ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ: Την Πέμπτη 13 Φεβρουαρίου 2025, δεύτερη ημέρα των Γ΄ Καραβαγγελείων της Ιεράς Μητροπόλεως Καστορίας, πραγματοποιήθηκε η κοινωνική ημερίδα με θέμα: «Άνοια: Πρόληψη, Αντιμετώπιση, Ποιμαντική».
Η ημερίδα έλαβε χώρα στην αίθουσα του Ενυδρείου Καστοριάς «Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος», την οποία κατέκλυσε ασφυκτικά πλήθος κόσμου, με αποτέλεσμα πολλοί από τους προσερχομένους να μην μπορέσουν να εισέλθουν σε αυτή.
Οι εισηγητές και οι αντίστοιχες εισηγήσεις τους ήταν:
-Ο Υφυπουργός Υγείας κ. Δημήτριος Βαρτζόπουλος «Το Alzheimer σήμερα».
-Ο Νευρολόγος κ. Τρύφων Γκάτσιος «Άνοια: η πρόληψη και η αντιμετώπισή της».
-Ο Μητροπολίτης Καστορίας κ. Καλλίνικος «Ποιμαντική ατόμων με άνοια».
-Ο Επίσκοπος Τανάγρας κ. Απόστολος «Ποιμαντική των συγγενών ατόμων με άνοια».
Συντονιστής και πρόεδρος της συνεδρίασης ήταν ο τ. Εκπαιδευτικός Φιλόλογος και Θεολόγος κ. Εμμανουήλ Κουτσιαύτης.
Η αγγελία του Υφυπουργού για το Κ.Η.Ο.Φ. Καστοριάς
Το πολύ σημαντικό νέο της Ημερίδας ήταν ότι, στο πλαίσιο της κυβερνητικής στρατηγικής, ο κ. Υφυπουργός ανακοίνωσε τη δημιουργία Μονάδων Ολοκληρωμένης Φροντίδας Ηλικιωμένων, οι οποίες θα λειτουργούν ως Κέντρα ημερήσιας φροντίδας και ανήγγειλε στο ακροατήριο ότι η έναρξη συνεργασίας της Πολιτείας με την Εκκλησία για την ανάπτυξη αυτών των δομών θα είναι η Ιερά Μητρόπολη Καστοριάς !
Συγκεκριμένα ο κ. Υφυπουργός είπε:
«Η σημερινή μας συνάντηση είναι ότι ξεκινάμε αυτές τις μονάδες πρώτα εδώ στην Καστοριά και μάλιστα, όπως σας είπα, με μία μοναδική πρωτοτυπία. Αυτή η ιδέα προέκυψε σε μια συνάντηση που είχα με τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμο, την οποία την προκάλεσε ο παρευρισκόμενος Επίσκοπος Τανάγρας, ο οποίος είναι επίσης επαγγελματίας ψυχικής υγείας, γνωστός ψυχολόγος, στη συζήτηση που κάναμε, ακριβώς για το πως θα καλυφθούν αυτές οι ανάγκες. Ήταν ιδέα του Επισκόπου Τανάγρας κ. Αποστόλου ότι, ο ρόλος της Εκκλησίας εκεί θα πρέπει να είναι ουσιαστικός, πραγματικός.
Η ποιμαντική δράση της Ορθοδόξου Εκκλησίας, είναι γνωστή εδώ και αιώνες και είναι φυσικά συνυφασμένη με την πατριωτική και εθνική της δράση. Η Εκκλησία είναι εκείνη η οποία κράτησε το Έθνος ορθόν. Η Εκκλησία είναι εκείνη η οποία κράτησε την κοινωνία, συνεκτική και συνέχουσα. Η Εκκλησία είναι εκείνη η οποία συγχρόνως μπορεί και με την Ποιμαντική και με την προσφορά εθελοντικών ουσιαστικών υπηρεσιών, πραγματικά να γίνει ουσιαστικός άρωγος αυτής της καινούριας προσπάθειας που ξεκινάμε.
Μετά λοιπόν από την συνάντηση με τον Μακαριώτατο, αποφασίσαμε τις πρώτες μονάδες, αυτές τις μονάδες φροντίδας ψυχικής υγείας για τους ανοίκούς ασθενείς, οι οποίες θα είναι συνολικά 25 σε όλη την χώρα, να τις ξεκινήσουμε σε συνεργασία με τις Ιερές Μητροπόλεις.
