“Αγωνίζου τον καλόν αγώνα της πίστεως”
Tου Μητροπολίτου Καστορίας Σεραφείμ
Σεβαστοί μου πατέρες,
Ο Απόστολος Παύλος, το στόμα του Χριστού, όπως τον ονομάζει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, απευθυνόμενος στον μαθητή του Τιμόθεο Επίσκοπο Εφέσου, τον προτρέπει συν τοις άλλοις, ως πνευματικός πατέρας που ήταν, να αγωνίζεται τον καλό αγώνα της πίστεως.
«Αγωνίζου τον καλόν αγώνα της πίστεως»1
Αγώνας η παρούσα ζωή. Γι αὐτό και είναι ανάγκη, κατά την έκφραση του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, «να παλεύουμε και να πυγμαχούμε. Έχουμε πόλεμο και μάχη και κανείς στον πόλεμο αυτό δεν ζητεί ανέσεις».
Παλεύουμε, πρώτον, με τον αντίδικο εχθρό που είναι ο διάβολος, ο οποίος, κατά τον Απόστολο Πέτρο, «ως λέων ωρυόμενος περιπατών ζητεί τίνα καταπίη»2.
Παλεύουμε, δεύτερον, με τον κόσμο της αμαρτίας, που κατά την έκφραση του Ευαγγελιστού Ιωάννου του Θεολόγου, «όλος εν τω πονηρώ κείται»3. Η νοοτροπία του κόσμου με τις αντίθεες διαθέσεις του, την πονηρία και την έχθρα που διαθέτει εναντίον της Εκκλησίας, με τον εγωισμό, την σαρκικότητα και την υλοφροσύνη, στέκεται εμπόδιο στο γεγονός της σωτηρίας μας.
Παλεύουμε, τρίτον, με τον πλέον χειρότερο εχθρό που υπάρχει μέσα μας και που είναι ο εμπαθής εαυτός μας. Δεν αρέσκεται στην τήρηση του θελήματος του Θεού. Γι αὐτό και εξαιτίας της αμαρτίας, που δεν είναι απλώς η παράβαση του θελήματος του Θεού αλλά ο σκοτασμός του νου, μας διχάζει και μας εξωθεί να εργαζόμαστε το κακό, τα οψώνια του οποίου είναι θάνατος για τον καθένα μας.
Γι αὐτόν τον αγώνα, τον οποίον πρέπει να κάνουμε όχι μόνο ως Χριστιανοί, αλλά και κυρίως ως Κληρικοί και ποιμένες της Εκκλησίας, μας αναφέρει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος:
«Να προσέχεις απ’ όλες τις πλευρές. Να είσαι ζωσμένος καλά από παντού. Μύριες αμαρτωλές ηδονές φαίνεται να σε κυκλώνουν και να τραβάνε τα μάτια της ψυχής σου». Αυτές οι ηδονές είναι «η σάρκα, τα χρήματα, η πολυτέλεια, η αδιαφορία, η φιλοδοξία, η δύναμη, η φιλαρχία»4.
