Ευάγγελος Μπουγιώτης
Το ιστορικό Μοναστήρι Της Παναγίας της Κατακεκρυμμένης –Πορτοκαλούσας στο Άργος πανηγύρισε μεγαλοπρεπώς την μεγάλη Θεομητορική εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου.
Την παραμονή της εορτής 20 Νοεμβρίου 2014 ημέρα Πέμπτη τελέσθηκε Μέγας Αρχιερατικός Εσπερινός χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου κ. Νεκταρίου, ο οποίος προέβει στην Μοναχική κουρά του δοκίμου Μοναχού κ. Αντωνίου Δήμα, με το όνομα Βενέδικτος.
Χαρακτηριστικό της εορτής το πλήθος κόσμου που έρχεται από την παραμονή της εορτής να προσκυνήσει την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας. Το πανέμορφο αυτό μοναστήρι που βρίσκεται κάτω από το κάστρο Λάρισα του Άργους είναι ένα από τα ομορφότερα προσκυνήματα της περιοχής του Άργους αλλά και ολόκληρης της Αργολίδας. Η Κατακεκρυμένη, είναι κολλημένη στην ανατολική πλευρά της Λάρισας και βρίσκεται σχεδόν στη μέση απ’ όπου ξεκινάει και απλώνεται η όμορφη πολιτεία του Άργους.
Τις νύκτες ηλεκτροφωτίζεται το μοναστήρι της Κατακεκρυμένης και η θέα της από μακριά, είναι φαντασμαγορική. Η ανάβαση μέχρι το μοναστήρι είναι σήμερα πολύ εύκολη. Ο δρόμος ασφαλτοστρωμένος από την πόλη μέχρι τον πυλώνα της Μονής και πολλοί προσκυνητές ανεβοκατεβαίνουν, για να παρακολουθήσουν διάφορες Ιερές ακολουθίες και για να απολαμβάνουν το εξαίσιο θέαμα με τις απερίγραπτες ομορφιές που ανοίγονται μπροστά τους. Γύρω-γύρω το μοναστήρι είναι περιτοιχισμένο με τείχος γερό και καλοδουλεμένο, που το ασφαλίζει γερά. Το ύψος σε ορισμένα απότομα σημεία φτάνει τα 7 με 8 μέτρα, και το μέσο πάχος του είναι γύρω στο ενάμισι μέτρο. Μέσα στο κέντρο του συγκροτήματος είναι χτισμένη η εκκλησία – προς τιμή των εισοδίων – της Παναγίας, που αποτελεί το Καθολικό της Μονής. Εκτός από την κεντρική αυτή εκκλησία υπάρχουν και τα παρεκκλήσια του Ευαγγελισμού και του Αγίου Θεοδοσίου, που είναι πολύ κατανυκτικά.
Από τα παλαιά κτίρια δεν σώζονται, παρά μόνο μερικοί μισογκρεμισμένοι τοίχοι. Στη θέση τους έχουν γίνει κελιά, σύγχρονα, που εξυπηρετούν τις ανάγκες των ευσεβών προσκυνητών και των αφιερωμένων ψυχών που έχουν ταχθεί σαν φύλακες και φρουροί των Ιερών αυτών Τοπίων. Το μοναστήρι αυτό της Κατακεκρυμένης, ήταν -όπως φαίνεται- πολύ παλαιό και βρισκότανε σε μεγάλη πνευματική και οικονομική άνθηση. Δεν άντεξε όμως κάτω από την καταστρεπτική μανία του χρόνου, των αλλεπάλληλων σεισμών και άλλων συμφορών που ξεσπούσαν κατά καιρούς εναντίον του.