Και για λόγους που έχουν σχέση και με την δραστηριότητα του Μητροπολίτου Καστορίας κ. Καλλινίκου, απεφασίσθει, η πρώτη αυτή Μονάδα Ολικής Φροντίδας Ψυχικής Υγείας ανοίκών ασθενών, να γίνει εδώ στην Καστοριά! …
Είναι μία καινούρια αρχή και είναι η πρώτη προνοιακή δράση, που γίνεται στη χώρα σε μια συγκροτημένη, προγραμματισμένη και ουσιαστικά θεμελιωμένη συνεργασία της Ελληνικής Πολιτείας με την Εκκλησία της Ελλάδος.
Είναι μία αρχή εδώ στην Καστοριά.
Η οποία θα συνεχιστεί και με άλλες δράσεις, ουσιαστικές δράσεις με τη δημιουργία ενός πρότυπου κέντρου για την αντιμετώπιση, ενός κέντρου Ολιστικής Φροντίδας, δηλαδή στεγαστικής φροντίδας, το οποίο χρηματοδοτείται από συγκεκριμένο ευεργέτη και οικοδομείται αυτή τη στιγμή στη Βοιωτία, στη γενέτειρα του Αρχιεπισκόπου. Θα γίνει υπό την εποπτεία του και την ευλογία του, και είμαι βέβαιος ότι θα αποτελέσει επίσης μια ουσιαστική αρχή για μια συνέργεια Πολιτείας και Εκκλησίας, η οποία θα έχει –είμαι βέβαιος– θα έχει συνέχεια, θα ωριμάσει και θα καρποφορήσει σε όλες τις πτυχές της κοινωνικής πολιτικής.
Η Ελλάδα οικοδομεί ένα κοινωνικό κράτος. Ένας σημαντικός πυλώνας του οποίου θα είναι, όπως ήταν πάντοτε σε όλο το έθνος, η Ορθόδοξη Ελληνική Εκκλησία».
Ο Μητροπολίτης Καστορίας κ. Καλλίνικος, στο τέλος της δικής του εισηγήσεως, αφού μίλησε για προτάσεις ποιμαντικής φροντίδας, κατέληξε:
«(Μια άλλη ποιμαντική πρόταση είναι) η προσφορά, εφόσον υπάρχει η δυνατότητα, είτε στήριξης είτε οργανωμένης φροντίδας είτε συμβουλευτικής για τα άτομα με άνοια και τους συγγενείς τους.
Αυτό το τελευταίο θα επιχειρήσει η Ιερά Μητρόπολή μας σήμερα, υπακούοντας στην φωνή της συνείδησής μας και αναλαμβάνοντας ευθύνη ενώπιον του μεγάλου αυτού κοινωνικού προβλήματος.
Αυτό είναι το περιεχόμενο της ανακοίνωσης του αξιότιμου Υφυπουργού Υγείας κ. Δημητρίου Βαρτζόπουλου, τον οποίο ευγνωμονούμε, γιατί φρόντισε και για την ακριτική Επαρχία μας και μας έτεινε χείρα βοηθείας.
Ευγνωμονούμε βεβαίως για την εξέλιξη αυτή τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμο, τον Συνετό και Φιλάνθρωπο, διότι δεν ξεχνά την ακριτική και μικρή Καστοριά μας, και διά μέσου και του Βοηθού του Επισκόπου Θεοφιλεστάτου κ. Αποστόλου μας φροντίζει πατρικά και στοργικά.
Θεοφιλέστατε Επίσκοπε,
Αξιότιμε κ. Υφυπουργέ,
Σας ευχαριστούμε εκ βάθους καρδίας.
Να γνωρίζετε ότι σήμερα δίνετε μια δυνατή ώθηση στο δυναμικό της Ιεράς Μητροπόλεώς μας, για να φανερώσει τις δυνάμεις προσφοράς και εθελοντισμού που έχει, ώστε αυτές να εκφρασθούν και με σύγχρονους τρόπους, σε μια κοινωνία που βασανίζεται από σύγχρονα μεταλλαγμένα προβλήματα και ασθένειες.
Παρακαλώ, κ. Υφυπουργέ, να βεβαιώσετε την Κυβέρνησή μας και τους συναδέλφους σας Υπουργούς, ότι ο,τι δώσετε στην Ιερά Μητρόπολή μας, θα αξιοποιηθεί στο έπακρο.
Ήδη, αναμένω από τον αξιότιμο Υπουργό Εθνικής Αμύνης, την παραχώρηση κτιρίου μετά Ιερού Ναού στο παλαιό στρατόπεδο, προκειμένου να το μεταμορφώσουμε σε επισιτιστικό κέντρο, αλλά και σε κέντρο βοήθειας προς χρήση της πολιτικής προστασίας.
Επίσης, το Γηροκομείο μας κάνει αγώνα δρόμου να εξασφαλίσει άδεια λειτουργίας βάσει των διατάξεων του πρόσφατου νόμου. Αυτό θα γίνει μέχρι το καλοκαίρι, οπότε τότε θα χρειαστούμε την στήριξη της Πολιτείας για την στήριξή του και την καλή λειτουργία του».
