Ι.Μ. ΜΑΝΗΣ: Ο Σεβ. Μητροπολίτης Μάνης κ. Χρυσόστομος Γ’, κατόπιν τιμητικής προσκλήσεως τού ομόρου Σεβ. Μητροπολίτου Μονεμβασίας καί Σπάρτης κ. Ευσταθίου, μετέβη στήν εορτάζουσα Ιερά Μονή τών Αγίων Τεσσαράκοντα Χρύσαφας Λακωνίας, λίγα χιλιόμετρα έξω από τήν Σπάρτη καί χοροστάτησε στόν Πανηγυρικό Εσπερινό συγχοροστατούντος καί τού επιχωρίου Μητροπολίτου κ. Ευσταθίου.
Η εν λόγω Ιερά Μονή είναι κτίσμα τού 17ου αιώνα μέ ωραιότατο ναό (σταυροειδής μέ τρούλλο) μέ θαυμάσιες αγιογραφίες καί μέ πολλά ιερά κειμήλια. Ο ηγούμενος τής μοναστηριακής αδελφότητος αρχιμανδρίτης π. Εφραίμ Μιλτιάδου, ασμένως υποδέχθηκε μετά τής μοναστικής συνοδείας αυτού, τούς δύο Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτας, ως καί πλήθος πιστών προσήλθε καί παρακολούθησε τήν Ακολουθία τού Εσπερινού μέ κατάνυξη αλλά καί μέ τήν τήρηση τών υγειονομικών μέτρων.
Στό κήρυγμά του ο Σεβ. Μητροπολίτης Μάνης κ. Χρυσόστομος Γ’ μεταξύ τών άλλων είπε: «Τιμούμε, όλως ευλαβώς, τούς αγίους Τεσσαράκοντα Μάρτυρας τής πίστεως, τούς ομολογητάς αυτούς, «τούς στρατιώτας τού Χριστού, τούς οπλίτες τού Αγίου Πνεύματος, τούς προμάχους τής πίστεως, τούς πύργους τής θείας πόλεως», τό ιερόν αυτό «σύνταγμα», τούς νέους αυτούς πού μαρτύρησαν στήν παγωμένη λίμνη τής Σεβαστείας στήν Αρμενία τόν 4ο αιώνα. Ήταν ένα φοβερό μαρτύριο. Ως είναι γνωστόν, υπερόχους εγκωμιαστικούς λόγους έγραψαν οι Πατέρες τής Εκκλησίας, Μέγας Βασίλειος καί Γρηγόριος Νύσσης, τρείς μάλιστα λόγους, ο τελευταίος ο οποίος κατείχε καί τίμιο λείψανό τους.
Απόψε, αδελφοί μου, μέσα στήν τόσο κατανυκτική αυτή ατμόσφαιρα τού Καθολικού τής σεβασμίας καί ιστορικής Ιεράς αυτής Μονής, θά ήθελα, τρία σημεία νά υπογραμμίσω στήν αγάπη σας καί στήν ευσέβεια σας.
1ον. Η ομολογία τής πίστεως:
Οι άγιοι Τεσσαράκοντα μάρτυρες πού μάλιστα διεσώθηκαν στήν ιστορία καί τά ονόματα τους, όπως τά ακούσαμε στό «Δοξαστικό» ομολόγησαν μέ ακράδαντη πίστη τόν Ιησούν Χριστόν. Τά λόγια τους κατά τήν διάρκεια τού φοβερού μαρτυρίου τους είναι μοναδικά: «Δριμύς ο χειμών, αλλά γλυκύς ο παράδεισος… μικρόν υπομείνωμεν ίνα τούς στεφάνους τής νίκης αναδησώμεθα». Είχαν μάθει τόν λόγο τού Κυρίου: «Πάς ούν όστις ομολογήσει εν εμοί έμπροσθεν τών ανθρώπων, ομολογήσω καγώ εν αυτώ έμπροσθεν τού πατρός μου τού εν ουρανοίς». Ένα μόνον ύψιστον αγαθόν καί ιδανικόν είχαν, νά κερδήσουν τόν Χριστόν. Καί οι τρισμακάριοι, τώ όντι, στεφανώθηκαν από τόν Κύριο καί ζούν στήν αιωνιότητα, στόν Παράδεισο. Έρχονται τώρα καί γιά μάς αξιόπιστοι πρός τόν Δεσπότην Χριστόν «ικεσίας παράκλητοι».
