Συνέντευξη του Δημήτρη Μπάση στην Ορθόδοξη Αλήθεια που κυκλοφορεί στα περίπτερα
από την Μαρία Ανδρέου
Ηρώδειο, Επίδαυρος, μεγάλες συνεργασίες και ένα CD (το «Ψίθυροι καρδιάς») που φτάνει τα 120.000 αντίτυπα σε πωλήσεις. Ολες αυτές τις στιγμές, όλη αυτή την πορεία, πιστεύει ακράδαντα ότι τις οφείλει στον Θεό και στους γονείς του.
Ο Δημήτρης Μπάσης, ένα παιδί που έψελνε από οκτώ χρονών, πριν κατακτήσει τις μουσικές σκηνές, μιλά στην «Ορθόδοξη Αλήθεια» μέσα από τα βάθη της καρδιάς του για τον θεμέλιο λίθο της οικογένειας αλλά και την πίστη του στην καρδιακή προσευχή.
Πώς ξεκίνησε η επαφή σας με τη βυζαντινή μουσική;
Την Ελλάδα τη γνώρισα για πρώτη φορά στα οκτώ μου χρόνια, καθώς οι γονείς μου είχαν φύγει μετανάστες στη Στουτγάρδη της Γερμανίας. Οταν επιστρέψαμε οικογενειακώς, εγκατασταθήκαμε στο ακριτικό χωριό Χέρσο του νομού Κιλκίς, που βρίσκεται επτά χιλιόμετρα από τα σύνορα των Σκοπίων. Στην εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου και της Αγίας Ελένης με πήγαινε η γιαγιά μου. Θυμάμαι ότι κρατούσα ως παπαδάκι τα εξαπτέρυγα. Με μάγευε η βυζαντινή μουσική και ο άνθρωπος που με έβαλε στα μονοπάτια της ήταν ο ψάλτης και πρώτος μου διδάσκαλος Θεόδωρος Ναυροζίδης. Εκείνος μου είπε να καθίσω δίπλα του στο στασίδι και να ψάλω. Τα μαθήματά μου στη βυζαντινή μουσική ολοκληρώθηκαν στα δεκαεπτά μου, όπου πήρα και το πτυχίο μου. Μετά τελείωσα το σχολείο, πήγα στρατό και αμέσως άρχισα να τραγουδώ επαγγελματικά.
Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας ύμνοι;
Από μικρό παιδί με μάγευε η περίοδος των Χαιρετισμών γιατί αγαπώ την άνοιξη και την Παναγία. Η προσμονή για το Πάσχα, τη Μεγάλη Εβδομάδα. Πάντα τη Μεγάλη Πέμπτη έψελνα το «Σήμερον κρεμάται επί ξύλου», τη Μεγάλη Παρασκευή το «Ω γλυκύ μου Εαρ» και καθόμουν μέχρι αργά στην αναστάσιμη λειτουργία για να πω «Επικράνθη ο Αδης… Επικράνθη», «Ανέστη ο Χριστός». Αλλά και η θεία λειτουργία της Κυριακής μού άρεσε πάρα πολύ.
Από τη βυζαντινή μουσική ξεκίνησαν όλων των ειδών οι μουσικές και κυρίως πάνω σε αυτήν πάτησε το λαϊκό τραγούδι.
Ψέλνετε αυτή τη στιγμή σε κάποιον ναό;
Οταν το πράττω, προτιμώ να μην το ξέρει κανείς. Το κάνω για τη δική μου ψυχική ανάταση σε κάποιο εκκλησάκι. Δεν το πραγματοποιώ σε κατάμεστο ναό. Οπως όταν προσεύχομαι είναι μια δική μου προσωπική στιγμή. Δεν έχω κάποιον πνευματικό, αλλά πιστεύω στη δύναμη της προσευχής. Εκεί επικαλούμαι τη βοήθεια του Θεού, εκεί έρχομαι σε επαφή μαζί Του.
