Ο Μητροπολίτης Βεροίας για τον Γέροντα Φιλάρετο (φωτο)

ΙΘ΄ Παύλεια: «Πορεία οσιότητας». Εσπερίδα για τον γέροντα Φιλαρέτο Κωνσταμονίτη από την Φυτιά Ημαθίας στην γενέτειρα του.

Στο πλαίσιο των ΙΘ΄ Παυλείων διοργανώθηκε το βράδυ της Δευτέρας 17 Ιουνίου στο  κυριολεκτικά κατάμεστο Πολιτιστικό Κέντρο Φυτιάς Εσπερίδα αφιερωμένη στην οσιακή μορφή του γέροντα Φιλάρετου Κωνσταμονίτη που κατάγονταν από τη Φυτιά και φέτος συμπληρώθηκαν 50 χρόνια από την κόιμησή του.
Χαιρετισμό απηύθυνε ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων ενώ εισηγήσεις έγιναν α) από τον ιερολογιώτατο Διάκονο π. Αθανάσιο Βουδούρη που κατάγεται από την Φυτιά και διακονεί στην Κύπρο, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Φιλάρετος Κωνσταμονίτης. Ένας αγιορείτης ηγούμενος από τη Φυτιά Ημαθίας»

και β) ο πανοσιολογιώτατος αρχιμ. Πορφύριος Προδρομίτης, ηγούμενος της ιεράς μονής Τιμίου Προδρόμου Σκήτεως Βεροίας, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Πατήρ Φιλάρετος (Μάστορας) ένας ακόμη Ημαθιώτης όσιος».

Την εκδήλωση παρουσίασε με επιτυχία ο οσιολογιώατος μοναχός Παντελεήμων Προδρομίτης.

Ο χαιρετισμός του σεβασμιωτάτου: «Με τη χάρη του Θεού η Ιερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας οργανώνει κατά τον τρέχοντα Ιούνιο τα ΙΘ´ Παύλεια προς τιμήν του ιδρυτού της αγίου ενδόξου αποστόλου Παύλου υπό τον γενικό τίτλο «Εξουσία και διακονία κατά τον απόστολο Παύλο».

Ο σύγχρονος άνθρωπος, περισσότερο ίσως από τον άνθρωπο κάθε άλλης εποχής, επιλέγει μεταξύ εξουσίας και διακονίας την πρώτη, και θεωρεί αδιανότητο και ενδεχομένως ταπεινωτικό, όταν κατέχει την εξουσία, να ασκήσει αντ᾽ αυτής τη διακονία. Αν όμως αυτό ισχύει για τους συνηθισμένους ανθρώπους, δεν ισχύει για τους αγίους, δεν ισχύει για όλα εκείνα τα πιστά τέκνα της Εκκλησίας που ακολουθούν στη ζωή τους με αποφασιστικότητα το παράδειγμα του Χριστού και το παράδειγμα των αγίων· για όλους εκείνους τους ζηλωτές των πατρικών παραδόσεων που έχουν ως στόχο και σκοπό της ζωής τους από όποια θέση και αν βρίσκονται τη διακονία, καθώς αυτή είναι έκφραση αγάπης, είναι μίμηση του Χριστού, είναι ασφαλής οδός σωτηρίας.

Ένα από αυτά τα πιστά τέκνα της Εκκλησίας μας, μία αγία ψυχή που έζησε στον αιώνα μας και ανήλθε την ουρανοδρόμο κλίμακα με την άσκηση και την προσευχή, με την ταπείνωση και την αγάπη, ένα Γέροντα που μετέτρεψε τη διακονία σε διαρκές βίωμα της ζωής του όχι από ανάγκη αλλά από αγάπη προς τον Θεό και τον άνθρωπο, μνημονεύουμε και τιμούμε σήμερα. Πρόκειται, βεβαίως, για τον μακαριστό Γέροντα Φιλάρετο Κωνσταμονίτη, τον ευκλεή γόνο της Φυτειάς, στον οποίο θελήσαμε να αφιερώσουμε την Εσπερίδα αυτή που πραγματοποιείται εδώ στη γενέτειρά του, με αφορμή τη συμπλήρωση 50 ετών από την οσιακή κοίμησή του.
Καί αποτελεί όντως ευλογημένη συγκυρία αυτή η επέτειος γιατί ο μακαριστός Γέροντας Φιλάρετος αποτελούσε την προσωποποίηση του ανθρώπου που ζεί για να διακονεί τους άλλους, που ζεί για να προσφέρει στους αδελφούς του χωρίς να υπολογίζει τον προσωπικό του κόπο και τον προσωπικό του χρόνο.

