ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΑ: Αιφνιδιαστική άσκηση ετοιμότητας, με συμμετοχή όλων των Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων και ειδικών δυνάμεων, διατάχθηκε νωρίς σήμερα τα ξημερώματα από το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ).
Ρεπορτάζ: Γιάννης Παπανικολάου – ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Η κινητοποίηση ήρθε ως άμεση απάντηση στην τουρκική NAVTEX που εκδόθηκε για το ωκεανογραφικό σκάφος «Πίρι Ρέις», το οποίο σύμφωνα με την Άγκυρα θα πραγματοποιούσε έρευνες σε περιοχές που η Αθήνα θεωρεί ότι επικαλύπτουν ελληνική υφαλοκρηπίδα.
Η άσκηση ετοιμότητας και το μήνυμα αποτροπής
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΓΕΕΘΑ, η άσκηση κάλυψε τμήματα του θαλάσσιου και χερσαίου χώρου από τον Έβρο έως τη Μεγίστη, ενεργοποιώντας τη διακλαδική δύναμη ταχείας αντίδρασης. Η συμμετοχή και των τριών Κλάδων – Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας – υπογραμμίζει τη σημασία που αποδίδει η Αθήνα στην επίδειξη αποτρεπτικής ισχύος.
Στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας εκτιμούν ότι η έγκαιρη αντίδραση ενισχύει την αξιοπιστία της χώρας έναντι των συμμάχων της, καθώς δείχνει πως η Ελλάδα δεν αφήνει αναπάντητες τις τουρκικές προκλήσεις. Όπως ανέφεραν έμπειρα στελέχη του ΥΠΕΘΑ στο vimaorthodoxias.gr, η επιλογή να καλυφθεί μια τόσο μεγάλη γεωγραφική ζώνη «δείχνει πως η χώρα είναι σε θέση να ελέγξει και να απαντήσει σε οποιοδήποτε σενάριο».
Το ΚΥΣΕΑ σε συνεδρίαση
Παράλληλα, το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας (ΚΥΣΕΑ) συνεδρίασε εκτάκτως στο Μέγαρο Μαξίμου. Ο Πρωθυπουργός ζήτησε πλήρη ενημέρωση από τον Υπουργό Εθνικής Άμυνας και τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ, ενώ τόνισε ότι η κυβέρνηση «δεν θα επιτρέψει καμία αμφισβήτηση της εθνικής κυριαρχίας».
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, το Μαξίμου ανησυχεί ότι η Άγκυρα επιχειρεί να δοκιμάσει την ελληνική ετοιμότητα σε μια περίοδο όπου η διεθνής συγκυρία χαρακτηρίζεται από ένταση. Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι οι ελληνικές αντιδράσεις είναι απολύτως συντονισμένες με τους συμμάχους σε ΝΑΤΟ και ΕΕ, ώστε να σταλεί σαφές μήνυμα αποτροπής.
Η τουρκική NAVTEX και το «Πίρι Ρέις»
Η τουρκική NAVTEX προέβλεπε ερευνητικές δραστηριότητες του «Πίρι Ρέις» σε θαλάσσιες περιοχές που η Αθήνα θεωρεί ότι εμπίπτουν στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, ιδιαίτερα νοτίως του Καστελλορίζου. Η ελληνική πλευρά αντέδρασε ακαριαία εκδίδοντας αντί-NAVTEX, επισημαίνοντας ότι οι τουρκικές ανακοινώσεις στερούνται νομικής βάσης.
Το ελληνικό ΥΠΕΞ χαρακτήρισε την κίνηση της Άγκυρας «προκλητική και αδικαιολόγητη». Στελέχη του υπουργείου τόνιζαν ότι «η Τουρκία γνωρίζει πολύ καλά τα όρια της ελληνικής κυριαρχίας και δεν μπορεί να τα παραβιάζει με το πρόσχημα επιστημονικών ερευνών».
Οι διεθνείς αντιδράσεις
Τα διεθνή μέσα ενημέρωσης κάλυψαν εκτενώς την κινητοποίηση στην Ελλάδα.
• Το Reuters μετέδωσε ότι «η Ελλάδα απάντησε με στρατιωτική κινητοποίηση στην πρόθεση της Τουρκίας να διεξάγει έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο», σημειώνοντας ότι η άσκηση αποτελεί «ξεκάθαρο μήνυμα ετοιμότητας».
• Το BBC ανέφερε ότι «η νέα κρίση στο Αιγαίο επαναφέρει στο προσκήνιο το ζήτημα της οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών», ενώ τόνισε ότι «η ΕΕ βρίσκεται σε δύσκολη θέση, προσπαθώντας να ισορροπήσει ανάμεσα σε δύο εταίρους».
• Οι New York Times έγραψαν ότι «η ελληνική κυβέρνηση επιδιώκει να δείξει αποφασιστικότητα εντός και εκτός συνόρων, καθώς η πολιτική πίεση αυξάνεται ενόψει των ευρωπαϊκών συνόδων».
Οι εκτιμήσεις στρατιωτικών αναλυτών
Στρατιωτικοί αναλυτές στην Αθήνα που μίλησαν στο vimaorthodoxias.gr θεωρούν ότι η Άγκυρα χρησιμοποιεί το «Πίρι Ρέις» όχι μόνο για επιστημονικούς λόγους, αλλά και για να επιβεβαιώσει παρουσία σε περιοχές που διεκδικεί. Η ελληνική πλευρά, με την αιφνιδιαστική άσκηση, επιχείρησε να καταδείξει ότι οποιαδήποτε κίνηση θα βρει απάντηση σε πολλαπλά επίπεδα.
Έμπειρα στελέχη του ΥΠΕΘΑ εξηγούν ότι τέτοιες ασκήσεις δεν γίνονται τυχαία: «Αξιολογούμε κάθε σενάριο, από την ταχεία ανάπτυξη δυνάμεων μέχρι τη συνεργασία των Κλάδων σε πραγματικές συνθήκες».
Επόμενα βήματα της Αθήνας
Η ελληνική κυβέρνηση προσανατολίζεται να ενημερώσει άμεσα εταίρους και συμμάχους. Ήδη το Υπουργείο Εξωτερικών έχει δρομολογήσει επαφές με τις πρεσβείες των ΗΠΑ, της Γαλλίας και της Γερμανίας, ενώ στο τραπέζι βρίσκεται και η πιθανότητα προσφυγής στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ εφόσον η Άγκυρα κλιμακώσει περαιτέρω.
Παράλληλα, στο εσωτερικό, η κυβέρνηση επιχειρεί να εκπέμψει μήνυμα ενότητας. Στελέχη του κυβερνώντος κόμματος σημειώνουν ότι «η εθνική ασφάλεια δεν είναι ζήτημα κομματικής αντιπαράθεσης».
Η σημερινή αιφνιδιαστική άσκηση αποτελεί σαφές δείγμα αποφασιστικότητας της Αθήνας να υπερασπιστεί την κυριαρχία της. Η παρουσία του «Πίρι Ρέις» στις NAVTEX της Άγκυρας ανέβασε το θερμόμετρο, αλλά η ελληνική αντίδραση ήταν γρήγορη και ισχυρή.
Η κρίση αναδεικνύει για άλλη μια φορά πόσο εύθραυστη είναι η ισορροπία στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Οι διεθνείς αντιδράσεις δείχνουν ότι το ζήτημα δεν αφορά μόνο την Ελλάδα και την Τουρκία, αλλά ολόκληρη τη σταθερότητα της περιοχής.