Η εξαγγελία του κ. Υφυπουργού Υγείας κατά την εισήγησή του για την ίδρυση του πρώτου Κέντρου Ψυχικής Υγείας για άτομα με άνοια στην Καστοριά, σημάδεψε τα «Γ΄ Καραβαγγέλεια 2025», γέμισε συγκίνηση, ελπίδα και ενθουσιασμό το ακροατήριο, το οποίο ξέσπασε σε θερμό χειροκρότημα, αναγνωρίζοντας την σπουδαιότητα της πρωτοβουλίας αυτής να ξεκινήσει το σημαντικό αυτό έργο από την μικρή αλλά ευλογημένη πόλη της Καστοριάς.
Την ημερίδα παρακολούθησαν ο Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης κ. Αθανάσιος, η Βουλευτής Καστοριάς κ. Μαρία Αντωνίου, ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος στην Κορυτσά της Αλβανίας κ. Νικόλαος Γιωτόπουλος, ο Αντιπεριφερειάρχης Καστοριάς κ. Δημήτριος Σαββόπουλος, η πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Ιωάννα Κύρου, Αξιωματικοί του Στρατού, ο Άρχοντας της Μ.τ.Χ.Ε. κ. Βασίλειος Σταμπουλίδης, η διευθύντρια της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Καστοριάς κ. Ευγενία Μαρνέρη, ο διευθυντής της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Καστοριάς κ. Αναστάσιος Ξανθόπουλος, ο τ. Βουλευτής κ. Ζήσης Τζηκαλάγιας, η τ. Αντιπεριφερειάρχης κ. Δέσποινα Κοζατσάνη, εκπαιδευτικοί, μαθητές, κληρικοί και πλήθος κόσμου.
Οι περιλήψεις των εισηγήσεων:
Ο Υφυπουργός κ. Δημήτριος Βαρτζόπουλος στην εισήγησή του αναφέρθηκε στην αυξημένη ανάγκη φροντίδας των ασθενών με Alzheimer λόγω της γήρανσης του πληθυσμού και της αύξησης του προσδόκιμου ζωής. Επισήμανε ότι η έμφαση δεν πρέπει να δίνεται μόνο στη διάγνωση, αλλά κυρίως στην παροχή φροντίδας και υποστήριξης προς τους ασθενείς και τις οικογένειές τους.
Τόνισε την ανάγκη για δομές μακροχρόνιας νοσηλείας και κοινωνικής υποστήριξης, καθώς η φροντίδα των ανοικών ασθενών επιβαρύνει οικονομικά και ψυχολογικά τις οικογένειες και πρότεινε ένα σύστημα φροντίδας βασισμένο στο γερμανικό μοντέλο, με κλιμακωτές βαθμίδες παροχής υπηρεσιών, είτε στο σπίτι είτε σε εξειδικευμένα κέντρα.
Ο κ. Τρύφων Γκάτσιος στην εισήγησή του μίλησε για την Άνοια ως ένα σύνολο συμπτωμάτων που παρουσιάζονται με έκπτωση των ανωτέρων νοητικών λειτουργιών όπως η μνήμη, ο λόγος, η αντίληψη και η κριτική ικανότητα.
Υπάρχουν πολλά αίτια που προκαλούν άνοια, το συχνότερο εκ των οποίων είναι η νόσος Alzheimer.
Είναι σημαντικό όμως ότι υπάρχουν και αναστρέψιμα αίτια άνοιας στα οποία τα συμπτώματα υποχωρούν αν διορθωθεί η αιτία. Η εκδήλωση άνοιας εξαρτάται κυρίως από την ηλικία. Υπάρχουν ωστόσο παράγοντες και τεχνικές που μπορούμε να ελέγξουμε ώστε να επηρεάσουμε την εμφάνιση και πορεία της άνοιας.
Ο Μητροπολίτης κ. Καλλίνικος στην εισήγησή του, είπε ότι το θέμα «Ποιμαντική ατόμων με άνοια» εντάσσεται στο γενικότερο θέμα της ψυχικής υγείας και κατ᾽ ακρίβεια στο θέμα της σχέσης της Εκκλησίας με τα θέματα ψυχικής υγείας.
Η Εκκλησία ενδιαφέρεται για την ψυχική υγεία κατά δύο τρόπους. Πρώτον, καθότι η ψυχική υγεία του ανθρώπου ανήκει στο πεδίο άμεσης γνώσης και ποιμαντικής της, και δεύτερον, καθότι η Εκκλησία συνεργάζεται με τους επιστήμονες της ψυχικής υγείας. Η έννοια των όρων ψυχή και ψυχική υγεία διαφέρει από παράδοση σε παράδοση. Η Εκκλησία δίνει το δικό της περιεχόμενο.