Εχετε κάνει κάποιο προσκύνημα που σας έχει συγκινήσει ιδιαίτερα;
Ναι, έχω επισκεφθεί τα Ιεροσόλυμα. Εχω προσκυνήσει τον Πανάγιο Τάφο και έχω ευχαριστήσει τον Θεό μέσα από τα βάθη της ψυχής μου που με αξίωσε με μια τέτοια ευλογία. Μέσα στον Πανάγιο Τάφο ένιωσα τεράστιο δέος, όπως και στον Κήπο της Γεθσημανή, εκεί όπου προσευχήθηκε ο Χριστός με μεγάλο πόνο πριν από την προδοσία και τα φριχτά μαρτύρια που ακολούθησαν, και νιώθουμε κι εμείς οι θνητοί την ανθρώπινη διάστασή Του. «Απελθέτω απ’ εμού το ποτήριον τούτο»…
Εχετε νιώσει την ανάγκη να επισκεφτείτε ένα άλλο ιερό χώρο;
Αυτό που επιθυμώ ιδίως τα τελευταία χρόνια είναι να επισκεφτώ το Περιβόλι της Παναγιάς, το Αγιον Ορος. Επειδή στις δύσκολες στιγμές που έχω αντιμετωπίσει στη ζωή μου επικαλούμαι πάντα τη βοήθεια της Παναγίας, την οποία θεωρώ μεσίτρια ανάμεσα στους ανθρώπους και στον Κύριο και Μάνα όλου του κόσμου, δρομολογώ αυτό το ταξίδι για φώτιση και αγαλλίαση. Με τη θεία χάρη της όλα τα όνειρά μου πραγματοποιήθηκαν. Κατάγομαι από μια πολύ φτωχή οικογένεια, οι γονείς μου ήταν αγρότες και στη ζωή μου τίποτα δεν μου χαρίστηκε. Οπως και με την αρωγή της Παναγίας δημιούργησα μια όμορφη οικογένεια και απέκτησα δυο παιδάκια.
Ποια είναι η άποψή σας για την περιουσία της Εκκλησίας;
Να παραμείνει στην κατοχή της και να την αξιοποιεί για τη λειτουργία φιλανθρωπικών ιδρυμάτων, για τη διακονία ασθενών, για ιεραποστολές στο εξωτερικό, για την ενίσχυση της Ορθοδοξίας, για τη σίτιση αστέγων, για τη δημιουργία νοσοκομείων, για την εκπαίδευση άπορων παιδιών και για την αρωγή των ορφανών. Δεν έχει καμία σχέση το κράτος με την εκμετάλλευση της εκκλησιαστικής περιουσίας. Αν έχετε ταξιδέψει στο εξωτερικό, όλες οι ελληνικές κοινότητες διαμορφώθηκαν γύρω από έναν ορθόδοξο ναό, από ένα ελληνικό σχολείο και έναν λαογραφικό σύλλογο. Οι ομογενείς μας κρατούν τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα, ειδικά στην Αυστραλία. Η τήρηση της ορθόδοξης πίστης είναι πολύ σημαντική για τους Ελληνες της διασποράς, αν και τα Ελληνόπουλα της τρίτης γενιάς δεν μιλούν καλά τα ελληνικά, δεν εκκλησιάζονται συχνά. Γι’ αυτό φταίει και η ελληνική Πολιτεία. Αλλά όταν μέσα στην χώρα μας υπάρχει ο κίνδυνος της κατάργησης των Θρησκευτικών στα σχολεία, τότε τι τομές να κάνουμε στην ομογένεια; Εγώ θυμάμαι μικρός στο σχολείο κάναμε την προσευχή μας, ανεβάζαμε την ελληνική σημαία στο κοντάρι, πηγαίναμε στην εκκλησία στις μεγάλες θρησκευτικές εορτές, κάναμε παρελάσεις. Αυτή η σχολική καθημερινότητα δημιούργησε αξίες. Σήμερα έχουμε απαξιώσει τα πάντα και τα έχουμε ευτελίσει. Δυστυχώς νιώθω ότι αγαπάμε λιγότερο την πατρίδα μας. Αυτός είναι ο απολογισμός μου όσο μεγαλώνω.
