Επιμέλεια: Στέλλα Μεϊμάρη
Ο μητροπολίτης Γλυφάδας, κ. Παύλος, απέστειλε εγκύκλιο αναφορικά με το μείζον ζήτημα των μεταμοσχεύσεων.
Το πλήρες κείμενο της εγκυκλίου έχει ως ακολούθως:
Η Ορθόδοξη Εκκλησία μας, πάντοτε ενδιαφέρεται, για την υγεία και την ποιότητα ζωής των ανθρώπων και πάντοτε συμπαρίσταται σε προσπάθειες απαλύνσεως του πόνου. Βαθειά επιθυμία μας είναι, η υποβοήθηση της παρατάσεως της διαρκείας της ζωής των ασθενών, προκειμένου να αποκτήσουν “καιρόν μετανοίας”.
Η επιθυμητή όμως παράταση της ζωής κάποιων συνανθρώπων μας, είναι αυτονόητο,πως δεν πρέπει να επιτυγχάνεται εις βάρος της ζωής κάποιων άλλων. Καμμία κοινωνία δεν μπορεί να θεωρείται ανθρώπινη και χριστιανική, εάν καθιερώσει ως αξίωμά της, το τραγικό δόγμα “ο θάνατός σου, η ζωή μου”.
Κι΄ όμως κάτι αντίστοιχο αποδεικνύεται πως συμβαίνει σήμερα στον χώρο των μεταμοσχεύσεων των ανθρωπίνων οργάνων. Εγείρονται προσφάτως, από πολλά μέρη του κόσμου και από ποικίλους φορείς, επιστημονικούς και θεολογικούς, ενστάσεις για την έννοια του λεγομένου “εγκεφαλικού θανάτου”. Επειδή, πάνω σ΄αυτή την έννοια, στηρίχθηκε η λήψη των οργάνων από δήθεν”νεκρούς” δότες, που τελικά αποδεικνύεται, πως δεν ήταν “και τόσο πολύ νεκροί”. Αυτό σημαίνει, πως πίσω από την τεχνητή ορολογία του “εγκεφαλικού θανάτου”, κρύβεται η υποψία της παρεμβάσεως στη ζωή του δήθεν “νεκρού”δότου.
Καί γιατί καθιέρωσαν δύο ορολογίες θανάτου “εγκε-φαλικός” και”κλινικός” θάνατος ; Γιά τον λόγο ακριβώς αυτόν: Γιά να λαμβάνουν τα όργανα κάποιου, που θα τον αποκαλούν “νεκρό”, ενώ δεν θα είναι νεκρός, προκειμένου να λάβουν τα όργανα του, πριν να είναι άχρηστα, πράγμα που θα συμβεί, όταν πραγματικά πεθάνει.
Ο δότης, ενημερώθηκε άραγε, όταν ευρισκόταν σε πλήρη ψυχοσωματική έγρήγορση, ότι η αφαίρεση των οργάνων του, θα πραγματοποιηθεί,πριν από τον κλινικό του θάνατο ; Ποιός του εξήγησε, τη διαδικασία της καθιερώσεως δύο εννοιών θανάτου, “εγκεφαλικού” και “κλινικού”,από την δεκαετία του 1960, εκ της λεγομένης Επιτροπής του Χάρβαρντ και κατά την δεκαετία του 1980, εκ της Επιτροπής της Μινεσότα ;
Κατά την ίδια την εννοιολογία του “εγκεφαλικού θανάτου”, η ανεπανόρθωτη βλάβη του εγκεφαλικού στελέχους, θα οδηγήσει τον πάσχοντα σε”σύντομο” καρδιακή ασυστολία και εν συνεχεία σε κλινικό θάνατο. Το επιχείρημα όμως αυτό, είναι λογικώς λανθασμένο, αφού ο προσδιορισμός “σύντομο”δηλώνει, ότι δεν επήλθε ακόμη ο κλινικός θάνατος. Είναι δε δεδομένο, ότι τα όργανα του σώματος, εκτός από ειδικές εξαιρέσεις (πχ. μερικά οργανικά στοιχεία των οφθαλμών)δεν είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν, εάν ληφθούν από πτωματικό δότη, επειδή τότε είναι άχρηστα.