Όσον αφορά την άνοια, ο Μητροπολίτης είπε ότι, χρειάζεται διασάφηση του όρου, αφού τα άτομα με άνοια δεν χάνουν τον νού τους, όπως αυτός ορίζεται από την ορθόδοξη παράδοση, αλλά την μνήμη και την σκέψη. Με τις προϋποθέσεις αυτές εφαρμόζει η Εκκλησία την ποιμαντική της, με όλο το θεολογικό περιεχόμενο του όρου, στα άτομα με άνοια, η οποία σύμφωνα με μελέτες είναι πολύτιμη για τα άτομα αυτά.
Σημεία που έχει υπ᾽ όψη του ο εξασκών την ποιμαντική των ατόμων με άνοια, στην Εκκλησία και ειδικά στην Ιερά Μητρόπολη Καστορίας, τα οποία υπογράμμισε ο ομιλητής είναι: -Η εσωτερική πρόθυμη και ειλικρινής στάση, -η αίσθηση ότι τα άτομα αυτά δοκιμάζουν την ανθρωπιά μας, -ο συνδυασμός αγάπης και υπομονής, -η γνώση της διάκρισης νού και εγκεφαλικής λειτουργίας και η γνώση του τι συλλαμβάνει ο ασθενής με τον νού του, -η συνεργασία με τους γνώστες της ψυχικής υγείας, -η ανάληψη, εφόσον υπάρχει η δυνατότητα, της ευθύνης βοήθειας ή και οργανωμένης φροντίδας για τα άτομα αυτά και τους συγγενείς τους.
Αυτό κάνει η Ιερά Μητρόπολη Καστορίας, με ανάληψη ευθύνης λειτουργίας Κέντρου Ημέρας Ολοκληρωμένης Φροντίδας με πρόγραμμα του Υπουργείου Υγείας.
Ο Επίσκοπος κ. Απόστολος στην εισήγησή του είπε ότι, αν και ο αριθμός των ατόμων με άνοια αυξάνεται παγκοσμίως με ταχύτατους ρυθμούς, τόσο οι κοινωνίες όσο και οι οικογένειες δεν είναι έτοιμες να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες.
Το ψυχολογικό, πρακτικό και οικονομικό φορτίο των φροντιστών ατόμων με άνοια είναι βαρύ και πολύπλευρο. Οι φροντιστές αναλαμβάνουν ρόλους όπως του προστάτη, του φίλου, του συντρόφου.
Οι αυξημένες απαιτήσεις φροντίδας των ατόμων με άνοια επιδρούν στην υγεία ψυχική και σωματική των φροντιστών, επηρεάζουν τη συμμετοχή τους σε κοινωνικές και επαγγελματικές δραστηριότητες, περιορίζουν τον ελεύθερο χρόνο τους, κλονίζουν την κοινωνική τους θέση και απειλούν την οικονομική τους ασφάλεια.
Η αναγνώριση και ανακούφιση του φορτίου των φροντιστών αποτελεί βασικό στοιχείο της ποιμαντικής μέριμνας της εκκλησίας και βέβαια αναπόσπαστο τμήμα της αποτελεσματικής αντιμετώπισης της άνοιας.
Κλείνοντας ο Επίσκοπος είπε ότι με έντονο το αίσθημα της ευθύνης, η Ιερά Μητροπολη Καστορίας συμβάλει έμπρακτα στο πρόβλημα, παρέχοντας εκπαίδευση και υποστήριξη για την ανακούφιση του δύσκολου έργου τους.
Τα Γ’ Καραβαγγέλεια 2025 συνεχίζονται με μια σειρά εκδηλώσεων, το πρόγραμμα τον οποίων έχει δημοσιευθεί από το Γραφείο Τύπου και Επικοινωνίας της Ιεράς Μητροπόλεως (ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ).
Σήμερα Παρασκευή, 14 Φεβρουαρίου 2025 και ώρα 6:00 το απόγευμα, θα πραγματοποιηθεί το πρώτο μέρος της Ιστορικής Διημερίδος με τίτλο: «Ιουστινιανός και Καστοριά», στο Ενυδρείο της Καστοριάς «Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος»
Ομιλητές θα είναι: ο Ιστορικός και Ομ. Καθηγητής Πανεπιστημίου κ. Ευάγγελος Χρυσός, η Αρχαιολόγος και Διευθύντρια του Ευρωπαικού Κέντρου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων κ. Φλώρα Καραγιάννη, ο Αρχαιολόγος κ. Ιωάννης Σίσιου και μαθητές Λυκείου της πόλεως με δικές τους εισηγήσεις.
