Αφιερωμένη στον Μέγα Αθανάσιο η 3η Γενική Ιερατική Σύναξη στη Μητρόπολη Δημητριάδος

Αφιερωμένη στον Μέγα Πατέρα της Εκκλησίας, του 4ου αιώνος Άγιο Αθανάσιο, Πατριάρχη Αλεξανδρείας, ήταν η 3η Γενική Ιερατική Σύναξη της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος, που πραγματοποιήθηκε (10/12) στο Συνεδριακό Κέντρο Θεσσαλίας, με την συμμετοχή του συνόλου των Κληρικών της Τοπικής Εκκλησίας.

Πρώτος ομιλητής ήταν ο Αρχιμ. Αθανάσιος Κολλάς, Ιεροκήρυκας και Προϊστάμενος του Ιερού Ναού Αγίου Βασιλείου Βόλου, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα «Βιογραφικά στοιχεία. Θεολογική συμβολή του Μεγάλου Αθανασίου».

Στο 1ο μέρος της εισηγήσεώς του ο ομιλητής αναφέρθηκε στην ζωή και στο συγγραφικό έργο του Μεγάλου Αθανασίου. Στο 2ο μέρος μίλησε για την πορεία της Χριστιανικής πίστεως κατά τους πρώτους αιώνες και στο 3ο κατέγραψε την Θεολογική του συμβολή, μέσα από τους αγώνες του κατά των αιρέσεων της εποχής του. Στο 4ο μέρος αναφέρθηκε στην προσωπικότητα του Μεγάλου Αθανασίου και στην σημασία του για την σημερινή πορεία της Εκκλησίας και μεταξύ άλλων, επεσήμανε: «Η σύγχρονη εποχή είναι μία εποχή μεγάλης σύγχυσης και πλάνης, όπως η εποχή του Μ. Αθανασίου. Όπως και τότε υπήρχε πληθώρα αιρέσεων με φιλοσοφικό μανδύα ή ψευδοπροφητικό, που πολεμούσαν, με φανατισμό, την Εκκλησία του Χριστού, που κατείχε την αποκεκαλυμμένη από Αυτόν μοναδική αλήθεια και πίστη, το ίδιο συμβαίνει και τώρα. Πλήθος αντιχριστιανικών, αιρετικών, παραθρησκευτικών και άλλων ομάδων, με επικάλυμμα αθεϊστικό, ψευδοεπιστημονικό και ψευδοπροφητικό, πολεμούν, με κάθε τρόπο, την Εκκλησία και την τέλεια και σώζουσα αλήθεια Της, σε όλο τον κόσμο, όπως και στην πατρίδα μας. Το κίνημα της «Νέα Εποχής» του Αντιχρίστου, που μεθοδεύει τη δημιουργία ενός κόσμου με μια φιλοσοφική θρησκεία (Μασωνία), μία πολίτική εξουσία και μία οικονομία, δηλ. το κίνημα της παγκοσμιοποίησης, είναι ο φοβερότερος κίνδυνος.

Σ’ αυτή τη ζοφερή «καταιγίδα», «στο ενεργούμενο μυστήριο της ανομία», που προωθείται, συνεσκιασμένα ή φανερά, από τα Μ.Μ.Ε. με τα λεγόμενα «ανθρώπινα δικαιώματα», που δίκαια έχουν χαρακτηριστεί ως «ο φασισμός των έξυπνων», είναι αδήριτη ανάγκη η Ορθόδοξη Εκκλησία, με τους εκπροσώπους της – Κληρικούς και λαϊκούς, Θεολόγους και πιστούς, να γρηγορεί και να αγρυπνεί. Να βρίσκεται στις επάλξεις του αγώνα υπέρ της αληθείας. Να πρωτοπορεί και να πρωτοστατεί, με οδηγό τον Μέγα Αθανάσιο. Να βαδίζει στα βήματα της πίστης, της ζωής και της Θεολογίας του. «Να αγωνίζεται τον ωραίο αγώνα τη πίστεως» (Α΄ Τιμ. 6,12), με την επίγνωση και τα κριτήρια του Αγίου Αθανασίου, ότι, δηλ. η Ορθόδοξη Χριστιανική πίστη είναι ο μόνος πολύτιμος θησαυρός σ’ αυτή τη ζωή, η μόνη αλήθεια, η μόνη πηγή σωτηρίας – θέωσης – του ανθρώπου»