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ο τίτλος που επέλεξε για ένα από τα κεφάλαια της βιογραφίας του μακαριστού Γέροντα ο συγγραφέας της, αρχιμανδρίτης Ιωαννίκιος, στη σειρά «Σύγχρονες αγιορείτικες μορφές» και στο οποίο περιγράφει μία από τις μακροχρονιότερες περιόδους της ζωής του, αυτή της ηγουμενίας του στη Μονή Κωνσταμονίτου. Καί τον επιλέγει από τα λόγια του ίδιου του Χριστού, δείχνοντας ότι αυτόν ακριβώς τον δρόμο και τον τρόπο επέλεξε στη ζωή του ο Γέρων Φιλάρετος.

«Ο ηγούμενος ως ο διακονών …» αυτός είναι ο τίτλος που δεν τον αφήνει ατεκμηρίωτο. «Ως ηγούμενος», γράφει, «έκανε τις πιο ευτελείς εργασίες … Τον συναντούσες τον γέροντα, άλλοτε να ζυμώνη ο ίδιος πρόσφορα, άλλοτε στο φούρνο, άλλοτε στο ραφείο … Ο άγιος καθηγούμενος δεν φοβόταν μήπως ῾λερώση’ τα χέρια του με κατώτερα της ποιμαντικής έργα. Μάλλον γνώριζε να εξαγιάζη με τα ταπεινά έργα τα χέρια του τα μυρωμένα από την ταπείνωση και τους κόπους και να τα προσφέρη στην υπηρεσία της θείας και ιεράς Μυσταγωγίας. Το αξίωμα της ηγουμενίας ήταν αδύνατον να μεταβάλλη τον ζυμωμένο με την ταπείνωση και την απλότητα χαρακτήρα του παπα-Φιλάρετου».

Έτσι τον περιγράφει ο βιογράφος ακολουθώντας τις μαρτυρίες των πατέρων της μονής και άλλων Αγιορειτών που τον γνώρισαν και τον έζησαν από κοντά, και δικαιώνοντας έτσι τα λόγια του Χριστού που είχε κάνει σύνθημα της ζωής του ο μακαριστός Γέροντας Φιλάρετος, από την πρώτη στιγμή που έφθασε στο Άγιο Όρος, παρακινημένος από την προτροπή του μεγαλομάρτυρος αγίου Δημητρίου, τον οποίο πήγε να προσκυνήσει στον τάφο του κατά την ημέρα της εορτής του και ημέρα της παραδόσεως της Θεσσαλονίκης στον ελληνικό στρατό, στις 26 Οκτωβρίου του 1912.

Το ίδιο εκείνο βράδυ εμφανίσθηκε στον ύπνο του ο μεγαλομάρτυς άγιος, ο αγνός και παρθένος, και του υπέδειξε την οδό της αγγελικής ζωής των μοναχών στον ουρανογείτονα αλλά και γείτονα της Θεσσαλονίκης Άθωνα. Ο Γέροντας Φιλάρετος είχε μόλις επιστρέψει από την Αμερική και ο άγιος Δημήτριος τον παρότρυνε: «Μην πηγαίνης στο χωριό σου. Φύγε για το Άγιον Όρος, να γίνης μοναχός».

Καί ο νεαρός Αντώνιος, όπως ήταν το βαπτιστικό όνομα του Γέροντα, υπάκουσε στην ουράνια αυτή προτροπή και από τότε δεν έπαυσε να υπακούει ποτέ, σε όλη του τη ζωή. Καλλιέργησε την υπακοή μαζί με την ταπείνωση και την αγάπη, μαζί με την προσευχή και τη διαρκή λειτουργική ζωή. Γιατί διακονία χωρίς ταπείνωση δεν είναι εφικτή· αν ο άνθρωπος νομίζει πως είναι σπουδαίος και σημαντικός και μεγάλος και ανώτερος από τους άλλους γύρω του είναι αδύνατο να θελήσει να γίνει αυτός υπηρέτης τους· να γίνει αυτός που θα σκύψει σαν τον Χριστό να τους πλύνει τα πόδια· να γίνει αυτός που σαν τον καλό Σαμαρείτη θα σταματήσει το ταξίδι του και θα κατεβεί από το υποζύγιό του για να ανεβάσει σ᾽ αυτό τον «εμπεσόντα εις τους ληστάς» και τραυματισμένο Ισραηλίτη· να γίνει αυτός θυσία για τους άλλους, να σταυρωθεί για τη δική τους ανάσταση.

