του Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου
Την 9η Νοεμβρίου 2017, εορτή του Αγίου Νεκταρίου, Επισκόπου Πενταπόλεως, εκοιμήθη εν Κυρίω ο νέος Πενταπόλεως Ιγνάτιος Μαδενλίδης. Επειδή τα πάντα κατευθύνονται από την Πρόνοια του Θεού, όλα ερμηνεύονται κάτω από αυτήν την προοπτική. Πολλοί είπαν ότι τον αγάπησε ο άγιος Νεκτάριος και τον πήρε κοντά του.
1. Μερικά βιογραφικά στοιχεία
Ο μακαριστός Ιεράρχης ήταν γόνος ποντιακής καταγωγής και διαπνεόταν από τις παραδόσεις της ηρωικής και αγιοτόκου Καππαδοκίας, με την εκκλησιαστική ζωή, την προσευχή, την αγάπη προς όλους, την φιλοξενία, την αφιέρωση στον Θεό.
Ο παππούς του Ιωάννης Μεδενλίδης καταγόταν από το Ακ-ταγ-Μαντέν της Αργυρούπολης του Πόντου, γι’ αυτό και έλαβε το επώνυμο Μαντέλογλου-Μαδενλίδης. Ήταν βυρσοδέψης και υποδηματοποιός και για μήνες γυρνούσε τα Μοναστήρια του Πόντου και έφτιαχνε παπούτσια για τους μοναχούς. Είχε και δύο αδελφές μοναχές Μητροδώρα-Νυμφοδώρα. Λόγω διωγμών μετακινήθηκαν από τον Πόντο στο εσωτερικό της Μ. Ασίας στο Ικόνιο.
Ο πατέρας του Θεόδωρος ήταν πολύ ευλαβής και θεοφοβούμενος άνθρωπος, γλύτωσε θαυματουργικά από την πενταετή εξορία και τα «τάγματα θανάτου». Στο Ικόνιο γνώρισε την Ελένη, μια ευλαβέστατη γυναίκα, που διακρινόταν για μια ατόφια εμπειρική πίστη και απλότητα. Την γνώρισα και εγώ προσωπικά, όταν υπηρετούσα ως Ιεροκήρυξ της Ιεράς Μητροπόλεως Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας και συνδέθηκα πνευματικά με όλη την οικογένεια.
Με την ανταλλαγή των πληθυσμών, μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, η οικογένεια μετακινήθηκε ως προσφυγική στην Αριδαία, όπου γεννήθηκε το πρώτο παιδί τους, και στην συνέχεια εγκαταστάθηκε στην Έδεσσα, όπου γεννήθηκαν τα υπόλοιπα παιδιά. Ζούσαν φτωχικά, αλλά με προσευχές, ακολουθίες, νηστείες και, καλλιεργώντας σε μεγάλο βαθμό, την ελεημοσύνη. Το σπίτι φιλοξενούσε κάθε μοναχό, ιεροκήρυκα και πολλούς ανθρώπους που είχαν ανάγκη. Επίσης, τα αναγνώσματα ήταν από τους βίους αγίων, τα έργα του αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, όπως το Συμβουλευτικό Εγχειρίδιο, ποιήματα και ύμνους κ.α.
Ζώντας σε αυτήν την ατμόσφαιρα η αδελφή του Παναγιώτα Μαδενλίδου αφιερώθηκε από μικρή στον Θεό, υπηρετώντας με αγάπη και καλωσύνη τους ασθενείς στα Νοσοκομεία. Ήταν μια εκλεκτή γυναίκα, με γλυκό, σεμνό, αλλά συγχρόνως σοβαρό λόγο. Αλλά και ο Γεώργιος επέλεξε τον δρόμο της αφιερώσεως στην Αδελφότητα του Σωτήρος, και της ιεραποστολής, όπως και η μοναχοκόρη του αδελφού του Ιωάννου Μαδενλίδου έγινε μοναχή.
Ο αέρας αυτός της αφιερώσεως στον Θεό δεν ήταν τυχαίος, αλλά καρπός αυτής της ποντιακής ατμόσφαιρας των γονέων του. Όλη η οικογένειά του θύμιζε κάτι από την ζωή των Καππαδοκών Πατέρων, ιδίως του Μεγάλου Βασιλείου.
Ο μικρός Γεώργιος, αργότερα π. Ιγνάτιος Μαδενλίδης, είχε την ευλογία από τον Θεό να γεννηθή στην Έδεσσα, και μεγάλωσε σε αυτήν την ωραία και ζεστή πόλη, με την φυσική καλλονή της και την χριστιανική της ατμόσφαιρα.
