ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΠΟΛΙΤΕΙΑ – Το παρασκήνιο της… σύγκρουσης Ιερώνυμου – Μητσοτάκη για τα φλέγοντα ζητήματα του γάμου ομοφυλοφίλων και των νέων ταυτοτήτων, αποκαλύπτει ο Μανώλης Κοττάκης σε ρεπορτάζ του στην «Εστία της Κυριακής».
Δυστυχώς, αποδεικνύεται για μια ακόμη φορά η γύμνια της περίφημης ηγετικής και μεταρρυθμιστικής πυγμής του Μητσοτάκη που προπαγανδίζεται νυχθημερόν από τους… πετσωμένους κονδυλοφόρους του καθεστώτος.
Αναλυτικά το ρεπορτάζ:
Το τελεσίγραφο Ιερωνύμου προς Μητσοτάκη για τον γάμο ομοφυλοφίλων και τις ταυτότητες
Το άγνωστο παρασκήνιο της επικοινωνίας του Πρωθυπουργού και του Αρχιεπισκόπου, μετά από αίτημα του δευτέρου, με αντικείμενο τον γάμο των ομοφύλων ζευγαριών, φέρνει σήμερα στο φως της δημοσιότητας η «Εστία της Κυριακής».
Στις αρχές Σεπτεμβρίου, όταν βρισκόταν στην κορυφή της επικαιρότητας το θέμα των νέων αστυνομικών ταυτοτήτων, το κλίμα στο εσωτερικό της Εκκλησίας της Ελλάδος ήταν βαρύ και έκρυθμο. Παρά το γεγονός ότι το θέμα δεν είναι αμιγώς θεολογικό αλλά συνταγματικό (προσβάλλει τον βασικό πυρήνα των ατομικών ελευθεριών), η αντίδρασις χιλιάδων πιστών, οι οποίοι διαδήλωναν σε συλλαλητήρια έως και πρόσφατα (τριπλάσια σε έκταση σε σύγκριση με τις απεργιακές κινητοποιήσεις, κατά τον Άδωνι Γεωργιάδη), είχε τον δικό της αντίκτυπο στο Συνοδικό Μέγαρο της Μονής Πετράκη. Οι «σκληροί» της Ιεραρχίας κατηγορούσαν τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμο για οπισθοχώρηση ενώπιον του «Καίσαρος» Πρωθυπουργού, όπως τον αποκαλούν ιδιωτικώς, και η μομφή δεν άργησε να φθάσει στα αυτιά του ιδίου του κ. Ιερωνύμου.
Ο κ. Ιερώνυμος σήκωσε το τηλέφωνο –και το γάντι…
Τις ημέρες εκείνες όμως –την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου– συνεδρίαζε και η Διαρκής Ιερά Σύνοδος, ενώπιον των μελών της οποίας προσήλθε ο Αρχιεπίσκοπος, αποφασισμένος να… διαψεύσει εμπράκτως την φημολογία. Και ο γάμος των ομοφύλων ζευγαριών, την νομοθέτηση του οποίου εξήγγειλε αμέσως μετά τις εκλογές στο πρακτορείο Bloomberg ο κ. Μητσοτάκης, του έδωσε την ευκαιρία να «σηκώσει το γάντι». Οι ψίθυροι στους διαδρόμους της Μονής Πετράκη εμφάνιζαν τον Αρχιεπίσκοπο ενδοτικό στο θέμα αυτό, το οποίο είναι δογματικό και σηματοδοτεί πως βλέπει η Εκκλησία τον κόσμο. Οι φήμες έλεγαν ότι ο Αρχιεπίσκοπος θα αντιδράσει στην νομοθέτηση, αλλά χλιαρά, εις τρόπον ώστε να εξυπηρετεί την Κυβέρνηση. Μεσούσης της συνεδριάσεως της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, έκπληκτοι οι 12 Συνοδικοί Αρχιερείς είδαν τον Αρχιεπίσκοπο να καλεί αίφνης στο τηλέφωνο τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη! Φεύ, εκείνος δεν απήντησε!
Ο «επίμονος Αρβανίτης» –όπως περιγράφεται ο κ. Ιερώνυμος– δεν επτοήθη όμως και τηλεφώνησε αμέσως στον υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ κ. Ιωάννη Μπρατάκο. Τον οποίον και ενημέρωσε ότι είχε ήδη καλέσει τον κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, αλλά εκείνος δεν απήντησε.
