Γιατί οι Αλβανοί στήνουν πάλι σκηνικό έντασης

Του Φίλιππου Πανταζή

Μόνο μεμονωμένο γεγονός δεν μπορούν να χαρακτηριστούν οι πρόσφατες προκλήσεις των Αλβανών σε βάρος της χριστιανικής και της ελληνικής μειονότητας στην Πρεμετή.

Λίγες μόλις μέρες μετά την επίσκεψη του νεοεκλεγέντος πρωθυπουργού Εντι Ράμα στην Αθήνα και τις «θερμές» δηλώσεις του για τη βελτίωση των σχέσεων των δύο χωρών, οι Αλβανοί συνεχίζουν την ίδια γνωστή πολιτική που ακολουθείται ανεξαρτήτως ηγεσίας τους. Αντίστοιχα επεισόδια, θυμίζουμε, είχαν γίνει πριν από δύο χρόνια, επί κυβέρνησης Μπερίσα, στο Μοναστήρι της Κοκαμιάς, όπου μάλιστα είχαν επέμβει και τα αλβανικά ΜΑΤ.
Η έκταση ανήκε στην Εκκλησία της Αλβανίας κατά 60% (40% στον τοπικό δήμο), ωστόσο ανενόχλητοι οι Αλβανοί την καταπάτησαν και τώρα θα χτίσουν εκεί τουριστικό χωριό. Και ενώ το επίσημο αλβανικό κράτος έχει -όχι τυχαία- τον ρόλο του απλού παρατηρητή, συνηθισμένα είναι τα φαινόμενα καταστροφής εκκλησιών, κλοπών από ιερούς ναούς και επιθέσεων εναντίον των Βορειοηπειρωτών, με αποκορύφωμα τη δολοφονία του Αριστοτέλη Γκούμα, Ελληνα της Χειμάρρας, πριν από τρία χρόνια. Ο νέος πρωθυπουργός της Αλβανίας, παρά όσα δηλώνει μπροστά στις κάμερες, δεν δείχνει να αλλάζει επί της ουσίας κάτι προς το καλύτερο για τον εκεί Ελληνισμό αλλά και τις διακρατικές σχέσεις. Και το παρελθόν του, άλλωστε, φανερώνει πολλά και μας προϊδεάζει για τις μελλοντικές προθέσεις του.

Ηταν αυτός που, επί κυβέρνησης Κώστα Καραμανλή και ενώ είχε συμφωνηθεί από τα δύο κράτη η ανακήρυξη της ΑΟΖ, ως αρχηγός της αντιπολίτευσης είχε αμφισβητήσει τη συμφωνία, προσφεύγοντας στο Συνταγματικό Δικαστήριο. Αυτό, με ψήφους 9-0, ακύρωσε τη συμφωνία, χρησιμοποιώντας μάλιστα ορολογία τουρκικής αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο. Δεν είναι λίγοι, άλλωστε, αυτοί που χαρακτηρίζουν την Αλβανία «δορυφόρο» της Τουρκίας, ενώ και ο σχέσεις του Εντι Ράμα με τους Τούρκους -και ειδικά με τον Ταγίπ Ερντογάν- είναι κάτι παραπάνω από στενές. Χαρακτηριστικό είναι ότι, όταν επισκέπτεται την Τουρκία, ο Αλβανός πρωθυπουργός δεν καταλύει σε ξενοδοχείο, αλλά φιλοξενείται στο σπίτι του «αδελφού» του, όπως τον χαρακτηρίζει, Ταγίπ.

Ο αλβανικός εθνικισμός, όπως αποκάλυψε στις 11 Αυγούστου η «κυριακάτικη δημοκρατία», επικαλούμενη το αλβανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο balkanweb.Lajmet.com, έφτασε στο σημείο να ιδρύσει στην Ελλάδα «μυστικό» παράρτημά του με την ονομασία Ερυθρόμαυρη Συμμαχία – Τσαμουριά. Το αλβανικό κόμμα φιλοδοξεί να κατεβάσει υποψηφίους στις ελληνικές εκλογές και να αποτυπώσει τη δύναμη της «αλβανικής μειονότητας» στην Ελλάδα. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Συμμαχίας στα αλβανικά ΜΜΕ, αυτή η κίνηση σηματοδοτεί την αποφασιστικότητά της να υπερασπιστεί «τα δίκαια και την αξιοπρέπεια» των Αλβανών στην Ελλάδα στο ζήτημα της Τσαμουριάς, το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του προγράμματος του κόμματος.

«Το ανύπαρκτο ζήτημα των Τσάμηδων -ο Χότζα τούς είχε απομακρύνει από τα ελληνοαλβανικά σύνορα λόγω της στάσης τους κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου- επανέρχεται, και τις περισσότερες φορές με επιτακτικό τρόπο» τονίζει στην «κυριακάτικη δημοκρατία» ο Θεοφάνης Μαλκίδης, διδάκτωρ Κοινωνικών Επιστημών και συγγραφέας πολλών βιβλίων για τις ελληνοαλβανικές σχέσεις και την ελληνική μειονότητα, και μας υπενθυμίζει ότι το1994 η αλβανική Βουλή καθιέρωσε ομόφωνα την 27η Ιουνίου ως «Ημέρα Γενοκτονίας των Τσάμηδων».

Για την αλβανική πλευρά, όπως μας λέει, αποτελεί θέμα «που ξεπερνά τις εσωτερικές διαστάσεις του και συνδέεται άμεσα με την αλβανική εξωτερική πολιτική (παραστάσεις στους Ελληνες Προέδρους της Δημοκρατίας το 2000 και το 2005). Η στάση των κατά καιρούς αλβανικών κυβερνήσεων δεν αποτελεί απλώς διαχείριση ενός θέματος για εσωτερικούς λόγους συνοχής, την ώρα μάλιστα που συζητείται το μέλλον των αλβανικών πληθυσμών στο Κοσσυφοπέδιο -πρωτίστως- και στην ΠΓΔΜ». Οσο για την έλλειψη δημοκρατίας στη γείτονα, σύμφωνα με τον κ. Μαλκίδη, «η πρόοδος στη μεταχοτζική περίοδο είναι ελάχιστη. Στην ουσία οι δομές του προηγούμενου καθεστώτος παραμένουν και απλώς εναλλάσσονται τα πρόσωπα. Μπερίσα, Νάνο, Μπερίσα, Ράμα».

Η εκδήλωση που είχε κάνει ο Ράμα στην Αθήνα και ο χάρτης με τα ελληνικά εδάφη
Και δεν είναι μόνο αυτά τα περιστατικά που αποτυπώνουν την ωμή πραγματικότητα για τον νέο ισχυρό άνδρα της Αλβανίας Εντι Ράμα. Ηταν αυτός, για παράδειγμα, που επέμενε να μη δοθεί άδεια ανέγερσης του ελληνικού στρατιωτικού νεκροταφείου στην Κορυτσά, αλλά και αυτός που ενέταξε στο πρόγραμμα του κόμματός του τις απαιτήσεις των φανατικών εθνικιστών Τσάμηδων. Ο κ. Ράμα, εξάλλου, ήταν ο κεντρικός ομιλητής στην εκδήλωση που διοργάνωσε το κόμμα του τον περσινό Νοέμβριο στην Αθήνα, με αφορμή τα 100 χρόνια από τη δημιουργία του αλβανικού κράτους. Τα τραγούδια στην εκδήλωση έκαναν σαφή αναφορά στην Τσαμουριά, λέγοντας ότι οι Αλβανοί από την Πρέβεζα έως το Κόσοβο γιορτάζουν την ανεξαρτησία της Αλβανίας! Τα πλάνα, μάλιστα, από την εκδήλωση αυτή έπαιξαν και στο τηλεοπτικό διαφημιστικό σποτ των σοσιαλιστών σε ελληνικό κανάλι, πριν από τις αλβανικές εκλογές: «Είμαστε περήφανοι για το έθνος μας, είμαστε περήφανοι για το αλβανικό όνομά μας» τόνιζε σ’ αυτό ο Ράμα.

Πρόσφατα, επίσης, στο Μόναχο της Γερμανίας Αλβανοί εθνικιστές έστησαν εξέδρα με χάρτη της «Μεγάλης Αλβανίας». Ανάμεσα στα διεκδικούμενα εδάφη ήταν η Θεσπρωτία, η Πάργα, η Πρέβεζα, η Κέρκυρα και ένα κομμάτι της Αρτας. «Μια Αλβανία στην Ευρώπη. Επανένωση των υπό ξένη κατοχή μικρών αλβανικών περιοχών σε μια Μεγάλη Αλβανία είναι το ξεκίνημα μιας μεγάλης δικαιοπραξίας» αναγραφόταν στο συνοδευόμενο πανό.