Το κομποσκοίνι του Μητροπάνου
Ποια συνεργασία σας θυμάστε με πολλή αγάπη;
Με τον Δημήτρη Μητροπάνο. Συνεργάστηκα μαζί του πάνω από δέκα χρόνια. Μου έδωσε βήμα, μου έδωσε φωνή, ήθος. Η απώλειά του είναι πολύ μεγάλη. Τεράστια φωνή. αλλά πάνω απ’ όλα άντρας με άλφα κεφαλαίο και καλός άνθρωπος. Εντιμος. Η χειραψία του ήταν συμβόλαιο. Ο Δημήτρης Μητροπάνος ήταν κλειστός άνθρωπος. Εσωστρεφής. Δεν έλεγε πολλά. Μετρημένες κουβέντες, αλλά ουσιαστικές.
Πέρασε μεγάλη περιπέτεια με την υγεία του. Από πού αντλούσε δύναμη; Πίστευε στον Θεό;
Η πίστη είναι προσωπικό δεδομένο. Δύσκολα μπαίνεις σ’ αυτές τις συζητήσεις. Αλλά τον έβλεπα να έχει πάντα μαζί του ένα κομποσκοίνι. Αυτό κάτι σημαίνει. Οποιος ξέρει τι σημαίνει το κομποσκοίνι σε σχέση με την προσευχή τότε πιστεύω ότι ο Δημήτρης πίστευε και είχε βγει πολλές φορές νικητής. Οι δοκιμασίες με την υγεία του ήταν πολλές. Αλλά τις έβγαζε εις πέρας παλικαρίσια, ποτέ δεν τον άκουσες να πει «γιατί εγώ να περνάω αυτό τον γολγοθά». Ηταν μαχητής, ταπεινός και τα αντιμετώπιζε όλα με υπομονή. Νιώθω ότι έχω χάσει άνθρωπο από την οικογένειά μου. Το ελληνικό τραγούδι, η τέχνη τον είχε ακόμη ανάγκη. Ηταν πρότυπο καλλιτέχνη και ανθρώπου.
Ποια είναι η γνώμη σας για τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο;
Είναι ένας φωτεινός, σεμνός ιεράρχης. Οταν μιλάει δημόσια, ξέρει τι θα πει λιτά και δομημένα. Σε κερδίζουν η μορφή του και ο λόγος του.
Πώς βλέπετε το μέλλον της χώρας μας;
Σίγουρα θα περάσουμε έναν πολύ δύσκολο χειμώνα, αλλά θα τα καταφέρουμε όπως και τους προηγούμενους πέντε. Ζούμε μια σκληρή πραγματικότητα όπου η ψαλίδα ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς σε όλο τον κόσμο όλο και μεγαλώνει και τον πλούτο κατέχουν λίγες οικογένειες. Η μεσαία τάξη δεν υπάρχει πια. Φτωχοποιείται. Εστω κι έτσι είμαι αισιόδοξος γιατί έπειτα από τόσες δυσκολίες βλέπω ότι οι Ελληνες έχουν ατσαλώσει. Ακόμη και με τα capital controls έδειξαν αξιοπρέπεια, ομόνοια, ψυχραιμία. Υπάρχουν δομές αλληλεγγύης. Οταν έκλεισαν οι στρόφιγγες και δεν μπορούσαμε να αντλήσουμε χρήματα, τα μέλη της οικογένειας έγιναν μια γροθιά. Αυτό δεν μπορεί να καταλάβει ο πλούσιος Βορράς: ότι η αντοχή μας έρχεται από την οικογένεια και από τον Θεό. Θα επιβιώσουμε και στα πιο δύσκολα, θα τα καταφέρουμε γιατί θα μάθουμε να ζούμε πιο απλά. Και στην αφαίρεση κρύβεται η ευτυχία.
