ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟ ΕΓΚΥΚΛΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΙΕΡΕΜΙΑ
ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΓΡΑΦΗΣ ΕΝΑ-ΕΝΑ
Η ΓΕΝΕΣΗ
1. Επιθυμώ πολύ, αγαπητοί μου χριστιανοί, να αγαπήσετε και να προσέχετε ιδιαίτερα την νέα σειρά των κυριακάτικων μας κηρυγμάτων.
Σε κάθε κήρυγμά μου θα σας παρουσιάζω με λίγα λόγια και ένα βιβλίο της Αγίας Γραφής. Θέλω έτσι να σας κεντρίσω το ενδιαφέρο για το θεόπνευστο αυτό βιβλίο, που το σεβάστηκαν οι αιώνες και η θέση του είναι πάνω στην Αγία Τράπεζα, μαζί με το ῞Αγιο Ποτήριο. Καί όμως σε πολλούς χριστιανούς η Αγία Γραφή είναι βιβλίο άγνωστο, ακόμη δε και περιφρονημένο. Γι᾽ αυτό και θεώρησα ως πολύ αναγκαία την σειρά αυτή των κηρυγμάτων μου.
2. Αρχίζουμε με την Παλαιά Διαθήκη. Το πρώτο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης, όπως το έχει ο Κανόνας της, είναι η Γένεση. Το βιβλίο αυτό και οι Ιουδαίοι και οι Χριστιανοί πιστεύουν ότι το έγραψε ο Μωϋσής. Αυτός είναι που έγραψε τα πρώτα βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης, που με ένα όνομα τα καλούμε Πεντάτευχο. Το βιβλίο της Γένεσης γράφτηκε κατά την διάρκεια των σαράντα ετών της περιπλανήσεως του Ισραήλ στην έρημο, κατά τον χρόνο μεταξύ της διαβάσεώς του διά της Ερυθράς θαλάσσης και της εισόδου του στην Χαναάν.
Γένεση σημαίνει «αρχή». Καί πραγματικά το βιβλίο αυτό περιέχει δύο αρχές και γι᾽ αυτό διαιρείται σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος το αποτελούν τα ένδεκα πρώτα κεφάλαια (1-11), τα οποία ομιλούν για την αρχή, δηλαδή, για την δημιουργία, του κόσμου και του ανθρώπου, του Αδάμ και της Εύας, και στην συνέχεια ομιλούν για την ιστορία των απογόνων τους. Το δεύτερο μέρος της Γένεσης το αποτελούν τα υπόλοιπα κεφάλαια (12-50), τα οποία ομιλούν για την αρχή της ιστορίας του Ισραήλ, που αρχίζει με τους τρεις πατριάρχες των Εβραίων, τον Αβραάμ, τον Ισαάκ και τον Ιακώβ, και για τους απογόνους τους, τις δώδεκα φυλές τους. Το βιβλίο μας λέγει ότι ο Θεός έκανε όλα τα πράγματα «καλά λίαν» (1,31), αλλά ο άνθρωπος αμάρτησε και επαναστάτησε κατά του Θεού (κεφ. 3). Ο Θεός όμως αγαπά τον άνθρωπο και φροντίζει γι᾽ αυτόν.
Γι᾽ αυτό και εκλέγει ένα άνθρωπο, τον Αβραάμ, τον οποίο θα κάνει γενάρχη ενός λαού, από τον οποίον θα προέλθει ο Μεσσίας, ο Οποίος θα φέρει την λύτρωση στην ανθρωπότητα.
3. Η Γένεση καλύπτει το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από κάθε άλλο βιβλίο της Αγίας Γραφής. Αρχίζει από την δημιουργία του κόσμου και φθάνει μέχρι τον ερχομό των Εβραίων στην Αίγυπτο. Σπουδαία είναι τα πρώτα τρία κεφάλαια του βιβλίου της Γένεσης, που μιλάνε για την δημιουργία του κόσμου και του ανθρώπου και για την πτώση του ανθρώπου, αλλά και λέγουν ότι θα γίνει η ανόρθωσή του από την πτώση, με τον ερχομό του Λυτρωτή (3,15). Δηλαδή, αυτά τα κεφάλαια περιέχουν ο,τι περιέχει όλη η Αγία Γραφή και η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη. Πραγματικά, όλη η Αγία Γραφή ομιλεί γι᾽ αυτά τα τρία: Γιά την δημιουργία, την πτώση και την αναδημιουργία (την ανόρθωση, δηλαδή, του ανθρώπου από την πτώση). Γι᾽ αυτά ακριβώς τα τρία ομιλούν και τα τρία πρώτα κεφάλαια της Γένεσης. Αλλά γι᾽ αυτά, με θεολογική ερμηνεία, ομιλούν και τα τρία τελευταία κεφάλαια της Αποκάλυψης, του τελευταίου αυτού βιβλίου της θεοπνεύστου Αγίας Γραφής (βλ. Β´ Τιμ. 3,16). Δηλαδή, το ΑΛΦΑ (το τρία πρώτα κεφάλαια της Γένεσης) και το ΩΜΕΓΑ (τα τρία τελευταία κεφάλαια της Αποκάλυψης) της Αγίας Γραφής ομιλούν για το ίδιο θέμα: Γιά την δημιουργία, την πτώση και την αναδημιουργία (την δόξα του θεουμένου ανθρώπου).