Τά εφηβικά του χρόνια αξιώθηκε να τα περάση στο πνευματικό κλίμα που είχε δημιουργήσει ο αλησμόνητος Μητροπολίτης Εδέσσης και Πέλλης Παντελεήμων Παπαγεωργίου, μετέπειτα Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης. Όταν ο Παντελεήμων ενθρονίσθηκε στην Έδεσσα έδωσε έναν αναγεννητικό αέρα στην πόλη και την περιοχή της, με τις λαμπρές και κατανυκτικές Λειτουργίες, την αγάπη του στους νέους, το επιμελημένο κήρυγμα και την έντονη ποιμαντική δράση.
Ο Μητροπολίτης Παντελεήμων είχε φέρει εκλεκτούς συνεργάτες, όπως τον Αρχιμ. Χρυσόστομο Παπασαραντόπουλο και τον Αρχιμ. Χαρίτωνα Πνευματικάκη, που και οι δύο αργότερα έγιναν ιεραπόστολοι στην Αφρική. Κοντά σε αυτούς μεγάλωσε ο έφηβος Γεώργιος και μυήθηκε στην εκκλησιαστική ζωή και την αγάπη του στην Ιεραποστολή. Οπότε ο καππαδοκικός του αέρας, που ανέπνεε στο οικογενειακό του περιβάλλον, αναμείχθηκε με το πνευματικό οξυγόνο που εξέπεμπε η πνευματικότητα του λαμπρού Μητροπολίτου και των αξίων συνεργατών του. Κοντά τους ανδρώθηκε πνευματικά, με τις Λειτουργίες στα Μοναστήρια της περιοχής, με τις Χριστιανικές ομάδες Νέων, με τις πνευματικές εξορμήσεις κ.α.
Η Έδεσσα μπορεί να καυχηθή ότι μαζί με τα Ιωάννινα υπήρξαν τότε πρωτοπόρες πόλεις στον νέο τρόπο διαπαιδαγωγήσεως των νέων μέσα στην ατμόσφαιρα της Εκκλησίας. Αυτός ο τρόπος των χριστιανικών μαθητικών ομάδων επεκτάθηκε στην Θεσσαλονίκη και στην συνέχεια σε άλλες πόλεις της Ελλάδας. Από αυτήν την νεανική συντροφιά βγήκαν πολλοί Κληρικοί και μοναχοί με ζήλο και αγάπη για την δόξα του Θεού και τον έπαινο της Εκκλησίας.
Ο μικρός Γεώργιος, όπως ήταν από τον χαρακτήρα του ζωντανό, ζωηρό παιδί προκαλούσε την πολύ αυστηρή παιδαγωγική της μητέρας του. Ήταν 9 χρονών όταν τον οδήγησε ο πατέρας του στο αναλόγιο, πατώντας στα δάκτυλα των ποδιών του ίσα που έβλεπε τις τελευταίες σειρές των βιβλίων, όπως έλεγε, και από έναν μοναχό άρχισε να μαθαίνη συστηματικά την βυζαντινή μουσική.
Συχνά πήγαινε στο Μοναστήρι του Τιμίου Σταυρού Εδέσσης, που τότε ήταν ανδρικό, και θαύμαζε τους μοναχούς, εξυπηρετούσε και τον τυφλό μοναχό π. Μελέτιο. Πολύ νωρίς άρχισε να εξομολογήται στον πνευματικό, που ο πατέρας του καλούσε στο σπίτι για να εξομολογούνται όλοι. Πρώτος του πνευματικός ο π. Χρυσόστομος Παπασαραντόπουλος του οποίου τα ρούχα έπλενε η μητέρα του. Δεύτερος ο π. Χαρίτων Πνευματικάκης.
[irp posts=”386896″ name=”Επίσκεψη του Μητροπολίτη Ναυπάκτου στην Εδεσσα (ΦΩΤΟ)”]
Τις ελεύθερες ώρες των γυμνασιακών του χρόνων τις περνούσε στην Μητρόπολη και στο Εντευκτήριο Νέων που είχε οργανώσει ο κατηχητής του π. Χαρίτων.
Έτσι, δεν είναι καθόλου τυχαίο που ο Γεώργιος Μαδενλίδης σπούδασε θεολογία, αφιέρωσε τον εαυτό του στον Θεό, έδειξε μεγάλη υπακοή, δημιούργησε ένα αξιοθαύμαστο ιεροκηρυκτικό έργο στην Λάρισα, έγινε ιεραπόστολος στην Αφρική, βαδίζοντας τα χνάρια του π. Χρυσοστόμου Παπασαραντοπούλου και του π. Χαρίτωνος Πνευματικάκη, εξελέγη στην συνέχεια και Μητροπολίτης.