«Ασχολείται με τις φωτιές» ήταν η απάντησις που έλαβε από τον υφυπουργό. Τότε, ο Αρχιεπίσκοπος του ανεκοίνωσε ότι «την στιγμή αυτή ξεκινά για το Μέγαρο Μαξίμου τριμελής αντιπροσωπεία Αρχιερέων, προκειμένου να καταθέσουν στην Κυβέρνηση την κάθετη αντίρρηση της Εκκλησίας στον γάμο των ομοφυλοφίλων».
Και ότι «θα έρθουν, είτε δούν τον Πρωθυπουργό είτε όχι!» Θα ενημερώνονταν, προηγουμένως, και τα μέσα ενημερώσεως, προκειμένου να καλύψουν την εκκλησιαστική επίσκεψη στο πρωθυπουργικό Μέγαρο. Δεν πέρασαν λίγα λεπτά, και ο κ. Μητσοτάκης ενεφανίσθη στο τηλέφωνο! Και τότε σημειώθηκε το «θερμό» επεισόδιο. Ενώπιον των κατάπληκτων Συνοδικών, ο κ. Ιερώνυμος του εξέθεσε την σφοδρή αντίθεση της Εκκλησίας με τα κυβερνητικά σχέδια στο φλέγον θέμα. «Εάν δεν κάνετε πίσω, θα αποστείλουμε εγκύκλιο προς τον λαό που θα αναγνωστεί σε όλες τις Ιερές Μητροπόλεις της χώρας» φέρεται να τον προειδοποίησε ο Αρχιεπίσκοπος. «Δεν μπορεί να δεχθεί ποτέ η Εκκλησία τον γάμο των ομοφυλοφίλων» ελέχθη χαρακτηριστικώς – και η έμφασις, στην προηγούμενη φράση, είναι στην λέξη «ποτέ». Έπεται η επιχειρηματολογία: «Μετά τον γάμο, ακολουθεί η τεκνοθεσία. Εάν τον δεχθούμε (σ.σ.: τον γάμο), δεν θα υπάρχουμε ως Εκκλησία» είναι η άποψις της Ιεράς Συνόδου. «Είναι ζήτημα χριστιανικής ανθρωπολογίας» εξηγούσε στην «Εστία της Κυριακής» αρχιερέας.
Ενώπιον της απρόσμενης για τον κ. Μητσοτάκη, όσο και σκληρής θέσεως της εκκλησιαστικής ηγεσίας, ο Πρωθυπουργός υπεχρεώθη να ανακρούσει πρύμναν. Προς απογοήτευσιν ορισμένων συνεργατών του, όπως ο κ. Πατέλης, το «πράσινο φως» στον γάμο των ομοφύλων ζευγαριών μετατίθεται για… αργότερα. Πόσο αργότερα, μένει να φανεί. Το βέβαιον είναι ότι έως τις αυτοδιοικητικές εκλογές δεν θα υπάρξει κάποια δυσάρεστος έκπληξις. «Ο χρόνος κατάθεσης του νομοσχεδίου θα κριθεί από εμένα» δήλωσε αμήχανος ο κ. Μητσοτάκης, απαντώντας σε σχετική ερώτηση στο πλαίσιο της καθιερωμένης συνέντευξης Τύπου στην Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Έτερο σενάριο εμφανίζει το Μέγαρο Μαξίμου να προχωρεί στην νομοθέτηση του γάμου μετά τις ευρωεκλογές –μένει να φανεί… Ορισμένοι υπεστήριζαν ότι ο κ. Μητσοτάκης θα επιθυμούσε να φέρει το νομοθέτημα αιφνιδιαστικά μέχρι τον μήνα Δεκέμβριο (εξ ου και η σφοδρή αντίδραση του Αρχιεπισκόπου), ενώ άλλοι εκτιμούσαν ότι, εάν δεν το εισαγάγει προς συζήτηση, ούτε τότε ίσως να μην το φέρει ποτέ στο άμεσο μέλλον.
Είναι δεδομένη, άλλως τε, η αντίδραση (σιωπηρή για την ώρα) συγκεκριμένων μελών της Κυβερνήσεως, όπως και πλειάδας βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας, έναντι του εν λόγω νομοθετήματος. Για λόγους αρχής, και όχι κατ’ ανάγκην, ένεκα των καλών σχέσεων που έχουν με την Εκκλησία.
Ο επτασφράγιστος φάκελλος
Η –πρόσκαιρος;– υποχώρηση Μητσοτάκη πιθανόν, πάντως, να σχετίζεται με τον κλειστό φάκελλο που έχει στο συρτάρι του γραφείου του για την ηγεσία της Εκκλησίας.
