Εσπερίδα κατηχητών και κυκλαρχών με θέμα «Κατήχηση και κήρυγμα» στην Αλεξάνδρεια

Ι.Μ. ΒΕΡΟΙΑΣ: Στο πλαίσιο των «ΚΘ’ Παυλείων» το απόγευμα του Σαββάτου, 17ης Ιουνίου, στο πνευματικό κέντρο του Μητροπολιτικού Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου Αλεξανδρείας, πραγματοποιήθηκε η καθιερωμένη εσπερίδα κατηχητών και κυκλαρχών του Γραφείου Ποιμαντικής Διακονίας της Ιεράς Μητροπόλεως μας που φέτος είχε ως θέμα: «Κατήχηση και κήρυγμα».

Στην αρχή ο Ποιμενάρχης μας, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων, απηύθυνε πατρικό χαιρετισμό, ενώ την ημερίδα προλόγισε και παρουσίασε ο Υπεύθυνος του τομέα κατηχητικών συνάξεων του Γραφείου Ποιμαντικής Διακονίας Αρχιμ. Παύλος Σταματάς, Αρχιερατικός Επίτροπος Αντιγονιδών.

Πρώτος ομιλητής ήταν ο Αρχιμ. Δανιήλ Αεράκης, Ιεροκήρυκας της Ιεράς Μητροπόλεως Νικαίας, ο οποίος μίλησε με θέμα: «Οράματα του Αποστόλου Παύλου», ενώ δεύτερος ομιλητής ήταν ο Αρχιμ. Διονύσιος Ανθόπουλος, Αρχιερατικός Επίτροπος Αλεξανδρείας και προιστάμενος του Ιερού Ναού, ο οποίος μίλησε με θέμα: «λόγος για τον Λόγο».

Στο τέλος ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων προσέφερε στους ομιλητές τα αναμνηστικά των «ΚΘ’ Παυλείων», ενώ ακολούθησε κέρασμα για όλους τους συμμετέχοντες, το οποίο προσέφερε η φιλόξενη ενορία της Παναγίας.

Κατά τον χαιρετισμό του, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων, ανέφερε μεταξύ άλλων: Αν κάθε χρόνο οι εκδηλώσεις των Παυλείων έχουν την αναφορά τους στο κήρυγμα του πρωτοκο­ρυφαίου αποστόλου Παύλου, προς τιμήν του οποίου οργανώνονται και πραγματοποιούνται από την Ιερά Μητρόπολή μας, φέτος το κήρυγμά του αποτελεί, θα λέγαμε, το επίκεντρο των εκδηλώσων και των Ημερίδων που περιλαμβά­νο­νται στο πρόγραμμα των ΚΘ´ Παυ­λείων. Και φυσικά αποτελεί και το επίκεντρο της σημερινής Εσπερί­δας για όλους εσάς τους προσφι­λείς και πολύτιμους συνεργάτες στο κατηχητικό έργο της Ιεράς μας Μητροπόλεως.

Η Εσπερίδα αυτή, όπως κάθε χρο­νο, μας προσφέρει μία όμορφη ευκαιρία συναντήσεως στο τέλος του κατηχητικού έτους, αλλά και μία ευκαιρία για να διδαχθούμε όλοι από τον λόγο και κήρυγμα του μεγίστου των αποστόλων και ιδρυ­του της τοπικής μας Εκκλησίας, του αποστόλου Παύ­λου.

Με πολλή χαρά, λοιπόν, σας κα­λω­σορίζω στο Πνευματικό Κέντρο του ιερού ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου Αλεξανδρείας, ιδιαιτέ­ρως όμως καλωσορίζω και ευχαρι­στω θερμότατα τον αγαπητό και πολυσέβαστο ομιλητή μας, τον πανοσιολογιώτατο αρχιμανδρίτη π. Δανιήλ Αεράκη, ιεροκήρυκα της Ιεράς Μητροπόλεως Νικαίας, ο οποίος δέχθηκε με πολλή προθυ­μία και αγάπη την πρόσκλησή μας και χωρίς να υπολογίσει τον κόπο του ταξιδιού βρίσκεται σήμερα κοντά μας για να ομιλήσει στην Εσπερίδα των κατηχητών και των κυκλαρχών της Μητροπόλεώς μας.

