Σάμου Ευσέβιος: Εγκύκλιο εξέδωσε ο Μητροπολίτης Σάμου και Ικαρίας κ. Ευσέβιος για την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, υπενθυμίζοντας το θεολογικό βάθος και τον χαρμόσυνο χαρακτήρα της εορτής.
Με λόγο πατρικό και κατανυκτικό, αναδεικνύει την ταπείνωση και την πνευματική λαμπρότητα της Παναγίας, την θέση της ως «γέφυρα» μεταξύ γης και ουρανού και την αδιάλειπτη μητρική της προστασία προς τους πιστούς. Καλεί όλους να μην μείνουν σε μια τυπική τιμή, αλλά να ακολουθήσουν το παράδειγμά της, με πίστη, αγνότητα και αγάπη προς τον Θεό.
Παρατίθεται η εγκύκλιος:
Αγαπητοί μου,
Μία ταπεινή κόρη της Ναζαρέτ ήταν η Παναγία μας. Άσημη και άγνωστη σε κύκλους ευρύτερους από το περιβάλλον της Παναγίας μας. Άσημη και άγνωστη σε εκείνα τα στοιχεία που προβάλλουν τους ανθρώπους στη ματαιόδοξη κοινωνία της εποχής τους. Κι όμως, αναδείχθηκε η πρώτη μεταξύ όλων των γυναικών κάθε εποχής, γιατί, όπως απέδειξε η πραγματικότητα, διέθετε καταπληκτικό πνευματικό πλούτο. «Πάσα η δόξα της θυγατρός του Βασιλέως έσωθεν», είχε πει ο προφήτης. Και σε αυτόν τον πνευματικό πλούτο της έγκειται το μεγαλείο της. Η πνευματική της καλλονή την ανεβάζει σε ουράνια ύψη και την καθιστά «υψηλοτέραν των ουρανών και καθαρωτέραν λαμπηδόνων ηλιακών». Και ο ουράνιος απεσταλμένος, που της φέρνει το καταπληκτικό μήνυμα πως θα «δανείσει σάρκα τω παντεχνήμονι Λόγω», την προσφωνεί «Κεχαριτωμένη και ευλογημένη εν γυναιξί».
Και η ίδια, πλημμυρισμένη από την παρουσία του Αγίου Πνεύματος, σε μια στιγμή ιερής έξαρσης προφητεύει: «Εποίησέ μοι μεγαλεία ο Δυνατός… ιδού γαρ από του νυν μακαριούσι με πάσαι αι γενεαί». Οι αιώνες που πέρασαν επιβεβαίωσαν τους προφητικούς αυτούς λόγους. Μυριάδες πιστοί δια μέσου των γενεών γονατίζουν ευλαβικά, έκθαμβοι και εκστατικοί μπροστά στην απαστράπτουσα αίγλη του σεβασμίου προσώπου της. Την μεγαλύνουν και την τιμούν με μία ψυχή κι ένα στόμα. Η ζωή και το όνομα της Παναγίας γίνεται ένα με τη ζωή της Εκκλησίας και των πιστών ατομικά. Δεν υπάρχει ιερή ακολουθία, όπου δεν θα αναφερθεί το σεβάσμιο όνομά της. «Της Παναγίας αχράντου, υπερευλογημένης, ενδόξου Δεσποίνης ημών Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας» μνημονεύουμε κάθε φορά που προσφέρουμε δόξα και τιμή στον εν Τριάδι Θεό.
Γενικά, ολόκληρη η ορθόδοξη πνευματικότητα, όταν αναφέρεται στην Παναγία, δεν κάνει τίποτα άλλο παρά να φανερώνει και να ερμηνεύει το μυστήριο της ενανθρώπισης του Κυρίου. Οι θεολογικοί λόγοι και ύμνοι στην Κυρία Θεοτόκο, σε τελευταία ανάλυση, είναι δοξολογία στον Λόγο του Θεού, που έγινε άνθρωπος για τη σωτηρία της ανθρωπότητας. Και όταν εικονίζεται η Παναγία, η επίσκεψη και η ελπίδα του κόσμου, πάντοτε κρατά, με τη μητρική στοργή της, τον Υιό και Λόγο του Θεού. Η αναφορά στην Παρθένο Μαρία υπενθυμίζει τη χαρά της λύτρωσης του ανθρώπου από τον Χριστό, γιατί Εκείνη πιστά υπηρέτησε το μυστήριο της σωτηρίας μας. Γι’ αυτό, ενώ γιορτάζουμε την Κοίμηση της Παναγίας, ο τόνος της υμνωδίας είναι εορταστικός και η εορτή προσλαμβάνει χαρακτήρα μεγάλου πανηγυριού.
