ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2020:Εγκύκλιο σχετικά με την λειτουργία των εκκλησιών στην Θεσσαλονίκη για το Άγιο Δωδεκαήμερο εξέδωσε η Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης.
Στην εγκύκλιο μεταξύ άλλων γίνεται παράκληση σε όσους εκ των πιστών που ανήκουν στις υγιειονομικώς ευπαθείς ομάδας (ηλικιωμένοι, ασθενείς πάσχοντες εξ αναπνευστικών προβλημάτων η σακχαρώδους διαβήτου η καρδιαγγειακών νοσημάτων, ανοσοκατεσταλμένοι), να αποφύγουν την έξοδο από την οικία τους: «Εάν επιθυμούν την κατ’ οίκον εξυπηρέτησιν των εκκλησιαστικών αναγκών των και κυρίως την Θείαν Μετάληψιν των Αχράντων Μυστηρίων, είναι επιβεβλημένον οι υπεύθυνοι Ιερείς των Ενοριών να επιτελούν το αδιάπτωτον ποιμαντικόν καθήκον της διακονίας αυτών» προστίθεται.
Διαβάστε την Εγκύκλιο:
Κατόπιν των νεωτέρων συνθηκών και εξ’ αφορμής της εξελίξεως των γεγονότων, σας διαβιβάζομε την υπ’ αριθμ. Δ1α/ΓΠ.Οικ.:80588 Κοινήν Υπουργικήν Απόφασιν, δημοσιευθείσαν εις ΦΕΚ Β’ 5509/ 15.12.2020 με θέμα: «Αντικατάσταση της υπό στοιχεία Δ1α/Γ.Π.οικ. 80189/12.12.2020 κοινής υπουργικής απόφασης “Έκτακτα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας από τον κίνδυνο περαιτέρω διασποράς του κορωνοιού COVID-19 στο σύνολο της Επικράτειας για το διάστημα από την Κυριακή 13 Δεκεμβρίου 2020 και ώρα 6:00 έως και την Πέμπτη 7 Ιανουαρίου 2021 και ώρα 6:00” (Β΄5486)».
Συμφώνως προς αυτήν:
1) Οι Ιεροί Ναοί θα παραμείνουν ανοικτοί για τους πιστούς τόσο για προσκύνηση και κατ΄ ιδίαν προσευχή, όσο και για συμμετοχή στις θείες Λειτουργίες των τριών μεγάλων Εορτών του Αγίου Δωδεκαημέρου (Χριστούγεννα, Περιτομή του Χριστού, Θεοφάνεια). Κατά την είσοδον εις τον ιερόν Ναόν δέον όπως εφαρμόζηται, τη επιτηρήσει ειδικώς εξουσιοδοτηθέντος επί τούτω προσώπου, η τήρησις της αποστάσεως των δύο (2) μέτρων τουλάχιστον μεταξύ των πιστών. Η παρουσία πιστών εντός των ιερών Ναών θα είναι σύμφωνη με την αναλογία εις (1) πιστός ανά δεκαπέντε (15) τ.μ. επιφανείας και με ελαχίστην απόστασιν δύο (2) μέτρων μεταξύ των, με μέγιστο επιτρεπόμενο αριθμό πιστών τα είκοσι πέντε (25) πρόσωπα, εξαιρουμένου μόνο του Μητροπολιτικού Ναού του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, όπου ο μέγιστος αριθμός παρευρισκομένων πιστών ορίζεται στα πενήντα (50) πρόσωπα. Κατά τον υπολογισμό των ως άνω
προσώπων εξαιρούνται οι Λειτουργοί και το προσωπικό του ιερού Ναού (ιεροψάλτες, νεωκόροι, επίτροποι κλπ.).
