Το μοναστήρι, που λειτούργησε ως ανδρικό, τα τελευταία 15 χρόνια είναι κλειστό, από τότε που απεβίωσε ο μακαριστός ηγούμενος Χρυσόστομος Καραμανάκος
Ρεπορτάζ Δήμητρα Συμεωνίδου
Τα σχέδια του για τη λειτουργία της Παναγίας Φανερωμένης σαν γυναικείο μοναστήρι αποκάλυψε στο «Χ» ο μητροπολίτης Μαρωνείας και Κομοτηνής, κ. Παντελεήμων ενόψει της άφιξης τριών μοναχών από τις αρχές του ερχόμενου μήνα και της εγκατάστασής τους στους κοιτώνες
Η μονή Παναγίας Φανερωμένης Βαθυρρύακος είναι ένα προσκύνημα πανθρακικής εμβέλειας με μεγάλη ιστορία και πόλος έλξης πιστών από όλη την Ελλάδα. Οι περισσότεροι το γνωρίζουν χάρη στο μεγάλο πανηγύρι που διοργανώνεται κάθε χρόνο εκεί με αφορμή τα εννιάμερα της Παναγίας κάθε 23 Αυγούστου, αλλά κυρίως χάρη στους χιλιάδες ανθρώπους που περπατούν παραμονή της γιορτής 15 χλμ από την Κομοτηνή μέχρι τη μονή για να προσκυνήσουν την εικόνα της Παναγίας. Αυτό όμως που δεν γνωρίζουν είναι ότι πολύ σύντομα η μονή θα ανακτήσει τον πνευματικό της χαρακτήρα ως κέντρο μοναχισμού, αφού από αρχές Νοεμβρίου η Παναγία Φανερωμένη Βαθυρρύακος θα μετατραπεί σε γυναικείο μοναστήρι.
ΑΝΟΙΓΕΙ ΩΣ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΜΕΤΑ ΑΠΟ 15 ΧΡΟΝΙΑ
«Βρίσκομαι στην ευχάριστη θέση να σας πω, ότι μετά από πολλές ενέργειες και πολύ προσευχή, το μοναστήρι της ιεράς μονής Παναγίας Φανερωμένης θα αποκτήσει τη δική της αδελφότητα. Το μοναστήρι τα τελευταία 15 χρόνια είναι κλειστό, από τότε που ο μακαριστός ηγούμενος πατήρ Χρυσόστομος απεβίωσε. Έσπειρα αυτήν την επιθυμία μου σε αδελφότητες και μοναστήρια, ώστε να βρεθεί μία αδελφότητα για την περιοχή μας. Και όπως απεδείχθη έχουν αγάπη για τη Θράκη και τη μητρόπολή μας, για την περιοχή μας και γι’ αυτό θα έρθουν τρεις μοναχές. Από αρχές Νοεμβρίου θα εγκατασταθούν στο μοναστήρι και πολύ σύντομα το μοναστήρι θα μετατραπεί σε γυναικεία μονή από ανδρική»
ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΕ ΚΑΙ ΩΣ ΑΝΔΡΙΚΟ ΚΑΙ ΩΣ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ
Η περιοχή που βρίσκεται το μοναστήρι, το 12ο αιώνα είχε το όνομα Παναγία. Επί τουρκοκρατίας η περιοχή μοιράστηκε σε τσιφλικάδες. Κατά την παράδοση η ιερά εικόνα της Παναγίας φανερώθηκε (εξ ου και Φανερωμένη) στον οθωμανό κύριο της γης της περιοχής, ο οποίος για τρεις μέρες έβλεπε φωτεινό όραμα ένα Σταυρό στην κορυφή ενός δέντρου. Ενημέρωσε κατ΄εντολήν της Παναγίας το μητροπολίτη και έσκαψαν στη ρίζα του δέντρου όπου βρήκαν την εικόνα. Η εικόνα διεκδικήθηκε από αρκετούς οικισμούς και ενορίες. Η εικόνα, έπειτα από δέηση του μητροπολίτη, τοποθετήθηκε σε ζωήλατη άμαξα και οδηγήθηκε μόνη της στο μητροπολιτικό ναό της Θεοτόκου.
Η εικόνα της Παναγίας Φανερωμένης είναι σεβαστή όχι μόνο στους χριστιανούς, αλλά και στους μουσουλμάνους της περιοχής. Το 1955 ο μητροπολίτης Τιμόθεος εγκαθιστά την εικόνα στην Ιερά Μονή Παναγίας Φανερωμένης Βαθυρρύακος και ξεκινά η ανοικοδόμησή της. Από εκεί και πέρα το 1960-1962 έγινε η ολοκλήρωση των κελιών που ξεκίνησε το 1958 και το 1971 κτίσθηκε το κωδωνοστάσιο. Αρχικά (1957) λειτούργησε ως ανδρικό μοναστήρι και αργότερα το 1960 ως γυναικεία μονή. Το 1969 έγινε και πάλι ανδρική μονή. Το 1970 έγινε ο μαρμάρινος θρόνος που βρίσκεται η Παναγία και το 1971 εγκαινιάστηκε το παρεκκλήσι της Ζωοδόχου Πηγής.
ΕΝΑΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΠΝΕΥΜΟΝΑΣ
Η απόφαση να λειτουργήσει ως γυναικείο μοναστήρι, σύμφωνα με τον μητροπολίτη, έγκειται στο ότι «ο ανδρικός μοναχισμός είναι δύσκολο να σταθεί εκτός Αγίου Όρους, ενώ οι γυναικείες αδελφότητες έχουν μία πνευματική παρουσία στη ζωή μας, γι’ αυτό σκέφτηκα να εγκατασταθούν εδώ οι μοναχές». Το μοναστήρι θα ανοίξει στις αρχές Νοεμβρίου, αφού εκτελεστούν εκεί οι απαραίτητες εργασίες ευπρεπισμού των κοιτώνων και του περιβάλλοντος χώρου. Οι υποδομές υπάρχουν, αλλά παράλληλα πρέπει να υπάρξει μέριμνα για την ασφάλεια των μοναχών.
Πάντως η ενέργεια αυτή, διευκρίνισε ο μητροπολίτης «δε γίνεται με σκοπό το θρησκευτικό τουρισμό, αλλά με βάση την επιθυμία μας να ανοίξει ξανά το μοναστήρι, να αποκτήσει πνευματικότητα, να έχει μοναχές και να μπορούν οι άνθρωποι, τις δύσκολες αυτές μέρες που ζούμε, να καταφεύγουν στο μοναστήρι, να το βρίσκουν ανοιχτό, να ακούν έναν λόγο πνευματικό από τις αδελφές που θα ζουν στο μοναστήρι». «Ένας πνευματικός άνθρωπος είπε κάποτε, κι είναι αυτό αλήθεια, ότι τα μοναστήρια είναι οι πνεύμονες της εκκλησίας. Το μοναστήρι αυτό θα είναι ένας πνευματικός πνεύμονας για τη μητρόπολη και την περιοχή», είπε εμφανώς χαρούμενος ο μητροπολίτης εκφράζοντας την πεποίθησή του ότι αυτό θα συμβάλλει στην πνευματική αναγέννηση και αναμόρφωση του τόπου και της μητρόπολης.
ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ Η ΕΓΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΣΥΝΟΔΟΥ
Πάντως η μονή θα συνεχίσει να είναι επισκέψιμη για τους πιστούς, διαβεβαίωσε ο μητροπολίτης, δηλώνοντας ότι οι γιορτές θα συνεχίσουν να τελούνται απρόσκοπτα, όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα. «Η μονή, επιπλέον, όπως έκανε γνωστό ο μητροπολίτης «θα λειτουργεί κάθε Κυριακή, ενώ μέχρι σήμερα λειτουργούσαμε μόνο την πρώτη Κυριακή του μήνα. Παράλληλα κάθε μέρα οι αδελφές θα τελούν τον εσπερινό». Να σημειωθεί ότι από τη στιγμή της εγκατάστασης των μοναχών εκεί δε θα τελείται πλέον το μυστήριο του γάμου, παρά μόνο της βάπτισης. Η μετατροπή της ανδρικής μονής σε γυναικεία μένει να εγκριθεί και από την Ιερά Σύνοδο. Στο νομό Ροδόπης λειτουργεί ένα ακόμα γυναικείο μοναστήρι στην Πάνδροσο με μοναδική ένοικο την μοναχή Ιωάννα.
Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΤΟ LEADER ΓΙΑ ΤΗ ΜΟΝΗ ΒΑΘΥΡΡΥΑΚΟΣ
Πάντως στο μοναστήρι απαιτούνται να γίνουν σοβαρά έργα, ιδιαίτερα στον τομέα της αντιπλημμυρικής θωράκισης, αφού στο παρελθόν είχαν σημειωθεί έντονα πλημμυρικά φαινόμενα, με το νερό να κατακλύζει την εκκλησία και τους κοιτώνες. Ήδη ο Δήμος Κομοτηνής έχει εκτελέσει κάποια έργα αντιπλημμυρικής θωράκισης, αλλά η μητρόπολη Μαρωνείας και Κομοτηνής έχει καταθέσει ολοκληρωμένη πρόταση στο πρόγραμμα Leader για την πλήρη αναμόρφωση της μονής. «Μέσα σε αυτό το πρόγραμμα έχει προβλεφθεί, μεταξύ άλλων, και η αντιπλημμυρική θωράκιση του χώρου. Παράλληλα προβλέπεται να γίνει μία πτέρυγα για κοινωφελής σκοπούς και διάφορες άλλες εργασίες». Η πρόταση αυτή βρίσκεται υπό εξέταση και ο μητροπολίτης εξέφρασε την ελπίδα του ότι θα εγκριθεί.