Η αίρεση του Γνωστικισμού και ο σύγχρονός μας άγιος Πορφύριος

Επανερχόμενοι, όπως υποσχεθήκαμε, στην αίρεση του Γνωστικισμού, θα αναφερθούμε σήμερα εν συντομία στην βασική του διδασκαλία περί κακού θεού και κακού κόσμου, αφήνοντας στην συνέχεια τον σύγχρονό μας άγιο Πορφύριο να διασκεδάσει αγιοπνευματικώς την θέση αυτή με τον δικό του ξεχωριστό, απλοικό, αλλά τόσο άμεσο και γλαφυρό τρόπο.

Ο Γνωστικισμός, θα πρέπει να γνωρίζουμε, είναι ένα πολύ αρχαίο και παγκόσμιο φιλοσοφικοθρησκευτικό σύστημα, που φθάνει μέχρι τις ημέρες μας. Ονομάζεται Γνωστικισμός και οι οπαδοί του Γνωστικοί, διότι επιδιώκουν την απολύτρωση μέσω της γνώσεως. Γιά τον Γνωστικισμό ο υλικός κόσμος είναι από την φύση του κακός. Δημιουργός αυτού του (κακού) κόσμου είναι ένας κατώτερος, κακός θεός. Συνεπώς, ο άνθρωπος, για να λυτρωθεί, θα πρέπει να παλέψει εναντίον του κακού θεού και να απελευθερωθεί από τα δεσμά της κακής ύλης. Αυτό θα γίνει μέσω της γνώσεως.
Καταλαβαίνει ευθύς εξ  αρχής ο αγαπητός αναγνώστης ότι η αντίληψη αυτή είναι παντελώς απάδουσα προς το πνεύμα και την διδασκαλία του Χριστιανισμού και της Εκκλησίας.

Ο κόσμος για μας είναι δημιούργημα του ενός αγίου τριαδικού Θεού και είναι από την φύση του καλός. Τίποτε κακό δεν υπάρχει αφ’ εαυτού μέσα στην κτίση. Αυτό που ονομάζουμε εμείς κακό εισήλθε στον κόσμο εξ αιτίας της ανταρσίας των λογικών όντων ενάντια στον δημιουργό Θεό. Η πηγή δηλαδή του κακού θα πρέπει να αναζητηθεί στην ελεύθερη βούληση των πνευματικών υπάρξεων και όχι στην ύπαρξη κάποιου κακού δημιουργού θεού, αφού πουθενά στην κλίμακα των όντων το κακό δεν εντοπίζεται ως ιδιαίτερη ύπαρξη, ως ουσία η φύσις, αλλά ως η κατάστασις μιάς φύσεως. Το κακό δεν είναι πράγμα, δεν έχει υπόσταση, είναι «παρυπόστασις», όπως λέγει και ο άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης. Κανείς κακός θεός συνεπώς δεν δημιούργησε τον κόσμο και κανείς άλλος πέραν του αληθινού τριαδικού μας Θεού δεν υπάρχει. Γι’ αυτό και εναντίον καμμιάς κακής ύλης δεν έχει να παλέψει ο άνθρωπος, παρά μόνον εναντίον του κακού του εαυτού· «ότι παν κτίσμα Θεού καλόν, και ουδέν απόβλητον μετά ευχαριστίας λαμβανόμενον· αγιάζεται γαρ διά λόγου Θεού και εντεύξεως» (Α΄ Τιμ. δ΄ 4-5). Όλα είναι άγια, όταν τα δεχόμεθα μετ’ ευχαριστίας και ευγνωμοσύνης προς τον δωροδότη Θεόν.

Ο γέροντας Πορφύριος, που προσφάτως ανακηρύχθηκε άγιος, μιλούσε για την ομορφιά της κτίσεως. «Να χαίρεσθε», έλεγε, «όλα εκείνα που μας περιβάλλουν. Όλα γύρω μας είναι σταλαγματιές της αγάπης του Θεού. Καί τα έμψυχα και τα άψυχα και τα φυτά και τα ζώα και τα πουλιά και τα βουνά και η θάλασσα και το ηλιοβασίλεμα και ο έναστρος ουρανός. Είναι οι μικρές αγάπες, μέσα απ’ τις οποίες φθάνουμε στην μεγάλη αγάπη, τον Χριστό. Τα λουλούδια, για παράδειγμα, έχουν την χάρη τους, μας διδάσκουν με το άρωμά τους, με το μεγαλείο τους. Μας μιλούν για την αγάπη του Θεού. Σκορπούν το άρωμα τους, την ομορφιά τους σε αμαρτωλούς και δικαίους.

Να εκμεταλλεύεσθε τις ωραίες στιγμές. Οι ωραίες στιγμές προδιαθέτουν την ψυχή σε προσευχή, την καθιστούν λεπτή, ευγενική, ποιητική. Ξυπνήστε το πρωΐ, να δείτε τον βασιλιά ήλιο να βγαίνει ολοπόρφυρος απ’ το πέλαγος. Όταν σας ενθουσιάζει ένα ωραίο τοπίο, ένα εκκλησάκι, κάτι ωραίο, να μη μένετε εκεί, να πηγαίνετε πέραν αυτού, να προχωρείτε σε δοξολογία για όλα τα ωραία, για να ζείτε τον μόνον Ωραίον. Όλα είναι άγια, και η θάλασσα και το μπάνιο και το φαγητό. Όλα να τα χαίρεσθε. Όλα μας πλουτίζουν, όλα μας οδηγούν στην μεγάλη Αγάπη, όλα μας οδηγούν στον Χριστό. Να ζείτε μέσα σε όλα, στην φύση, στα πάντα. Η φύση είναι το μυστικό Ευαγγέλιο. Όταν, όμως, δεν έχει κανείς εσωτερική χάρη, δεν τον ωφελεί η φύση. Η φύση μας ξυπνάει, αλλά δεν μπορεί να μας πάει στον Παράδεισο».
Ας ακολουθούμε, αδελφοί, τις διδαχές των αγίων μας και όχι εκείνες των πάσης φύσεως αιρετικών, οι οποίοι με τα φληναφήματα και τις κακοδοξίες τους βλασφημούν την ιερότητα της κτίσεως και της ζωής.