Η Κοίμηση της Παναγίας δεν είναι κοίμηση ενός κοινού θνητού, γιατί Εκείνη είναι η γεννήσασα τον Αρχηγό της ζωής· και επομένως ήταν πολύ φυσικό ότι Αυτή «ως γαρ ζωής Μητέρα προς την ζωήν μετέστησεν, ο μήτραν οικήσας αειπάρθενον», «τάφος και νέκρωσις ουκ εκράτησεν». Δηλαδή ήταν επόμενο ότι δεν θα μπορούσε να μείνει στον τάφο και να την φθείρει ο θάνατος, γιατί την μετέστησε στην αιώνια ζωή και την μετέφερε στον ουρανό ο Υιός της. Εύλογα, λοιπόν, επικράτησε ο τόνος του πανηγυρισμού, με τον οποίο εορτάζει η Εκκλησία την προς ουρανόν μετάσταση της Παναγίας. Και η γιορτή αυτή συγκινεί τις καρδιές όλων των Ορθοδόξων, που τρέχουν να γεμίσουν τις Εκκλησίες και να ζητήσουν τη χάρη και τη βοήθεια της Παναγίας μας. Προσπαθούν με κάθε τρόπο να τιμήσουν Αυτήν που τίμησε το γένος μας, να την ευχαριστήσουν και να την παρακαλέσουν για σύντομη βοήθεια και κραταιά προστασία, γιατί όλοι τη νιώθουν σαν μάνα τους, που πονάει και ενδιαφέρεται άμεσα για το κάθε παιδί της.
Και με το να γίνει η Παναγία μας Θεοτόκος αποτελεί τη γέφυρα που μας οδηγεί από τη γη στον ουρανό. Η «κλίμαξ» που ενώνει τη γη με τον ουρανό. Τον Θεό με τον άνθρωπο. Γι’ αυτό και το «ευαγγέλιο» του Αρχαγγέλου γεμίζει με χαρά τα σύμπαντα· μια χαρά που όμοια δεν είχε ζήσει ο μεταπτωτικός άνθρωπος.
Αγαπητοί μου,
Στη χάρη Της προσπίπτει κάθε χριστιανός. Η Παναγία Παρθένος γίνεται Μητέρα και οδηγός όλων των Ορθοδόξων. Το παράδειγμά της, η απέραντη πίστη της, ο ουράνιος χαρακτήρας της και η αγιοσύνη της εμπνέουν, καθοδηγούν, κατευθύνουν τα βήματα των πιστών πιο πολύ προς τον Κύριο και Λυτρωτή Ιησού. Και ο Δεσπότης Χριστός, ο Υιός και Λόγος του Θεού, που έγινε διά της Παναγίας άνθρωπος, υπερύψωσε και δόξασε την κατά σάρκα Μητέρα Του, όπως της άρμοζε.
Γι’ αυτό κι εμείς οι πιστοί ας σκύψουμε ευλαβικά στην «ευκλεή και ιερά μνήμη» Της. Και ας μη μείνουμε μόνο σε μια παθητική κατάσταση τιμής και ευλάβειας, αλλά με λαχτάρα να ακολουθήσουμε πιστά τα ίχνη Της, τη ζωή Της, τον αγιασμό Της, την αγάπη Της, την αγνότητά Της, την πίστη Της και την ολόψυχη αφοσίωσή Της στον Θεό και στην κλήση Της, και ας την παρακαλέσουμε: «Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς», δηλαδή γίνε η (πάντοτε εισακουόμενη) Μεσίτριά μας προς τον Υιό και Θεό σου.
Χρόνια πολλά!
Με όλη μου την αγάπη
Ο Επίσκοπός σας
Ο Σάμου και Ικαρίας Ευσέβιος