ΟΠΕΚΕΠΕ: Έντονο προβληματισμό προκαλούν τα νεότερα στοιχεία του ΟΠΕΚΕΠΕ για την εφαρμογή των οικολογικών σχημάτων (eco-schemes), καθώς 125.469 δικαιούχοι βασικής ενίσχυσης δεν έλαβαν ούτε ένα ευρώ από το πακέτο των ενισχύσεων για το 2024.
Του Γιώργου Θεοχάρη
News: Πρόκειται για περίπου το 22% των αιτούντων που αποκλείστηκαν εντελώς από την πληρωμή, την ώρα που το 35% των κονδυλίων κατευθύνθηκε μόλις στο 10% των εκμεταλλεύσεων, εντείνοντας το φαινόμενο ανισοκατανομής.
ΠΛΗΡΩΜΕΣ ΑΓΡΟΤΩΝ: Τι Πλήρωσε ο ΟΠΕΚΕΠΕ και Τι Έρχεται Μέχρι τον Ιούνιο για τους Αγρότες
Πληρωμές με έντονες στρεβλώσεις: Οι πολλοί εκτός, οι λίγοι εντός
Το συνολικό ποσό των οικολογικών σχημάτων για το 2024 ανέρχεται στα 425 εκατ. ευρώ. Από αυτά, τα 235 εκατ. ευρώ δεσμεύτηκαν αποκλειστικά για δράσεις βιολογικής γεωργίας, αφήνοντας ψίχουλα για τις υπόλοιπες εννέα δράσεις του μέτρου. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, αν η ζήτηση στη βιολογική γεωργία ήταν μόλις 22 εκατ. ευρώ μικρότερη, τότε θα υπήρχε νομική υποχρέωση επανεπιμερισμού και πιθανή “κατάρρευση” του πλαισίου πληρωμών.
Το στρατηγικό σχέδιο της νέας ΚΑΠ φαίνεται ότι δημιουργεί μια νέα πραγματικότητα στις άμεσες ενισχύσεις: εκεί όπου παλιά υπήρχε οριζόντια κατανομή, σήμερα υπάρχει έντονη συγκέντρωση των ενισχύσεων σε περιορισμένο αριθμό αγροτών, με κίνδυνο κοινωνικής και παραγωγικής αποδιάρθρωσης της ελληνικής υπαίθρου.
Πληρωμές ΟΠΕΚΕΠΕ και ΕΛΓΑ: Τι έρχεται έως τέλη Μαΐου
Στο μεταξύ, ο ΟΠΕΚΕΠΕ έχει ανακοινώσει το πλάνο πληρωμών για το επόμενο διάστημα.
Μέχρι τα τέλη Απριλίου αναμένονται τα εξής:
• Συμπληρωματικές πληρωμές βασικής ενίσχυσης και οικολογικών σχημάτων σε εκκρεμείς αιτήσεις (υπό διόρθωση).
• Πίστωση της αναδιανεμητικής ενίσχυσης για αιτήσεις που είχαν καθυστερήσει λόγω ελέγχων.
• Ειδικές ενισχύσεις νεαρών γεωργών, συνολικού ύψους περίπου 15 εκατ. ευρώ, που αφορούν δικαιούχους με προσωρινή ένταξη στο Μητρώο.
Αμέσως μετά, και μέχρι τις 20 Μαΐου, θα ξεκινήσουν σταδιακά οι πληρωμές των συνδεδεμένων ενισχύσεων σε προϊόντα όπως: αιγοπρόβειο και βοοτροφία, ψυχανθή, ζαχαρότευτλα, σποροπαραγωγή, πατάτα και ρύζι. Το συνολικό ποσό που θα διοχετευθεί ξεπερνά τα 300 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με ασφαλείς εκτιμήσεις από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Επίσης, ο ΕΛΓΑ θα προχωρήσει σε πληρωμές αποζημιώσεων ύψους περίπου 40 εκατ. ευρώ, κυρίως για παγετούς και χαλαζοπτώσεις του 2023, που επηρέασαν σοβαρά τις δενδρώδεις καλλιέργειες και την αμπελουργία σε περιοχές όπως η Ημαθία, η Πέλλα, η Λάρισα και η Κορινθία.
