Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος για την “παναίρεση” του οικουμενισμού

Κυριακάτικο εγκύκλιο κήρυγμα: Οι Πατέρες των τριών πρώτων αιώνων γενικά

1. Τα κηρύγματά μας, αδελφοί μου χριστιανοί, όπως το γνωρίζετε, είναι για τους αγίους Πατέρες. Η Εκκλησία μας διδάσκει την θεολογία των αγίων Πατέρων. Ο Θεός μας είναι ο «Θεός των Πατέρων ημών». Οι άγιοι Πατέρες, λέγαμε σε άλλο κήρυγμα, αυτοί είναι που ερμηνεύουν σωστά την Αγία Γραφή. Γι᾽ αυτό εμείς οι Ορθόδοξοι δεν λέμε μόνο αυτό που λένε οι Προτεστάντες, ότι «ο θεολόγος γεννάται στις Γραφές», αλλά συμπληρώνουμε: «Ο θεολόγος γεννάται στις Γραφές, όπως αυτές τις ερμήνευσαν οι άγιοι Πατέρες».

Στα μέχρι τώρα κηρύγματά μας πήραμε από την αρχή, κατά χρονολογική σειρά, ένα-ένα από τους αγίους Πατέρες και λέγαμε λίγα λόγια για την ζωή του και την διδασκαλία του. Προσοχή! Μιλάγαμε μόνο για τους αγίους Πατέρες της Εκκλησίας μας και όχι γενικά για όλους όσους ασχολήθηκαν με τα θεολογικά γράμματα, γιατί δεν ήταν όλοι τους αυτοί Ορθόδοξοι.

2. Έχω να σας πω τώρα με χαρά, αδελφοί μου χριστιανοί, ότι όσα είπαμε με τα προηγούμενα κηρύγματά μας τελειώσαμε τον λόγο περί των αγίων Πατέρων των τριών πρώτων αιώνων. Από το άλλο κήρυγμά μας θα αρχίσουμε, με την Χάρη του Θεού, να μιλάμε για τους Πατέρες του 4ου αι. μ.Χ., που είναι η χρυσή περίοδος της Πατρολογίας μας. Ευχαριστώ τον Χριστό και την Παναγιά για την χαρά αυτή που μου δίνει με την σειρά των κηρυγμάτων μας περί των αγίων Πατέρων της Εκκλησίας μας.

Προτού να αρχίσουμε όμως να μιλάμε για τους αγίους Πατέρες του 4ου αι., θα ήθελα στο σημερινό μου κήρυγμα, αδελφοί μου χριστιανοί, να σας πω με γενικότητα αυτά που είπαμε μέχρι τώρα. Θέλω δηλαδή να εκφράσω με λίγες πινελιές τα χαρακτηριστικά στοιχεία των τριών αυτών πρώτων αιώνων της Εκκλησίας μας, που είναι αμέσως μετά την αποστολική εποχή. Και είναι ανάγκη να το κάνω αυτό, γιατί η θεολογία της εποχής αυτής των τριών πρώτων αιώνων έγινε η βάση για την εκκλησιαστική διδασκαλία των μετέπειτα αιώνων. Ακούστε, χριστιανοί μου: Όλη η διδασκαλία των αγίων Πατέρων είναι ένα μεγαλόπρεπο οικοδόμημα. Σε ένα οικοδόμημα η μία πέτρα είναι πάνω στην άλλη πέτρα. Και αυτή η πέτρα γίνεται βάση για την άλλη πέτρα. Θέλω να πω ότι οι Πατέρες δεν μπορεί να διαφωνήσουν ο ένας με τον άλλον, όπως το δέχεται η νεοπατερική θεολογία, αλλά ο κάθε Πατέρας στηρίζεται στην διδασκαλία των προηγουμένων του. Και με βάση αυτή την διδασκαλία, επειδή το προκαλούν τα θεολογικά προβλήματα της εποχής, εμβαθύνει στην θεία ἀποκάλυψη και προσφέρει αύξηση της θεολογίας, για την λύση αυτών των προβλημάτων. Έτσι λοιπόν η διδασκαλία των Πατέρων των τριών πρώτων αιώνων αποτελεί την βάση για το λαμπρό οικοδόμημα της μετέπειτα πατερικής διδασκαλίας. Γι᾽ αυτό είναι ανάγκη να πούμε ολίγα γενικά για την εποχή των τριών πρώτων αιώνων.

3. Δεν με παίρνει ο χρόνος, χριστιανοί μου, να σας πω πολλά χαρακτηριστικά για τους τρεις πρώτους αιώνες των Πατέρων, που σπουδάσαμε μέχρι τώρα. Δυό-τρία γενικά μόνο θα σας πω και παρακαλώ πολύ να τα προσέξετε.