«Κατήχηση και κήρυγμα» είναι οι δύο όροι που συναπαρτίζουν το σημερινό μας θέμα. Δύο όροι που συνδέονται άμεσα με την παράδο­ση και την ιστορία της Εκκλησίας μας, αλλά και δύο όροι το περιε­χόμενo των οποίων είναι αλλη­λεν­δετο.

Από την εποχή του Χριστού και μέχρι σχεδόν τις ημέρες μας ο κύριος τρόπος μεταδόσεως του Ευ­αγγελίου ήταν το κήρυγμα. «Πως πιστεύσουσιν ου ουκ ήκου­σαν; πως δε ακούσουσι χωρίς κηρύσ­σοντος; πως δε κηρύξουσιν εάν μη αποστα­λώσι; καθώς γέγρα­πται· ως ωραίοι οι πόδες των ευαγγελιζομένων την ειρήνην, των ευαγγελιζομένων τα αγαθά!» (Ρωμ. 10, 14­-15), γράφει ο απόστολος Παύλος προς τους χριστιανούς της Ρώμης.

Πρώτος ο Χριστός με το κήρυγμά του έδωσε, θα λέγαμε, το στίγμα του στους ανθρώπους. Τους μίλησε για τον Θεό-Πατέρα, για τις εντο­λες του, για τη σημασία της πίστε­ως στον αληθινό Θεό, για το πως πρέπει να ζούν οι άνθρωποι, εάν θέλουν να είναι τέκνα του Θεού, εάν θέλουν να επιτύχουν τη σωτη­ρία τους και να βρεθούν κατά την ημέρα της κρίσεως στα δεξιά του Θεού.

Ο Χριστός βεβαίως δεν κήρυττε μόνο με τον λόγο του και με τις πα­ραβολές του. Κήρυττε και με τη ζωή και την αναστροφή του. Κήρυτ­τε και με τα θαύματά του. Και όλα αυτά προσείλκυαν τους ανθρώπους που τον άκουαν και τον ακολουθούσαν.

Το κήρυγμα του Χριστού αλλά και η ζωή του αποτελούν το Ευαγγέλιο που κηρύσσει η Εκκλησία μας από την ημέρα της ιδρύσεώς της, από την ημέρα της Πεντηκοστής. Kαι το συνεχίζει μέχρι σήμερα δίδοντας τη μαρτυρία της εις Χριστόν πίστε­ως τοις εγγύς και τοις μακράν.

Mε τον τρόπο αυτό κάνει γνωστή η Εκκλησία μας την αλήθεια του Χριστού στους ανθρώπους και τους καλεί επαναλαμβάνοντας έμπρα­κτα τους λόγους με τους οποίους κάλεσε ο απόστολος Φίλιππος τον Ναθαναήλ για να γνωρίσει τον Χριστό: «έρχου και ίδε».

Με το κήρυγμα η Εκκλησία μαρ­τυρεί «περί της εν αυτή αληθείας» αλλά και δίδει το στίγμα της για ο,τι αφορά τον κόσμο και τον άνθρωπο με γνώμονα και κριτήριο την πίστη στον Χριστό και τη διδα­σκαλία του Ευαγγελίου, απευθυνό­μενη προς όλους όσους θέλουν να ακούσουν τη φωνή της.

Το κήρυγμα είναι μήνυμα της αλη­θείας που σώζει τον άνθρωπο, καθώς η αλήθεια που διδάσκει η Εκκλησία υποστασιάζεται στο θεαν­θρω­πινο πρόσωπο του ιδρυ­του της και αρχηγού και τελειωτού της πίστεως, του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.

Το κήρυγμα όμως της Εκκλησίας για να επιτελεί τον σκοπό του θα πρέπει να έχει τα χαρακτηριστικά του κηρύγματος του Ιησού Χρι­στού.

