Στο παρά… ένα της επίσημης έναρξης των εργασιών της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Κρήτης, την ερχόμενη εβδομάδα, κλιμακώνονται οι αντιδράσεις από Αυτοκέφαλες Ορθόδοξες Εκκλησίες που δηλώνουν ότι δεν θα συμμετάσχουν παρά τα όσα είχαν συμφωνήσει οι Προκαθήμενοί τους, στο Σαμπεζί της Γενεύης, τον Ιανουάριο του 2016.
Πρώτη, η Εκκλησία της Βουλγαρίας ξεκαθάρισε ότι αν δεν μετατεθεί η διεξαγωγή της Πανορθόδοξης Συνόδου, δεν θα συμμετάσχει σε αυτήν, προκρίνοντας ως επιβεβλημένη τη ρύθμιση των προτεινόμενων θεματικών και οργανωτικών αλλαγών.
Την αναβολή της Πανορθόδοξης ζητά και το Πατριαρχείο Αντιοχείας καθώς και το Πατριαρχείο Σερβίας, που θεωρεί ότι υπό τις παρούσες συνθήκες δεν μπορεί να συμμετάσχει σε αυτήν και κρίνει ότι πριν από τη διεξαγωγή αυτού του ιστορικού γεγονότος θα πρέπει να επιλυθούν οι διαφορές που ταλανίζουν τις τοπικές Εκκλησίες.
Σε ρόλο ρυθμιστή
Την ίδια ώρα, αμφιλεγόμενη χαρακτηρίζεται η στάση του Πατριαρχείου Μόσχας, το οποίο από τη μία ασκεί σοβαρή κριτική για την προετοιμασία της Μεγάλης Συνόδου και τα συνοδικά κείμενα και από την άλλη επιχειρεί να αναλάβει ρόλο ρυθμιστή των διαφωνιών που έχουν ανακύψει. Η θέση του περί συμμετοχής ή όχι στην Πανορθόδοξη παραμένει ασαφής, με τον Πατριάρχη Κύριλλο να εκτιμά ότι η απουσία και μίας Εκκλησίας συνιστά κώλυμα για τη διεξαγωγή της Συνόδου.
Οι εξελίξεις αυτές έχουν προκαλέσει αμηχανία και προβληματισμό στο Φανάρι, που συνεχίζει τις προσπάθειες άρσης του αδιεξόδου για την ενότητα της Ορθοδοξίας.
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο παραμένει προσηλωμένο στη διεξαγωγή της Πανορθόδοξης Συνόδου, δεν συζητά σε καμία περίπτωση αναβολή της και καλεί τους Προκαθημένους να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων και να φανούν συνεπείς σε όσα είχαν συμφωνήσει στη Γενεύη. Για το Φανάρι η σύγκληση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου είναι πάνω και πέρα από εκκλησιαστικές διαμάχες και έριδες, «παιχνίδια» σκοπιμοτήτων και προσωπικές φιλοδοξίες.
«Οχι στη διάσπαση»
Ως επιβεβλημένη χαρακτηρίζει τη διεξαγωγή της Μεγάλης Συνόδου της Κρήτης ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος.
«Η σύγκληση της Μεγάλης Συνόδου αποφασίστηκε ομόφωνα από δύο Συνάξεις Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών, χωρίς να προβληθεί καμία ένσταση.
Το γεγονός αυτό διασφαλίζει την ενότητα και την ομοφωνία μεταξύ μας, γι’ αυτό και θεωρούμε ότι οποιαδήποτε άλλη θέση ή πρόταση, της τελευταίας στιγμής, απειλεί την ενότητα αυτή και η ευθύνη θα βαραίνει όσους, έστω και άθελά τους, θα συμβάλουν στη διάσπασή της».
Και ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος τάσσεται υπέρ της διεξαγωγής της Πανορθόδοξης.