Αυτός ήταν ο Γέροντας Φιλάρετος, ο άνθρωπος της ταπεινώσεως και της αγάπης, που δεν φρόντιζε μόνο να αναπαύει και να προσφέρει στους γύρω του όταν ήταν υποτακτικός και είχε τα δύσκολα διακονήματα του κελλάρη και στη συνέχεια του εκκλησιαστικού, αλλά και όταν στη συνέχεια έγινε εφημέριος της Μονής και ηγούμενος. Αυτός ήταν παρών πάντοτε και παντού για να εξυπηρετήσει και να διακονήσει τους πάντες σε τέτοιο μάλιστα σημείο που όσοι δεν τον γνώριζαν δεν αναγνώριζαν στο πρόσωπό του τον ηγούμενο της Μονής. Διακονούσε τους πάντες και παρά το βάρος της ηλικίας και των ευθυνών, γιατί η διακονία, η προσφορά, του ελάφρυνε αυτό το βάρος, γιατί η διακονία ήταν για τον Γέροντα σαν την προσευχή, σαν τη θεία Λειτουργία που τον αποσπούσε από τα γήινα και τον ανέβαζε στα ουράνια, ώστε ορισμένες φορές να εξομολογείται στο τέλος μιάς κοπιώδους αγρυπνίας, όχι για να υπερηφανευθεί αλλά για να εκφράσει τη διάθεση της ψυχής του και την αγάπη του για τον Θεό και τη ακοίμητη λατρεία του: «θα μπορούσα να αρχίσω άλλη μία αγρυπνία τώρα».

Αυτόν τον άνθρωπο της διακονίας, αυτό τον μοναχό της πλήρους υπακοής και ταπεινώσεως, αυτόν τον ουράνιο άνθρωπο μνημονεύουμε σήμερα, «αναθεωρούντες την έκβασιν της αναστροφής» του εδώ στην επίγεια πατρίδα του, την οποία έστω και εάν εγκατέλειψε νεαρός, είναι βέβαιο ότι θα την είχε πάντοτε στις προσευχές του. Τον μνημονεύουμε για να τιμήσουμε την οσιακή βιοτή του και να την προβάλλουμε ως παράδειγμα αρετής, αγιότητος και διακονίας προς τον συνάνθρωπο σε μια εποχή που έχουμε ανάγκη να εμπνευσθούμε και να ενισχυθούμε στον προσωπικό μας αγώνα από σεβάσμιες μορφές που «ηγωνίσαντο τον καλόν αγώνα» σαν αυτή του Γέροντος Φιλαρέτου.

Στοιχεία από τη ζωή και την πνευματική διαδρομή του θα μας παρουσιάσουν απόψε οι δύο ομιλητές μας, ο πανοσιολογιώτατος καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Σκήτης Βεροίας, ο οποίος από χρόνια προβάλλει με άρθρα και ομιλίες του τη σεπτή μορφή του Γέροντα Φιλαρέτου, τον οποίο ιδιαιτέρως ευλαβείται, και ο ιερολογιώτατος διάκονος π. Αθανάσιο Βουδούρη, γόνος της γενετείρας του μακαριστού Γέροντα, της Φυτειάς.

Τούς ευχαριστώ θερμά και τους δύο που με τις εισηγήσεις τους συμβάλλουν στην προβολή της οσιακής προσωπικότητος του Γέροντος Φιλαρέτου, η ζωή του οποίου αποτελεί παράδειγμα διακονίας για όλους μας, ιδιαιτέρως σε μία εποχή εγωιστική και εξουσιαστική όπως η δική μας, και σας καλωσορίζω όλους στην Εσπερίδα αυτή μνήμης και σεβασμού προς τον μακαριστό Γέροντα Φιλάρετο τον Κωνσταμονίτη».