Επιλογικά ο ομιλητής σημείωσε ότι ο «Μέγας Αθανάσιος είναι «στύλος της Ορθοδοξίας και στήριξε την Εκκλησιά με τα θεία του δόγματα». Δεν πρέπει να ξεχνούμε ποτέ την αλήθεια, ότι “στην ιστορία της Εκκλησίας ο όρος «Ορθοδοξία» παρουσιάζεται για να ξεχωρίσει την αλήθεια, που αναφέρεται σε γεγονότα και εκφράζεται μέσα από το σώμα της Εκκλησίας, όπως εκφράζεται με ενότητα και κοινωνία αγάπης, σε κάθε Εκκλ/κή σύναξη. Η απόσχιση και αποκοπή από το ευχαριστιακό σώμα της Εκκλησίας, η άρνηση της παράδοσής της και η δημιουργία ομάδας άσχετης με αυτήν, με την καθοδήγηση ενός ή περισσότερων, δημιουργεί την αίρεση… Η Καθολική Εκκλησία είναι το κριτήριο της Ορθοδοξίας και όχι η Ορθοδοξία κριτήριο της Καθολικής Εκκλησίας. Προϋπόθεση Ορθοδοξίας είναι η μετοχή στην Καθολική Εκκλησία, όχι η εμμονή στην ορθότητα θεωρητικών διατυπώσεων. Η Καθολική – η τέλεια – Εκκλησία, εξαιτίας των αιρέσεων, αναγκάστηκε να εκφράσει με ορισμένες διατυπώσεις την εμπειρία της αλήθειάς της και με αυτές να τονίσει τα όρια προστασίας της από την αίρεση. Κριτήριο της αίρεσης από την Ορθοδοξία είναι η μη ανταπόκριση στην εμπειρία και πίστη της Καθολικής Εκκλησία” »

Δεύτερος ομιλητής ήταν ο Αρχιμ. Γρηγόριος Παπαθωμάς, Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Ιεροκήρυκας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, ο οποίος μίλησε με θέμα «Η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος και το Μητροπολιτικό σύστημα»

Ο ομιλητής αναφέρθηκε στην παράδοση των Αγίων Αποστόλων, κατά τον Ιππόλυτο Ρώμης, η οποία κατοχυρώνει την συγκρότηση της Τοπικής Εκκλησίας. Αυτή στηρίζεται σε τέσσερα βασικά χαρίσματα: Α. Των λαϊκών, που κατοχυρώνεται με το Βάπτισμα, Β. των Διακόνων, που κατοχυρώνεται με την χειροτονία των 7 Διακόνων, Γ. των Πρεσβυτέρων και Δ. του τοπικού Επισκόπου, που κατοχυρώνονται με το Μυστήριο της χειροτονίας. Ο π. Γρηγόριος επεσήμανε ότι για να έχουμε Επισκοπή πρέπει να συνδυάζονται αυτά τα χαρίσματα. Την κατοχύρωσή τους συναντούμε στην  1η Οικουμενική Σύνοδο. 

Επικεντρώνοντας στο πρόσωπο του Επισκόπου ο ομιλητής είπε ότι το Επισκοπικό χάρισμα συνίσταται Α. στην ανανέωση των ως άνω χαρισμάτων και Β. στον εγκαινιασμό των Ιερών Ναών. Ο Επίσκοπος είναι ανακεφαλαιωτική προσωπικότητα, γιατί ανακεφαλαιώνει σύνολη την Εκκλησία.

Στη συνέχεια ο π. Γρηγόριος σημείωσε ότι οι Τοπικές Σύνοδοι δημιουργήθηκαν αφενός μεν για την κάλυψη των Επισκοπικών κενών και αφετέρου για την αντιμετώπιση των αιρέσεων των πρώτων αιώνων της Εκκλησίας. Αυτή την παράδοση βρήκε η 1η Οικουμενική Σύνοδος, την οποία κατοχύρωσε, θεσπίζοντας ότι οι Επίσκοποι μιας επαρχίας συνιστούν την Τοπική Σύνοδο, με Πρόεδρο τον Επίσκοπο της Μητέρας – φιλοξενούσης πόλης (Μητροπολίτης). Ολοκλήρωσε δε το σημείο αυτό τονίζοντας ότι δε μπορεί να υπάρξει Επίσκοπος χωρίς να μετέχει μιάς Τοπικής Συνόδου.

Στη συνέχεια ο ομιλητής προχώρησε στην διασάφηση των όρων Τοπική Εκκλησία, κατά τόπους Εκκλησία και Εκκλησία ανά την Οικούμενη. Τοπική Εκκλησία είναι η Επισκοπή, κατά τόπους Εκκλησία είναι το σύνολο των Επισκοπών και ανά την Οικουμένη Εκκλησία είναι αυτή που συναπαρτίζεται από τις κατά τόπους Εκκλησίες, οι οποίες πατούν πάνω στον θεσμό της Τοπικής. Σημείωσε δε ότι αυτή η παράδοση της 1ης Οικουμενικής Συνόδου φθάνει μέχρι τις μέρες μας. Στην Ελλάδα, όμως, σταμάτησε το 1923, όταν καταργήθηκε το Μητροπολιτικό σύστημα και οι κατά τόπους Επίσκοποι ονομάστηκαν Μητροπολίτες. Τόνισε ότι η εξέλιξη αυτή είναι έξω από το πνεύμα της 1ης Οικουμενικής Συνόδου.

Ο π. Γρηγόριος Παπαθωμάς έκλεισε την εισήγησή του με την πρόταση για αναπροσαρμογή του Διοικητικού συστήματος της Εκκλησίας της Ελλάδος, σύμφωνα με τα νέα δεδομένα και την επαναγωγή του Μητροπολιτικού συστήματος. Ως πρότυπο αυτού του συστήματος πρότεινε το  μοντέλο του «Καλλικράτη», με την δημιουργία 13 Μητροπόλεων στις έδρες των Περιφερειών και την τοποθέτηση Επισκόπων στις έδρες των Δήμων.

Ακολούθησε ενδιαφέρουσα συζήτηση, την οποία ολοκλήρωσε ο Σεβ. Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος.