Πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 20 Ιουνίου στο Καθολικό της Ιεράς Μονής Παναγίας Δοβρά και στο πλαίσιο των επετειακών Κ´ Παυλείων, η Σύναξη των Πνευματικών της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας με κεντρικό θέμα: «Ο Πνευματικός Πατέρας ενώπιον των προκλήσεων του σύγχρονου πολιτισμού».
Στην εισαγωγική του ομιλία ο υπεύθυνος παρουσίασης της Συνάξεως Αρχιμ. Ιερεμίας Γεωργαλής, ανέφερε ότι η Εκκλησία, σύμφωνα με την Ορθόδοξη θεολογία, είναι το ιατρείο που θεραπεύει Χάριτι Θεού και συνεργία του πιστού τον άνθρωπο από της ασθένεια της αμαρτίας, το δηλητήριο του θανάτου και τις θανάσιμες προσβολές του διαβόλου.
Επισήμανε ότι ειδικά σήμερα το διακόνημα της Πνευματικής Πατρότητας καθίσταται ακόμα πιο δυσχερές λόγω της αλογίας, της κτηνωδίας και της νεοειδωλολατρείας που επιβάλλει η νέα εποχή.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων στον χαιρετισμό του, αφού ευχαρίστησε τους ομιλητές που ευχαρίστως ανταποκρίθηκαν στην πρόσκλησή του, αναφέρθηκε στην σπουδαιότητα του διακονήματος της Πνευματικής Πατρότητας σ’ ένα συνεχώς μεταβαλόμενο κόσμο, στις συνακόλουθες δυσκολίες και στην κατάλληλη πνευματική προετοιμασία του Πνευματικού Πατέρα για να μπορέσει να ανταπεξέλθει στην τεράστια ευθύνη που του αναθέτει η Εκκλησία, αυτής της σωτηρίας των πιστών.
«Ο σύγχρονος κόσμος ως αγρός της ποιμαντικής μας διακονίας».
Ο Πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος Μεταλληνός, ομότιμος καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών τόνισε στην εισήγησή του, ότι η διαφορά του χριστιανού με τον κόσμο είναι εσωτερική και όχι εξωτερική.
Οφείλει να εχει την συνείδηση ότι στον κόσμο αυτό πορεύται με κατεύθυνση την Βασιλεία του Θεού.
Στη συνέχεια έκανε μια σύντομη αναφορά στις αρνητικές επιδράσεις του δυτικού πνεύματος στο ήθος της καθ’ ημας Ανατολής και επισήμανε ότι ο Πνευματικός Πατέρας οφείλει να πορεύεται στα ίχνη των Αγίων της Εκκλησίας μας με σταθερή πορεία προς την θέωση.
Αυτόν τον αποστολικό και πατερικό τρόπο της θεραπείας των ψυχών πρέπει να γνωρίζει ο Πνευματικός Πατέρας και να τον χρησιμοποιεί, μετα φόβου Θεού, στην εξάσκηση του διακονήματος της πνευματικής καθοδηγήσεως των πιστών.
«Ο θεσμός της οικονομίας και η εφαρμογή του στο μυστήριο της εξομολογήσεως».
Ο δεύτερος εισηγητής, Αρχιμ. Σεβαστιανός Σωμαράκης, Διδάκτωρ του Κανονικού Δικαίου, έκανε αναφορά στο θεοσύστατο μυστήριο της εξομολογήσεως και ανέλυσε το όρο «οικονομία» σύμφωνα με την πατερική γραμματεία.
Τόνισε ότι οικονομία ονομάζουν οι Πατέρες της Εκκλησίας την ορθή, κατά περίπτωση, διαχείριση της ψυχής είτε με επιείκεια είτε με αυστηρότητα, με σκοπό πάντοτε την διασφάλιση της σωτηρίας του πιστού.
Βεβαίως η οικονομία πρέπει να εφαρμόζεται υπό συγκεκριμένα εκκλησιολογικά και κανονικά όρια.
Ο εκκλησιαστικός αυτός θεσμός πρέπει να εφαρμόζεται προκειμένου ο πιστός να παραμένει εντός της σώζουσας αληθείας της Εκκλησίας.
Επακολούθησε επικοδομητική συζήτηση και στη συνέχεια ο Σεβασμιώτατος απένειμε τα αναμνηστικά των Κ´ Παυλείων στους εισηγητές.
Aκολουθεί ο χαιρετισμός του Σεβασμιωτάτου:
Σας καλωσορίζω στην Ημερίδα των πνευματικών την οποία διοργανώνει φέτος η Ιερά Μητρόπολή μας στο πλαίσιο των Κ´ Παυλείων πέραν της Ημερίδος των ιερέων η οποία πραγματοποιήθηκε πριν από μία εβδομάδα και την οποία παρακολουθήσατε.
