ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΕΛΠΙΔΟΦΟΡΟΣ: Αρχιεπισκοπική Εγκύκλιο για την πέμπτη επέτειο της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε ισλαμικό τέμενος εξέδωσε ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής κ. Ελπιδοφόρος, ανήμερα της ημέρας μνήμης στις 24 Ιουλίου 2025.
Ο Αρχιεπίσκοπος τόνισε με συγκίνηση τη σημασία της ημέρας, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Η πέμπτη αυτή επέτειος από την εκ νέου μετατροπή της Μεγάλης Εκκλησίας της Αγίας Σοφίας σε ισλαμικό τέμενος οφείλει να μας υπενθυμίζει ότι μέσα σε ένα κόσμο όλο και πιο συγκρουσιακό, η μετατροπή του αρχικού προορισμού της από εκκλησία σε τζαμί έχει καταστεί σχεδόν κάτι φυσιολογικό!»
Αναλύοντας το συμβολισμό του μεγάλου τρούλλου, επεσήμανε: «Ο μέγας τρούλλος της Αγίας Σοφίας… σχεδιάσθηκε για να εκφράσει την ομορφιά της δημιουργίας του Θεού και να καταδείξει τη δυνατότητα του ανθρώπου και της ανθρώπινης κοινωνίας για τη θέωση. Μετά το 1453… έγινε σύμβολο ουρανίου κάλλους, αδειανού από κάθε νοηματοδότηση.»
Σε θεολογικό βάθος, ο Αρχιεπίσκοπος υπογράμμισε: «Η Αγία Σοφία εκφράζει τον “οίκο της ενανθρωπήσεως”… δίνει μαρτυρία για την ενσάρκωση του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού… ώστε να γένησθε θείας κοινωνοί φύσεως (Β´ Πέτρου 1,4).»
Η σημερινή ημέρα, σύμφωνα με την Εγκύκλιο, είναι «μία γλυκόπικρη πραγματικότητα»: «Πικρή γιατί το πνευματικό σκότος… αδυνατούν να χωρέσουν στο μυαλό μας. Γλυκιά γιατί έχουμε τη Μεγάλη Εκκλησία ενσαρκωμένη στο Οικουμενικό Πατριαρχείο… που διδάσκει το μέγα μυστήριο της ενανθρωπήσεως και της θεώσεως.»
Καταλήγοντας, ο Αρχιεπίσκοπος ευχήθηκε: «Είθε η Μεγάλη Εκκλησία να συνεχίσει πάντοτε να γεννά πνευματικά τέκνα σε όλο τον κόσμο… ώστε ο ναός της Αγίας Σοφίας να συνεχίζει να διακηρύττει τη δόξα του Λόγου και της Σοφίας, του σωτήρος ημών Ιησού Χριστού.»
Διαβάστε παρακάτω ολόκληρη την Αρχιεπισκοπική Εγκύκλιο:
Προσφιλείς αδελφοί και αδελφές εν Χριστώ,
Η πέμπτη αυτή επέτειος από την εκ νέου μετατροπή της Μεγάλης Εκκλησίας της Αγίας Σοφίας σε ισλαμικό τέμενος οφείλει να μας υπενθυμίζει ότι μέσα σε ένα κόσμο όλο και πιό συγκρουσιακό, η μετατροπή του αρχικού προορισμού της από εκκλησία σε τζαμί έχει καταστεί σχεδόν κάτι φυσιολογικό! Ο μέγας τρούλλος της Αγίας Σοφίας, ο οποίος για αιώνες υπερέβαινε κάθε άλλο ανθρώπινο κτίσμα, σχεδιάσθηκε για να εκφράσει την ομορφιά της δημιουργίας του Θεού και να καταδείξει τη δυνατότητα του ανθρώπου και της ανθρώπινης κοινωνίας για τη θέωση. Μετά το έτος 1453, ο τρούλλος από πύλη θεώσεως έγινε ένα απλό αρχιτεκτονικό επίτευγμα και η χρήση του γενικεύθηκε σε όλο τον οθωμανικό κόσμο ως σύμβολο ουρανίου κάλλους· ενός κάλλους αδειανού από κάθε νοηματοδότηση.
Η Μεγάλη Εκκλησία, όπως ορθώς ονομάζοταν, είναι η εικόνα του ενανθρωπήσαντος Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, ο οποίος εν τη πληρότητι της θείας οικονομίας για τη σωτηρία του κόσμου, γεννήθηκε τέλειος άνθρωπος εκ της Θεοτόκου και αειπαρθένου Μαρίας, ενώνοντας και τελειοποιώντας το άρρεν και το θήλυ, το Λόγο και τη Σοφία, όντως θεάνθρωπος. Η Αγία Σοφία, τότε αλλά και τώρα, παρά την αλλότρια λειτουργία, την οποία υπομένει αναγκαστικά, εκφράζει τον «οίκο της ενανθρωπήσεως», δίνοντας μαρτυρία για την ενσάρκωση του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, ανακεφαλαιώνοντας κάθε δυνατότητα και ικανότητα του ανθρώπου προς τη θέωση, καθώς λέγει ο απόστολος Πέτρος, «γένησθε θείας κοινωνοί φύσεως» (Β´ Πέτρου 1,4).
Η ημέρα αυτή της μνήμης για την Αγία Σοφία παραμένει μία γλυκόπικρη πραγματικότητα για όλους τους ορθοδόξους χριστιανούς, αλλά και για κάθε χριστιανό με στοιχειώδη ιστορική συνείδηση. Πικρή από τη μία γιατί το πνευματικό σκότος και η έλλειψη συνείδησης αδυνατούν να χωρέσουν στο μυαλό μας, αλλά και γλυκιά από την άλλη γιατί έχουμε τη Μεγάλη Εκκλησία ενσαρκωμένη στο σεπτό μας Οικουμενικό Πατριαρχείο, το οποίο παραμένει ως πνευματικός και θεοχαρίτωτος τόπος, που διδάσκει τους πιστούς να ενσαρκώνουν στην ίδια τους τη ζωή το μέγα μυστήριο της ενανθρωπήσεως και της εμπειρίας της θεώσεως. Είθε η Μεγάλη Εκκλησία να συνεχίσει πάντοτε να γεννά πνευματικά τέκνα σε όλο τον κόσμο, ώστε ο ναός της Αγίας Σοφίας να συνεχίζει να διακηρύττει τη δόξα του Λόγου και της Σοφίας, του σωτήρος ημών Ιησού Χριστού.
Μετά πατρικής αγάπης και ευχών παραμυθίας εν Κυρίω,
† ο Αμερικής Ελπιδοφόρος
-120x86.jpg)