«Προφανώς τα υφιστάμενα προβλήματα είναι πολλά. Γι’ αυτό ακριβώς και η πραγματοποίηση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου είναι επιβεβλημένη.
Δεν είναι δυνατόν να λυθούν όλα. Ας αντιμετωπιστούν έστω μερικά. Είναι προτιμότερο το λίγο από το τίποτα. Η αναβολή της προγραμματισθείσας Αγίας και Μεγάλης Συνόδου θα πληγώσει τους ανά τον κόσμον Ορθοδόξους και θα τραυματίσει διεθνώς το κύρος της Ορθοδοξίας».
Η ατζέντα και το πρωτόκολλο
Στο παγκόσμιο επίκεντρο η Κρήτη για την πρώτη συνάντηση κορυφής της Ορθοδοξίας μετά το Σχίσμα του 1054
To παγκόσμιο ενδιαφέρον έχει προκαλέσει η Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας, που ξεκινά την ερχόμενη εβδομάδα στην Κρήτη, ενώ εκατοντάδες δημοσιογράφοι (μπορεί να καταφθάσουν έως και 400 άτομα) απο διάφορα σημεία του πλανήτη αναμένεται να καταφθάσουν στη χώρα μας προκειμένου να ενημερώσουν για τα τεκτενόμενα τους απανταχού χριστιανούς.
Για τον σκοπό αυτό έχει κινητοποιηθεί και ο κρατικός μηχανισμός (Αστυνομία, Λιμενικό, υπουργείο Εξωτερικών), προκειμένου τα πάντα να γίνουν με εξασφαλισμένη την προστασία των αντιπροσωπειών που θα φτάσουν στην Κρήτη στις 16 του μήνα και θα μείνουν έως τις 27 Ιουνίου που θα ολοκληρωθούν οι εργασίες της Συνόδου. Στη Σύνοδο θα μετάσχουν όλοι οι Προκαθήμενοι (Πατριάρχες, Αρχιεπίσκοποι) από τις 14 Αυτοκέφαλες Εκκλησίες, ενώ ο συνολικός αριθμός των συμμετεχόντων αναμένεται να ξεπεράσει τους 500.
Η Σύνοδος αυτή, η οποία αποτελεί ίσως το σημαντικότερο γεγονός της Ορθόδοξης Εκκλησίας μετά το Σχίσμα του 1054, έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον όχι μόνο στους πολίτες αλλά και σε ειδικούς επιστήμονες, θεολόγους και φοιτητές θεολογίας, εκκλησιαστικούς φορείς, ιερωμένους, μοναχούς, καθώς όλοι θεωρούν οτι αποτελεί μια καθοριστική καμπή της Εκκλησίας στη σύγχρονη εποχή αλλά και ελπίδα για όλο τον χριστιανικό κόσμο και όχι μόνο για τους ορθόδοξους.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχουν και τα θέματα τα οποία θα συζητηθούν και τα οποία έχουν χωριστεί σε πέντε ενότητες:
• Σχέσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας προς τον λοιπό χριστιανικό κόσμο.
• Το μυστήριο του Γάμου και τα κωλύματά του.
• Το αυτόνομο και ο τρόπος ανακηρύξεώς του.
• Η σπουδαιότητα της νηστείας και η τήρησή της σήμερα.
• Η αποστολή της Εκκλησίας στον σύγχρονο κόσμο.
Για να ληφθεί απόφαση στα θέματα απαιτείται ομοφωνία των Προκαθήμενων των Εκκλησιών. Στο τέλος κάθε μέρας της Συνόδου θα δίνεται συνέντευξη Τύπου για την πορεία των εργασιών, ενώ θα εκδίδονται και δελτία Τύπου σε πέντε διαφορετικές γλώσσες.
