Θεόδωρος Κολοκοτρώνης: Λόγια και Πράξεις

«Τα πρωτεία στον Σταυρό και αιώνια δόξα στους σταυρωμένους για την πίστη και για το γένος μας»
Θεόδωρος Κολοκοτρώνης
          
Έκανε σύνθημα την πίστη

Μιλώντας μετά την απελευθέρωση σε μαθητές Γυμνασίου στην Πνύκα, από το ίδιο βήμα που μιλούσε στην αρχαιότητα ο Δημοσθένης, ο Περικλής και οι άλλοι σπουδαίοι πρόγονοι, τους είπε: «Όταν πιάσαμε τα άρματα πρώτα είπαμε υπέρ πίστεως και μετά υπέρ πατρίδος». Στην ίδια ομιλία του συνέστησε στους Έλληνες «φρόνιμον ελευθερία».
Συχνά προσευχόταν για την Επανάσταση: «Όταν την 1η Απριλίου 1821 τσακίστηκε το ελληνικό στράτευμα από τους Τούρκους, ο Αναγνωσταράς και οι άλλοι πήγανε στο Λεοντάρι, εγώ έμεινα μόνος με το άλογό μου στο Χρυσοβίτσι. Έκατσα μέχρι που έφυγαν οι Τούρκοι με τα μπαϊράκια τους και κατέβηκα κάτω. Ήταν στο δρόμο η Παναγιά, μια εκκλησιά του χωριού καθόμουν κι έκλαιγα για την Ελλάδα. Παναγία μου, είπα, βοήθησε κι αυτή τη φορά τους Έλληνες να εμψυχωθούν».

Εξ’ αιτίας της επανάστασης οι κλέφτες δεν είχαν την ευχέρεια να τηρούν πλήρως τα θρησκευτικά τους καθήκοντα. Όταν τη Μεγάλη Τετάρτη του 1821 ο Kολοκοτρώνης και ο Κανέλλος Δεληγιάννης έφαγαν ψητό αρνί, το έφεραν βαρέως επί χρόνια, μολονότι ο Παλαιών Πατρών Γερμανός είχε λύσει τη νηστεία για τους μαχόμενους.

Σε κάθε εκκλησία ή εξωκλήσι που συναντούσε έκανε το σταυρό του και άναβε κεριά. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε κατάστιχα δαπανών της εποχής εκείνης βρέθηκαν καταγραφές: «Δια κεριά αρχιστρατήγου Κολοκοτρώνη…».

Δεν Βασιζόταν στους ξένους

Το είχε χωνέψει ο Κολοκοτρώνης ότι οι Έλληνες θα απελευθερώνονταν μόνο με τις δικές τους δυνάμεις: «Η Γαλλική Επανάσταση Βοήθησε τους ανθρώπους να ανοίξουν τα μάτια τους και να ριζώσει η δικαιοσύνη στον κόσμο, να ξεχωριστούν τα όρια της εξουσίας και της υποταγής, οι Βασιλιάδες να μην είναι πλέον σαν θεοί στη γη. Η δικαιοσύνη είναι η πραγματική Βασίλισσα και η θαυματουργή εικόνα των ανθρώπων. Όταν όμως είδα ότι στα συμβούλια της Βιέννης δεν έγινε τίποτα καλό για μας, απελπίστηκα από τους ξένους και είπα ότι δεν έχουμε άλλη ελπίδα λύτρωσης εκτός από τον εαυτό μας και τον Θεό».

Ο Κολοκοτρώνης περιγράφει μια συνομιλία του με τον αρχηγό των ρωσικών στρατευμάτων στη Ζάκυνθο το 1805: «Πήγα και μίλησα μαζί του. Μου είπε ότι ο βασιλιάς του τον πρόσταξε να δεχτεί στο στράτευμά του όποιους θέλουν να πολεμήσουν τον Ναπολέοντα. Του αποκρίθηκα, τι έχω εγώ να κάνω με τον Ναπολέοντα; Αν θέλετε στρατιώτες για να βοηθήσετε στην απελευθέρωση της πατρίδας μου σας υπόσχομαι 5 και 10 χιλιάδες».

Πως έκοψε το κάπνισμα

Είναι χαρακτηριστικός ο τρόπος που έκοψε το κάπνισμα ο Κολοκοτρώνης. Οταν κάποτε ξέμεινε από καπνό, έξυσε το τσιμπούκι του γτα να καπνίσει όσα υπολείμματα είχαν μείνει, αλλά αηδίασε από την πίκρα. «Ορίστε άνθρωπος που θέλει να ελευθερώσει τον τόπο του και δεν μπορεί ο ίδιος να ελευθερωθεί από το πάθος του. Θεέ μου συγχώρα με», είπε και πέταξε το τσιμπούκι. Αν και έκοψε το κάπνισμα, του άρεσε να ρουφάει με τη μύτη τη μυρωδιά του καπνού από μια ταμπακιέρα που του είχε χαρίσει ο Καποδίστριας.

Ο Κολοκοτρώνης είχε βαφτίσει 120 παιδάκια στη Ζάκυνθο και είχε κάνει εκατοντάδες κουμπαριές. Μόνο στα Τρίκορφα υπήρχαν 40 Θοδωράκηδες.
Αρκετές φορές παραπονιόταν ότι από την πολλή καβάλα στο άλογο πρήζονταν τα αχαμνά του.

Ο Κολοκοτρώνης έλεγε το 1842 στην Αθήνα, λίγους μήνες πριν τον θάνατό του: «Ο Χάρος δεν μου δίνει άλλη διορία, θα πάω να δω τα λημέρια μου και όσους από τους παλιούς συντρόφους μου ζούνε. Θα με ρωτήσουν στον κάτω κόσμο τι κάνουν οι σύντροφοί μας στον πάνω κόσμο και θα έχω κάτι να τους λέω».
Εδεσε στα καπούλια του αλόγου του τον μικρό γιο του Πάνο τον Β’, που είχε αποκτήσει με την πρώην καλόγρια Μαργαρίτα Βελισσάρη, και πήρε τον δρόμο προς το Μοριά.