(α) Πρώτα-πρώτα, χριστιανοί μου, στα χρόνια αυτά των τριών πρώτων αιώνων οι αδελφοί μας χριστιανοί διώκονταν. Είναι χρόνια των διωγμών. Ποτάμι το αίμα των ηρώων της πίστης μας. Οι τρεις πρώτοι αιώνες απέδειξαν ότι το ένδυμα της Εκκλησίας μας είναι κατακόκκινο, «ως πορφύραν και βύσσον τα αίματα η Εκκλησία σου στολισαμένη», όπως λέγει ένα τροπάριο. Παρά όμως τους φρικτούς διωγμούς η Εκκλησία δεν φοβήθηκε, αλλά σύναζε τα παιδιά της (έκανε «Συνάξεις») σε ιδιαίτερο κρυφό χώρο, κάτω από την γη πολλές φορές («κατακόμβες») και τελούσαν όλοι μαζί την λατρεία τους στον Θεό. Και όχι μόνον αυτό, αλλά είδαμε στα προηγούμενα κηρύγματά μας ότι ανέπτυξαν και ασματικά την λατρεία τους. Έψελναν δηλαδή. Και είδαμε σε ιδιαίτερο κήρυγμά μας μερικούς ύμνους που έψελναν οι χριστιανοί των τριών πρώτων αιώνων.

(β) Όμως, όχι μόνο την λατρεία ανέπτυξαν οι χριστιανοί αυτοί, αλλά και την θεολογική διδασκαλία. Σ᾽ αυτό, στην ανάπτυξη δηλαδή της θεολογίας των τριών πρώτων αιώνων, έδωσε αφορμή και η εμφάνιση των αιρέσεων. Οι αιρέσεις στα χρόνια αυτά έρχονταν από τρία ρεύματα. Ένα ρεύμα ήταν ο Ιουδαϊσμός, που δεν ανεγνώριζε τον Ιησού Χριστό για Μεσσία. Άλλο ρεύμα ερχόταν από την ελληνική φιλοσοφία. Οι οπαδοί του ρεύματος αυτού ζητούσαν να αναμείξουν τα φιλοσοφικά νοήματα των αρχαίων Ελλήνων με την χριστιανική διδασκαλία. Και το τρίτο ρεύμα, που έφερε τις αιρέσεις, ήταν από τα ανατολικά θρησκεύματα. Και τα τρία αυτά ρεύματα τα αντιμετώπισαν οι άγιοι Πατέρες με την σοφία του Θεού, που αυτοί πλούσια είχαν, και με αγώνες πολλούς, για να κρατήσουν την πίστη μας καθαρή και ανεπηρέαστη και από το ένα και από το άλλο και από το τρίτο αιρετικό ρεύμα. Δεν δέχεται η πίστη μας, αδελφοί μου, καμμία μα καμμία ανάμειξη της διδασκαλίας του Χριστού και των αγίων Αποστόλων με άλλη διδασκαλία.

Βέβαια οι άγιοι Πατέρες των τριών πρώτων αιώνων και οι μετά από αυτούς άγιοι Πατέρες πήραν από την ελληνική φιλοσοφία και χρησιμοποίησαν μόνο την έκφραση, σαν ρούχο, με το οποίο έντυσαν το κήρυγμά τους και την θεολογία τους. Ιδέες όμως και νοήματα διάφορα από την διδασκαλία του Χριστού και ξένα προς αυτήν τα απέβαλε η Εκκλησία από τους τρεις ήδη πρώτους αιώνες. Γιατί η πίστη μας είναι σαν το μάτι. Δέχεται το μάτι μας μία τρίχα μέσα του; Όχι! Έτσι και οι άγιοι Πατέρες των τριών πρώτων αιώνων, και κατά μίμηση αυτών και οι μετέπειτα Πατέρες.

