ΜΑΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ: Σχετικά με το ζήτημα των ομοιοτήτων και διαφορών μεταξύ ανθρώπου και ζώου, ο Ολλανδός καθηγητής της Ζωολογίας Φράνς ντε Βάαλ, στη συνέντευξη που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» (20.8.2022), διατυπώνει την άποψή του ότι «ας μην παραμυθιαζόμαστε, λοιπόν, με την δήθεν ανωτερότητά μας και ας ακούσουμε την βιολογία, που αποδεικνύει ότι είμαστε ένας κρίκος στην αλυσίδα της φύσης και τίποτα περισσότερο».
Ωστόσο, στην παραπάνω άποψη, ας επιτραπεί ο αντίλογος. Το «περισσότερο» του ανθρώπου και κατ’ ακολουθίαν η ανωτερότητά του και η διάκρισή του από τα ζώα συνίσταται στο θεμελιώδες στοιχείο του ανθρώπου που είναι η δημιουργία του «κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν Θεού».
Δεν είναι μόνον η ανατομία και η φυσιολογία που δίνουν την διαφορά ανθρώπου και ζώου και ο άνθρωπος ίσταται όρθιος και ουδέποτε είδε παραγωγή ανθρώπου από ζώου, αλλά σ’ αυτό το «κατ’ εικόνα» εδράζεται το κοινωνικόν, το δημιουργικόν και το αρχικόν, προνόμιον του ανθρώπου. Μάλιστα, μ’ αυτό το τελευταίο, έχει την εξουσία σ’ όλη την άλογη κτίση, της οποίας όλα είναι «καλά λίαν. Είναι βέβαια γεγονός ότι στον άνθρωπο και στη ψυχοσωματική του ενότητα ενυπάρχει το καλλιτέχνημα βεβαίως σώμα, ως φθαρτόν αλλά και η ψυχή, ως αθάνατη, άϋλος, λογική και νοερά που συλλέγει γνώσεις που μελετά την επιστήμη, δημιουργεί πολιτισμό, που έχει αισθήματα, έμφυτο ηθικό νόμο, θρησκευτικότητα και ιδία προαίρεση, ελευθερία και συνείδηση. Ως είναι δε γνωστόν, αυτά τα στοιχεία απουσιάζουν από τα ζώα. Γι’ αυτό και ο προφητάναξ θα διατυπώσει την ανωτερότητα αυτή του ανθρώπου με τους στίχους: «Ηλάττωσας αυτόν βραχύ τι παρ’ αγγέλους δόξη και τιμή εστεφάνωσας αυτόν˙ και κατέστησας αυτόν επί τα έργα των χειρών σου» (Ψαλμ. 8, 6-8).
Με τιμή
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ο ΜΑΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ Γ’
