O Προφητικός λόγος…

Άρθρο του Σεβ. Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. Ιγνατίου στην Εφημερίδα ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
 

Καθώς ο Ιούλιος βρίσκεται στην κορύφωσή του, μια μορφή της Παλαιάς Διαθήκης στήνει πανηγύρια στις βουνοκορφές της πατρίδας μας. Ο προφήτης Ηλίας, ο Άγιος με τα περισσότερα ίσως ξωκλήσια αφιερωμένα στη μνήμη Του, θυμίζει με την ορμή του λόγου και των έργων Του την ανάγκη της διατύπωσης του λόγου του Θεού χωρίς συμβιβασμούς, περιστροφές και λιποψυχία.

Για τους περισσότερους, ο όρος «προφήτης» παραπέμπει στην ικανότητα κάποιου να προλέγει τα μελλούμενα. Ο όρος αυτός, όμως, τόσο στην Παλαιά, όσο και στην Καινή Διαθήκη, σχετίζεται με δύο βασικά χαρακτηριστικά: Πρώτον, με το θάρρος να ορθώνει κανείς το ανάστημά του στις αρχές και στις εξουσίες αυτού του κόσμου, κρατώντας με συνέπεια και αφοσίωση την ζυγαριά του θελήματος και της δικαιοσύνης του Θεού. Και δεύτερον, με την ικανότητα να ατενίζει τα επερχόμενα, όχι με μια μεταφυσική μαντική ικανότητα, αλλά με τη δυνατότητα που του δίνει ο απεγκλωβισμός από τις περιστάσεις μιας συγκεκριμένης χρονικής στιγμής και η προσήλωσή του σε νόμους αιώνιους, η παραβίαση των οποίων οδηγεί σε συνέπειες διαχρονικές.

Στην Παλαιά Διαθήκη, τα χαρακτηριστικά της δράσης των προφητών παρουσιάζουν πολύ μεγάλες ομοιότητες. Πρόκειται κατ΄ αρχήν για ανθρώπους, οι οποίοι προσφέρονται ολοκληρωτικά στην αποστολή που τους αναθέτει ο Θεός. Ούτε η ζωή, ούτε η περιουσία, ούτε η κοινωνική τους θέση έχει γι αυτούς κάποια σημασία, μπροστά στον ζήλο τους να εκπληρώσουν την αποστολή τους. Σε πρώτη φάση, παρουσιάζονται να προειδοποιούν για τις συνέπειες της αποστασίας του λαού από την πίστη και την υπακοή στο θέλημα του ενός και αληθινού Θεού. Σε δεύτερη φάση, όμως, συμβαίνει κάτι πολύ ενδιαφέρον: Η οργή του Θεού, την οποία επικαλούνται στον λόγο τους, δεν προέρχεται από αυτή καθαυτή την αποστασία, αλλά από το κατάντημα μιας κοινωνίας, η οποία είναι βυθισμένη στην ακολασία, την αδικία, την εκμετάλλευση και κυρίως την θρησκευτική υποκρισία. «Ακούστε αρχηγοί και άρχοντες του Ισραήλ», κηρύττει ο προφήτης Μιχαίας. «Δεν είναι έργο δικό σας να γνωρίζετε το δίκαιο; Εσείς, όμως, μισείτε το καλό και αγαπάτε το κακό. Φέρεστε στο λαό μου σα να ήταν ζώα που τα πάνε για σφαγή». (3, 1-2). Και ο προφήτης Αμώς, στιγματίζοντας την υποκρισία και την τυπολατρία του ιερατείου, κραυγάζει: «Λέει ο Κύριος: Μισώ, αηδιάζω τις γιορτές σας… Όταν μου προσφέρετε τα ολοκαυτώματα και τις αναίμακτες προσφορές σας, με εξοργίζετε» (5, 21-22). Γιατί; «Επειδή με αγνοήσατε, θα σας αγνοήσω κι εγώ ως ιερείς μου. Επειδή λησμονήσατε το νόμο του Θεού σας, θα λησμονήσω κι εγώ τα παιδιά σας». (Ωσηέ, 4, 6)

Το μήνυμα είναι σαφές: Κοινωνία μακριά από τον Θεό, είναι καταδικασμένη να σαπίσει μέσα στις ίδιες τις επιλογές της. Η υπακοή στον νόμο του Θεού δεν ικανοποιεί την εξουσία Του, αλλά εκπληρώνει τους βαθύτερους πόθους της ανθρωπότητας σε όλη την ιστορία της