2) Κατά την διάρκειαν της παραμονής των εις τον ιερόν Ναόν, οι πιστοί, με προσωπικήν των ευθύνην και μέριμναν, υποχρεούνται εκ του νόμου όπως φέρουν προστατευτικήν προσωπίδα (μάσκα), την οποίαν ασφαλώς θα αφαιρούν προσερχόμενοι εις την Θείαν Μετάληψιν. Εάν δε πιστός τις, ενόσω παραμένει εν τω ιερώ Ναώ, παρουσιάση συμπτώματα ασθενείας, επιβάλλεται όπως ληφθή μέριμνα διά την άμεσον και ασφαλή απομάκρυνσίν του ή, εφόσον τούτο δεν είναι δυνατόν, διά την ασφαλή μετακίνησίν του εις ειδικόν αυτοτελήν χώρον, προς τον σκοπόν της αποφυγής της επαφής μεθ΄ ετέρων προσώπων. Προς αντιμετώπισιν τοιούτων φαινομένων, κρίνεται υποχρεωτική η πρόβλεψις διά την ύπαρξιν καταλλήλου χώρου (π.χ. γραφείον, χώρος εις το
πνευματικόν κέντρον κ.τ.ο.) με επαρκή εξαερισμόν, όπου θα υπάρχουν προστατευτικά καλύμματα προσώπου, χαρτομανδήλια, ειδικόν απορριμματοδοχείον διά την απόρριψιν υγειονομικού υλικού και αντισηπτικόν διάλυμα χειρών.
3) Επί τω σκοπώ της ενημερώσεως και καλής εξυπηρετήσεως των πιστών, αλλά και της πιστής εφαμογής των προβλεπομένων υγειονομικών μέτρων, τα Εκκλησιαστικά Συμβούλια υποχρεούνται όπως μεριμνήσουν, ώστε να αναρτηθούν εις τους πίνακας ανακοινώσεων των ιερών Ναών η και εις τας υφισταμένας ιστοσελίδας των: α) ο συνολικός αριθμός των πιστών, οίτινες δύνανται να παρευρίσκωνται ταυτοχρόνως εντός του ιερού Ναού, συμφώνως προς τας ανωτέρω υγιειονομικάς υποδείξεις β) το ωράριον τελέσεως των ιερών Ακολουθιών, και γ) το ωράριον κατά το οποίον ο ιερός Ναός θα παραμένη ανοικτός διά την προσέλευσιν των πιστών.
4) Τα όργανα διοικήσεως (επίτροποι), το προσωπικό του ιερού Ναού (νεωκόροι) και οι εθελοντές (ιερόπαιδες κλπ.) θα φέρωσι υποχρεωτικώς τα υπό του νόμου προβλεπόμενα μέτρα προστασίας (προσωπίδα, χειρόκτια [γάντια] κλπ.). Εξαιρούνται μόνον οι θρησκευτικοί λειτουργοί και οι ιεροψάλτες και αυτοί μόνον κατά την διάρκειαν τελέσεως των
ιερών Ακολουθιών. Ο αριθμός των ιεροψαλτών εκάστου χορού δεν δύναται να υπερβαίνει τον αριθμόν των τριών (3), ενώ είναι επιβεβλημένον να τηρείται μεταξύ τους απόστασις τριών (3) μέτρων.
5) Προτείνεται η χρήσις διαφορετικών θυρών του ιερού Ναού διά την ασφαλεστέραν είσοδον και έξοδον των πιστών. Εις τας εισόδους των ιερών Ναών, δέον όπως υπάρξει μέριμνα διά την τοποθέτησιν αντισηπτικών/ απολυμαντικών, διά την υποχρεωτικήν δι’ άπαντας τους εισερχομένους απολύμανσιν των χειρών, ως και η τοποθέτησις εις εμφανές σημείον του προβλεπομένου αναγκαίου εξοπλισμού υγιεινής (χειρόμακτρα, χαρτομανδήλια κλπ.). Επιπροσθέτως, απαιτείται η τοποθέτησις ειδικών καλάθων εις τας εξόδους των ιερών Ναών διά την
άμεσον απόρριψιν του χρησιμοποιηθέντος εξοπλισμού υγιεινής.