Πως θα μιλήσουμε, πατέρες μου, στους ανθρώπους για τον σκοπό της υπάρξεως στην ζωή αυτή, που είναι ο αγιασμός («Τούτο γαρ εστι θέλημα του Θεού, ο αγιασμός υμών»5 ) σύμφωνα με τον λόγο του Αποστόλου Παύλου, όταν εμείς αδιαφορούμε γι’ αυτόν;
Πως θα παρουσιάσουμε το θέλημα του Θεού και τον λόγο του Ευαγγελίου, όταν εμείς όχι μόνο δεν τα γνωρίζουμε, αλλά και τα αθετούμε;
Πως θα μιλήσουμε για την κάθαρση, όταν εμείς δεν την ζούμε στην ύπαρξή μας, κατά τον λόγο του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου «καθαρθήναι δει πρώτον, είτα καθάραι»6;
Πως θα μιλήσουμε για την άσκηση της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας, που είναι η μητέρα του αγιασμού, όταν εμείς δεν την εφαρμόζουμε στην ζωή μας και στην οικογένειά μας;
Είμαστε υπεύθυνοι για όλα αυτά και απέναντι στον Θεό και απέναντι στην σωτηρία του ποιμνίου μας. Ο καύσωνας της αθεΐας, ο οποίος μαστίζει και την πατρίδα μας και ιδιαιτέρως την νεολαία μας και ο οποίος αμυδρά υπήρχε σε παλαιότερες εποχές, δεν αντιμετωπίζεται με απλές διαπιστώσεις ούτε με λόγια, αλλά κυρίως με έργα. Γι αυτό και την δύσκολη αυτή εποχή και με όλα αυτά που αντιμετωπίζει η πατρίδα μας, σας συνιστώ, ως Επίσκοπός σας και εν Χριστώ αδελφός σας:
την μετάνοια,
την κάθαρση,
το αγωνιστικό ήθος,
την μελέτη του λόγου του Θεού,
την προσευχή,
το πνεύμα της ταπεινώσεως,
το λειτουργικό φρόνημα,
την ενότητα,
την ομοφροσύνη,
το φιλότιμο του Ορθόδοξου Ρωμηού,
και την θυσιαστική αγάπη.
Αυτά θα είναι τα φάρμακα απέναντι στην νοοτροπία του καιρού μας, το πνεύμα της εκκοσμικεύσεως και του υλιστικού φρονήματος που σαρώνει τα πάντα στο πέρασμά του.
Και επειδή βρισκόμαστε σε περίοδο εντατικής προσευχής και νηστείας, σας παρακαλώ για τα κάτωθι:
1. Καθημερινά να τελείτε στον Ιερό Ναο τον Εσπερινό και εν συνεχεία τον Παρακλητικό Κανόνα προς την Υπεραγία Θεοτόκο (μικρό η μεγάλο), σύμφωνα με το Τυπικό της Εκκλησίας, αφού προηγουμένως ενημερώσετε τούς ενορίτες σας για την Ιερά Ακολουθία και τον ακριβή χρόνο ενάρξεως. Σας συνιστώ, αδελφικά και πατρικά, να μην ξεχνάτε καθημερινά, όλο τον χρόνο, στο σπίτι σας, μπροστά στις άγιες εικόνες, να ψάλετε τον Παρακλητικό Κανόνα προς την Υπεραγία Θεοτόκο και ακόμη, κάθε βράδυ, μαζί με το Απόδειπνο να αναγινώσκετε και την Ακολουθία των Χαιρετισμών Της. Θα έχετε την ευλογία και την χάρη της Παναγίας, η οποία θα σκεπάζει εσάς και την οικογένειά σας.
2. Προς όφελος των ενοριτών σας, θα πρέπει να λειτουργείτε πιο τακτικά την χρονική περίοδο αυτή και ίσως καθημερινά. Είναι μία θυσία και μία προσφορά που παρέχει όμως πολλές ευλογίες.
3. Μέσα στα πλαίσια αυτά της Θείας Λατρείας, να κάνετε και μία σύντομη Ι. Αγρυπνία στις 13 προς 14 Αυγούστου, προετοιμάζοντας έτσι, τούς πιστούς σας για την μεγάλη εορτή της Παναγίας, εκζητώντας συγχρόνως το θείον έλεος, την προστασία και την βοήθειά της τις δύσκολες αυτές στιγμές ώρες που διανύει η πατρίδα μας. Μαζί λαμβάνετε και το τυπικό της Ιεράς αυτής Αγρυπνίας. Μπορείτε, ακόμη, να καθιερώσετε και την τέλεση του μυστηρίου του Ιερού Ευχελαίου και με τον τρόπο αυτό να προετοιμάσετε κατάλληλα το ποίμνιό σας. (Υπενθυμίζουμε ότι την κυριώνυμο ημέρα της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ΔΕΝ ΤΕΛΟΥΝΤΑΙ ΜΝΗΜΟΣΥΝΑ).