Καί σήμερα, όπως και στην Ημερίδα των ιερέων, αλλά και στις περισσότερες εκδηλώσεις των Παυλείων, το θέμα μας σχετίζεται με το γενικό θέμα των φετινών Κ´ επετειακών Παυλείων, και είναι η σχέση του αποστόλου Παύλου και των Παυλείων με τον πολιτισμό.
Απόψε η Ημερίδα μας επικεντρώνει το ενδιαφέρον της στη σχέση του πνευματικού πατρός με τον σύγχρονο πολιτισμό και συγκεκριμένα στη θέση του και τη στάση του έναντι των προκλήσεών του.
Η εξέλιξη του σύγχρονου πολιτισμού έχει μία ιδιαιτερότητα σε σχέση με τις παλαιότερες εποχές. Καί η ιδιαιτερότητα αυτή είναι η ταχύτητα με την οποία διαχέονται οι εξελίξεις, καθώς χρησιμοποιούν για τη διάδοσή τους την ταχύτητα της επικοινωνίας που είναι διαθέσιμη χάρη στην τεχνολογία και τα επιτεύγματά της και δεν περιορίζεται ούτε χρονικά ούτε τοπικά.
Έτσι ο πνευματικός βρίσκεται αντιμέτωπος με την εξέλιξη του πολιτισμού και τις προκλήσεις που την ακολουθούν είτε διακονεί στον κόσμο είτε σε μία μονή, είτε σε μία μεγάλη πόλη είτε σε ένα μικρό χωριό, γιατί οι ψυχές που έχει ενώπιόν του και καλείται να καθοδηγήσει στην εν Χριστώ ζωή ενσυνείδητα ή υποσυνείδητα, εκούσια ή ακούσια δέχονται την επίδραση των εξελίξεων αυτών.
Η ανάγκη αυτή είναι ακόμη μεγαλύτερη όταν πρόκειται για παιδιά και νέους ανθρώπους που παρακολουθούν και επηρεάζονται περισσότερο από τις εξελίξεις· αλλά και ακόμη και εάν δεν επηρεάζονται θέλουν να έχουν μία γνώμη, τη γνώμη και τη θέση της Εκκλησίας, για τις προκλήσεις που οι ίδιοι αντιμετωπίζουν στο οικογενειακό, το σχολικό, το ακαδημαικό, το κοινωνικό ή το επαγγελματικό περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούν και κινούνται.
Οι προκλήσεις του σύγχρονου πολιτισμού είναι πολλές. Είναι αυτές που προκύπτουν από τις εξελίξεις στον τομέα των ηλεκτρονικών μέσων και του διαδικτύου, αλλά και των μέσων κοινωνικής δικτυώσεως.
Είναι αυτές που προκύπτουν από τις εξελίξεις σε θέματα που άπτονται της βιοηθικής, των διαπροσωπικών και κοινωνικών σχέσεων, της ιδιότητός μας ως πολιτών της χώρας μας και της σχέσεώς μας με το κράτος και τη διοίκησή του.
Όλες αυτές οι εξελίξεις είναι προκλήσεις που ζητούν μια απάντηση, και για εμάς τους ίδιους, αλλά και για τους ανθρώπους που μας εμπιστεύονται την ψυχή τους, που μας πλησιάζουν στο μυστήριο της ιεράς εξομολογήσεως.
Είναι θέματα για τα οποία δεν υπάρχει συγκεκριμένη απάντηση στην Αγία Γραφή, στους πατέρες ή στους κανόνες της Εκκλησίας, ώστε να μας διευκολύνει, αλλά καλούμεθα να δώσουμε μία απάντηση σύμφωνα με το πνεύμα της Εκκλησίας και της παραδόσεως των πατέρων, μία απάντηση που δεν μπορεί να αγνοεί ή να αδιαφορεί για τις εξελίξεις, γιατί αυτός είναι ο κόσμος μέσα στον οποίο ζούμε και τον οποίο καλείται να διακονήσει ποιμαντικά η Εκκλησία, αλλά και δεν μπορεί να βγάζει την Εκκλησία από το πλαίσιο της αποστολής σας.
Χρειάζονται απαντήσεις στις προκλήσεις, αλλά θα πρέπει να δίνονται με προσοχή και διάκριση, μέσα στο πνεύμα της Εκκλησίας, λαμβάνοντας υπόψη, όπως πάντοτε, τον άνθρωπο, την ψυχή, που έχουμε απέναντί μας και μη ξεχνώντας ποτέ την οικονομία της Εκκλησίας.
Ποιά είναι, λοιπόν, η θέση των πνευματικών πατέρων ενώπιον των προκλήσεων του συγχρόνου πολιτισμού;
){kind=link}