Το πρόβλημα με τις δηλώσεις ΟΣΔΕ και τα… 8,6 εκατ. στρέμματα δασολίβαδων
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η τεράστια απόκλιση μεταξύ των αρχικών εκτιμήσεων και της τελικής εικόνας στο ΟΣΔΕ 2024. Οι σύμβουλοι της ΚΑΠ υπολόγισαν 1,2 εκατ. στρέμματα δασολίβαδων, αλλά τελικά δηλώθηκαν 8,6 εκατ. στρέμματα, προκαλώντας απορρύθμιση στους υπολογισμούς και ενισχύοντας τις στρεβλώσεις.
Η αναλογία αυτή δημιουργεί ερωτήματα για την ακρίβεια του σχεδιασμού και το βάθος του ελέγχου που εφαρμόζεται στα αγροτεμάχια με χαρακτηριστικά που επιτρέπουν ένταξη στα οικολογικά σχήματα. Αναμένεται έντονη πολιτική και διοικητική συζήτηση για τη νομιμότητα πολλών δηλώσεων και για τις αποκλίσεις μεταξύ πραγματικών και δηλωμένων στοιχείων.
Οι αγρότες αντιδρούν – Ζητούν επανεξέταση του σχεδιασμού
Ολοένα και περισσότερες Ενώσεις Αγροτών και Συνεταιρισμοί εκφράζουν ανοιχτά την αντίθεσή τους στον τρόπο που εφαρμόζεται η νέα ΚΑΠ. Σημειώνουν ότι, σε πολλές περιπτώσεις, μικροί και μεσαίοι παραγωγοί αποκλείονται από ενισχύσεις που μέχρι πρότινος λάμβαναν, ενώ το κόστος παραγωγής αυξάνεται συνεχώς.
Η ανισοκατανομή, όπως υποστηρίζουν, οδηγεί σε επιβράβευση των ισχυρών και σε περιθωριοποίηση των αδύναμων, γεγονός που θα επηρεάσει αρνητικά τη βιωσιμότητα χιλιάδων εκμεταλλεύσεων σε ημιορεινές και μειονεκτικές περιοχές.
Τι αναμένεται να αλλάξει
Το υπουργείο εξετάζει ήδη νέες προσαρμογές στο στρατηγικό σχέδιο για την περίοδο ενίσχυσης 2026–2027. Ήδη, καταργήθηκαν υποδράσεις της Δράσης 1 (βιοποικιλότητα), οι οποίες συγκέντρωναν υπερβολική ζήτηση και προκαλούσαν έμφραγμα στο σύστημα πληρωμών. Ωστόσο, το πρόβλημα της άνισης κατανομής των οικολογικών ενισχύσεων παραμένει κρίσιμο και πολιτικά ευαίσθητο.
Ο προσανατολισμός για το 2025 φαίνεται να εστιάζει στην εσωτερική ανακατανομή μεταξύ δράσεων, κάτι που όμως απαιτεί χρόνο και διαβούλευση. Το ερώτημα παραμένει: Πόσοι αγρότες θα μείνουν φέτος εκτός πληρωμών; Και το κυριότερο: Ποιο είναι το πραγματικό αποτύπωμα της ΚΑΠ στην αγροτική οικονομία;
Το 2025 ξεκινά με ανησυχία για τον αγροτικό κόσμο. Οι επόμενοι μήνες θα κρίνουν αν θα διορθωθούν τα λάθη ή αν θα παγιωθεί μια νέα μορφή ανισότητας στις άμεσες ενισχύσεις.
-250x180.jpg)