Ποια είναι αυτά; Να είναι πρωτί­στως μία ανοικτή και ειλικρινής πρόσκληση προς όλους ανεξαιρέ­τως τους ανθρώ­πους.

Ο Χριστός απευθυνόταν προς κάθε άνθρωπο χωρίς καμία απολύ­τως διάκριση αποβλέποντας μόνο στη σωτηρία του. Δεν υποχρέωνε όμως κανέναν να τον ακολουθή­σει, διότι μόνο με τη θέλησή του μπορεί να σωθεί ο άνθρωπος. Tο «όστις θέλει οπίσω μου ακολου­θείν» επομένως δεν μπορεί παρά να αποτελεί στοιχείο του κάθε κηρύγματος.

Το δεύτερο στοιχείο του κηρύγ­μα­τος πρέπει να είναι η προσήνεια και η μετριοπάθεια του κηρύττο­ντος. Σκοπός του δεν είναι να κρι­νει ή να κατακρίνει τους ακροατές για τυχόν λανθασμένες συμπερι­φο­ρες, αλλά να υποδείξει την αλή­θεια του Ευαγγελίου και να ενθαρ­ρύνει τους ανθρώπους να την ακο­λουθήσουν και να επιτύχουν τη σωτηρία τους.

Δεν θα πρέπει όμως να ωραιο­ποι­ούμε την κατάσταση ή να κάνουμε συμβιβασμούς στις αρχές της πι­στε­ως, προκειμένου να μην δυσα­ρε­στήσουμε τους ανθρώπους, διότι έτσι δεν τους καθοδηγούμε σωστά. Και ακόμη αθετούμε την αλήθεια την οποία διακηρύσσει και ο πρω­τοκορυφαίος απόστολος Παύλος «Ιησούς χθες και σήμερον ο αυτός και εις τους αιώνας», αναλαμ­βα­νοντας την ευθύνη εκείνων που «λύουν» έστω και μία εντολή του Χριστού και διδάσκουν ανάλογα τους ανθρώπους.

Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να καταργήσουμε τη διά­κρι­ση και την οικονομία που μας βοηθούν να βοηθήσουμε με τη σειρά μας και εμείς τους αδελφούς μας.

Το κήρυγμα φέρνει, λοιπόν, σε επαφή τους ανθρώπους με τον Χριστό, με τον λόγο του και το θέλημά του. Δίδει απαντήσεις σε ερωτήματα που απασχολούν τον άνθρωπο που ζει μέσα στον κόσμο, μέσα στην οικογένεια και θέλει να ζει την εν Χριστώ ζωή.

Όμως ο άνθρωπος έχει ανάγκη να διδαχθεί συστηματικά την πι­στη στον Χριστό, να μυηθεί στις αλή­θειες της, να γνωρίσει τα ιερά μυστήριά της, να κατανοήσει τη λει­τουργική της ζωή, να γνωρίσει τους αγίους της, τα ιερά κείμενα, όλα όσα βοηθούν τον πιστό να είναι ζωντανό μέλος του σώματος του Χριστού, ζωντανό μέλος της Εκκλησίας και μέσα σ᾽ αυτήν να ζει την εν Χριστώ ζωή.

Δεν αρκεί όμως, και αυτό είναι ανάγκη να το συνειδητοποιήσουμε και εμείς αλλά και να το εξηγή­σουμε και στους αδελφούς μας, το ότι έχουμε βαπτισθεί χριστιανοί και ότι εκκλησιαζόμαστε ή κοινω­νούμε μερικές φορές τον χρόνο.

Παλαιότερα τα παιδιά διδασκόταν μέσα στην οικογένεια πολλά στοι­χεία της πίστεως και της χριστια­νικής ζωής. Μάθαιναν από τους γονείς, από τον παππού ή τη γιαγιά για τις μεγάλες και μικρότερες εορ­τες της Εκκλησίας μας, για τους αγίους, για τα ιερά μυστήρια. Συνήθιζαν να κάνουν προσευχή, να νηστεύουν, να εξοικειώνονται με τη θεία λατρεία, με τις ιερές τελε­τες της Εκκλησίας μας, για το πως συμπεριφέρεται και τι κάνει κανείς μέσα στον ναό.

