Στο πλαίσιο των φετινών εορτασμών που διοργάνωσε η Ένωση Ελλήνων Ρουμανίας για την επέτειο της 25ης Μαρτίου, μία ξεχωριστή τελετή έλαβε χώρα εκεί όπου ξεκίνησε ο αγώνας: Στο Δραγατσάνι.
Έδαφος που έχει στενή σχέση με την Ελλάδα, αφού ποτίστηκε από το αίμα του Ιερού Λόχου, των νέων Ελλήνων φοιτητών, οι οποίοι μαζί με τους Ρουμάνους συντρόφους τους έπεσαν ηρωικά στο πρελούδιο της κοινής μάχης των δύο συμμάχων λαών για την ελευθερία από τον τουρκικό ζυγό.
Η τραγική μάχη στο Δραγατσάνι, ανάμεσα στις δυνάμεις της Φιλικής Εταιρίας και του οθωμανικού στρατού, στις 19 Ιουνίου του 1821, αποτέλεσε την ύψιστη θυσία της Φιλικής Εταιρίας.
Εκεί γράφηκε στην ιστορία η αυτοθυσία του Ιερού Λόχου, που συγκροτήθηκε από εθελοντές νέους, κυρίως φοιτητές από τα πανεπιστήμια, οι οποίοι πολέμησαν πεζοί με καραμπίνες και ξιφολόγχες, με αρχηγό τον Αλέξανδρο Υψηλάντη και υπασπιστή τον Αθανάσιο Τσακάλωφ, συνιδρυτή της Φιλικής Εταιρίας.
Έπεσαν ηρωικά και από τους 375 διασώθηκαν μόνο 136, μεταξύ των οποίων ο Υψηλάντης και ο Τσακάλωφ.
Η Ένωση Ελλήνων Ρουμανίας, μία ισχυρή ομογενειακή οργάνωση, με εκπρόσωπο μάλιστα στο Κοινοβούλιο της χώρας τον πρόεδρό της, τον βουλευτή και γραμματέα του Κοινοβουλίου, Γαβριήλ Ζησόπουλο, οργάνωσε -όπως κάθε χρόνο- αυτό το ιστορικό προσκύνημα στα μνήματα των Ελλήνων πεσόντων για την ελευθερία του Έθνους, που αναπαύονται δίπλα στους Ρουμάνους συμπολεμιστές τους.
Τους κοινούς εορτασμούς προς τιμήν των ηρώων αγωνιστών εγκαινίασαν ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Πειραιά, Άγγελος Κότιος, ως εκπρόσωπος των ελληνικών πανεπιστημίων, επικεφαλής πολυμελούς ελληνικής αντιπροσωπείας, μαζί με εκπρόσωπο της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού.
Εκεί, στα δύο μνημεία που κυριαρχούν, ανάμεσα στους λόφους, στον χώρο του στρατιωτικού κοιμητηρίου του Ιερού Λόχου, το ελληνικό- που έχει φιλοτεχνήσει ο μεγάλος Έλληνας γλύπτης Γιαννούλης- και το ρουμανικό, άγημα του ρουμανικού στρατού, παρουσία των τοπικών Αρχών, όπως κάθε χρόνο απέδωσε τιμές στους νέους, που ήρθαν τότε από πολλές ελληνικές παροικίες και έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία.
Η μικρή εκκλησία-μνημείο που ανήγειρε η ελληνική ομογένεια της Ρουμανίας κοντά στο κοιμητήριο, και μάλιστα στο ακριβές σημείο της πτώσης του Ιερού Λόχου, σε ανάμνηση εκείνης της σημαντικής μάχης, θα είναι άλλωστε, όπως αποφασίστηκε, και το κεντρικό σημείο εορτασμού και προσκυνήματος για όλους τους Έλληνες και φιλέλληνες των δύο χωρών στις εκδηλώσεις του 2021 για τα 100 χρόνια από την Επανάσταση.
Εκτός από το Δραγατσάνι, ιδιαίτερες ήταν και οι φετινές επετειακές εκδηλώσεις που άρχισαν στις 24 Μαρτίου με συναυλία ελληνικής μουσικής στο Πλοέστι και στις 25 Μαρτίου με συναυλία κλασσικής μουσικής στο Βουκουρέστι, παρουσία υπουργών της ρουμανικής κυβέρνησης και πλήθους βουλευτών.