Ποιός είναι σε θέση να γνωρίζει την διάρκεια του “σύντομου”διαστήματος, μεταξύ εγκεφαλικού και κλινικού θανάτου ; Στη διεθνή βιβλιογραφία, αναφέρονται περιπτώσεις μακράς διαβιώσεως, που φθάνουν, ως και τις 201 ημέρες. Είναι δε συνήθης και στην Ελλάδα, η χρησιμοποίηση επιστημο- νικών πρακτικών της διατηρήσεως της σωματικής υποστάσεως εγκύων “εγκεφαλικώς νεκρών” γυναικών, οι οποίες κυοφορούν και τίκτουν κανονικώς υγιή νεογνά. Κατά την έντονη κριτική, η οποία ασκήθηκε και ασκείται από πολλούς ερευνητές, ο “εγκεφαλικός θάνατος” είναι ένα εφεύρημα και κοινωνικό κατασκεύασμα, χρησιμοθηρικών σκοπιμοτήτων.
Αλλά πέραν αυτής της κριτικής, που εν συντομία παρατέθηκε, απαιτείται η λιτή υπόμνηση,βασικών θεολογικών και δογματικών θέσεων της Ορθοδόξου Θεολογίας. Κατά τον Απόστολο Παύλο, ο θάνατος είναι ένας και όχι διπλούς. Γράφει στην προς Εβραίους Επιστολή (9,27) : “Απόκειται τοις ανθρώποις άπαξ αποθανείν, μετά δε τούτο κρίσις”. Καί κατά τον Μέγα Αθανάσιο, θάνατος είναι ο χωρισμός της ψυχής από το σώμα (ΒΕΠΕΣ30, 31) : “Ου γαρ η ψυχή εστίν η αποθνήσκουσα, αλλά διά την ταύτης αναχώρησιν αποθνήσκει το σώμα”.
Αγαπητοί μου αδελφοί,
Κάνουμε αυτή την αναφορά, επειδή σύμφωνα με τον νόμο 3984/2011 περί Μεταμοσχεύσεων, όλοι οι ενήλικοι πολίτες, από την 1η Ιουλίου 2013, είναι υποχρεωτικά υποψήφιοι δότες οργάνων. Επειδή η Μητρόπολίς μας (όπως και πολλοί άλλοι φορείς),έχει εκφράσει κατ΄ επανάληψιν την αντίθεσή της, προς την έννοια του εγκεφαλικού θανάτου, σας προσκαλούμε, εφ’ όσον το επιθυμείτε, να δηλώσετε εγγράφως την αντίθεσή σας, στην εφαρμογή του Νόμου. Τούτο, είναι δικαίωμα, που απορρέει από τον ίδιο το Νόμο, και θωρακίζει νομικά τον κάθε πολίτη, ώστε να μην λογίζεται υποψήφιος δότης. Όσοι λοιπόν επιθυμείτε, δηλώσετε σήμερα κιόλας, την αντίθεσή σας, με το έντυπο που διατίθεται ήδη από τους Ιερούς Ναούς της Μητροπόλεώς μας.
Αναλογισθείτε τα τέλη της επί γης παρουσίας σας, και εναποθέστε την ποιότητα της εξόδου σας από τον πρόσκαιρο τούτο κόσμο, στα χέρια του Αναστημένου Θεανθρώπου μας, του μόνου Κυρίου της ζωής και του θανάτου μας.
Με πατρικές ευχές,
ο Επίσκοπός Σας
† Ο Γλυφάδας, Ελληνικού, Βούλας, Βουλιαγμένης και Βάρης
Π Α Υ Λ Ο Σ ο Α΄
-120x86.jpg)