Δυστυχώς οι συνθήκες της ζωής και των οικογενειών έχουν αλλά­ξει και πολλοί γονείς δεν γνωρί­ζουν παρά ελάχιστα, αν όχι και τίπο­τε από όλα αυτά που προανέ­φε­ρα. Έχουν μια θολή εικόνα για την πίστη που συχνά την συγχέουν και με διάφορα άλλα στοιχεία, που δεν έχουν καμία σχέση με αυτήν.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με το σχολείο, όπου τα παιδιά μαθαίνουν ελάχιστα στο μάθημα των θρη­σκευ­τι­κων, γιατί εκτός των άλλων μερικές φορές δεν έχουν και οι εκπαιδευτικοί, ακόμη και οι θεο­λόγοι, εμπειρία πίστεως και ζωής. Έτσι τα παιδιά δεν γνωρίζουν και δεν μαθαίνουν τίποτε για την χρι­στιανική πίστη και τις αρχές της, για τη χριστιανική ζωή και την Εκκλησία και, παρότι είναι βαπτι­σμε­να κινδυνεύουν να μεγαλώ­σουν χωρίς να έχουν ούτε βασικές, εγκυκλοπαιδικές, επιτρέψτε μου να πω, γνώσεις για τον Χριστό και την Εκκλησία.

Γι᾽ αυτό και η κατήχηση είναι τόσο απαραίτητη στις ημέρες μας, και η Εκκλησία έχει χρέος να εργασθεί συστηματικά στον τομέα αυτό με τα κατηχητικά σχολεία και τις κατασκηνώσεις, με τους κυ­κλους μελέτης της Αγίας Γραφής και τα εσπερινά κηρύγματα.

Το διαπιστώνουμε όλοι πόση άγνοια επικρατεί στους ανθρώ­πους κάθε ηλικίας, σε μία εποχή μάλιστα που ο λόγος του Θεού μεταδίδεται και από το ραδιόφωνο και την τηλεόραση, και υπάρχουν χιλιάδες χριστιανικά βιβλία αλλά και ηλεκτρονικές σελίδες από τις οποίες μπορεί να ενημερωθεί κανείς και να διαβάσει κείμενα ωφέλιμα και βοηθητικά, που υπάρ­χουν κληρικοί οι οποίοι διαθέτουν την απαιτούμενη κατάρτιση αλλά και την πνευματική εμπειρία για να καθοδηγήσουν και να βοηθή­σουν τους ανθρώπους.

Είναι ανάγκη όμως να προσπα­θη­σουμε όλοι, και οι κληρικοί αλλά και σείς οι κατηχητές και οι κυ­κλαρ­χες, για να προσελκύσουμε τους ανθρώπους κοντά στην Εκ­κλη­σία. Να τους κατηχήσουμε στις αρχές της πίστεως και της εν Χριστώ ζωής, είτε είναι μεγαλύ­τεροι, είτε είναι παιδιά και νέοι. Και να μην περιορισθούμε στην κατήχηση, αλλά να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να αποκτήσουν και εμπειρία της εν Χριστώ ζωής, με τη συμμετοχή στη λειτουργική και μυστηριακή ζωή, με τη συμ­μετοχή των παιδιών και των νέων αλλά και των κυριών στις κατα­σκη­νωτικές ευκαιρίες που προσφέ­ρει η Ιερά μας Μητρόπολη, γιατί τίποτε δεν είναι πιο σημαντικό από το να δοκιμάσουν και τα παιδιά και οι ενήλικες την εμπειρία της κοινής ζωής μέσα σε ένα περιβάλ­λον εκκλησιαστικό, στο οποίο η ημέρα ξεκινά με προσευχή, που έχουν την ευκαιρία του εκκλησια­σμού, όχι μόνο στη θεία λειτουργία της Κυριακής, που έχουν την ευκαι­ρία να ακούσουν τον λόγο του Θεού και να συμμετάσχουν στα ιερά μυστήρια.