83 ετών ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος, 85 ετών ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος, δεν είναι περίεργο πολλοί, εντός ή εκτός Εκκλησίας, να ονειρεύονται την επομένη ημέρα για να διευκολυνθούν στους χειρισμούς τους. Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ. Ελπιδοφόρος, ο οποίος έχει ήδη λάβει θέση για τα ομόφυλα ζευγάρια, είναι εκ των ονομάτων που ακούγονται για το Φανάρι. Αντιστοίχως, και στην Αθήνα, ο Πρωθυπουργός θα μπορούσε να προσδοκά σε μία πιο φιλική ηγεσία… Με τον Αρχιεπίσκοπο έχει αγαθές σχέσεις, αλλά στην πανδημία είχαν συγκρούσεις λόγω της τιμωρητικής στάσης που επεφύλασσε στην Εκκλησία ο κ. Γιώργος Γεραπετρίτης στα Θεοφάνια του 2021. Όταν απαγόρευσε, παρά τα συμφωνηθέντα, την τελετή αγιασμού των υδάτων. «Ποιος κυβερνά αυτόν τον τόπο;» ρώτησε τότε ο Πρωθυπουργός τον εξοργισμένο Αρχιεπίσκοπο. «Εσείς, υπό όρους!» ήταν η αυστηρή απάντηση που έλαβε. Το πρόβλημα και πάλι είναι ότι ο κ. Μητσοτάκης και οι οικείοι του, έχοντας παντελή άγνοια των συσχετισμών στην Εκκλησία, ποντάρουν σε «άλογα» που μπορεί να αποδειχθούν κουτσά. Εις ο,τι αφορά στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, ο εκλεκτός των οικείων του Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος θεωρείται persona non grata από το ποίμνιο της Ομογένειας στην Αμερική. Διότι, πρώτον, έχει εξαφανίσει τις ελληνικές σημαίες από όλους τους ναούς, τελεί την θεία λειτουργία στην αγγλική, και όχι στην ελληνική, ενώ του αποδίδεται ότι θέλει να διαγράψει την λέξη «Greek» από τον τίτλο «Greek Orthodox Church» και ότι επιδιώκει να κηρύξει την αυτοκεφαλία. Η τέλεση της βάπτισης τέκνου ομόφυλου ζευγαριού στην Γλυφάδα ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Πλέον, τίθεται ζήτημα απομάκρυνσής του από την Αρχιεπισκοπή και όχι… εκλογής του. Όσον αφορά στην Εκκλησία της Ελλάδος, η στήριξη που παρέχει πρόσωπο του πρωθυπουργικού περιβάλλοντος σε συγκεκριμένο μητροπολίτη του κάνει απίστευτη ζημιά. Η ιεραρχία έχει συσπειρωθεί εναντίον του, μόνον και μόνον επειδή υποστηρίζεται από πρόσωπο που κινείται πέριξ του στενού πυρήνα της εκτελεστικής εξουσίας. Θήλυ.
Ο παράγων «Κασσελάκης»
Ένα ερώτημα, επί πλέον, που θα κληθεί ενδεχομένως να αντιμετωπίσει η κοινωνία και, κατ’ επέκτασιν, η Κυβέρνησις είναι πόσο θα αλλάξει την πολιτική και κοινωνική ατζέντα τυχόν ανάδειξις του κ. Στεφάνου Κασσελάκη στην ηγεσία της αξιωματικής Αντιπολιτεύσεως. Εάν, με άλλα λόγια, τα θέματα που εκείνος θα αναδεικνύει θα πιέζουν τον κεντρώο κ. Μητσοτάκη και την δική του ατζέντα. Αλλά η συζήτησις είναι, επί του παρόντος, πρόωρος, αφού οι κάλπες του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχουν κλείσει καν.
Αστερίσκοι και για τις ταυτότητες
Επιστρέφοντας στο θέμα των ταυτοτήτων, θα ήταν παράλογο να αναμένει κανείς από τον κ. Ιερώνυμο να το κάνει «παντιέρα». Δεδομένης, ιδίως, της στάσεως που έχει τηρήσει –εκ των ελαχίστων Ιεραρχών, είναι αλήθεια– στην σύγκρουση του μακαριστού Αρχιεπισκόπου κυρού Χριστοδούλου και του τότε Πρωθυπουργού κ. Κώστα Σημίτη.
Αλλά και, επί της ουσίας, «δεν μπορούμε να κάνουμε θεολογία ταυτοτήτων. Η παραλαβή των οποίων δεν συνιστά πνευματικό παράπτωμα» μας εξηγούσε Ιεράρχης.