Όταν κλήθηκε από τον Θεό να συνεχίση το έργο του πνευματικού του πατέρα π. Χαρίτωνος, στην Αφρική, ήταν περίπου 60 χρονών. Έμαθε μόνος του γαλλικά και ξεκίνησε στην αρχή για τρίμηνα ταξίδια και λίγο αργότερα εγκαταστάθηκε μονίμως. Το 2003 εξελέγη Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής, και αργότερα, όταν παραιτήθηκε, έλαβε τον τιμητικό τίτλο του Πενταπόλεως.
Το ιεραποστολικό του έργο ήταν από κάθε πλευρά αξιοθαύμαστο σε πολλούς τομείς, όπως στην κατήχηση, την λατρεία, την ανοικοδόμηση των Ιερών Ναών, την εκπαίδευση, κατώτερη και μέση, την ίδρυση Πανεπιστημίου, με πρωτότυπη για την Αφρική μέθοδο διαδικτυακής διδασκαλίας και εξέτασης από την Ελλάδα, την διοργάνωση της Μητροπόλεως, την χειροτονία και εκπαίδευση των καταλλήλων Κληρικών, την κατάρτιση χορωδιών, την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, τις ομιλίες στο ραδιόφωνο κ.α. Όσοι έζησαν κοντά του στην Ιεραποστολή, ασφαλώς θα γράψουν για όλο αυτό το θαυμάσιο και πολύπλευρο έργο του στην Αφρική.
Όλα αυτά τα χρόνια μέχρι τον θάνατό του, ερχόταν τρεις φορές τον χρόνο στην Ελλάδα για να βρίσκεται στις συνάξεις της Αδελφότητός του, να ανταποκριθή στις προσκλήσεις διαφόρων Μητροπολιτών, συλλόγων, ιδιωτών κλπ. να ενημερώση για το έργο της Ιεραποστολής, να συγκεντρώση τις διάφορες δωρεές, να προμηθευθή υλικά που τους χρειάζονταν, και να επιστρέψη πάλι στο έργο του.
Κατά τις μετακινήσεις του στην Ελλάδα, επισκεπτόταν την Μονή του Γενεθλίου της Θεοτόκου (Πελαγίας) της Ιεράς Μητροπόλεως Θηβών και Λεβαδείας, όπου μονάζει η ανηψιά του, μοναχή Χρυσή, μοναδικό παιδί του αδελφού του, και χαιρόταν με την επικοινωνία που είχε με την Γερόντισσα και τις μοναχές. Τους διηγείτο με πολύ ευχάριστο τρόπο διάφορα γεγονότα από την ιεραποστολική δράση του στην Αφρική και τις πολλές περιπέτειές του. Έβλεπε τα έργα που γίνονταν στην Μονή, έδειχνε ενδιαφέρον να μάθη την τεχνική της κατασκευής τους, διότι είχε ειδικό χάρισμα σε αυτό, αλλά επικέντρωνε πάντα τον λόγο στο θέμα της υπακοής. Τους έλεγε: «Καλά και ωραία τα κτήρια, αλλά αν δεν ζήτε μέσα σ᾽ αυτά με υπακοή, τι να τα κάνετε;».
Όταν άρχισε ο εμφύλιος στο Κονγκό και ενώ βρισκόταν στην Ελλάδα, έμαθε ότι πρόκειται σύντομα να χτυπήσουν στην Κανάγκα και έσπευσε να αναχωρήση νωρίτερα για να είναι κοντά στις αδελφές της ιεραποστολής και για να μην θεωρηθή ότι «μόλις είδε τα σκούρα ο Παππούς σηκώθηκε και έφυγε».
Θαύμαζε πάντα τον άγιο Αθανάσιο τον Αθωνίτη επειδή έπεσε από την σκαλωσιά του ναού της Λαύρας και τελείωσε έτσι την ζωή του. Γι᾽ αυτό και ο Θεός του χάρισε αυτό το τέλος. Έπεσε στον τελευταίο Ναό που ανήγειρε και μετά από ταλαιπωρία ενός μηνός, με πλήρη συνείδηση ότι φεύγει, ξεκίνησε για το μεγάλο ταξίδι του, αυτή την φορά με προορισμό τον Ουρανό, για να συναντήση Αυτόν τον Μόνον που αγάπησε και λάτρευσε σ᾽ όλη την ζωή του «εκ κοιλίας μητρός αυτού», όπως έλεγε.
2. Ενθυμήσεις μου από τον Μητροπολίτη Πενταπόλεως
Τον μακαριστό Μητροπολίτη γνώριζα από λαικό θεολόγο, και αργότερα συνδεθήκαμε ως Ιεροκήρυκες, εκείνος υπηρετούσε στην Λάρισα και εγώ στην ιδιαίτερη πατρίδα του, την Έδεσσα. Ερχόταν να δη την μητέρα του Ελένη και τις οικογένειες των αδελφών του (Θεοδοσίας και Ιωάννου) και συζητούσαμε διάφορα κοινά εκκλησιαστικά θέματα.