4. Θέλω, χριστιανοί μου, τώρα να σας δώσω ένα γενικό πλάνο του βιβλίου της Γένεσης που εξετάζουμε. Τα ένδεκα πρώτα βιβλία του βιβλίου αυτού (1,1-11,27) ομιλούν, όπως είπαμε, για την ιστορία του ανθρώπου. Πιό συγκεκριμένα ομιλοούν για την δημιουργία και την πτώση του ανθρώπου και τα θλιβερά αποτελέσματα της πτώσης του (1,1-5,32). Από την αρχή διακρίνονται δύο γενεές των ανθρώπων, η καλή γενεά με αρχηγό τον Άβελ και η κακή γενεά με αρχηγό τον Κάιν. Στην ανθρωπότητα ήλθε κρίση και τιμωρία του Θεού με τον κατακλυσμό και με τον πύργο της Βαβέλ (6,1-11,32). Με τον κατακλυσμό καταστράφηκε η κακή γενεά. Σώθηκε μόνο ο Νώε και η οικογένειά του, που κατάγονταν από την καλή γενεά του Σηθ.
Το δεύτερο μέρος του βιβλίου, που το αποτελούν τα υπόλοιπα κεφάλαια (12,1-50,26) ομιλούν για την αρχή της ιστορίας του Ισραήλ. Λέγουν για τους πατριάρχες και τις φυλές του Ισραήλ (12,1-36,42). Καί στην συνέχεια το τμήμα αυτό του βιβλίου λέγει για την κάθοδο του Ισραήλ στην Αίγυπτο, λόγω πείνας, και την εγκατάστασή του εκεί (37,1-50,26).
5. Τέλος, αγαπητοί μου χριστιανοί, επιθυμώ να σας πω λίγες βασικές διδασκαλίες από το βιβλίο της Γένεσης, το πρώτο αυτό βιβλίο της Αγίας Γραφής. Το πρώτο που λέγει και τονίζει η Γένεση είναι ότι όλος ο κόσμος και εμείς, και οι άγγελοι ακόμη, είμαστε κτίσματα και γενήκαμε από τον Θεό. Είμασταν μη όντα και ήλθαμε σε ύπαρξη από τον πάντοτε Όντα και Ζώντα Θεό (κεφ. 1). Ο Θεός στην Γένεση παρουσιάζεται από την αρχή σε πληθυντικό αριθμό (Ελωχ-ιμ), γιατί είναι ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΣ. Δεν δημιουργεί μόνο ο Πατέρας, αλλά και ο Λόγος (ο Υιός) και το Άγιο Πνεύμα. Γι᾽ αυτό και διαβάζουμε «είπεν ο Θεός» (1,3. 1,6. 1, 9 κ.α.· ο Λόγος λέγει)· και ακόμη διαβάζουμε και για το Άγιο Πνεύμα, το Οποίο «επεφέρετο επί του ύδατος» (1,2). Έπειτα η Γένεση λέγει για τον άνθρωπο ότι είναι το ανώτερο δημιούργημα, γιατί πλάστηκε «κατ᾽ εικόνα και καθ᾽ ομοίωσιν Θεού» (1,26). Η φύση δηλαδή του ανθρώπου είναι πνευματική, για να έχει την δυνατότητα να ενωθεί με τον Θεό, για να θεωθεί. Ο άνθρωπος πλάστηκε ακέραιος στην αρχή, αλλά τμήθηκε έπειτα σε δύο φύλα, τον άνδρα και την γυναίκα (2,18 εξ.). Έτσι θεσπίζεται ο ιερός θεσμός του γάμου (2,24), ενώ, αν δεν θα γινόταν η πτώση των πρωτοπλάστων, οι άνθρωποι θα πολλαπλασιάζονταν μεν, αλλά κατά παρθενικό τρόπο, τον οποίον η σοφία του Θεού θα υπεδείκνυε. Έγινε όμως η θλιβερή πτώση, με την οποία ο άνθρωπος έχασε την αγαθή κοινωνία του με τον Θεό και στο σώμα του ήλθε η φθορά· αλλά για την πτώση του ανθρώπου και όλη η φύση δουλώθηκε στην φθορά (κεφ. 3. 3,18 εξ. Βλ. και Ρωμ. 8, 19-22). Έτσι αρχίζει τώρα η ταλαίπωρη ζωή του ανθρώπου μετά την πτώση.
Καί θα ήταν απελπιστική η ζωή αυτή, αν ο Θεός από αγάπη δεν έδινε την υπόσχεση ότι από την γυναίκα, και μόνο από αυτή, θα γεννηθεί Κάποιος, ο Οποίος θα έχει θεική δύναμη και θα συντρίψει το κεφάλι του Διαβόλου, που παραπλάνησε τον άνθρωπο σε παρακοή στην εντολή του Θεού (3,15). Η παρήγορη αυτή υπόσχεση είναι η πρώτη προφητεία για την έλευση του Μεσσία, του Λυτρωτού και Σωτήρα μας Ιησού Χριστού. Η προφητεία αυτή είναι Ευαγγέλιο, είναι το «Πρωτο-ευαγγέλιο», όπως έχει ονομασθεί.
Με πολλές ευχές,
† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας
-120x86.jpg)