6) Όπου παρέχεται η δυνατότης διευθετήσεως του χώρου εκάστου ιερού Ναού επί τω σκοπώ της παρουσίας των πιστών συμφώνως προς την ως άνω αναλογίαν, του ενός προσώπου ανά δεκαπέντε (15) τ.μ. επιφανείας και με ελαχίστην απόστασιν δύο (2) μέτρων μεταξύ των, δέον όπως διατηρώνται εντός των ιερών Ναών μόνον τα αντιστοιχούντα εις τους προσερχομένους καθίσματα, τιθέμενα κατά τας προσηκούσας μεταξύ των αποστάσεις. Επί τούτω προτείνεται η απόσυρσις των περισσευόντων καθισμάτων εκτός των ιερών Ναών.
7) Ο φυσικός εξαερισμός των ιερών Ναών, ενόσω παραμένουν ανοικτοί, είναι υποχρεωτικός δι΄ όσον το δυνατόν μεγαλύτερον χρονικόν διάστημα επιτρέπεται τούτο υπό τας καιρικάς συνθήκας του χειμώνος. Εις περίπτωσιν χρήσεως τεχνητού κλιματισμού, ενδείκνυται η εξασφάλισις ταυτοχρόνου φυσικού εξαερισμού του ιερού Χώρου εκ των θυρών και των παραθύρων αυτού, κατά την διάρκειαν της λειτουργίας του.
8) Καθίσταται αδήριτος και απόλυτος η ανάγκη της συχνής και σχολαστικής καθαριότητος των ιερών Ναών, ως και της τακτικής απολυμάνσεως δι᾿ αντισηπτικού διαλύματος, των σημείων και των επιφανειών του ιερού Ναού εις τας οποίας παρατηρείται συχνή πρόσβασις των πιστών.
9) Κατά την προσέλευσιν εις την Θείαν Μετάληψιν απαιτείται, με ευθύνη των αρμοδίως εξουσιοδοτηθέντων προς τούτο προσώπων, όπως τηρείται μετ΄ ακριβείας η προβλεπομένη απόστασις των δύο (2) μέτρων μεταξύ των πιστών. Το αυτό ισχύει και κατά την διανομήν του αντιδώρου, του άρτου, των κολλύβων και άλλων ευλογιών.
10) Συστήνεται διά τας Ενορίας όπου υπηρετώσι πλείονες του ενός Εφημέριοι, η τέλεσις της ακολουθίας του Όρθρου αφ΄ εσπέρας, μετά την άκολουθίαν του Εσπερινού και η τέλεσις περισσοτέρων Θείων Λειτουργιών κατά την ιδίαν ημέραν των Εορτών, επί τω τέλει της διευκολύνσεως των πιστών και της αποφυγής δημιουργίας συνωστισμού, απαραιτήτως με ενδιάμεσον χρονικόν διάστημα -μεταξύ των Λειτουργιών- τουλάχιστον ημίσεως ώρας, διά τον επαρκήν εξαερισμόν του ιερού Ναού.
11) Όσοι εκ των πιστών ανήκουσιν εις υγιειονομικώς ευπαθείς ομάδας (ηλικιωμένοι, ασθενείς πάσχοντες εξ αναπνευστικών προβλημάτων η σακχαρώδους διαβήτου η καρδιαγγειακών νοσημάτων,
ανοσοκατεσταλμένοι), παρακαλούνται να αποφεύγουν την έξοδον εκ της οικίας αυτών, χάριν της προστασίας της υγιείας των. Εάν επιθυμούν την κατ’ οίκον εξυπηρέτησιν των εκκλησιαστικών αναγκών των και κυρίως την Θείαν Μετάληψιν των Αχράντων Μυστηρίων, είναι επιβεβλημένον οι υπεύθυνοι Ιερείς των Ενοριών να επιτελούν το αδιάπτωτον ποιμαντικόν καθήκον της διακονίας αυτών.