4. Να προσέξουμε την νηστεία. Η νηστεία του Δεκαπενταυγούστου είναι αλάδωτη καθημερινά, εκτός Σαββάτου και Κυριακής. Να την τηρήσουμε πρώτα εμείς, αφού προηγουμένως ενημερώσουμε τον λαο για την σημασία αυτής της νηστείας. Πρέπει απαραιτήτως να ενημερώσουμε τούς διαφόρους Συλλόγους, αλλά και τούς Χριστιανούς μας ότι στις πανηγύρεις των χωριών μας να μην καταλύουν την νηστεία την παραμονή της μεγάλης θεομητορικής εορτής, με αποτέλεσμα ουδείς την επομένη ημέρα να κοινωνεί των Αχράντων Μυστηρίων.
5. Να προτρέψουμε τούς πιστούς για την συμμετοχή τους στα Μυστήρια της Ιεράς Εξομολογήσεως και της Θείας Κοινωνίας.
6. Εαν εορτάζει ο Ενοριακός σας Ναός, να τον ετοιμάσετε κατάλληλα για την πανήγυρη (καθαριότητα, στολισμός εικόνων, ευπρέπεια όλου του Ναού). Ακόμη, να ανακοινωθεί εγκαίρως το πρόγραμμα των Ιερών Ακολουθιών της παραμονής και της κύριας ημέρας.
7. Πρωτοστάτης στην πανήγυρη αυτή είναι ο Ιερός Μητροπολιτικός Ναός της Καστοριάς, ο οποίος εορτάζει την 15η Αυγούστου και όπου θα τελεσθεί Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός με τα Εγκώμια της Παναγίας την 14η Αυγούστου και ώρα 7.00 μ.μ., το πρωί της κυριωνύμου ημέρας Αρχιερατική Θεία Λειτουργία, ενώ το απόγευμα της ίδιας ημέρας και ώρα 6.30 μ.μ. η κάθοδος της Ιεράς Εικόνος της Παναγίας από τον Μητροπολιτικό Ναο στην Ιερά Μονή Παναγίας Μαυριωτίσσης.
8. Αποτελεί ιδιαίτερη ευλογία η συμμετοχή σας στον Εσπερινό της πανηγύρεως της παλαίφατης και ιστορικής Ιεράς Μονής Παναγίας Μαυριωτίσσης στις 22 Αυγούστου και ώρα 7.30 μ.μ. επί τη εορτή της Αποδόσεως της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Είναι η απόδοση του σεβασμού και του χρέους που έχουμε απέναντι στην μητρική προστασία της Παναγίας.
9. Την περίοδο αυτή εορτάζουν επίσης η Ιερά Μονή Παναγίας Φανερωμένης κοινότητος Αγίας Κυριακής (30 και 31 Αυγούστου) και η Ιερά Μονή Παναγίας Κλεισούρας (7 και 8 Σεπτεμβρίου).
Με αυτό τον τρόπο, Πατέρες μου, θα μας δοθεί η ευκαιρία να βοηθήσουμε τις ψυχές των Χριστιανών για μία πνευματική αποτοξίνωση, να τις ξεκουράσουμε με το Μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως και να τις θρέψουμε με το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, να τις οδηγήσουμε στην Υπεραγία Θεοτόκο και να προβάλλουμε σε όλους μας, ως πρότυπο για την δική μας ζωη, την Μητέρα του Κυρίου μας και την δική μας Μητέρα, την Παναγία.
Εύχομαι να έχετε πάντοτε πλούσια στην ζωή σας, στην οικογένειά σας, στους ενορίτες σας την ευλογία της Παναγίας. Σας παρακαλώ δε να εύχεσθε και για την ελαχιστότητά μου, τόσο στο Ιερό Θυσιαστήριο, όσο και στις κατ’ ιδίαν προσευχές σας.
1. Α΄ Τιμ. 6,12.
2. Α΄ Πετρ. 5,8.
3. Α΄ Ἰω. 5,19.
4. Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Υπόμνημα εις την Α΄ προς Τιμόθεον επιστολήν του αποστόλου Παύλου, Ομιλία ΙΖ΄, ΕΠΕ 23,433.
5. Α΄ Θεσσ. 4,3.
6. Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, Απολογητικός της εις τόν Πόντον φυγής…, Λόγος Β΄, κεφ. 71, PG 35,480Β.
