Μιλήσαμε με τον π. Σταμάτη Σκλήρη, γνωστό εικονογράφο και εικαστικό, ο οποίος επιμελείται πέντε ξεχωριστές συναντήσεις με σημαντικούς Έλληνες ζωγράφους και αγιογράφους. Κοινή αφετηρία όλων είναι ότι το έργο τους αντλείται και εμπνέεται από την αρχαία ελληνική και τη βυζαντινή ζωγραφική.
Η γνωριμία αυτή θα γίνει με τη βοήθεια ισάριθμων έγκριτων επιστημόνων από τον χώρο της ψυχανάλυσης, που θα αποπειραθούν να «αναγνώσουν» τις αγιογραφίες και το ζωγραφικό έργο των συγκεκριμένων καλλιτεχνών. Τις συναντήσεις πραγματοποιούν οι Εκδόσεις «Πορφύρα» στο Βιβλιοπωλείο του Αρμού, με χορηγό επικοινωνίας το Ραδιόφωνο της Εκκλησίας 89,5.
Μιλήστε μας για το σκεπτικό αυτών των συναντήσεων;
Η ιδέα να συναντηθούν ζωγράφοι με ειδικούς για τα ψυχικά θέματα και να γίνει μία διερεύνηση του ψυχικού βάθους ενός ζωγραφικού έργου ανήκει στον κ. Δημήτρη Κυριαζή. Πρέπει να τονίσουμε ότι δεν πρόκειται σε καμιά περίπτωση για ψυχανάλυση του ζωγράφου, αλλά για διερεύνηση του ψυχολογικού κλίματος και των ιδεών που εκφράζει το ζωγραφικό έργο του δημιουργού. Στην πρόσκληση που θα κυκλοφορήσει σχετικά έχει γραφτεί ότι θα είναι πέντε εκ βαθέων συνομιλίες για το πώς και το γιατί της Τέχνης.
Προσωπικά θεωρούμε ότι η ιδέα είναι πολύ σημαντική και θα βοηθήσει τόσο τους εικαστικούς όσο και τους ψυχαναλυτές. Ωφελημένο φυσικά θα βγει το κοινό, διότι θα μας βοηθήσουν οι συνομιλίες αυτές να ανακαλύψουμε και να ψηλαφήσουμε πράγματα που υπάρχουν σε ένα καλλιτεχνικό έργο, αλλά είναι δυσανάγνωστα, δηλαδή δεν τα αντιλαμβανόμαστε με την πρώτη ανάγνωση του έργου.
Πού ανιχνεύετε σημεία συνάντησης ανάμεσα στη βυζαντινή τέχνη και στην Ψυχανάλυση;
Ως γνωστόν η βυζαντινή ζωγραφική έχει πολύ μεγάλο πνευματικό και ψυχικό βάθος. Είναι μία τέχνη οραματική. Έχει δηλαδή μια ιδιαιτερότητα απέναντι σε άλλες ζωγραφικές παραδόσεις και είναι η ρίζα της μεταβυζαντινής ζωγραφικής. Έχει δηλαδή εμπνεύσει και τη ζωγραφική της περιόδου της Τουρκοκρατίας κι επηρεάζει ένα μέρος της νεοελληνικής ζωγραφικής.
Στην εικόνα τα εικονιζόμενα πρόσωπα φωτίζονται, όπως γνωρίζουμε, από ένα φως όχι φυσιοκρατικό, αλλά ελεύθερο από τους φυσικούς νόμους της οπτικής. Επομένως, μια τέτοια αντίληψη δημιουργεί θετικά αρχέτυπα. Οι εικονιζόμενες υπάρξεις αποδίδονται ζωγραφικά ως φωτεινότητες και όχι ως σκοτεινότητες. Υπάρχει μια διαλεκτική σχέση μεταξύ φωτός και σκοταδιού. Το φως τοποθετείται κεντρικά και το σκοτάδι, δηλαδή ο «προπλασμός», τοποθετείται περιφερικά. Αυτή η φωτεινότητα, η σαφήνεια των γραμμών, η πληρότητα των εικαστικών μορφών, η νοηματοδότηση της ύπαρξης από το φως και η τελική νίκη του φωτός επί του σκότους εμπνέουν τον προσκυνητή της εικόνας σε μια θετική νοηματοδότηση της ύπαρξης, πράγμα του πιστεύουμε ότι αποτελεί πολύ σημαντική διάσταση της ζωγραφικής παράδοσης.
Αυτή η σύνδεση με τη βυζαντινή τέχνη αποτελεί και τον κοινό άξονα για τους συμμετέχοντες δημιουργούς.
Ναι, το κοινό χαρακτηριστικό των κληθέντων να συμμετάσχουν εικαστικών είναι ότι αντλούν την έμπνευση του έργου τους από τη βυζαντινή ζωγραφική παράδοση.
Ο Αλέκος Λεβίδης είναι λόγιος ζωγράφος. Έχει μελετήσει κι έχει γράψει περί της ελληνιστικής ζωγραφικής και είναι ειδικός στη σπάνια τεχνική της εγκαυστικής ζωγραφικής (ανάμειξη των χρωμάτων σε σκόνη με λιωμένη μαστίχα και κερί).
Ο Γιώργος Κόρδης είναι από τους διαπρεπέστερους αγιογράφους κι έχει ζωγραφικό έργο με έντονο ερευνητικό και πρωτότυπο χαρακτήρα.
Αντίστοιχα, ο Μάρκος Καμπάνης ξεκίνησε σαν ζωγράφος με εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και τελικά διαμόρφωσε μία ζωγραφική με έντονη επίδραση βυζαντινών στοιχείων.
Ο Κώστας Κωνσταντάντος, τέλος, είναι μουσικός, τραγουδιστής στο μουσικό σχήμα «Encardia» και ζωγραφίζει με έντονη επίδραση των προσωπογραφιών του Φαγιούμ, των ελληνορωμαϊκών και των βυζαντινών εικόνων.
Οι συναντήσεις θα πραγματοποιούνται Σάββατο μεσημέρι, ώρες 12.00-14.00 στο πατάρι των Εκδόσεων Αρμός, Μαυροκορδάτου 11, στις εξής ημερομηνίες:
28 Φεβρουαρίου Εικαστικός: π. Σταμάτης Σκλήρης – Ψυχίατρος-ψυχαναλυτής: Κώστας Εμμανουηλίδης.
7 Μαρτίου Εικαστικός: Μάρκος Καμπάνης – Ψυχολόγος: Βιολέτα Κωνσταντινίδου.
14 Μαρτίου Εικαστικός: Αλέκος Λεβίδης – Ψυχίατρος-ψυχαναλυτής: Δημήτρης Κυριαζής.
21 Μαρτίου Εικαστικός: Κώστας Κωνσταντάτος – Ψυχίατρος: Αρετή Σπυροπούλου.
4 Απριλίου Εικαστικός: Γιώργος Κόρδης – Ψυχίατρος-ψυχαναλυτής: Κώστας Ζερβός
Το ερχόμενο Σάββατο 7 Φεβρουαρίου στις 12:00 το μεσημέρι, στην Ελληνική Εταιρεία (Τριπόδων 28, Πλάκα), το κοινό έχει την ευκαιρία να συνομιλήσει από κοντά με όλους τους εμπλεκόμενους.
Επιμελητές της σειράς είναι ο κ. Δημήτρης Κυριαζής, ο π. Σταμάτης Σκλήρης και η κ. Ίρις Κρητικού, τεχνοκριτικός.
-250x180.jpg)