Μέσα σ’ αυτά το χειρότερο ήταν, ότι βρισκότανε κοντά στην πόλη και γι΄ αυτό οι βάρβαροι κατακτητές που πάτησαν τα άγια χώματα μας στην διαδρομή των αιώνων, έπεφταν σαν σκυλιά στο όμορφο αυτό μοναστήρι της Παναγίας, άλλοτε να το ληστέψουν καi να το λεηλατήσουν και άλλοτε να το χρησιμοποιήσουν σαν στρατιωτική βάση και παρατηρητήριο… Οπότε έδιωχναν τους μοναχούς και αλώνιζαν τους θησαυρούς του (υλικούς κα πνευματικούς) και βεβήλωναν τους Αγίους Ναούς του και τα Ιερά του κειμήλια. Πρώτοι επέρασαν από εκεί και το εβεβήλωσαν οι Φράγκοι. Ηρθαν κατόπιν οι Τούρκοι οι οποίοι επί αιώνες είχαν καθίσει στο σβέρκο μας. Και τελευταία το βεβήλωσαν τα στρατεύματα της Κατοχής. Οι Γερμανοί αφήκαν επάνω στο ιστορικό μοναστήρι – όπως και σε πολλά άλλα – μελανά σημάδια της βάρβαρης μανίας τους:
Ηταν Κυριακή του Θωμά του 1941. Πολύς λαός ανέβηκε από το πρωί στο ήσυχο μοναστήρι, για να λειτουργηθεί σε μια καταρρεύσει το Ελληνικό μέτωπο, στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, κάτω από την φοβερή πίεση των σιδηρόφρακτων των Γερμανικών δυνάμεων. Το άγχος και η αγωνία πλάκωνε τότε πιεστικά τα στήθη των Πανελλήνων και κατέφυγαν – που αλλού; Στις εκκλησίες και μάλιστα στα απόμερα μοναστήρια και στα Ιερά προσκυνήματα, για να παρακαλέσουν εκεί συντετριμμένοι το Θεό της αγάπης, για τη σωτηρία τους και τη σωτηρία του έθνους. Αυτό ακριβώς είχαν κάνει και οι ευσεβείς Αργείοι ανήμερα την Κυριακή του Θωμά, του 1941. Πολλοί κατέκλυσαν τους Ιερούς Ναούς της πόλεως και πλήθος κόσμου ανέβηκε από πρωί στο μοναστήρι της Κατακεκρυμένης.
Κατά την ώρα της Θείας Λειτουργίας, έφθασαν τα Γερμανικά αεροπλάνα και άρχισαν τον φοβερό βομβαρδισμό, αδιάκριτα σε πόλεις και χωριά, και κυρίως στα Ιερά προσκυνήματα, που υπολόγιζαν την ώρα της Θείας Λειτουργίας και το εκεί συγκεντρωμένο πλήθος για να το χτυπήσουν. Η Μονή της Κατακεκρυμένης ανάγεται οπωσδήποτε στον 8ον αιώνα ή και ακόμη παλαιότερα. Πρώτη γραπτή μαρτυρία για το ιστορικό αυτό μοναστήρι, έχουμε από τα 850 μέχρι 900 μ.Χ. Πρόκειται για μια σύντομη αφήγηση του Αγίου Μητροπολίτου Κορίνθου Παύλου, που ήταν αδελφός του Αγίου Πέτρου, Μητροπολίτη του Αργους.
Οι δύο αυτοί άγιοι Ιεράρχες και αυτάδελφοι ζήσανε στα 850 με 900 μ.Χ. Από τότε λοιπόν σώζεται μια ιστορική αφήγηση (Βυζαντινή λογοτεχνία Κρουμβάχερ) με επικεφαλίδα: “περί αναχωρητριών εκ. Μ. Ασίας”. Σ’ αυτήν λοιπόν την αφήγηση, αναφέρεται καθαρά το μοναστήρι της Κατακεκρυμένης, που λειτουργούσε τότε σαν γυναικείο και το όνομα της ηγουμένης ήταν Μάρθα. Από την μαρτυρία αυτή συμπεραίνουμε, ότι ήταν σημαντικό μοναστήρι και οπωσδήποτε ήταν παλαιότερο. Δυστυχώς δεν έχουμε άλλες πληροφορίες, γι’ αυτό και δεν ξέρουμε πότε ακριβώς ιδρύθηκε και κάτω από ποιες συνθήκες, ούτε γιατί πήρε το όνομά Κατακεκρυμένη… Όσοι έχουν ασχοληθεί με την ιστορία της Μονής αυτής, συμφωνούν στην άποψη ότι ονομάσθηκε Κατακεκρυμένη, από μια βαθεία κρύπτη, που βρίσκεται μέσα στο βράχο και ακριβώς κάτω από τον Ναό, και μέσα σ’ αυτήν την κρύπτη ευρέθηκε η παλαιά θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, εξ αιτίας της οποίας, φαίνεται, ιδρύθηκε το Μοναστήρι. Υπάρχει και μια δεύτερη γραπτή μαρτυρία, νεώτερη βέβαια, του 1715. Αναφέρεται σε κάποιο χρονικό ενός Ελληνορουμάνου Κων/νου, που ακολούθησε τότε σαν απεσταλμένος της Βλαχίας, τον Τούρκο πασά Ναζίτ Νταμάτ Αλή, στην εκστρατεία του εναντίον των Φραγκοενετών του Μωρία.
