Αναξιοποίητα παραμένουν εντοπισμένα με αποδείξεις πλούσια κοιτάσματα ενώ παράλληλα πυκνώνουν οι φωνές για την ανακήρυξη της ΑΟΖ με στόχο την εκμετάλλευση των όποιων κοιτασμάτων υπάρχουν στο Αιγαίο.
Ντοκουμέντο του 1794, σύμφωνα με την Εφημερίδα των Συντακτών, αναφέρεται στον “εκ Λακεδαίμονος ληστοπειρατή Ζαχαριά που ήλθε μετά μιας γαλέρας, ίνα λεηλατήσει την νήσον, εναυάγησε εις τα βορειοδυτικά εις θέσιν καλούμενην Λυγαριά”.
Το ντοκουμέντο εξιστορεί στη συνέχεια το πώς κάποιοι ναυτικοί, στην προσπάθειά τους να φτάσουν στους απόκρημνους βράχους στο σημείο του ναυαγίου, παρατήρησαν κόκκινα μεταλλικά πετρώματα με πολύ χαρακτηριστική οσμή και ατμούς που έβγαιναν μέσα από τις ρωγμές τους.
Σημειώνεται εδώ ότι ήδη το μικρό αυτό νησί με τους λιγοστούς κατοίκους είχε, παρακαλώ, δικό του νόμισμα με την “κεφαλή του Απόλλωνος και εκατέρωθεν κερασφόρον ταύρον”.
Πολλά χρόνια αργότερα, και συγκεκριμένα το 1956, έγινε ο σεισμός στη Σαντορίνη. Σύμφωνα με τον καθηγητή Β. Παπαζάχο, “ο σεισμός της 9ης Ιουλίου 1956, που έλαβε χώρα στο ρήγμα της θαλάσσιας λεκάνης της νότιας Αμοργού, ήταν ο μεγαλύτερος του 20ου αιώνα σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Οι έρευνες για υδρογονάνθρακες στην Ελλάδα, όπως αναφέρεται στην επίσημη σελίδα του ΥΠΕΚΑ, ανάγονται στις αρχές του 20ου αιώνα (1903), παρά το γεγονός ότι υπάρχουν αναφορές για κάποιες προσπάθειες οι οποίες έλαβαν χώρα τη δεκαετία του 1860.
Το 1960 ξεκινά μια συστηματικότερη προσπάθεια από το υπουργείο Βιομηχανίας με τη συνδρομή του ΙΓΜΕ και σύμβουλο το Γαλλικό Ινστιτούτο Πετρελαίων.
Λίγα χρόνια αργότερα και συγκεκριμένα το 1975 ιδρύεται ο Φορέας Διαχείρισης των δικαιωμάτων του Ελληνικού Δημοσίου στην αναζήτηση, έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, δηλαδή η ΔΕΠ Α.Ε. και λίγο αργότερα άρχισαν οι παραχωρήσεις για έρευνες σε ξένες εταιρείες.
Τον Απρίλιο του 2006 εμφανίστηκε στην Ελλάδα ο ωκεανογράφος Ρόμπερτ Μπάλαρντ με το ερευνητικό σκάφος Endeavor, κάνοντας την έρευνα που ήθελε εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων στη Σαντορίνη, όπου το γεωλογικό ενδιαφέρον ήταν κυρίως γεωλογικό.
Το 2010 ολοκληρώνεται το ερευνητικό πρόγραμμα με τίτλο “New Frontiers in Ocean Exploration 2010” που έβγαλε πολλά ευρήματα.
“Το ιδιόμορφο περιβάλλον που αναπτύχθηκε στον κρατήρα του ηφαιστείου περιείχε ενεργά υδροθερμικά πεδία, παράξενα βακτήρια και ιδιόμορφες συνθήκες περιβάλλοντος”, ενώ “όλος ο πυθμένας του ηφαιστείου καλύπτεται από ένα κοκκινωπό πορτοκαλί στρώμα”.
Με τις τεχνολογικά άρτιες έρευνες να συμπίπτουν με τις ερασιτεχνικές παρατηρήσεις των ναυτικών και των κατοίκων που αναφέρει το ντοκουμέντο του 1794, όλα, σύμφωνα με την Εφημερίδα των Συντακτών, συγκλίνουν στο συμπέρασμα πως στη συγκεκριμένη θαλάσσια περιοχή υπάρχουν μεγάλες ποσότητες πετρελαίου και μέταλλα πολύτιμα και ίσως και χρυσός.
Η περιοχή αυτή της Λυγαριάς ανήκει στη Φολέγανδρο, την οποία καθόλου τυχαία είχε αποκαλέσει ο Άρατος “Σιδηράν”, όπως αναφέρει ο περιηγητής Τουρνεφόρτ τον 18ο αιώνα, τότε που έγινε δηλαδή και το φοβερό ναυάγιο του πειρατή Ζαχαριά.