Πού σας βρίσκουμε καλλιτεχνικά;
Εως και το τέλος του μήνα θα είμαι σε περιοδεία που ξεκίνησε από τις αρχές καλοκαιριού. Τον Οκτώβριο όμως θα πάω στην Αμερική όπου με περιμένουν οι Ελληνες. Εχω εισπράξει μεγάλη αγάπη στον Καναδά, στην Αυστραλία, στην Αμερική, στην Ευρώπη, ακόμη και στο Ισραήλ. Η μουσική είναι παγκόσμια γλώσσα. Μετά την Αμερική θα εστιάσω στον νέο δίσκο μου. Θα μπω στο στούντιο με τον Θάνο Μικρούτσικο, τον Χρήστο Νικολόπουλο, τον Μίλτο Πασχαλίδη.
«Πήρα γερές βάσεις από την οικογένειά μου»
Η νύχτα για τους καλλιτέχνες έχει πολλούς πειρασμούς. Η αναγνωρισιμότητα τυφλώνει, η φήμη δημιουργεί τον εγωισμό. Πώς διαχειριστήκατε την επιτυχία;
Κατάγομαι, όπως σας είπα, από ένα ορεινό χωριό με απλούς ανθρώπους. Πήρα γερές βάσεις από την οικογένειά μου και πορεύτηκα με αξίες. Το χρήμα δεν ήταν η πρωταρχική αξία για τους γονείς μου. Η τίμια εργασία, η πίστη στον Θεό, η αγάπη ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας και η απλότητα ήταν οι ευχές τους. Αυτό που είμαι σήμερα το οφείλω στην οικογένειά μου, την οποία θεωρώ θεμέλιο λίθο. Αλλά και οι γνώσεις που πήρα μέσα από τη βυζαντινή μουσική, η οποία απαιτεί άριστη τεχνική, μου έδωσαν δύναμη ψυχής. Οταν κατέβηκα στην Αθήνα, παλικαράκι, δεν χάθηκα λόγω των προτύπων που είχα από τη μάνα και τον πατέρα μου. Δεν ήταν ποτέ χαρακτηριστικό της προσωπικότητάς μου η προβολή της ιδιωτικής μου ζωής για να ωφεληθώ από κάποιες στιγμές δημοσιότητας. Εχω καταφέρει να απασχολώ τον κόσμο με το τραγούδι.
Υπάρχουν και πολλοί συνάνθρωποί μας που βαρυθυμούν στις δυσκολίες της ζωής. Μάλιστα τα τελευταία έξι χρόνια του Μνημονίου πολλοί συμπολίτες μας αυτοκτόνησαν. Πώς βλέπετε αυτή την απόφαση; Υστατη μορφή απελπισίας;
Ο καταλύτης για την ισορροπία του ανθρώπου είναι η οικογένεια. Οσο κι αν είναι τα χρέη σου σε τράπεζες και δάνεια, δεν αφήνεις την οικογένειά σου να παλεύει μόνη της. Μπορεί κάποιος να δει τα μάτια των παιδιών του και να βάλει τέλος στη ζωή του; Λύνει το πρόβλημα ή δημιουργεί μεγαλύτερο; Είναι δυνατόν να μην αγωνιστώ για τα δυο αγόρια που μου χάρισε ο Θεός; Αυτά είναι η δύναμή μου. Θα αντιμετωπίσω όλα τα προβλήματα που θα μου φέρει η ζωή, γιατί θα έχω αυτά στη σκέψη μου. Ακόμη και η μεγαλύτερη επαγγελματική καταξίωση να έρθει στην καριέρα σου, πάντα σε περιμένει η αυλαία. Γι’ αυτό η μεγαλύτερη περιουσία του ανθρώπου είναι η επαφή του με τον Θεό, η οικογένειά του και οι φίλοι του. Αυτές οι σχέσεις απαντούν στο ερώτημα ποιο είναι το νόημα της ζωής, ποια η ουσία του ταξιδιού. Αν και για μένα, μέσα από τις λύπες, τις χαρές και τους αγώνες έρχεται και αυτό που λέγεται αυτογνωσία. Στα παιδιά μου αυτόν τον δρόμο θέλω να δείξω και ήδη στον εξάχρονο γιο μου έχουμε αρχίσει να μιλάμε για τον Χριστό, για τους αγίους σαν θρησκευτικές ιστοριούλες και του αρέσουν πάρα πολύ.