12) Συνιστάται, η μετά λιτότητος και απλότητος τέλεσις των ιερών Ακολουθιών, συμφώνως προς το ήθος και την παράδοσιν της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας και με την μεγίστην κατά το δυνατόν συντομίαν, διά τον προφανή λόγον της αποφυγής επί μακρόν συγχρωτισμού των πιστών.
13) Κατά την εορτήν των Θεοφανείων δεν θα πραγματοποιηθούν Λιτανείες εκτός των ιερών Ναών και ο Μέγας Αγιασμός μετά του καθαγιασμού των υδάτων θα τελεσθούν εντός
αυτών. Προς αποφυγήν δημιουργίας συνωστισμού έμπροσθεν των δοχείων εξ ων λαμβάνουσιν οι πιστοί τον Μεγάλον Αγιασμόν, προτείνεται η τοποθέτησις του εις φιαλίδια και η διανομή του εις τους πιστούς.
14) Άπαντα τα ανωτέρω ισχύουν α) δι΄ άπαντας τους Καθεδρικούς, Μητροπολιτικούς, Ενοριακούς, Προσκυνηματικούς, Κοιμητηριακούς, Ιδρυματικούς κ.λπ. ιερούς Ναούς, τα Μητροπολιτικά και Ενοριακά Παρεκκλήσια και β) διά τας ιεράς Μονάς και τα Ησυχαστήρια.
Ο αριθμός πιστών, τον οποίον επιτρέπεται να δεχθούν οι ιεροί Ναοί των Μονών (αποκλειστικώς και μόνον κατά την ώραν των ακολουθιών της 25/12, 1/1 και 6/1), χωρίς να παρέχεται δυνατότης φιλοξενίας η διανυκτερεύσεως) δεν είναι δυνατόν να υπερβαίνη την αναλογίαν του ενός (1) προσώπου ανά δεκαπέντε (15) τ.μ. και με απόστασιν δύο (2) μέτρων αναμεταξύ των, με ανώτατον όριον προσελεύσεως πιστών, ως ορίζεται εκ του νόμου, τα είκοσι πέντε (25) πρόσωπα.
15) Απαγορεύεται η προσέλευσις πιστών εις τα Παρεκκλήσια τα οποία ευρίσκονται εντός ιδιωτικών κτημάτων, κτιρίων και επιχειρήσεων (π.χ. συγκροτημάτων κατοικιών, κέντρων εκδηλώσεων, ξενοδοχείων κ.λπ.), διότι, ως Ιδιωτικοί Ναοί, είναι προωρισμένοι διά την εξυπηρέτησιν των θρησκευτικών αναγκών των ιδιοκτητών και των οικείων αυτών.
16) Τέλος, παρακαλείσθε, όπως επιδείξητε ιδιαιτέραν προσοχήν εις την πιστήν εφαρμογήν των ως κάτωθι αναφερομένων σημείων:
• Οι ανακοινώσεις περί του προγράμματος των ιερών Ακολουθιών του Αγίου Δωδεκαημέρου, να είναι κατά πάντα σύμφωνες με όσα προβλέπονται εις την επισυναπτομένην Κ.Υ.Α.
(ΦΕΚ Β΄5509/15-12-2020) (βλ. το υπ΄αριθμ. 3 στοιχείον του παρόντος Εγκυκλίου Σημειώματος και την παράγραφον 4 του επισυναπτομένου εις την ΚΥΑ, Παραρτήματος).
• Ο μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός προσώπων που δύνανται να παρευρίσκονται εντός των Ναών, διά τας ημέρας που ο Νόμος επιτρέπει την φυσικήν παρουσίαν πιστών, κατά την
διάρκειαν τελέσεως των Ακολουθιών (25/12, 1/1 και 6/1) ορίζεται εις τα είκοσι πέντε (25) πρόσωπα, εξαιρουμένου μόνο του Μητροπολιτικού Ναού του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, όπου ο
μέγιστος αριθμός παρευρισκομένων πιστών ορίζεται στα πενήντα (50) πρόσωπα.