Η ομολογία τής πίστεως, βέβαια, είναι μέγα κατόρθωμα. Γι’ αυτό καί οφείλουμε νά είμεθα «έτοιμοι αεί πρός απολογίαν παντί τώ αιτούντι υμίν λόγον περί τής εν υμίν ελπίδος». Νά ξέρουμε ότι μέ τήν ομολογία μας δηλώνουμε ότι είμεθα χριστιανοί, ότι ανήκουμε στόν Κύριο καί δέν πράττουμε τά αρεστά στόν κόσμο, αλλά εκείνα τού Κυρίου καί μόνον. Οι έχοντες κοσμικό φρόνημα, οι μακράν τής Εκκλησίας θά μάς υβρίσουν, λοιδορήσουν, χλευάσουν, συκοφαντήσουν, θά μάς διώξουν, θά μάς χαρακτηρίσουν οπισθοδρομικούς καί σκοταδιστές. Εμείς, όμως, άς κρατήσουμε τήν ευαγγελική αλήθεια καί άς μείνουμε «στερεοί εν τή πίστει». Η χριστιανική μας ιδιότητα νά ξέρουμε ότι πρέπει νά συνταυτίζεται μέ τήν καλή ομολογία τής πίστεως.
2ον Η καρτερία στούς πειρασμούς.
Οι άγιοι μάρτυρες υπέμειναν, στόν μεγάλο πειρασμό έδειξαν καρτερία, δύναμιν, ανδρεία, ομοψυχία. Απεδείχθησαν καρτερόψυχοι. Μή, λοιπόν, περιτραπούμε εκ τού κλύδωνος τών πειρασμών πού έρχονται στόν βίο μας. Ιδιαίτερα σήμερα πολλά συμβαίνουν. Συνεχής ο κλύδων. Μεγάλη ταραχή ως τά άγρια κύματα τής θάλασσας η όλη κοινωνία μας, η παγκόσμια ανθρωπότητα, πανδημία τού φοβερού κορωνοϊού, πόλεμος στήν Ουκρανία, η ηθική παρακμή τών ανθρώπων, απομάκρυνση από τόν Θεό. Καί όλα αυτά επιφέρουν όπως διαπιστώνουμε κλύδωνα ψυχής, ταραχή, πολλά ψυχολογικά προβλήματα, βάσανο, πόνο, θλίψι, πίκρα καί αυτόν τόν θάνατο.
Όμως, ο παλύαθλος εκείνος Ιώβ μάς διδάσκει τήν υπομονή, οι άγιοι Τεσσαράκοντα τώρα τήν καρτερία, όλοι οι άγιοι τής Εκκλησίας μας τό σθένος μπροστά στούς ποικίλους πειρασμούς καί στίς δοκιμασίες πού εμφανίζονται στή ζωή μας. Ο Απ. Παύλος θά μάς πεί: «Κραταιούσθε» καί οι θεφόροι Πατέρες, συνέχεια, θά τονίζουν στόν καθένα μας «καρτέρησον επί ταίς συμφοραίς».Όλοι οι πειρασμοί δέν θά πρέπει νά μάς οδηγούν στήν απογοήτευση, στήν αθυμία, στό άγχος, τήν μελαγχολία καί τήν απόγνωση. Τουναντίον, νά μάς καθιστούν ρεαλιστάς σέ φιλοσοφία ζωής, ότι «ματαιότης ματαιοτήτων τά πάντα ματαιότης». Ότι «ουκ εκπειράσεις Κύριον τόν Θεόν σου» καί ότι «οι μακρύνοντες εαυτούς από Σού απολούνται». Τελικά η μεγαλύτερη πνευματική επιτυχία καί παραμυθία καί δύναμη είναι η εναπόθεση τής ζωής μας στό Θεό. Μοναχά εμπιστοσύνη στήν πρόνοια τού Θεού καί όχι στά ανθρώπινα. «Στήριξον τήν καρδία μου» θά λέμε στόν Κύριόν μας καί δέν θά καμπτώμεθα ηθικώς.
