Πολιτισμικός Αρμαγεδών

Γράφει ο Ανδρέας Μ Καραγιάννης – Πολιτικός Επιστήμονας

Είναι γεγονός, περάσαμε σε μια νέα εποχή. Από τις αυτοκρατορίες μεταβήκαμε στα έθνη- κράτη και εν συνεχεία στις ενώσεις κρατών υπό μια διοίκηση, ένα νόμισμα, ένα δικαστήριο.

Στα πλαίσια των ενώσεων, δεν παραβιάζεται (ανοικτά τουλάχιστον) ο εθνικός χαρακτήρας, το εθνικό φρόνημα κάθε λαού μιας και κατέχει η κάθε χώρα το δικό της Σύνταγμα (στο οποίο περίοπτη θέση έχει το ενωσιακό, στις περισσότερες περιπτώσεις με μεγαλύτερη ισχύ του εθνικού). Με αυτόν τον τρόπο διευκολύνονται το εμπόριο, οι συναλλαγές, η συμφιλίωση των κρατών, η μεταλαμπάδευση πολιτισμικών στοιχείων, η αφομοίωση συμπεριφορών.

Ευνοήθηκε ο τουρισμός. Ποιοτικός ή μη, εξετάζεται.Παλαιότερα, για να πραγματοποιήσει κανείς ένα ταξίδι, φάνταζε κάτι το μακρινό το δύσκολο το δαπανηρό. Επιστρατευόταν ένα ολόκληρο χαρτομάνι από έγγραφα, άδειες, ταξιδιωτική βίζα αρκετές φορές. Ως επί το πλείστον ήταν μεγαλύτερες οι δυσκολίες επίτευξης ταξιδιού, κάτι που έκανε τον προορισμό στο μυαλό του καθενός να φαντάζει πιο μαγικός πιο μακρινός – εξωπραγματικός. Το γραφειοκρατικό μονοπάτι κέντριζε τη φαντασία του αφού εξαρχής απλωνόταν ένας τοίχος δυσκολιών μπροστά του που έκανε τη χώρα άφιξης όσο κοντινή και ας ήταν να φαντάζει εξωτική. Άλλη εξεζητημένη αναποδιά σε μια εκδρομή ήταν η γλώσσα. Πολλώ δε μάλλον στην γηραιά Ευρώπη όπου ο σοβινισμός έχει βαθιά τις ρίζες του φυτεμένες στις συνειδήσεις. Σταδιακά, υπό την αιγίδα της παγκόσμιας γλώσσας (με πολλές έξυπνες διαφοροποιήσεις ιδιωματισμών) η επικοινωνία στον τουρισμό, επαγγελματικό η μη, διευκολύνθηκε σημαντικά.

Στη σύγχρονη εποχή, στα πλαίσια ενός κόσμου με παγκοσμιοποιημένο μητροπολιτικό χαρακτήρα, η μεταφορά από πόλη σε πόλη είναι μέρος της καθημερινότητας μας. Είναι κάτι δεδομένο. Έχουμε πλέον ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας με κάθε γωνία της γης. Σήμερα δυνάμεθα να πίνουμε καφέ στην piazanavona, αύριο να έχουμε επαγγελματικό ραντεβού στο citi του Λονδίνου και το βράδυ να πίνουμε φθηνή πλην ποιοτική σαγκρια στην lasramblas στη Βαρκελώνη. Ουσιαστικά πλέον βλέπουμε μια πόλη, συμμετέχουμε σε δρώμενα, όμως ΔΕΝ ζούμε πλέον τον παλμό της. Δεν διακατεχόμαστε από αυτήν την όμορφη ανησυχία όταν φτάνουμε σε ένα ξένο αεροδρόμιο, δεν αφουγκραζόμαστε τους ήχους, δεν μυρίζουμε τον αέρα που μας φαίνεται διαφορετικός.

Θα αναλωθούμε σε “μοδάτα” τετριμμένα μουσεία που μας επιβάλλει το κλισέ της εποχής, θα περπατήσουμε σε κεντρικά πολυδιαφημισμένα σοκάκια, θα αναδειχθούμε και σε καμία δραστηριότητα υποτιθέμενων επαγγελματιών ντόπιων ενδεδυμένων με την παραδοσιακή φορεσιά, ενώ στην πραγματική τους ζωή δεν διαφέρουν σε τίποτα από μας. Αυτό είναι. Εκεί έγκειται το πρόβλημα. Δεν διαφέρει κανένας από κανέναν. Οι μεγάλες χώρες έχουν μετατραπεί σε μωσαϊκά λαών και πολιτισμών, οι μικρές ακολουθούν κατά πόδας την εκάστοτε μόδα, κάτι το οποίο συναρτά στο να απολέσει μια χώρα κάθε προσωπικό στοιχείο καλό η κακό, κάθε παράδοση κάθε σκέψη άρα να απολεσθεί και το ενδιαφέρον κάποιου να παρακολουθήσει τον πολιτισμό της.

Αναφέρθηκα πιο πάνω στις διαφορετικές διαλέκτους της αγγλικής, της παγκόσμιαςγλώσσας. Είναι γεγονός. Με διαφορετικό τρόπο, ιδιωματισμούς, μιλούν τα αγγλικά στην Ινδία,στη Γερμανία, στη νότιο Αφρική, στην Ελλάδα. Όλοι όμως τα ομιλούν οπότε οι γλωσσολόγοι-πολιτισμικοί ρυθμιστές έχουν εφεύρει την ιδέα αυτοτελούς ιδιωματικού λεξικού δήθεν για διευκόλυνση κάθε χώρας. Η υποτιθέμενη αυτή βοήθεια γίνεται για απλοποίηση της επικοινωνίας αλλά κατ’ ουσίαν βάζει στη φορμόλη την εθνική γλώσσα, σκαλίζει το κύκνειο άσμα στην ταφόπλακα του εξατομικευμένου εθνικού πολιτισμού. Σημεία των καιρών.