Βουλγαρίας Νεόφυτος: Ομιλία του Μακαριωτάτου Βούλγαρου Πατριάρχη κ.κ. Νεοφύτου για την δεύτερη Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά:
Τη Β’ Κυριακή Νηστειών της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, η Εκκλησία έχει αποφασίσει να την αφιερώσει στη μνήμη του μεγάλου Επισκόπου Θεσσαλονίκης και σπουδαίου θεολόγου, Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά. Ας αποτίσουμε φόρο τιμής σε εκείνον, που σε ιδιαίτερα δύσκολους καιρούς για την πίστη και την ευσέβεια με θεϊκό ζήλο αντιτάχθηκε στον εχθρό της καθαρής και σωστής πίστης, υπερασπιζόμενος με λόγια και πράξεις το ποίμνιό του προς όφελος ολόκληρης της Εκκλησίας. Έτσι, η Ορθόδοξη Εκκλησία αποδίδει στον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά κάθε ευγνωμοσύνη και τιμή, επιβεβαιώνοντας τη διδασκαλία του σε τρεις συνεχόμενες Οικουμενικές Συνόδους και καθορίζοντας τη μνήμη του να γιορτάζεται κάθε χρόνο τη δεύτερη Κυριακή της Σαρακοστής.
Σε αυτήν τη λαμπρή ημέρα της Σαρακοστής, η εικόνα του Αγίου Γρηγορίου είναι πάλι μπροστά μας, στην κοινή μας προσευχή μετά την Κυριακή της Ορθοδοξίας με τις ιερές εικόνες, για να μας υπενθυμίσει ότι ο ζήλος για την πίστη είναι κάτι που αναμένεται από τον καθένα μας σήμερα. Επειδή η πίστη μας, που υπερασπιζόταν κάποτε ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς και όλοι οι άλλοι Χριστιανοί πνευματικοί υποστηρικτές της Ορθοδοξίας, συνεχίζει μέχρι σήμερα να αποτελεί στόχο και αντικείμενο παραμόρφωσης και αντικατάστασης, να αποτελεί αντικείμενο που «πρέπει να απομακρυνθεί» από τη συνείδηση του σύγχρονου ανθρώπου ως κάτι αρχαϊκό και ανεφάρμοστο…, έως σήμερα, Άγιοι, όπως ο Γρηγόριος ο Παλαμάς και πολλοί άλλοι σαν αυτόν συνεχίζουν να μαρτυρούν ενώπιόν μας ότι η ιερή Ορθόδοξη πίστη δεν είναι πίστη των προηγούμενων εποχών, αλλά είναι ζωντανή και ενεργή οπουδήποτε και ανά πάσα στιγμή – μια πίστη που σώζει, γιατί πηγάζει από τον Θεό.
Αυτή η πίστη, για την οποία κατέθεσαν οι Απόστολοι και μετά από αυτούς οι μαθητές τους, και όλοι οι πατέρες και οι διδάσκαλοι της Αγίας Εκκλησίας, δεν αλλοιώνεται και δεν υπόκειται σε κανένα από τα στοιχεία αυτού του κόσμου. Δεν μπορεί ποτέ να γερνάει, αλλά είναι πάντα αποτελεσματική, γιατί σχετίζεται με τα μόνα πραγματικά ερωτήματα, που ο άνθρωπος αντιμετωπίζει πάντοτε στα βάθη της γήινης ύπαρξής του: το νόημα της ύπαρξής του, τις απαντήσεις που δίνει καθημερινά στη δική του συνείδηση, την οποία θα κληθεί να καταθέσει, στον καθορισμένο χρόνο, στη δίκαιη κρίση του Θεού για τις χαρές, τις λύπες και το αξιακό του σύστημα.
Για αυτά και πολλά άλλα, μπορούμε πάντα να συμβουλευόμαστε πρώτα το κείμενο του Αγίου Ευαγγελίου, και μετά τα έργα των αγίων πατέρων μας, όπως ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς, ο Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης και Θαυματουργός, του οποίου οι θεόπνευστες διδασκαλίες μας έχουν εμπνεύσει. Το πιο πολύτιμο απ’ όλα, που μας αφήνουν, είναι η εμπιστοσύνη στην πιθανότητα της ζωντανής και ενεργού κοινωνίας μας με τον Θεό – η εμπιστοσύνη και η πίστη μας ότι ο Θεός δεν είναι μόνο Δημιουργός αλλά έτσι είναι ο στοχαστής και ο συνεργός μας στις γήινες μέρες μας. ότι είναι Θεός, με τον οποίο ο καθένας μας μπορεί να βρίσκεται σε ελεύθερη κοινωνία, στις θεϊκές ενέργειές Του, αντλώντας πάντα από αυτήν την κοινωνία τις ευγενικές δυνάμεις και ενισχύοντας το πνεύμα στο καθημερινό επίτευγμα της πίστης.
Μέσα από τις πρεσβείες της Παναγίας Μητέρας του Θεού, του θείου Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης και μεγάλου θεολόγου της Αγίας Εκκλησίας μας Γρηγορίου Παλαμά, ο Θεός να μας ελεεί και να μας σώζει!
Χρόνια πολλά!
† Νεόφυτος
Πατριάρχης Βουλγαρίας
Επιμέλεια-Μετάφραση: Ευγενία Δίτσα