Έτερος μητροπολίτης με τον οποίον επεκοινώνησε η «ΕτΚ» επέρριπτε την ευθύνη στην Κυβέρνηση. Μεγάλη ομάδα μητροπολιτών διαφωνεί με την έκδοση των νέων ταυτοτήτων, αλλά δεν εκφράζεται δημοσίως για να μην δημιουργήσει ρήγμα στην εικόνα της Εκκλησίας. Θεωρεί, σε αντίθεση με τον Αρχιεπίσκοπο, ότι η Πολιτεία αντιφάσκει. «Εάν αφαίρεσαν από τις ταυτότητες το θρήσκευμα για να προστατευτούν προσωπικά δεδομένα, τότε γιατί προσθέτουν στις νέες ταυτότητες δεκάδες νέα προσωπικά δεδομένα, όπως ΑΦΜ και ΑΜΚΑ, που οδηγούν στο ηλεκτρονικό φακέλλωμα του πολίτη μέσω της διασύνδεσης βάσεων δεδομένων;» ρωτούν.
Μέσα σε αυτήν την ατμόσφαιρα προέκυψε και η γνωστή ανακοίνωση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου για το θέμα. «Η Ιερά Σύνοδος αντιλαμβάνεται την ανησυχία κάποιων χριστιανών» αναφέρεται στην εισαγωγή της.
Και εδώ, πάντως, υπάρχει παρασκήνιο, αφού ο κ. Ιερώνυμος εμφανίζεται –από καλώς πληροφορημένους εκκλησιαστικούς κύκλους– ότι έβαλε αστερίσκους για το μέλλον. Με τις ταυτότητες «ως εδώ καλώς», φέρεται ειπών ο Αρχιεπίσκοπος στον Πρωθυπουργό, διαμηνύοντας, την ίδια στιγμή, ότι δεν θα τηρήσει την ίδια στάση στο μέλλον, «εάν στις νέες ταυτότητες προστεθούν και άλλες δυνατότητες». Η αστυνομική ταυτότης δεν μπορεί παρά να χρησιμοποιείται για την ταυτοπροσωπία, και πέραν τούτου ουδέν, είναι η άποψη της Εκκλησίας της Ελλάδος. Παραπέμπει, άλλως τε, και στο ανακοινωθέν της, στην απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας του 2019, η οποία «ακύρωσε μερικώς την Υπουργική Απόφαση του 2018 ως προς μία διάταξή της, που προέβλεπε άμεση χρήση της ταυτότητας από τους πολίτες ως κάρτας υπηρεσιών ψηφιακής διακυβερνήσεως, καθώς αυτή η λειτουργία της δεν προβλεπόταν νομοθετικώς».
Εν κατακλείδι, το θέμα των ταυτοτήτων «αφορά ένα διοικητικής φύσεως ζήτημα των σχέσεων Κράτους και πολίτη», ως εκ τούτου, υπονοεί «τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ».
Σε αντίθετη, μελλοντική περίπτωση –εάν δηλαδή στην ταυτότητα προστεθούν και άλλα στοιχεία, όπως το ΑΦΜ, ο ΑΜΚΑ και ο Ενιαίος Αριθμός Πολίτη– τότε ο Αρχιεπίσκοπος δεν μπορεί παρά να συγκαλέσει την Ιεραρχία και να καλέσει τον πιστό λαό να μην παραλάβει τις νέες ταυτότητες, πληροφορείται η «Εστία της Κυριακής» ότι είπε ο κ. Ιερώνυμος στον κ. Κυριάκο Μητσοτάκη. Άλλως τε, το θέμα «θα παραπεμφθεί σε μελλοντική έκτακτη σύγκληση της Σεπτής Ιεραρχίας», προσφυώς αναφέρεται στο «διά ταύτα» της συνοδικής ανακοινώσεως.
Ένα ερώτημα, πάντως, που εκκρεμεί είναι εάν θα θελήσουν κάποιοι, λίγοι, μητροπολίτες να θέσουν το ζήτημα στην επικείμενη συνεδρίαση της Ιεραρχίας (αρχής γενομένης, την 9η Οκτωβρίου). Τα βλέμματα πέφτουν σε κάποιους «σκληρούς» της περιόδου του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου. Σε κάθε περίπτωση, η περιρρέουσα ατμόσφαιρα μοιάζει να μην ευνοεί σχετική παρέμβαση, αφού είναι έντονο το ενδιαφέρον για την πλήρωση των κενών μητροπόλεων και την εκλογή βοηθών επισκόπων.