Ο μακαριστός Ιεράρχης διέθετε πολλά διανοητικά, ψυχικά και πνευματικά χαρίσματα. Ήταν ευφυής, πολυτάλαντος, ευγενής, δημιουργικός, διακριτικός, χαρισματούχος στην ομιλία, στην γραφή, τα σχέδια, την αφήγηση ιστοριών, την οργανωτικότητα, το χιούμορ, την θυσία, την προσφορά, την εφευρετικότητα, το χαριέστατο του λόγου, το θάρρος και την μαρτυρική υπομονή του.
Τον άκουσα πολλές φορές να ομιλή από του άμβωνος. Τον θυμάμαι έντονα ως λαικό θεολόγο να ομιλή στον Ναό της Αδελφότητός του, έχοντας ακροατή του τον καθηγητή Παναγιώτη Τρεμπέλα, και μου έκανε εντύπωση ότι ερμήνευε τα στάδια της πνευματικής ζωής κατά τον Μέγα Βασίλειο, ήτοι του δούλου, του μισθωτού και του υιού, με ωραίο διαρθρωμένο λόγο. Άλλη φορά τον άκουσα στην Έδεσσα ως Κληρικό να ομιλή για την βίωση του Σταυρού του Χριστού και μετέδωσε μία έντονη πνευματική ατμόσφαιρα. Είχε κάποια χαρακτηριστικά ρητορικού εντυπωσιακού λόγου. Καλλιεργούσε έντονα αυτό το χάρισμα.
Διάβαζα σε διάφορα περιοδικά τα κείμενά του, στα οποία περιέγραφε με καταπληκτικό τρόπο διάφορα περιστατικά και γεγονότα από την ιεραποστολική του δράση στην Αφρική και χαιρόμουν.
Τον άκουγα να διηγήται με ωραίο τρόπο πολλές ιστορίες από την επικοινωνία του με τους Αφρικανούς, ιδιαίτερη δε εντύπωση μου έκαναν οι διηγήσεις του από τα αεροπορικά ταξίδια του, μάλιστα από το γεγονός εκείνο που έπεσε το αεροπλάνο, και μέσα από τις φλόγες και τους καπνούς, όλοι είδαν να βγαίνη ένας Κληρικός χωρίς να πάθη τίποτε.
Όχι μόνον τα διηγείτο όλα αυτά με ιδιαίτερη χάρη, αλλά ήταν απαράμιλλος στο θάρρος που διέθετε, την έμπνευση για την ιεραποστολική δράση, για την προσωπική του συμμετοχή στην ανοικοδόμηση Ναών, παρά το προχωρημένο της ηλικίας του και το ευπαθές της υγείας του. Διέθεσε κάθε ικμάδα της ζωής του στον Θεό και τον άνθρωπο.
Ο μακαριστός Μητροπολίτης Πενταπόλεως Ιγνάτιος ήταν πράγματι ο πιο ευκλεής καρπός του ευλογημένου ζεύγους Θεοδώρου και Ελένης, και σε αυτόν σταμάτησε το επίθετο της οικογένειας Μαδενλίδη, σταμάτησε η μετάδοση της ζωής στις επόμενες γενιές, αλλά σταμάτησε και η μετάδοση του θανάτου. Ως αφιερωμένος στον Θεό δεν μετέδωσε την ζωή σε άλλους απογόνους, αλλά δεν μετέδωσε ούτε και τον θάνατο, διότι με την γέννηση ενός ανθρώπου έρχεται στην ζωή ένας άνθρωπος που θα πεθάνη και με αυτόν τον τρόπο κυριαρχεί ο θάνατος στην γη. Έτσι, σε αυτόν περατώθηκε το επίθετο του πατέρα του, αλλά δι’ αυτού προσφέρθηκε όλη η ευλογημένη γενιά του στην Εκκλησία και τον Θεό, προ παντός στην ουράνια Εκκλησία, ως ευδώδες θυμίαμα.
Παρευρέθηκα στην εξόδιο ακολουθία του μακαριστού Ιεράρχου με όλα αυτά τα εσωτερικά μου αισθήματα και τις προσωπικές αναμνήσεις, και δοξάζω τον Θεό που τον γνώρισα, που συναναστράφηκα μαζί του και είδα τον ευκλεή καρπό μιάς ευλογημένης γενιάς. Και σκεφτόμουν έντονα κατά την εξόδιο ακολουθία το ψαλμικό: «Αύτη η γενεά ζητούντων τον Κύριον, ζητούντων το πρόσωπον του Θεού Ιακώβ» (Ψαλμ. 23, 6).
Αιωνία η μνήμη του μακαριστού Μητροπολίτου Πενταπόλεως Ιγνατίου, ακαμάτου εργάτου της Εκκλησίας και φλογερού Ιεραποστόλου.
Νοέμβριος 2017