Ο Κων/νος λοιπόν αυτός, κρατούσε ημερολόγιο σε όλο το διάστημα της εκστρατείας και βάσει αυτού έγραψε κατόπιν το χρονικό του. Μέσα α’ αυτό γράφει με απλότητα τις εντυπώσεις του για όλα τα μέρη που είδε. Ιδιαίτερη εντύπωση του έκανε η πόλη του Αργους και εκφράζεται γι’ αυτήν με πολύ επαινετικά λόγια, την οποίαν ονομάζει “πόλιν ωραίαν”!. Εθαύμασε την ομορφιά της γενικά και κυρίως τις πολλές και ωραίες εκκλησίες της και τα ιστορικά μοναστήρια της, που υπήρχαν στη γύρω περιοχή. Ακριβώς σ’ αυτό το σημείο μιλάει και για το μοναστήρι και βρισκότανε σε πνευματική και οικονομική άνθηση. Και αυτά μεν όσον αφορά τις ιστορικές πηγές που μιλάνε για την Παναγία την Κατακεκρυμένη. Από τα αρχεία της δεν υπάρχει σχεδόν τίποτε.
Οι αλλεπάλληλες δοκιμασίες τα αφάνισαν όλα. Παρά ταύτα το ιστορικό αυτό μοναστήρι εξακολούθησε να ζει και μέχρι τα χρόνια της επαναστάσεως και μετά από αυτήν. Η λειτουργία του δεν ήταν όμως συνεχής. Διεκόπτετο κατά περιόδους, ανάλογα με την πίεση των περιστάσεων, και ορισμένες φορές μετετράπη σε ανδρικό μοναστήρι, όπως φαίνεται από ονόματα μοναχών και ηγουμένων που αναγράφονται σε μερικά έγγραφα. Όταν έγινε η πρώτη Ελληνική κυβέρνηση, οργάνωσε στο μοναστήρι της Κατακεκρυμένης το πρώτο εθνικό νομισματοκοπείο, του ελεύθερου Ελληνικού κράτους. Τα μηχανήματα όμως εκείνα δεν επρόλαβαν καλά – καλά να λειτουργήσουν και τα διέλυσαν μερικοί κλέφτες και άρπαγες και επήραν τα καμμάτια τους … σαν λάφυρα … Υστερα απ’ αυτό αναγκάστηκε η Κυβέρνηση να εγκαταστήσει το εθνικό νομισματοκοπείο στην Υδρα.
Και κάτι άλλο αξίζει να σημειώσουμε, που έχει σχέση με την ιστορία της Μονής. Πολλοί υποστηρίζουν, ότι η Κατακεκρυμένη ήταν η Μονή μετανοίας του Παλαιών Πατρών Γερμανού. Το βέβαιο όμως είναι, ότι ο Παλαιών Πατρών Γερμανός χειροτονήθηκε διάκονος στο μοναστήρι της Κατακεκρυμένης και μάλιστα από τον επίσκοπο Αργοναυπλίας Ιάκωβο, που ήταν και θείος του. Τα παλιά χρόνια, συνήθιζαν να εκκλησιάζονται στο πανηγύρι της Κατακεκρυμένης, οι νιόπαντροι και οι αρραβωνιασμένοι με τους οικείους και με τους συγγενείς τους. Στο τέλος της λειτουργίας πετούσαν σ’ αυτούς πορτοκάλια -από τα πλούσια και εκλεκτά του Αργείτικου κάμπου-, για να είναι η ζωή τους ρόδινη. Από το έθιμο αυτό, που ξεχάστηκε βέβαια σιγά-σιγά και δεν γίνεται σήμερα, η Παναγία η Κατακεκρυμένη, λέγεται και “Παναγία Πορτοκαλούσα” και έτσι την ξέρει ο πολύς κόσμος και μάλιστα οι παλαιότεροι.
Σήμερα το μοναστήρι λειτουργεί και πάλι ως ανδρική μονή με συνοδεία δυο μοναχών των αυταδέλφων π. Μακαρίου και π. Ιωσήφ.
-120x86.jpg)
){kind=link}