• Οφείλομε άπαντες να καταβάλλωμε κάθε δυνατήν προσπάθειαν, προκειμένου να αποφευχθεί η δημιουργία συνωστισμού και ΕΚΤΟΣ των ιερών Ναών εις τους προαυλείους
χώρους αυτών. Το ζήτημα αυτό, η ρύθμισις του οποίου απαιτεί την εύρυθμον συνεργασίαν όλων των εμπλεκομένων μερών εις τον υψηλότατον βαθμόν, αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα σχετικώς με την τήρησιν των μέτρων, η ενδεχόμενος δε μη επαρκής αντιμετώπισίς του, πέραν του κινδύνου επιβολής προστίμων που επικρέμμαται, ελλοχεύει επιπροσθέτως την πιθανότητα λήψεως αυστηροτέρων περιοριστικών μέτρων διά το υπόλοιπον του αγίου Δωδεκαημέρου.
• Διά τας υπολοίπους ημέρας (εκτός της 25/12, 1/1 και 6/1), επιτρέπεται η τέλεσις ακολουθιών κεκλεισμένων των θυρών χωρίς την φυσικήν παρουσίαν άλλων προσώπων, παρά ΜΟΝΟΝ υπό του θρησκευτικού/ων Λειτουργού/ων και του αναγκαίου βοηθητικού προσωπικού (νεωκόρος, ιεροψάλτες), ο συνολικός αριθμός των οποίων δεν υπερβαίνει τους τέσσερεις (4).
• Διά τας αυτάς ημέρας, μέχρι την 7η ν Ιανουαρίου, η ατομική προσευχή των πιστών επιτρέπεται, εκτός βεβαίως του χρονικού διαστήματος τελέσεως των, κεκλεισμένων των θυρών, ακολουθιών, υπό τας ειδικοτέρας προϋποθέσεις, α) της βραχείας παραμονής εντός του Ναού, β) της τηρήσεως της αναλογίας του ενός (1) προσώπου ανά δεκαπέντε (15) τ.μ. και γ) της αποστάσεως δύο (2) μέτρων αναμεταξύ των.
• Συμφώνως προς την παραγραφον 8 του Παραρτήματος III της ισχυούσης ΚΥΑ, «Αναστέλλεται η διεξαγωγή κάθε είδους θρησκευτικών τελετών (…) που πραγματοποιούνται εκτός των
χώρων θρησκευτικής λατρείας». Ως εκ τούτου, η ευλογημένη συνήθεια του «Φωτίσματος» κατ΄ οίκον, δεν δύναται να πραγματοποιηθεί.
• Μεγίστη προσοχή πρέπει να επιδειχθεί και εις τυχόν βιντεοσκοπήσεις, δημοσιευομένας φωτογραφίας και σχετικάς αναρτήσεις εις τα λεγόμενα μέσα κοινωνικής δικτυώσεως,
καταστάσεις που ενέχουν τον κίνδυνον ανωφέλου εκθέσεως, δημιουργίας εσφαλμένων εντυπώσεων και ζημιογόνων καταστάσεων.
Παρακαλούμε άπαντας, όπως επιδείξητε την μεγίστην επιμέλειαν και φροντίδαν, διά την πιστήν τήρησιν και εφαρμογήν των ανωτέρω.
Μέριμνά μας, ας είναι η ποιμαντική μας διακονία, η παρηγορία των πιστών, η ενίσχυσις του δοκιμαζομένου Λαού του Θεού, μετά πάσης όμως φρονήσεως, συνέσεως και προσοχής, ούτως ώστε να εορτάσωμε φαιδρώς – κατά το δυνατόν υπό τας δεδομένας συνθήκας- τας εορτάς της θείας Επιφανείας, «μηδεμίαν (δε) εν μηδενί διδόντες προσκοπήν, ίνα μη μωμηθή η διακονία» (Β΄Κορ. 6,3).
Καλά και ευλογημένα Χριστούγεννα!
Ευχέτης
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΘΙΜΟΣ
