Μέσα στον Μάρτιο αναμένεται να ξεκινήσουν τα έργα αναστύλωσης και συντήρησης της Μονής του Αγίου Παντελεήμονα στην Μύρτου, που εντάσσονται στο πρόγραμμα της δικοινοτικής Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά.
Από το 1976 μέχρι τις αρχές του 2004 το Μοναστήρι είχε μετατραπεί σε στρατώνα και εγκαταλείφθηκε από τον τουρκικό στρατό, λόγω ετοιμορροπίας.
Ήδη εκπονήθηκαν τα σχέδια από το UNDP (Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών) και προκηρύχθηκαν προσφορές. Τα σχέδια στηρίχτηκαν σε αποτύπωση του αρχιτέκτονα Διομήδη Μυριανθέα. Την περασμένη Παρασκευή εργολάβοι, που υπέβαλαν προσφορά, βρέθηκαν στη Μονή, ενημερώθηκαν από τον υπεύθυνο πολιτικό μηχανικό του UNDP, Αλί Τσακλάρ, και είχαν την ευκαιρία να δουν επί τόπου τους χώρους, που θα γίνουν οι εργασίες.
Ο επικεφαλής της ελληνοκυπριακής ομάδας στην Επιτροπή για την Πολιτιστική Κληρονομιά, Τάκης Χατζηδημητρίου, δήλωσε ότι σε πρώτη φάση θα γίνουν έργα αναστήλωσης, αποκατάστασης και συντήρησης στο ναό και σε μια αίθουσα, η οποία θα λειτουργεί ως χώρος φιλοξενίας. Επίσης, θα αποκατασταθεί η είσοδος της Μονής και θα γίνει υποστύλωση των κελιών και των άλλων χώρων, που βρίσκονται νότια και βόρεια του ναού. Ο κ. Χατζηδημητρίου τόνισε ότι η Επιτροπή θεωρεί εξίσου σημαντική τη διάσωση του Αγίου Παντελεήμονα, με αυτή του Αποστόλου Ανδρέα στην Καρπασία, γιατί μέχρι το 1974 η Μονή στην Μύρτου ήταν ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα της Κύπρου. Το κόστος της πρώτης φάσης των εργασιών υπολογίζεται περίπου στα 900 χιλιάδες ευρώ, ενώ το συνολικό κόστος με την ολοκλήρωση των έργων έχει υπολογιστεί στα δύο εκ. ευρώ. Το κονδύλι θα καλυφθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο σημερινός ναός, που αναγέρθηκε το 1710 στη θέση παλαιότερου, είναι δίκλιτος, θολωτός και ήταν διακοσμημένος με ανεικονικές τοιχογραφίες, οι οποίες δέχτηκαν ανεπανόρθωτες καταστροφές μετά το 1974.
Τρεις μικρές ξύλινες εικόνες του Αγίου Παντελεήμονα και ένα καντηλάκι, που έχουν βάλει προσκυνητές, είναι τα μόνα στοιχεία στο εσωτερικό, που υποδηλώνουν ότι υπήρχε ναός. Στα παράθυρα υπάρχουν συρματοπλέγματα, η κύρια είσοδος είναι κλειστή, αλλά η νότια χάσκει ορθάνοικτη.
Σε έναν από τους εξωτερικούς τοίχους υπάρχει ξεθωριασμένο από τον χρόνο το έμβλημα της απριλιανής χούντας των Αθηνών του 1967.
Η ιστορία της Μονής ξεκινά τον 5ο αιώνα μ.Χ., όταν, σύμφωνα με την παράδοση, δύο καλόγεροι από τη Μικρά Ασία έφθασαν στη Μύρτου, κρατώντας μία εικόνα του Αγίου Παντελεήμονα, στην οποία ήταν κρυμμένο ένα κομμάτι από το δάκτυλο του Αγίου. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας (1571-1878) η Μονή ανακαινίστηκε από τον Μητροπολίτη Κυρηνείας Χρύσανθο. Τότε απέκτησε διώροφο συγκρότημα στα νότια και δυτικά για να ικανοποιήσει, τόσο τις ανάγκες των μοναχών, όσο και της Μητροπόλεως Κυρηνείας, η οποία είχε στην μονή την έδρα της μέχρι το 1917. Στις αρχές του 20ού αιώνα, το μοναστήρι φιλοξενούσε 10 μοναχούς, με τελευταίο το μοναχό Σωφρόνιο Μιχαηλίδη, που απεβίωσε εγκλωβισμένος στη Μύρτου στις 27 Ιουλίου 1976, ανήμερα της εορτής του Αγίου.
Το εξαιρετικής τέχνης επιχρυσωμένο ξυλόγλυπτο εικονοστάσιο, κατασκευάστηκε το 1743. Στο εικονοστάσιο ήταν τοποθετημένες αξιόλογες μεταβυζαντινές εικόνες που έχουν κλαπεί μετά την εισβολή του τουρκικού στρατού. Ορισμένες από αυτές εντοπίστηκαν σε αποθήκες στην κατεχόμενη μονή του Αγίου Μάμαντος στη Μόρφου. Ξεχώριζαν δύο από τις εικόνες του Αγίου Παντελεήμονα, η μια με αργυρή επένδυση (έργο του Ιωάννη Κορνάρου, 1798), που ήταν πάντα γεμάτη από αφιερώματα των πιστών και την οποία, κατά την παράδοση, έφεραν δύο μοναχοί από τη Μ. Ασία, και η άλλη, που απεικόνιζε τον Άγιο Παντελεήμονα με τον μητροπολίτη Κυρηνείας Χρύσανθο γονατιστό στα αριστερά του (1770).
Στο θησαυροφυλάκιο της μονής φυλάσσονταν μέχρι το 1974 πολύτιμες λειψανοθήκες, ιερά σκεύη και Ευαγγέλια. Ορισμένα από τα κειμήλια διασώθηκαν χάρη στην αυτοθυσία των εγκλωβισμένων κατά το 1974 Μυρτιωτών και φυλάσσονται σήμερα στο προσωρινό μητροπολιτικό Μέγαρο της Κυρήνειας στη Λευκωσία.
-250x180.jpg)