Η ελληνική Πολιτεία έχει δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στο γεγονός αυτό, με δεδομένη την παγκόσμια σημασία του και το κύρος των προσωπικοτήτων που θα συμμετάσχουν σε αυτό και γι’ αυτό συμβάλλει στον συντονισμό της προετοιμασίας του. Το υπουργείο Εξωτερικών, έχοντας την αρμοδιότητα για τις σχέσεις του Κράτους προς τον οικουμενικό θρόνο, τα άλλα Πατριαρχεία, τις Αυτοκέφαλες Ορθόδοξες Εκκλησίες, καθώς και θέματα που αφορούν στα άλλα χριστιανικά δόγματα, θρησκεύματα και διεθνείς εκκλησιαστικές οργανώσεις στο εξωτερικό, συνέστησε και ειδική επιτροπή, πρόεδρος της οποίας είναι ο γραμματέας Θρησκευτικής και Πολιτιστικής Διπλωματίας του υπουργείου Εξωτερικών, Ευστάθιος Λιανός-Λιάντης.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος έχει το προνόμιο και ταυτόχρονα την υψηλή αποστολή να προεδρεύσει στις εργασίες της Συνόδου, στις οποίες θα λάβουν μέρος όλες οι Ορθόδοξες Εκκλησίες από ολόκληρο τον κόσμο. Η Αντιπροσωπεία κάθε Εκκλησίας θα απαρτίζεται από 24 ιεράρχες-μέλη, καθώς επίσης θα μετέχουν επικουρικά ορισμένοι ειδικοί σύμβουλοι, κληρικοί ή λαϊκοί. Συνολικά οι μετέχοντες στις εργασίες της Συνόδου αναμένεται να υπερβούν τους 500.
ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ
Μια ανάγκη της Εκκλησίας – Γ. Αμανατίδης Υφυπουργός Εξωτερικών
Η Σύνοδος αποτελεί το σημαντικότερο γεγονός της Ορθόδοξης Εκκλησίας τα τελευταία 1.300 χρόνια, ενώ είναι η πρώτη συνάντηση όλων των ορθόδοξων Προκαθήμενων και επισκόπων μετά το Σχίσμα του 1054 μ.Χ. Αποτελεί μια ελπιδοφόρα προοπτική τόσο για τους ορθοδόξους χριστιανούς όσο και για ολόκληρο τον χριστιανικό κόσμο.
Η πολυετής προετοιμασία των θεμάτων και των κειμένων από έμπειρους κληρικούς και θεολόγους όλων των τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών εγγυάται τη θεολογική αρτιότητά τους και την ορθή δογματική προοπτική τους. Η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος είναι μια ανάγκη της Εκκλησίας και χρειάζεται να πραγματοποιηθεί ώστε να αποδείξει την ενότητα της Ορθοδοξίας και την οικουμενικότητα του μηνύματός της.
Ενα μήνυμα με ιστορική σημασία – Ευ. Λιανός-Λιάντης Ειδικός γραμματέας Θρησκευτικής και Πολιτιστικής Διπλωματίας του υπ. Εξωτερικών
Οι ιστορικές συγκυρίες εμπόδιζαν για 1.200 και πλέον έτη τη σύγκληση μίας Συνόδου με τη συμμετοχή όλων των τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών. Τελικά στις μέρες μας αυτό κατέστη δυνατόν και έπειτα από μακρά προετοιμασία θα πραγματοποιηθεί η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας σε ελληνικό έδαφος.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία μέσω της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου θα διακηρύξει απανταχού της γης ένα μήνυμα με ιδιαίτερη ιστορική σημασία και θα παρουσιάσει την ουσία του Χριστιανισμού, τον οποίο βιώνει αναλλοίωτο από την εποχή των Αποστόλων. Η ελληνική Πολιτεία έχει διασφαλίσει ότι οι τομείς του κρατικού μηχανισμού που χρειάζεται να ενεργήσουν για την ομαλή διεξαγωγή της Συνόδου βρίσκονται σε πλήρη ετοιμότητα και συντονισμό.