3ον Τό τρίτο σημείο είναι μία λέξη πού έρχεται καί μάς τήν υπενθυμίζει αυτή η κατανυκτική περίοδος, πού ήδη άρχισε, η αγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Η λέξη αυτή η οποία είναι πατερική καί μάλιστα τών ασκητικών θεοφόρων πατέρων είναι η λέξη χαρμολύπη. Άραγε τί σημαίνει καί γιατί μάς χρειάζεται; Χαρμολύπη είναι η λύπη γιά τίς αμαρτίες μας καί η χαρά γιά τήν νίκη τού πνευματικού μας αγώνα κατά τών παθών. Είναι μία κατάσταση τής ψυχής όπου ο αγωνιζόμενος πιστός κατανύσσεται, λυπάται γιά τά πάθη τους αλλά συγχρόνως όμως έχει χαρά γιατί κατανικά τήν αμαρτία καί ελευθερώνεται. Έτσι, διατηρείται η ύπαρξή μας σέ ηρεμία, σέ κατάνυξη καί σέ ιερό δέος ενώπιον τού Σωτήρος Χριστού. Πρώτα η ψυχή κατανύσσεται από φόβο Θεού καί ύστερα από πόθο Θεού. Τότε νοιώθουμε ότι «οικτίρμων καί ελεήμων ο Κύριος, μακρόθυμος καί πολυέλεος».
Ιδιαίτερα, η Μεγ. Τεσσαρακοστή, η πιό κατανυκτική καί μυσταγωγική χρονική εκκλησιαστική περίοδος τής Εκκλησίας έρχεται καί μάς βοηθά τά μέγιστα στόν πνευματικό μας αυτό αγώνα. Είναι η περίοδος τής άσκησης τής ταπεινοφροσύνης, τής νηστείας, τής εγκράτειας, τής περισσότερης προσευχής, τής φιλανθρώπου στάσεώς μας απέναντι στόν πλησίον. Τό τελευταίο τούτο, τό υπογραμμίζουμε καθ’ ότι, ο ίδιος ο Κύριος μάς είπε «μακάριοι οι ελεήμονες ότι αυτοί ελεηθήσονται». Καλώς η νηστεία καί η προσευχή αλλά καί η ελεημοσύνη είναι μεγάλη αρετή, εκδήλωση πρώτη τής αγάπης μας πρός τόν συνάνθρωπο, γιατί ο ελεήμων μιμείται τόν ελεήμονα Θεό. Νά θυμηθούμε στό σημείο αυτό τό Ευαγγέλιο τής κρίσεως πού ομιλεί γιά τήν έμπρακτη εκδήλωση τού ελέους. Όποιος έχει ελεήμονα καρδία θά βρεί έλεος καί στήν άλλη ζωή από τόν Ελεήμονα Θεό. Όλες οι Ιερές Ακολουθίες είναι υπέρ ημών γι αυτή τήν απαραίτητη χαρμολύπη. Οι Κατανυκτικοί Εσπερινοί, τό Μέγα Απόδειπνον, οι Χαιρετισμοί τής Παναγίας, οι Προηγιασμένες Θ. Λειτουργίες, η κάθε Κυριακή τής Σαρακοστής. Αξίζει νά βιώσουμε βαθειά μέσα μας καί νά καλλιεργήσουμε τόν εαυτό μας μ αυτό τό πνεύμα τής Σαρακοστής, ώστε νά προχωρήσουμε στήν οικείωση τού Θεού.
*
Νά ενθυμούμεθα, λοιπόν, όλοι εμείς πού ήλθαμε προσκυνητές στήν Ιερά αυτή Μονή, ότι οι Άγιοι Τεσσαράκοντα μάρτυρες μάς θέλουν ομολογητάς τής πίστεως, ανδρειόφρονες στούς πειρασμούς καί καλούς αγωνιστές στό «στάδιον τών αρετών» πού ήδη διανύουμε. Τρείς λέξεις νά πάρουμε μαζί μας φεύγοντας: Ομολογία, καρτερία, χαρμολύπη».