Δεν θα πρέπει να ξεχνούμε ότι το έργο της κατηχήσεως όπως και του κηρύγματος είναι κύρια αποστολή της Εκκλησίας μας. Το κήρυγμα ήταν η τελευταία εντολή του Κυ­ρίου μας προς τους μαθητές του, και αυτήν εφαρμόζει διαχρονικά η Εκκλησία μας μέσα στον κόσμο, και αποτελεί την απαραίτητη προϋπόθεση για κάθε άλλο έργο της Εκκλησίας.

Γι᾽ αυτό και θα πρέπει να θεωρείτε μεγάλη τιμή ότι η Εκκλησία σας εμπιστεύεται ένα τμήμα αυτού του τόσο σημαντικού έργου της, και θα πρέπει να προσπαθείτε και σείς να το επιτελείτε με συνέπεια, με φόβο Θεού, με αγάπη προς τους ανθρώ­πους, με υπακοή στην Εκκλησία και με συναίσθηση της ευθύνης που έχετε αναλάβει.

Και ακόμη θα πρέπει να έχετε κατά νούν ότι η κατήχηση δεν γίνε­ται μόνο με τον λόγο μας, με το μάθημα που λέμε στο κατηχητικό ή στον κύκλο μελέτης της Αγίας Γραφής, αλλά και με το προσωπικό μας παράδειγμα, με το ενδιαφέρον μας για τους ανθρώπους, με την κατανόηση που δείχνουμε στα θέμα­τα που τους απασχολούν, με τη συνέπεια της ζωής μας.

Ας μην θεωρούμε το έργο αυτό πάρεργο, γιατί είναι πολύ σημα­ντικό, γιατί από τη δική μας επι­μέλεια και συνέπεια μπορεί να εξαρτάται η εξέλιξη ενός παιδιού ή και ενός μεγαλύτερου αδελφού μας, ακόμη και η σωτηρία του.

Ας είμαστε όλοι προσεκτικοί και ας προετοιμαζόμαστε για το έργο αυτό και με τη μελέτη και με την προσευχή αλλά κυρίως με την προσπάθειά μας να ζούμε πρώτοι εμείς την εν Χριστώ ζωή, για να έχει με τη χάρη του Θεού επιτυχία και το έργο μας.

Με αυτές τις λίγες ταπεινές σκέψεις θέλω να σας ευχαριστήσω όλους τόσο για τη συμβολή σας στο κατηχη­τικό έργο της Ιεράς μας Μητρο­πόλεως όσο και για την παρουσία σας στην αποψινή Εσπερίδα.

Θέλω να ευχαριστήσω όμως και να εκφράσω άλλη μία φορά την ευ­γνωμοσύνη μου προς τον πολυσέβα­στο ομιλητή μας, τον π. Δανιήλ Αερά­κη, ο οποίος όχι μόνο έκανε τον κόπο να έλθει από την Αθήνα για να μας ομιλήσει με θέμα «Οράματα του αποστόλου Παύ­λου», αλλά και έχει την καλωσύνη να προσφέρει σε όλους τους συνερ­γάτες του κα­τη­­χη­τικού έργου της Ιεράς μας Μη­τροπόλεως από ένα βιβλίο του: το ένα έχει τίτλο «Παύ­λος και αγά­πη» και το άλλο «Πάσχα Κυ­ρίου».

Ευχαριστώ ακόμη και τον δεύτερο ομιλητή μας, τον Αρχιερατικό επί­τροπο Αλεξανδρείας και προι­στα­μενο της ενορίας της Παναγίας, που μας φιλοξενεί απόψε, τον πα­νο­σιολογιώτατο αρχιμανδρίτη π. Διονύσιο Ανθόπουλο, ο οποίος θα μας αναπτύξει το θέμα: «Ο λόγος για τον Λόγο».

Ας τους ακούσουμε.

ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