Έκαναν πολλούς αγώνες και στάθηκαν φρουροί, για να μην μπει στην πίστη μας καμμιά ξένη διδασκαλία, ούτε η παραμικρή. Χριστιανοί μου, όταν στα κηρύγματά μου σας λέω για «Οικουμενισμό», είναι αυτό που είπαμε παραπάνω. «Οικουμενισμός» σημαίνει το, μαζί με την πίστη μας να βάλουμε και τον Ιουδαϊσμό και τα ανατολικά θρησκεύματα και την φιλοσοφία των αρχαίων και τον Παπισμό και όλες τις αιρέσεις και να κάνουμε ένα κράμα, για να αγκαλιάσουμε τάχα όλο τον κόσμο. Πέστε μου, παρακαλώ: Είναι ή δεν είναι «παναίρεση» αυτό; Χριστιανοί μου, οι άγιοι Πατέρες των τριών πρώτων αιώνων, αν και απειλούμενοι από το μαχαίρι του Καίσαρα, και παλεύοντες με χίλιες δυό δυσκολίες, αγωνίστηκαν να κρατήσουν καθαρή την πίστη μας και έτσι μας την παρέδωσαν. Θα είναι λοιπόν ντροπή για μας και θα είναι μεγάλη προδοσία μας το να αλλοιώσουμε την πίστη μας με τα σοφίσματα του Οικουμενισμού. Γεννηθήκαμε Ορθόδοξοι, ήπιαμε ορθόδοξο γάλα και θα πεθάνουμε, ναι, θα πεθάνουμε Ορθόδοξοι.

Πολλές φορές σας μιλάω για Οικουμενισμό, γιατί είναι ανάγκη να το κάνουμε αυτό σήμερα εμείς οι Επίσκοποι και οι κήρυκες του θείου λόγου, επειδή κινδυνεύουμε από το σατανικό αυτό κατασκεύασμα περισσότερο σήμερα. «Συγκρητισμός» λεγόταν ο σημερινός Οικουμενισμός στα παλαιά εκείνα χρόνια των τριών πρώτων αιώνων. Όσοι υποστηρίζουν σήμερα τον Οικουμενισμό και μάλιστα μερικοί από αυτούς είναι ρασοφόροι, μικρόσχημοι και μεγαλόσχημοι, αυτοί ας διαβάσουν τους αγώνες των Πατέρων των τριών πρώτων αιώνων εναντίον του Οικουμενισμού της εποχής τους, δηλαδή του Συγκρητισμού.

(γ) Στην περίοδο των τριών πρώτων αιώνων της πίστης μας έχουμε και τους αγίους Απολογητές. Είναι αυτό που σας έλεγα παραπάνω, χριστιανοί μου. Επειδή διωκόταν η πίστη μας και επειδή πολλοί ήθελαν να παρουσιάσουν τα διδάγματα των Ελλήνων φιλοσόφων ίσα ή και ανώτερα από την διδασκαλία των αγίων Προφητών και των Αποστόλων, εμφανίστηκαν οι Απολογητές. Αυτοί έγραψαν δυνατά συγγράμματα και απεδείκνυαν με αυτά το ύψος της διδασκαλίας του Χριστού και ότι δεν μπορεί ο φιλοσοφικός νους να φτάσει την θεόπνευστη διδασκαλία των Προφητών και των Αποστόλων. Τέλος, από όλους τους θαυμαστούς Πατέρες των τριών πρώτων αιώνων εκφράζουμε ιδιαίτερα τον θαυμασμό μας στην μορφή και την θεολογία του αγίου Ιγνατίου του θεοφόρου, ο οποίος, με τα όσα γράφει, εκφράζει την θερμότητα της καρδιάς του για την αγάπη του Χριστού και τον δυνατό του πόθο για την θεία Κοινωνία του Σώματος και Αίματος του Χριστού.

Αυτός ο άγιος Πατέρας μάς λέγει να αγαπάμε ερωτικά τον Χριστό («Ιησούς Χριστός ο εμός έρως», λέγει), να μην έχει η καρδιά μας τίποτε το κοσμικό («μηδέν φιλόϋλον») και ακόμη να ποθούμε ζωηρά και να μαρτυρήσουμε για τον Χριστό. Όλα αυτά, χριστιανοί μου, θα τα πετύχουμε εάν έχουμε πίστη ορθή και  «κωφεύουμε» στις αιρέσεις, όπως μας λέγει ο ίδιος άγιος Πατέρας. Ναι, άγιε Ιγνάτιε και όλοι οι άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας: «Κωφεύουμε», όπως μας το λέτε, στις αιρέσεις και τις αναθεματίζουμε.

Τις καταριώμαστε, γιατί ο άλλος άγιος Πατέρας, ο ιδιαίτερα αγαπητός σε μας τους Έλληνας, ο ιεροκήρυκας της δούλης πατρίδα μας, ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, μας έλεγε: «Τον Πάπα να καταράσθε»! Ναι! Σαν μαθητές των αγίων Πατέρων, τόν Παπισμό και τον Οικουμενισμό τους καταρώμαστε. Γιατί, σαν Ορθόδοξοι Χριστιανοί, ξέρουμε ότι «ο Παπισμός είναι αίρεση και ο Οικουμενισμός παναίρεση».

Μετά πολλών ευχών,
† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας