 ωρών από την υποβολή.
Για συνταξιούχους που έχουν αναδρομικά, δίνεται προθεσμία 90 ημερών από την παραλαβή του σημειώματος για την υποβολή των τροποποιητικών χωρίς πρόστιμο. Μετά την παρέλευση, επιβάλλονται τόκοι και πρόστιμα.
Η φετινή φορολογική δήλωση απαιτεί προσοχή και γνώση από τους συνταξιούχους, ειδικά όσους έχουν λάβει αναδρομικά, εργάζονται ή έχουν σύνθετο συνταξιοδοτικό προφίλ. Η καθοδήγηση από έμπειρους επαγγελματίες, η ακρίβεια στα ποσά και η γνώση των νομοθετικών παραθύρων μπορεί να εξοικονομήσει εκατοντάδες ευρώ σε φόρους, αλλά και να διασφαλίσει την πρόσβαση σε σημαντικά κοινωνικά μέτρα.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο εργατολόγος Νίκος Παπανούκης στο vimaorthodoxias.gr, «ο πιο ενημερωμένος συνταξιούχος είναι και ο πιο προστατευμένος – γιατί ο φόρος, όταν δεν τον περιμένεις, είναι ο πιο άδικος».
-120x86.jpg)
