Στη μία το μεσημέρι οι εκπρόσωποι του υπουργείου Πολιτισμού θα ανακοινώσουν τα νέα ευρήματα από τον Τύμβο Καστά της Αμφίπολης.
Το τι ακριβώς θα ανακοινωθεί δεν είναι ακόμη σαφές. Μπορεί από τη λήξη της ανασκαφής και την επιβεβαίωση ότι, τουλάχιστον επί του παρόντος…
οι έρευνες απέβησαν άκαρπες ως προς τα ίχνη της ταφής, έως μια πραγματικά σημαντική αποκάλυψη, η οποία θα αφορά ενδείξεις για την ταυτότητα του ή των νεκρών στους οποίους ήταν αφιερωμένο το επιβλητικό μνημείο.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το πιθανότερο είναι ότι θα λυθεί το μυστήριο περί ύπαρξης ή μη σκαλοπατιών, ενώ πρόκειται να ανακοινωθούν περαιτέρω λεπτομέρειες σχετικά με το όρυγμα του τρίτου, κυρίως ταφικού, θαλάμου. Καθώς η αποχωμάτωση έχει προχωρήσει, μάλλον, ως το κατώτερο άκρο του χώρου (πέραν των 8.5 μέτρων συνολικού ύψους από την οροφή), αν μη τι άλλο θα δοθεί εξήγηση για το πώς και γιατί δημιουργήθηκε το παραλληλόγραμμο «σκάμμα» εντός του θαλάμου. Φυσικά, σε ιδανική περίπτωση, μέσα στα χώματα που αφαιρέθηκαν με τη μέγιστη προσοχή εκ μέρους της ομάδας των ανασκαφέων, θα έχουν αποκαλυφθεί ταφικά υπολείμματα, ανόργανης ή ακόμη και οργανικής φύσης. Δηλαδή, οι ερευνητές θα έχουν στα χέρια τους απομεινάρια από σκεύη, υφάσματα και «έπιπλα» ή οστά, τέφρα κ.λπ.
Όπως είναι αυτονόητο, οποιοδήποτε εύρημα θα αποδειχθεί πολύτιμο για την ταυτοποίηση του ή των νεκρών, ενώ δεν αποκλείεται να φανεί καθοριστικό για την επιβεβαίωση της χρονολόγησης του μνημείου στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα. Ωστόσο, μερίδα αρχαιολόγων που αποφεύγει συστηματικά τη δημοσιότητα υπό το φόβο του διασυρμού εξαιτίας των «αιρετικών» της απόψεων, επιμένει ότι το μνημείο της Αμφίπολης είναι μεταγενέστερο, ανήκει δηλαδή στην περίοδο της ρωμαϊκής κατοχής των εδαφών της Μακεδονίας. Στην πιο ακραία εκδοχή της, η συγκεκριμένη τάση μεταξύ των ειδικών, θεωρεί ότι ο Τύμβος ήταν αφιερωμένος σε επιφανέστατο Ρωμαίο αξιωματούχο, ενδεχομένως ακόμη και στον Μάρκο Αντώνιο.
Υπέρ του «ρωμαϊκού» σεναρίου θα μπορούσε να συνηγορεί ένας, τρόπον τινά, υπόγειος θάλαμος, καθώς παραπέμπει ευθέως σε κατακόμβη, έναν τρόπο ταφής που αναπτύχθηκε στη Ρώμη, κατ’ αρχήν λόγω έλλειψης διαθέσιμου χώρου στα νεκροταφεία. Εάν με τις επικείμενες ανακοινώσεις του ΥΠΠΟ επιβεβαιωθεί ότι εντός του Τύμβου Καστά υπάρχει ευμέγεθες υπόσκαφο διαμέρισμα, τότε αναμένεται αναζωπύρωση της διαμάχης ανάμεσα στους υποστηρικτές της αμιγώς μακεδονικής ταυτότητας του μνημείου και σε εκείνους που το χρονολογούν στη ρωμαϊκή εποχή. Ακόμη και σε αυτή την περίπτωση, βέβαια, η αρχαιολογική αξία του Τύμβου παραμένει τεράστια -έστω και εάν δεν εξυπηρετείται η δυνατότητα πατριωτικής εκμετάλλευσής του, έναντι των, ούτως ή άλλως ανιστόρητων, αξιώσεων που εγείρουν οι Σκοπιανοί.
Κατά τα λοιπά, στην συνέντευξη τύπου αναμένεται να συνεχιστεί η αντεπίθεση των ανασκαφέων και των εκπροσώπων του υπουργείου Πολιτισμού στους κάθε κατηγορίας επικριτές της μεθοδολογίας που εφαρμόστηκε στη διερεύνηση του Τύμβου Καστά. Η επίσημη θέση του ΥΠΠΟ είναι ότι, σε ό,τι αφορά την επικοινωνιακή κάλυψη της ανασκαφής, ουδέποτε καλλιεργήθηκαν επισήμως και επίτηδες μεγαλεπήβολες προσδοκίες, ιδιαίτερα σχετικά με την ταυτότητα του νεκρού.
Τέλος, θεωρείται βέβαιο ότι κατά την ενημέρωση των ΜΜΕ στο μουσείο της Αμφίπολης, θα ανακοινωθεί συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για τα επόμενα ανασκαφικά στάδια στο πεδίο. Από το πόρισμα της μελέτης που θα διενεργήσει το πανεπιστημιακό ίδρυμα στο οποίο έχει ανατεθεί η γεωφυσική διασκόπηση του χώρου, θα εξαρτηθεί η συνέχιση της ανασκαφής σε άλλα σημεία εντός της περιμέτρου του τεχνητού γηλόφου. Η επισημοποίηση αυτής της ανάθεσης θα γίνει γνωστή στη συνέντευξη τύπου, ενώ το ίδιο ισχύει και για την προβλεπόμενη ημερομηνία ολοκλήρωσης των εργασιών υποστήλωσης και αντιστήριξης στο εσωτερικό του μνημείου, έτσι ώστε αυτό να καταστεί, έστω και με ορίζοντα τριετίας, επιτέλους, επισκέψιμο.
